4– Năm 1992 – 1993:
Tiến Trình Tái Lập Lại Chủng Viện Thừa Sai
Sau đây chúng tôi xin ghi lại nội dung những cuộc trao đồi với một số anh em nay là linh mục, có liên quan trực tiếp đến giai đoạn đầy thử thách cam go để tái lập lại việc đào tạo chủng sinh trong giai đoạn 1992 – 1993.
Sau đây là đôi lời tâm tình của cha Giuse Võ Văn Dũng:
“Ngày 06 tháng 09 năm 1991, tôi tham dự lễ phong chức linh mục của cha Lui Gonzaga. Nguyễn quang Vinh tại Nhà thờ Đức An. Khi đó, chưa có vấn đề chiêu sinh cho chủng viện Thừa sai Kontum. Tôi đang làm việc tại Huyện Chư Pah.
“Sau Tết ÂL. năm 1992, trước khi đi vào Sài gòn học ngoại ngữ, tôi gặp Đức Cha Alexis Phạm Văn Lộc tại Dòng Ảnh Phép Lạ, xin đi tu Kontum và xin ý kiến ngài. Ngài nói với tôi: “Khi nào tôi mở Chủng viện, tôi sẽ nhận anh”
“Ngày 15.07.1992 Cha Sở Thánh Tâm (nay là Đức Cha Micae) gọi tôi về báo tin Đức Cha Alexis đã mở Chủng Viện.
“Ngày 01.08.1992 ĐC Alexis nhận đơn xin gia nhập Chủng viện Kontum của tôi. Ngay chiều hôm đó, tôi về gặp cha Lui Gonzaga Nguyễn Quang Vinh tại Đức An. Vài ngày sau, cha Vinh gặp mặt các anh em: gồm có 6 chú: Nguyễn Văn Bình, Võ Văn Dũng, Phạm Văn Hùng, Nguyễn Quang Hoa, Võ Xuân Duy và Phùng Quý.
“Ngày 07.09.1992 cha Lui Gonzaga Nguyễn Quang Vinh tìm cách bắt đầu lại việc đào tạo ơn gọi tại địa phận. MỘT LỚP HỌC TIẾNG PHÁP được cấp tốc khai giảng tại Nhà Xứ Thăng Thiên, gồm có: cha Lui Gonzaga Nguyễn Quang Vinh phụ trách, thầy Huệ và Thầy Tứ dạy tiếng Pháp, với 5 trò: 4 chủng sinh và một nữ ứng sinh Tu Hội Nữ Lao Động Thừa Sai (Travailleuses Missionaires):
1. Nguyễn Văn Bình
2. Võ Văn Dũng
3. Nguyễn Quang Hoa
4. Phạm Văn Hùng
5. Nguyễn Thị Yến Vy (nữ tu Travailleuses Missionnaires).
“Đến Noel năm 1992, thì ngưng LỚP HỌC TIẾNG PHÁP. Đức Cha Alexis cho chuyển việc đào tạo chủng sinh vào Sài Gòn”.
Lý do di chuyển
Theo cha Lui Gonzaga Vinh cho biết, việc đào tạo chủng sinh tại Hạt Pleiku không tiện cho việc chiêu sinh tại nơi khác, như tại Hạt Kontum hay tại Ban-mê-thuột v.v . . . Mặt khác, việc theo học tại Sài Gòn như các anh lớn đã theo học Đại Học Sài Gòn năm vừa qua (1991-1992) cũng không khó khăn lắm, ngược lại có nhiều triển vọng.
Những vấn đề nhân sự phụ trách được đặt ra
Cũng theo lời cha Lui Gonzaga Vinh, Đức Cha Alexis đã thao thức tìm lối thoát cho công việc đào tạo chủng sinh. Khó khăn lớn nhất là tìm nhân sự phụ trách. Cha Vinh đề nghị tìm nhân sự ngay tại Thành Phố Sài-Gòn. Đức Cha tiến hành tìm nhân sự phụ trách và tạm ổn khi gặp cha Đại, anh Võ, thầy Bảy tại giáo xứ Phúc Lâm (Hố Nai) để phân chia công việc điều hành tại Sài-Gòn. Đến Giáng sinh 1992, Đức Cha chuyển toàn bộ việc đào tạo vào Sài Gòn.
Cha Đaminh Nguyễn Tiến Trung cho biết:
“Đức Cha cùng với anh Phêrô Nguyễn Anh Võ, thầy Giuse Trần Văn Bảy đến thăm cha Giuse Đỗ Viết Đại vừa thụ phong linh mục (14/01/1992), đồng thời đặt vấn đề tìm nhân sự giúp các ứng sinh tại Thành Phố. Cha Giuse Đại bằng lòng đồng hành với các em trong gia đoạn đầu, anh Phêrô Nguyễn Anh Võ đang dạy Đại Học phụ trách tổ chức việc học, thầy Giuse Trần Văn Bảy làm quản lý, tìm nơi ăn chốn ở cho các ứng sinh, các anh khác tham gia việc dạy các môn cần thiết như anh Đaminh nguyễn Tiến Trung, anh Phaolô Nguyễn Quốc Bảo (Hạnh) và một số anh khác đang theo học Đại Học. Lớp đàn anh này vào Thành Phố học được 2 năm (1990-1993) tương đối ổn định, tiếp tay với các anh phụ trách và cùng chia việc, giúp dạy kèm các môn học cần thiết cho các em mới vào”.
