Tết này vui hay buồn?

Tết này vui hay buồn?

___ Chẳng có gì vui nhỉ…?

___ Sao ngày tết mà chẳng thấy hơn gì ngày thường…!

__ Ối giời ơi…! Chán!...

Trên đây là vài câu trong rất nhiều than thở của những người chung quanh tôi, bao gồm trẻ có, trung niên cũng có và già cũng có! Một số người không than thở nhưng trên nét mặt cũng chẳng lộ ra vẻ gì hào hứng, ngoại trừ những lúc tay nâng ly rượu hay ly bia, tuy thế theo ý nghĩ cá nhân, tôi cảm tưởng rằng cũng không vui lắm!

Mức kinh tế gia đình của cư dân thành phố thường đa dạng nên khó đưa ra một nhận định chung, còn riêng ở nông thôn, như ở Lâm Đồng là nơi quê của họ hàng tôi năm nay rõ ràng không thể có một cái tết vui vẻ và phấn khởi bởi vì giá cà phê bị hạ khoảng 10.000 VND một Kg so với năm ngoái.Mà giá cả hạ nửa đô la /Kg như thế, có nghĩa là lời lãi của nông dân cà phê mất đi gần một nửa!

___Không phải là do Braxin, hoặc năm nay cà phê Việt Nam được mùa, hoặc do Indonesia cạnh tranh như một số nguồn tin vớ vẩn thường lặp đi lặp lại mỗi khi giá cà phê hạ,mà là do mấy thằng ngân hàng đầu to đó thôi….!

Ông bác của tôi lớn tiếng xen lẫn thái độ bực bội, và tiếp tục bằng giọng hùng hồn:

___ Tsb chúng nó! Cho vay kinh doanh cà phê là phải cho vay dài hạn mới nâng đỡ được nền kinh tế! Thế mà chúng nó chỉ cho vay theo kiểu ngắn hạn thì bố thằng nào chẳng sập tiệm! Cháu thử nghĩ xem khi thu mua cà phê vào giá 45,46 ngàn,mà đến kỳ hạn phải trả nợ ngân hàng thì giá có 39 ngàn! Gia hạn nợ không được vì ngân hàng khăng khăng phải thu hồi tiền cho vay! Những đại gia cà phê như công ty TN bị thua lỗ hàng vài nghìn tỷ thì cách gì mà cà phê mùa này( niên vụ 2013) chẳng rớt giá thê thảm!

Ông bác của tôi còn diễn giải tỉ mỉ về nguyên nhân tại sao rớt giá cà phê, và không tiếc những lời lên án nặng nề về cái gọi là “hãm nông” này! Tuy vậy, tôi không dám tường thuật lại nguyên văn bởi vì chắc chắn nhiều người thuộc trường phái khoan nhân dịu dàng bác ái sẽ chẳng đồng ý, bởi vì rõ ràng là ông bác của tôi chửi đời! Mà như thế là không hợp với tinh thần yêu mến mến yêu cho dù ông đang khóc và đang giận thay cho những người nông dân vất vả hết bị ngoại bang chịt cổ, giờ thì lại vì một “sự cố” nào đó…!

Đến đây tôi cũng hơi sờ sợ bởi vì vài dòng trên e rằng có thể phạm quy chăng, cho nên xin một sự… nương tay và xin cho qua vậy!

Nếu đứng ở góc độ giai cấp nông dân, mà nhất là dân cà phê, thì tết năm nay đúng là buồn thật! Đêm qua, trong lúc chờ giao thừa, tôi định mở laptop ra coi sớ táo quân 2014, thì ông bác của tôi buông ngay một câu:

___ Chỉ có sớ táo quân năm 2009 là đáng giá và đáng xem! Nói thật với cháu rằng từ năm ấy trở đi mọi sớ táo quân đều kể như vứt…!

