Bài giảng lễ Chúa nhật 23 thường niên A - 2017

SỐNG LIÊN ĐỚI VÀ CÓ TRÁCH NHIỆM VỚI ANH EM

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí – GP. Xuân Lộc

Xã hội phát triển, dường như con người đánh mất tình liên đới với nhau. Tự do cá nhân được đề cao dẫn đến tình trạng con người không còn quan tâm đến nhau nữa. Nếp sống văn minh cũng đã phá vỡ mối liên hệ hàng xóm, làng xã. Người trong cùng một xóm, một làng cũng không biết nhau, bởi vì nhà nào cũng kín cổng cao tường, đi sớm về tối, không có cơ hội để gặp nhau. Cùng với tác động từ xã hội bên ngoài là sự dửng dưng, an phận từ trong mỗi người, khiến cho con người dường như trở nên xa lạ với nhau, không quan tâm đến cuộc sống của nhau. Ngày xưa khi làm việc gì, người ta cũng để ý xem xóm làng phản ứng thế nào, ngày nay dường như nhiều người đã bất chấp lời ra tiếng vào của xóm làng. Lối sống đó ngày nay ở Việt Nam gọi là “chủ nghĩa mackeno”, tức là mặc kệ nó.

Các tuần vừa qua chúng ta được nghe những đoạn Tin Mừng nói về Chúa Giêsu thiết lập cộng đoàn Giáo Hội và lời dạy của Ngài về đời sống trong cộng đoàn. Cộng đoàn Giáo Hội là cộng đoàn sống tình hiệp thông liên đới và yêu thương. Cuộc sống của người này có ảnh hưởng trên người khác và trên cộng đoàn. Vì thế, mỗi thành viên trong cộng đoàn cần phải sống tình liên đới và có trách nhiệm với nhau, cùng giúp nhau sống tốt mỗi ngày, giúp nhau sửa chữa những khuyết điểm sai lầm.

Tiên tri Ezêkien đã khẳng định: Thiên Chúa đã trao cho chúng ta trách nhiệm nói Lời Chúa cho anh em và khuyên bảo anh em đi theo đường công minh chính trực. Mỗi người sống trong cộng đoàn đều có trách nhiệm và liên đới một cách mật thiết đến đời sống và phần rỗi linh hồn của anh chị em mình. Chúa nói: Nếu Ta phán với người gian ác rằng: Hỡi kẻ gian ác, ngươi sẽ phải chết, mà người không lên tiếng cảnh cáo nhắc nhở nó từ bỏ con đường gian ác, thì kẻ gian ác phải chết, nhưng ta sẽ đòi ngươi đền nợ máu nó. Nếu ngươi đã lên tiếng cảnh báo nó, mà nó không trở lại đường công chính, nó sẽ phải chết vì sự cố chấp của nó, còn ngươi sẽ vô can.

Giúp cho anh chị em biết cái sai của họ và giúp họ sửa sai là trách nhiệm của tất cả chúng ta. Tuy nhiên, Tin Mừng hôm nay chỉ cho chúng ta biết phải làm cách nào để vừa giúp anh em từ bỏ sự xấu mà không tổn hại đến danh dự của họ. Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta từng bước trong việc giúp anh chị em mình khi họ sai lỗi: Trước hết là gặp gỡ nhau trong tình thân và sự chân thành. Thông thường khi lên tiếng về sự sai trái của người khác, người ta dễ để mình rơi vào sự nôn nóng, bực bội, muốn nói ra cho thỏa sự bực bội của mình. Vì vậy lời nói lúc đó sẽ thiếu sự chân thành và người có lỗi cảm thấy như mình bị kết tội. Ở đây Chúa Giêsu dạy: Nếu người anh em của anh trót phạm tội, thì anh hãy đi sửa lỗi nó, một mình anh với nó mà thôi. Chúa Giêsu muốn chúng ta sửa lỗi anh em với một tâm hồn bình an và với cái nhìn cảm thông với người anh em đó.

Bước thứ hai: Nếu nó không nghe lời anh, thì hãy đem theo một hay hai người nữa, để công việc được giải quyết nhờ các nhân chứng. Mặc dù có thêm một hai người nữa đi cùng để giúp anh em sửa lỗi, thì việc sửa lỗi này vẫn phải đặt trên nền tảng là sự bác ái, thông cảm, chứ không phải là sự đôi co, tìm bằng chứng kết tội, cũng không phải để gây sức ép dồn anh em vào đường cùng.