Cha Antôn Vũ Đình Long chân thành nói lên tấm lòng biết ơn sâu sắc của minh đối với Đức Cha Alexis:
“Phải tôn vinh Đức Cha Alexis cách xứng đáng. Ngài vạch lối cho chúng tôi và cho thế hệ sau một con đường ơn gọi. Chúng tôi cần phải quyết định tương lai. Nếu không có con đường Ơn Gọi linh mục, chúng tôi cũng phải đi theo đường Đại Học như bao thanh niên khác. Chính Đức Cha lên Ban-mê-thuột nhờ Cha Phaolô Đậu Văn Hồng gặp gỡ chúng tôi tại Đak Mil (BMT) và báo cho chúng tôi biết đường hướng mở chủng viện Thừa sai Kontum và ấn định ngày gặp chúng tôi tại Thành Phố. Anh em ở Kontum Pleiku và Ban-mê-thuột vào Thành Phố đầu năm 1993 để gặp Đức Cha như Ngài đã ấn định”. Cha Giuse Võ Văn Dũng cho biết thêm:
“Ngày 10.01.1993tại Giáo xứ An Lạc, trước Tết Âm Lịch 1993, Cha Đại, Thầy Bảy gặp gỡ 21 anh em đến từ Gp Kontum và Gp ban Mê Thuột. Gồm:
“ Gp Kontum (12 chú):
1. Phương Nghĩa: Lê Đình Hùng, Võ Hữu Thu, Chức. 2. Tân Hương: Đỗ Huy Nhật Quỳnh, Nguyễn Ngọc Thanh. 3. Phương Quý: Trần Anh Duy. 4. Thánh Tâm: Võ Văn Dũng, Nguyễn Quang Hoa, Võ Cao Phi. 5. Đức An: Trần văn Vũ. 6. Thăng Thiên: Nguyễn Văn Bình, Phạm Văn Hùng.
“Gp Ban Mê Thuột (9 chú):
Hồ Quang Huyên, Hà Văn Hường, Trần Văn Hải, Vũ Đình Long, Hồ Đức Dũng, Dũng, Nguyễn Văn Diễm, anh Sỹ, Vương Hoàng Huynh
“Nội dung cuộc gặp mặt:
+ Chuẩn bị thi vào Đại Học.
+ Sau Tết, gặp lại, chuẩn bị giấy tờ, học bạ,…
5 – Khóa I Dự Bị (1993-1994).
Các cha cũng như các thầy phụ trách dày công dạy tiếng Pháp và các môn khác để chuẩn bị cho các chú thi vào đại học năm học tới (1993-1994). Ngày 02 tháng 02 năm 1993, bắt đầu khai giảng khóa đâu tiên có 21 anh em, nhưng sau 2 ngày học, chú Diễm xin rút lui, lý do không có chỗ ở. Sau 1 tuần học, chú Chức và chú Dũng xin về, vì lý do học lực. Như thế, khi thi Đại Học chỉ còn 18 anh em.
Với lòng nhiệt tình, việc đào tạo và huấn luyện chủng sinh tại Thành phố có những tín hiệu tốt. Ngày 29 tháng 06, Lễ thánh Phêrô và Phaolô Tông Đồ, Đức Giám mục dâng thánh lễ cầu nguyện cho chủng sinh thi vào Đại học đạt nhiều thành quả. Kỳ thi rất khả quan:
“Sau khi thi vào Đại học, 5 anh em đậu hệ A: Nguyễn Quang Hoa , Trần Văn Vũ , Võ Văn Dũng, Võ Hữu Thu, Đỗ Huy Nhật Quỳnh, và 12 anh em hệ B và 1 bị rớt.”
Cha Giuse Trần Văn Bảy cho biết giai đoạn đầu, công tác quản lý khá nhiêu khê: tìm nhà cho các em ở sao cho thuận tiện việc đi học Đại học, dễ tổ chức lớp kèm các môn học cần thiết, đồng thời ngày Chúa nhật các em dễ dự Thánh Lễ, học Giáo lý và bồi dưỡng đời sống đạo đức tại cơ sở Tu Hội Nô Tỳ Thiên Chúa.
Khóa đầu tiên ( 1993-1997) vào Đại chủng viện Huế.
Sau 4 năm miệt mài ghế đại học, không phải tất cả các tân sinh viên tốt nghiệp đại học ra trường khóa học đầu tiên này (khóa 1993-1997) đều được vào Đại Chủng Viện Huế trong năm học 1998, vì nhiều lý do, nào là chưa có hộ khẩu thường trú, nào là lý lịch cá nhân cho là chưa rõ ràng . . . nhưng chỉ có 7 tân khoa được gởi ra học tại Đại Chủng Viện Huế. Đại Chủng Viện này cũng đã khai giảng trở lại vào năm học 1994. Lúc đó Kontum chưa có chủng sinh đủ tiêu chuẩn học vấn, nên phải chờ đến năm học 1998. Vào ngày lễ Suy Tôn Thánh Giá 14. 9. 1998, cha Lui Gonzaga Nguyễn Quang Vinh dẫn 7 đại chủng sinh trực chỉ Đại Chủng Viện Huế. Đúng ngọ ngày hôm đó, cha và 7 thầy đại chủng sinh dâng lễ tại Núi Đức Mẹ Trà Kiệu. Xin dâng cho Mẹ hoa quả đầu mùa. Khóa này ra trường năm 2006, gồm có 6 linh mục và một thầy phó tế:
1/ Cha Phanxicô Xavie Trần Anh Duy
2/ Cha Giuse Võ Văn Dũng
3/ Cha Giêrônimô Lê Đình Hùng
4/ Cha Bênêditô Nguyễn Văn Bình
5 / Cha Phêrô Nguyễn Ngọc Thanh
6/ Cha Giacôbê Trần Tấn Việt
7/ và thầy Phó Tế Micae Đỗ Huy Nhật Quỳnh
Kết quả thật khích lệ cho một giai đoạn mới sau nhiều năm ngưng trệ vì thời cuộc.