Tuy là nông dân thật nhưng ông bác của tôi lý sự cũng thuộc bậc thầy, cho nên sau đó thay vì được coi táo quân sớ, tôi đành phải làm vui lòng ông bằng cách khép cái laptop lại và đành phải nghe ba mươi phút sự công tố về lý do tại sao ông đòi vứt… cái gì đó đi! Tuy thế, ông bác của tôi thuộc lớp nông dân thẳng tính và hơn nữa ông ấy chẳng biết như thế nào là quy luật đăng bài trên một diễn đàn, cho nên ông ấy không sợ! Còn tôi thì lại sợ việc tường thuật nguyên văn những gì ông nói sẽ tự nhiên bị mang họa vào thân, cho nên tôi chỉ dám nhắc lại một kinh nghiệm mà ông cao giọng khuyên tôi trong lúc chờ giao thừa:

___ Cái chuyện vay vốn ngân hàng để mà làm ăn thì xét ra cho cùng tốt nhất là chớ nên giây vào! Cứ như giai cấp nông dân của bác cần tiền để đầu tư phân bón… thì bất đắc dĩ phải cắn răng mà luồn cúi nịnh nọt để vay! Còn như cháu chớ có mà vay tiền ngân hàng để rồi buôn bán, kinh doanh hay xây nhà sắm sửa xe cộ! Cái chuyện hoa hồng, rồi tiền cò đã khiến cho lãi suất có thể hơn 2% tháng, cao gần tương đương với lãi suất cho vay bên ngoài! Nhưng chưa hết, bao nhiêu thằng dân đen tội nghiệp chết dở sống dở khi mà đến hạn phải trả nợ chúng nó cắt ngang không cho tiếp tục vay!...

Tôi không lạ gì chuyện bao nhiêu công ty, xí nghiệp vỡ nợ, sập tiệm, phá sản khi chỉ biết dựa vào sự vay vốn ngân hàng để mà kinh doanh sản xuất! Chưa kể việc sự lời lãi trong kinh doanh không đủ đóng tiền lãi vay ngân hàng! Cái nguy hiểm nhất là đến hạn trả nợ gốc thì mười con nợ phải hết chín con không đủ tiền trả gốc, thế là phải “thương lượng” với ngài cán bộ tín dụng để mà “đảo sổ”! Hoặc mượn lãi nóng, lãi cắt cổ của tín dụng đen để trả gốc ! Để rồi sẽ lọt xuống cái hố phá sản, tiêu tan sự nghiệp, vỡ nợ… khi mà ngân hàng không cho tiếp tục cho vay…!

Năm nay tôi về quê ăn tết cùng họ hàng, và hiểu ra rằng năm nay tết không vui, buồn hơn mọi năm bởi vì cà phê bị chịt cổ, bị rớt giá…
Nếu không phải đang không khí ngày xuân, tôi sẽ có thể quặt sang chuyện mặt trái mặt phải của việc “vay vốn để phát triển kinh tế”, nhưng đang nói về tết Giáp Ngọ này vui hay buồn, vì thế khách quan mà nhận xét, tết này dân cà phê không thể vui khi mà nhẩm trước tính sau, họ đã thấy những khoản thiếu hụt chưa biết bù đắp bằng cái gì!

Đứng núi nọ trông núi kia cao chăng? Cho nên sau khi than oán về tình trạng kinh tế, họ hàng của tôi so bì:

__ Như chú mày là ngon! Tháng tháng lãnh lương, không cần biết cà phê, lúa má lên hay xuống…Cuối năm lại có tiền thưởng.Không phải một nắng hai sương…

Ông bác mà có một bài chửi đời trên kia chen vào với giọng bực tức :

__ Mấy thằng con nhà tôi không biết nghe lời và chẳng chịu học ! Khi xưa tôi bảo ban chúng nó rằng chỉ cần chúng gắng chăm học, tôi sẽ lo cho chúng đến nơi đến chốn. Nhưng bọn chúng đâu có thèm nghe và cãi rằng chỉ cần khai phá trồng cấy vài mẫu cà phê thì chẳng sợ thua thằng bác sĩ kỹ sư nào ! Để rồi bây giờ mỗi thằng không quá nổi một hecta cà phê, và cứ vành quẹn về định vay mượn bố mẹ..