Bước thứ ba: Nếu nó cũng không nghe những người làm chứng, thì hãy trình với Hội Thánh. Nếu nó cũng không nghe Hội Thánh thì hãy kể nó như một người dân ngoại. Bước thứ ba này cho thấy, nếu người làm điều xấu không thiện chí, không sửa đổi, không tôn trọng thẩm quyền của Hội Thánh, thì coi như họ đã tự mình tách ra khỏi Hội Thánh. Hội Thánh là cộng đoàn dân Chúa, là gia đình của Thiên Chúa, được Thiên Chúa quy tụ, có Chúa Giêsu là đầu và mỗi người là chi thể. Tất cả mọi thành viên của Hội Thánh đều được mời gọi nỗ lực hết mình mỗi ngày để nên thánh và phải sống thánh, mặc dù các thành viên trong Hội Thánh vẫn còn là những tội nhân.

Chúa Giêsu đã trao Hội Thánh cho Phêrô và các tông đồ lãnh đạo và trao cho các ông quyền cầm buộc và tha thứ: Dưới đất anh em cầm buộc trên trời cũng cầm buộc. Dưới đất anh em tháo cởi, trên trời cũng tháo cởi. Quyền này là để phục vụ anh chị em mình. Thiên Chúa hoàn toàn tín nhiệm vào các tông đồ, mặc dù các ông cũng chỉ là người phàm yếu đuối, giới hạn, tội lỗi. Thiên Chúa hoàn toàn “đặt mình dưới sự điều hành” của các ông kể cả việc tha thứ và cầm buộc. Chúa Giêsu còn khẳng định với các ông: Nếu ở dưới đất, hai người trong anh em hợp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Đấng ngự trên trời sẽ ban cho. Ở đâu có hai hay ba người họp lại nhân danh Thầy, thì có Thầy ở giữa họ. Điều đó Chúa Giêsu muốn nói đến tính cộng đoàn và sự hiệp thông hiệp nhất giữa các tông đồ và các thành viên trong Hội Thánh. Lời khẳng định của Chúa Giêsu cũng là lời hứa chắc chắn về sự hiện diện của Chúa khi các thành viên sống hiệp thông với nhau trong việc cầu nguyện và phụng thờ Thiên Chúa.

Để có thể sống tình gia đình Hội Thánh như thế, điều quan trọng là mỗi người biết đón nhận nhau, thông cảm và tha thứ cho nhau, sống khiêm tốn trước mặt Chúa và mọi người. Thánh Phaolô nhấn mạnh: Anh em đừng mắc nợ nhau điều gì, ngoài món nợ tương thân tương ái. Khi sống yêu thương là chu toàn lề luật, yêu thương thì không bao giờ muốn làm tổn thương người khác và cũng không làm gì ảnh hưởng đến Hội Thánh và đến người khác. Như thế, nền tảng của đời sống cộng đoàn phải là yêu thương - yêu Chúa và thương nhau. Yêu thương là chất keo kết dính, là chất hồ vững chắc để xây dựng nên tòa nhà Giáo Hội.

Thưa quý OBACE, ngày nay do ảnh hưởng lối sống dửng dưng, nhiều người đã bỏ quên trách nhiệm của mình đối với anh em và với gia đình Hội Thánh. Có nhiều người đã sống ngược lại điều răn của Chúa và lề luật của Hội Thánh; nhiều người cho rằng Hội Thánh có nhiều luật lệ, quá cổ hủ, lỗi thời, vì thế, họ tự tách mình ra khỏi sự hiệp thông hiệp nhất với Hội Thánh và quay lại chỉ trích Hội Thánh. Nhiều người sống trong Hội Thánh nhưng không quan tâm đến sinh hoạt của Hội Thánh, cũng không quan tâm đến đời sống và phần rỗi linh hồn của anh chị em. Là thành viên trong gia đình Hội Thánh, chúng ta cần xây dựng tình hiệp thông liên đới với nhau, chân thành giúp nhau sống thánh và thăng tiến, tránh mọi lời nói, việc làm gây tổn thương đến sự hiệp thông và nhất là tổn thương đến anh chị em; chân thành giúp nhau khắc phục những sai lỗi và cùng đồng hành với nhau trên con đường thánh thiện. Đừng bao giờ biến mình thành quan tòa kết tội anh em, cũng đừng đem cách suy nghĩ và cách hành xử theo thói đời vào trong Hội Thánh làm tục hóa Hội Thánh.

Mỗi người cũng cần ý thức thân phận yếu hèn hay sai lỗi của mình, để một đàng dễ dàng cảm thông với anh chị em khi họ sai lỗi; đàng khác cũng dễ dàng đón nhận sự sửa dạy của bề trên và sự góp ý sửa lỗi chân thành của anh chị em. Chúng ta không thể sống đơn độc một mình, cũng không thể lên thiên đàng đơn độc một mình, nhưng chúng ta có trách nhiệm và liên đới với nhau. Vì thế, chúng ta cần cầm lấy tay nhau, cùng nhau thờ phượng Thiên Chúa, cùng nhau bước tới và chung tay xây dựng sự hòa bình, tình yêu thương cho xã hội và cho thế giới hôm nay. Amen.