Tôi chỉ biết cười trừ khi biết không có thì giờ để bàn luận giảng thuyết về chuyện không phải cứ tốt nghiệp đại học rồi sẽ có việc làm ngon, tiền đổ ào ào vào túi, nên chỉ biết nói vỗ về khích lệ :

___ Các chú các bác thấy đó ! Đâu có phải đi học mới là đại gia đâu ! Như ông Đặng Lê Nguyên Vũ nổi danh khắp thế giới không phải vì là một bác sĩ, nhưng vì ông ta khai sáng ra cà phê Trung Nguyên. Những kẻ như bọn cháu thực chất chỉ là những tay làm công cho các doanh nghiệp, công ty mà thôi, và cũng khó khăn lắm. Tìm một mảnh đất và xây dựng nhà ở nơi xứ sở cà phê này còn dễ, chứ như ở thành phố thì bòn góp cả đời nhiều khi mới kiếm được một ngôi nhà tầm thường ở tạm.

Đêm cao nguyên lạnh lẽo, tôi đi tới bên đống củi vừa sưởi ấm vừa suy nghĩ vẩn vơ.Anh em họ hàng của tôi trồng cà phê nên một khi giá cà phê lên xuống bất hợp lý sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của họ. Một cái tết vui hay buồn ở xứ cà phê này sẽ cấu thành do một số nguyên nhân, mà trong đó các nguyên nhân chính là được mùa được giá !

Ngẫm chuyện người rồi lại nghĩ đến chuyện ta. Như đã nói, lẽ ra tôi không để ý, không suy nghĩ rằng tết nay vui hay buồn, nhưng giống như khi một trận gió thổi qua, cả khu vườn lá cây đều bị ảnh hưởng và xao động. Không hiểu sao trước đây thì không nhưng bây giờ lòng tôi trĩu nặng một nỗi buồn ! Và tất nhiên nỗi buồn của tôi không liên quan gì đến giá cà phê bị bóp chẹt, vì nó liên quan đến những mối liên hệ giữa con người với con người.

Trước đây ít ngày, tôi đã coi lại phim House Full của Ấn độ, thấy một nhân vật trong phim đã phán một câu : “ dù được cả thế giới ngưỡng mộ, cũng không quan trọng bằng được một người tri âm tri kỷ…”.May lắm tôi chỉ được một số người nào đó có cảm tình, thế thì làm gì được phép nói đến chuyện cả thế giới ngưỡng mộ! Nhưng tệ hơn, cái viễn cảnh vĩnh viễn không có một tri âm tri kỷ có thể sẽ không còn xa xôi và trở thành hiện thực trong nay mai …

Trước đây cũng trong chuyên mục Tự sự của tôi, tôi đã viết hai đề tài là Tình yêu ơi mi ở đâuvà Biết ra sao ngày mai, Chúa ơi, để than thở về những rắc rối tơ lòng. Lẽ ra tôi cũng viết tiếp đoạn cuối của đề tài Biết ra sao ngày mai… nhưng tự nhiên thấy chán và bỏ ngang mặc dầu viết gần xong.

Giả sử tôi bị thất tình, có thể buồn ghê gớm nhưng rồi sẽ chóng tàn và chắc chắn trong tương lai tâm hồn tôi sẽ không day dứt. Nhưng tình trạng không biết phải rẽ về một lối nào mới là đúng đắn, nó mới làm tâm hồn con người bơ vơ hoang mang vô định.

Tất nhiên tôi luôn luôn nhớ câu Chúa từng phán” Chẳng có ai là lành…” thế thì trước tiên tôi cũng không thể hoàn toàn, và trước mắt người khác cho dù tôi có đúng đến đâu đi nữa, cũng vẫn không “tương thích” và không thể vừa ý của nhiều người.Cho nên chuyện kiếm một người tri âm tri kỷ toàn vẹn như thánh thì không bao giờ tôi dám mơ! Nhưng nếu ai đã từng đọc qua truyện”Những người khốn khổ ”của Victor Hugo sẽ thấy rằng cặp vợ chồng xấu xí Tê nác đi e tuy cực kỳ gian ác bất lương, nhưng rất tri âm tri kỷ.Mà tôi không lẽ lại gian ác bất lương đến nỗi như vợ chồng ấy hay sao? Cho nên một ước mơ, một khao khát có được một tri kỷ tri âm là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, họ hàng tôi buồn vì cà phê tụt giá thê thảm, còn tôi day dứt khi thấy mình không tìm nổi một tri âm tri kỷ cho dù đẳng cấp như vợ chồng Tenacdie!

Có thể hiện nay trước mắt họ hàng, tôi được coi như một tấm gương để mấy cha chú cô bác mang ra dằn mặt con cái. Không ít anh em họ xem hình của Th, cũng như có một số người từng tham dự việc đặt trầu của tôi, đã xuýt xoa khen ngợi và ví von tôi và Th chẳng khác gì chàng Hoàng phủ Thiếu Hoa và nàng Mạnh Lệ Quân trong truyện Tái sanh Duyên( tất nhiên là họ chẳng biết truyện Tái sanh Duyên là cái gì, việc này do tôi minh họa cho rõ…). Nhưng họ không biết và có thể cũng chẳng thèm biết đến những sự bất tri âm vô tri kỷ mà tôi đang sợ hãi rằng mình sẽ đi theo gót xe đổ của ông anh họ mà tôi đã từng kể rằng chết có thể”lên thiên đàng …ngay lập tức”!…

Ông bà thường ví von:” Chết đuối vớt lấy bọt”, cho nên dù biết rõ rằng con người ta hơi đâu mà nghe người khác kể lể về mình, tôi vẫn đợi dịp để bày tỏ nỗi niềm với anh em họ hàng chuyện của tôi, hy vọng trong vô vọng sẽ kiếm được một lời khuyên hợp lý để giải thoát tâm tư. Và tôi đã khấp khởi mừng thầm khi gặp thầy H. một thầy giáo cũ của thằng em họ nhân dịp đầu năm mới nó đến chúc tết thầy.

Quanh mâm cỗ mừng năm mới,sau những câu chuyện mào đầu, chẳng hiểu vô tình hay hữu ý một trong đám học sinh cũ của thầy đề cập đến tình hình kinh tế của các nông dân xứ cà phê bị ảnh hưởng trầm trọng khi giá cả thụt hậu quá xa, khiến cho tết năm nay mất đi sự vui vẻ trọn vẹn.Thế là một lát sau cái điệp khúc bên đống lửa hôm giao thừa lại tái diễn:

___Năm ngoái nhà em sắm tết vô tư, năm nay chả có gì...

___Chán thật! Tết bây giờ không còn hương vị như ngày xưa…

___Thời buổi này làm ăn khó khăn quá…

___ Nông dân mình làm lụng bạc cả người mà vẫn nghèo, trong khi mấy thằng ăn trên ngồi chốc không làm gì mà tiền vẫn đầy túi,biệt thự xe con…

___ Cứ một phát chỉ tay của quân chúng nó, là mèng nhất cũng một xị! Xe hơi tối thiểu một chai, nằng nặng hơn là vài chai…Giá mà bọn mình có cái nghề ấy thì sẽ khuyến mãi rất lớn! Chỉ xin bà con 30% so với các sư phụ sư huynh đang tại chức thì cũng dư sức nhà lầu xe hơi. Rồi tớ sẽ cúng hơn mẫu cà phê đang kinh doanh vào quỹ từ thiện giúp đỡ người nghèo…

Thầy H. im lặng để cho đám học trò cũ bàn luận, than vãn một hồi, cho đến khi các bình luận viên đã nguôi ngoai, ông mới lên tiếng:

___Con một nhà tỷ phú kia đi du lịch, chẳng may rơi vào một sa mạc và hết lương thực cũng như nước uống.Lúc thập tử nhất sinh mới được cứu sống.Thời gian sau, khi người ta đến nhà con tỷ phú ấy, ai nấy đều ngửi thấy mùi bánh trái ,hoa quả cũng như nước uống có ga ngào ngạt khắp mọi căn phòng. Kinh ngạc hơn là một số dòng chữ do chính tay con trai nhà tỷ phú thủ bút:

__ Khi con người ta có đủ cơm ăn nước uống, thì không nên đòi hỏi gì thêm nữa…

Đợi một lát như để cho các học trò cũ hiểu điều thầy H. muốn nói, ông lại tiếp:

___Nếu các em bây giờ than khổ than sở, có thể về hỏi là bố mẹ của các em xem ngày xưa như thế nào? Thầy khi ấy còn nhỏ, nhưng nhớ rằng ba ngày tết mới được ăn cơm không độn khoai mì khoai lang hay bắp đỏ. Và nhà bảy tám người mới có một nồi bánh chưng chừng hai chục cái. Thịt heo thì được vài ký ăn tết , tính ra mỗi khẩu phần cũng đạt 50 gram/ngày!

Im lặng một lát, Thầy H. lại tiếp:

___ Nhiều khi tám tháng trời trong bát cơm của thầy ăn không thấy có được một hột gạo cho dù để làm chất xúc tác! Các em đừng có tưởng ăn bắp đỏ nó giống như ăn bắp luộc bây giờ! Bởi vì giá mà xay thành bột để làm bánh bích quy ngào đường như tụi Âu Mỹ thì còn gì để nói! Đường cát trắng lúc ấy là một loại xa xỉ phẩm mà nhà giàu mới có thể có! Bắp đỏ xay nhỏ ra tương tự như hạt gạo đi nữa, khi nấu lên ăn nó cũng mỗi nơi một hạt và nhiều khi vào như thế nào ra cũng như thế ấy!

Các em có biết thịt Việt Minh như thế nào không? Môn Lịch sử bây giờ cũng như môn Đạo đức hầu như chẳng mấy học sinh thèm học cho nên quên mất chuyện bác Hồ dặn nhà bếp phải đổ thật nhiều muối vào một con gà kho để ăn một tuần thay vì một ngày! Khi thầy còn sinh viên, một kí cá hấp được chế biến bằng cách thêm vào hai ký củ xả băm nhỏ! Ăn cũng rất thú vị và được nhiều cơm, nhưng sau đó phải từ bỏ bởi vì người bao tử kém có thể đại tiện ra máu!

Cũng trong thời đại ấy, thầy tới một nhà hàng xóm và nhìn thấy mẹ của một bạn học mua về một gói bánh cuốn cho thằng bạn vừa sốt rét dậy không nhá nổi bắp đỏ.Quay đi quay lại, không thấy bịch ny lon đựng nước mắm dùng với bánh cuốn bà vừa để ở đó. Mẹ của anh bạn đi từ nhà trước ra nhà sau, và túm được thủ phạm là đứa em trai nhỏ của anh bạn đang ốm đang còn ngậm ở nơi miệng bịch nylon đựng nước mắm bánh cuốn chỉ còn sót lại một tí cặn tỏi ớt ở đáy bịch. Bà lôi thằng nhỏ tới bên cạnh bàn đang để gói bánh cuốn và nói với giọng buồn buồn:

__ Anh con ốm yếu không ăn nổi bắp đỏ khô khốc. Mẹ mua về cho anh con một tí bánh cuốn để cho anh con ăn một tí gượng lại sức. Thế mà con ăn mất bịch nước mắm thì có khác nào anh con ăn ngô đỏ …
Thằng bé òa khóc và nói trong nước mắt:

___Mẹ ơi! Con đâu có ăn bánh cuốn dành cho anh Nam! Con biết anh ấy đang ốm mà…Con định xin thử một chút nước mắm ngòn ngọt, không ngờ ngon quá con uống hết….

Không hiểu sao mắt thầy lúc ấy nhòe đi và phải quay đi để che dấu hai giọt nước mắt đang muốn rơi…

Một khi ăn chẳng có, chẳng đủ, thì cái mặc cũng như thế! Cái màn mà thầy nằm vô số những ô vuông bằng đủ loại miếng vá.Quần áo thì chỉ có một bộ gọi là tươm tất, ngoài ra rách rưới ,vá chằng vá đụp là bạn đồng hành!

Thầy vẫn nhớ một câu như sau”:Học không chơi bỏ quên tuổi trẻ. Chơi không học phá hỏng tương lai”, nhưng tuổi trẻ của thầy lúc ấy muốn giải trí cũng chẳng biết giải trí bằng thứ gì! Sách vở rất ít và không đa dạng.Sách thì in bằng một loại giấy rơm màu vàng xỉn mà người già bây giờ khó mà đọc. Cứ khoảng vài tuần hay một tháng mới có một đội chiếu phim lưu động đến thôn xã chiếu cho toàn dân một bộ phim , mà chủ yếu là phim truyện của Liên xô…. Nhưng sự giải trí cao cấp duy nhất này nhiều khi không toàn vẹn vì đám thanh niên lợi dụng cơ hội này để đánh đấm lẫn nhau hơn là xem phim! Sau này các video bằng băng từ ra đời, tình hình có cải thiện hơn nhưng phải nhà giàu mới có đủ tiền sắm một đầu chiếu video cũng như dịch vụ cho thuê băng đĩa làm ăn phát đạt vì làm gì ai có dư tiền để mà mua hàng chục cuộn băng khi coi một bộ phim…

Thầy còn nhớ mãi đến đầu thập niên 90 của thế kỷ 20, báo tuổi trẻ cười còn đăng rất nhiều biếm họa về việc thi vào đại học. Bởi vì khi ấy học giỏi chưa chắc đã thi đậu mà còn ăn thua vào vào lý lịch, chứ không như bây giờ thi rớt vì học dốt và lười biếng!

Các em sinh vào thời bây giờ khó có thể hiểu hết nỗi nhọc nhằn khổ sở của thế hệ cha anh, nhưng nếu bậc cha anh có kể lại, thế hệ tuổi trẻ bây giờ cũng chẳng muốn nghe!

Các em thử mở trang web BBC sẽ cho biết rằng nông dân Việt Nam phất lên được như hiện nay phần lớn nhờ sản xuất cà phê MoKa đứng thứ nhì trên thế giới và đứng thứ nhất về sản lượng Robusta nhưng mà giá cà phê Việt Nam lại do một số công ty của ngoại quốc thao túng giá cả! Thầy từng nghe nhiều lần rằng tụi Hàn quốc khi bắt đầu thực hiện những bước phát triển kinh tế thần kỳ, đã có luật cho phép người bên cạnh có thể vả vào mặt những người hút thuốc lá nước ngoài mà không phải thuốc lá Hàn quốc! Tất nhiên là không thể mơ tưởng hão huyền luật này có ở Việt Nam , bởi vì không phải người Việt Nam văn minh dân chủ nhưng thực chất là vô tình cố tình tiếp tay cho ngoại quốc bức tử đến cùng những công ty Việt Nam!

Hôm nay các em than thở về cà phê tụt giá thê thảm và oán trách những thứ mà các em cho là nguyên nhân tạo nên hố sâu kinh tế. Nhưng các em có thấy rằng chính những người Việt Nam, những nông dân trồng cà phê cũng tự tay bóp cổ mình hay không? Cà phê Trung Nguyên từng nổi danh như cồn khắp thế giới, nhưng những người tiêu dùng Việt Nam, những nông dân trồng cà phê Việt Nam chỉ biết uống Netsle cà phê hay một thứ nhãn hiệu ngoại quốc nào đó rồi tự cho rằng như thế mới là sành điệu biết thưởng thức cái ngon! Chưa kể có những kẻ uống những cà phê các quán ven đường là những hạt đậu nành rang xay tẩm hóa chất cực kỳ độc hại của bọn tung cẩu rồi vênh vênh cái mặt tự cho rằng mình là dân sành điệu cà phê!

Nhật bản và Hàn quốc vươn lên tầm cao thế giới là vì cái gì? Có phải vì có rất nhiều nông dân chỉ biết chăm làm hay không? Hay là do có rất nhiều những nhà khoa học, nhà nghiên cứu bác sĩ kỹ sư…? Thế mà như ở Việt Nam này, chưa nói đến một nền giáo dục vẫn còn chạy theo hình thức là nhà trường nào có nhiều học sinh giỏi, đạt điểm cao là mọi phụ huynh, mọi học sinh thán phục ao ước, nhưng thực tài của những ông cử nhân, ông tiến sĩ bằng nọ cấp kia có thực không hoặc có được là bao?

Các em oán than những nguyên nhân, những con người nào đó làm cho giá cà phê thụt hậu làm cho kinh tế sa lầy, nhưng trong các em đây có bao giờ nghĩ rằng chính mình cũng góp phần làm cho giá cà phê xuống dốc, hoặc đưa dây thòng lọng cho ngoại bang xiết cổ mình và đồng bào mình hay không? Hoặc các học sinh trong xứ sở chúng ta đã có bao nhiêu em chịu học hành tử tế để làm chủ vận mệnh đất nước, làm giàu quê hương?

Tôi cũng không ngờ hôm nay lại nghe được một bài moral như thế nơi một thầy giáo vùng quê, tôi cũng quan sát thái độ của lũ cựu học trò và chỉ thấy chúng im lặng ra chiều ngẫm nghĩ, nhưng tôi không thể biết họ đồng ý được bao nhiêu phần trăm. Có thể với ánh mắt nghi ngờ và bi quan, tôi cho rằng các cựu học trò cũng chẳng để ý cho lắm những lời thầy giáo, hoặc cũng phản đối nhiều điểm nhưng vì nể tình nghĩa thầy trò nên đành im lặng!

Theo chân thằng em cũng lũ bạn chào thầy H. ra về, khi đã đi được một quãng đường tôi mới nhớ ra rằng mình quên béng mất cái mục đích quan trọng là bày tỏ mối rối bòng bong tơ lòng để mà tìm được một cảm thông một bảo ban! Tuy thế ngẫm nghĩ lại, tôi cho rằng mình không hỏi nhiều khi cũng là tốt! Bởi vì thầy H có thể là người thầy có tâm huyết với học trò, với quê hương đất nước nhưng cái chuyện gỡ rối tơ lòng thì không chắc thầy đã rành rọt. Hoặc có khi thầy H. cũng rất nhiều kinh nghiệm trường đời, nhưng càng như thế chỉ là những lời khuyên đầy tình cảm nhưng chỉ mang ý nghĩa chung chung, khi mà người khôn ngoan thì cũng không dám nói chắc một điều gì khi thấy tình thế không cho phép kết luận bừa bãi!

Tết nay vui hay buồn ư?

___Đối với họ hàng tôi, trước đây thì họ buồn, nhưng sau đó nhiều người sẽ quên, hoặc như những tay năng nổ trong đám bạn bè của thằng em họ tôi cũng quên cả buồn khi họ bị nhắc nhở rằng nhiều người trong số họ có thể trực tiếp gián tiếp gây nên nỗi buồn ấy!

----- Còn tôi trước khi lên Lâm Đồng để ăn tết cùng họ hàng, tâm tư tôi nhen nhóm một nỗi vui mừng khi được đóng quân hạ trại không xa nhà của Th, để dễ bề thăm viếng và cải thiện tình hình, nhưng bây giờ không hiểu sao một nỗi buồn man mác ở đâu đó len vào con tim! Tri kỷ tri âm ơi! Mi chỉ là những hoang tưởng và không thực tế phải không?