|
|
b) Lý do
* Tội nguyên tổ
Hành trình dõi theo thánh Phaolô trong lòng say mến Chúa Giêsu, chúng ta phải nhìn với con mắt thực tế. Đó là hoàn cảnh của những người thừa hưởng một bản tính nhân loại đã bị ô nhiễm bởi tội nguyên tổ và những hậu quả của nó, gây ra một sự rạn nứt rất sâu sa trong lòng mỗi người. Đoạn sách Sáng Thế diễn tả những sự rạn nứt đó như sau:
“Rắn là loài xảo quyệt nhất trong mọi giống vật ngoài đồng, mà ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa đã làm ra. Nó nói với người đàn bà: “Có thật Thiên Chúa bảo: “Các ngươi không được ăn hết mọi trái cây trong vườn không? Người đàn bà nói với con rắn: “Trái các cây trong vườn, thì chúng tôi được ăn. Còn trái trên cây ở giữa vườn, Thiên Chúa đã bảo: “Các ngươi không được ăn, không được động tới, kẻo phải chết.” Rắn nói với người đàn bà: “Chẳng chết chóc gì đâu! Nhưng Thiên Chúa biết ngày nào ông bà ăn trái cây đó, mắt ông bà sẽ mở ra, và ông bà sẽ nên như những vị thần biết điều thiện điều ác.” Người đàn bà thấy trái cây đó ăn thì ngon, trông thì đẹp mắt, và đáng quý vì làm cho mình được tinh khôn. Bà liền hái trái cây mà ăn, rồi đưa cho cả chồng đang ở đó với mình; ông cũng ăn. Bấy giờ mắt hai người mở ra, và họ thấy mình trần truồng: họ mới kết lá vả làm khố che thân. Nghe thấy tiếng ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa đi dạo trong vườn lúc gió thổi trong ngày, con người và vợ mình trốn vào giữa cây cối trong vườn, để khỏi giáp mặt ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa. ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa gọi con người và hỏi: “Ngươi ở đâu? “ Con người thưa: “Con nghe thấy tiếng Ngài trong vườn, con sợ hãi vì con trần truồng, nên con lẩn trốn.” ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa hỏi: “Ai đã cho ngươi biết là ngươi trần truồng? Có phải ngươi đã ăn trái cây mà Ta đã cấm ngươi ăn không? “ Con người thưa: “Người đàn bà Ngài cho ở với con, đã cho con trái cây ấy, nên con ăn.” ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa hỏi người đàn bà: “Ngươi đã làm gì thế? “ Người đàn bà thưa: “Con rắn đã lừa dối con, nên con ăn.” (St 3,1-13).
Đoạn sách Sáng Thế cho thấy, trong lòng mỗi người đã có mầm mống rạn nứt trong 4 mối liên hệ thiết yếu: với Thiên Chúa, với tha nhân, với vũ trụ vạn vật và với chính mình. Do đó, để thực sự sống tình say mến Chúa Giêsu, cần phải dõi theo hành trình hòa giải 4 mối liên hệ để tìm lại sự an hòa nội tâm. Để nhìn và hiểu vấn đề cách rõ ràng hơn, chúng ta có thể cắt nghĩa sự rạn nứt sâu đậm trong nội tâm mỗi người theo hai mô hình dưới đây. Mô hình bên trái diễn tả tình trạng nội tâm an hòa trước tội nguyên tổ. Mô hình bên phải diễn tả tình trạng nội tâm rạn nứt sau tội nguyên tổ.
Trước Tội Nguyên Tổ Sau Tội Nguyên Tổ
* Hoàn cảnh gia đình, học đường, môi trường sống trong thời thơ ấu và niên thiếu
- Vết thương lòng: sống với nhau là con người tội lỗi, ai cũng có những yếu đuối, thiếu sót và do đó, ghễ gây cho nhau những vết thương để lại tâm khảm và chi phối cuộc đời.
- Vai trò trong gia đình: tương quan cha mẹ - con cái; vợ - chồng; phái tính: con trai, con gái. Khi vì hoành cảnh, các vai trò bị lẫn lộn, người ta sẽ lẫn lộn hoặc mất căn tính và gây ra sự hỗn độn trong tâm lý.
- Hoàn cảnh, tình trạng đặc biệt của gia đình. Những hoàn cảnh hay tình trạng đặc biệt của gia đình để lại một dấu vết rất sâu đậm trong tâm khảm mỗi người. Cũng cần để ý là tuy hai gia đình cùng trải qua một hoàn cảnh tương tự, nhưng thái độ và phản ứng của các phần tử của hai gia đình có thể cũng rất khác nhau, tùy theo bầu khí sống và đường hướng giáo dục trong gia đình. Ví dụ hai gia đình cùng phải trải qua hoàn cảnh lầm than, nghèo đói, túng quẫn. Gia đình I luôn thủ thế, dè sẻn lo cho ngày mai; gia đình II, tìm cách hưởng thụ, vì “biết ngày mai thế nào?” Xuất thân từ gia đình I, người ta sẽ dễ hà tiện, dễ nhận mà khó cho; xuất thân từ gia đình II, người ta dễ phung phí, tiêu xài xả láng…
* Môi trường, xã hội, lịch sử tập thể
Anh hùng tạo thời thế nhưng thường thì thời thế tạo anh hùng. Mỗi người có thể ảnh hưởng đến xã hội, nhưng xã hội cũng ảnh hưởng rất nhiều đến mỗi cá nhân. Ngoài ra, còn những sức mạnh, tuy vô hình nhưng có một ảnh hưởng rất lớn trên cách suy nghĩ, thái độ, hành động của mỗi cá nhân: lịch sử, văn hóa của tập thể. Dưới đây là một số tâm thức văn hóa và trào lưu xã hội tân tiến hiện nay có thể trở thành chướng ngại vật, ngăn cản cuộc sống kitô của giáo lý viên:
- Coi danh dự (thể diện) cá nhân hay tập thể như một giá trị tuyệt đối hay ít nữa, giá trị quan trọng nhất.
- Tâm thức làng xóm, gia đình tạo được tinh thần liên đới sâu đậm giữa các phần tử, nhưng có thể gây khó khăn cho tinh thần trách nhiệm trong cộng đoàn và tình yêu phổ quát của giáo lý viên, môn đệ Chúa.
- Đề cao lý trí và biến nó thành giá trị tuyệt đối. Do đó, đánh giá con người theo bằng cấp…
- Đề cao nhân phẩm của mỗi cá nhân như tuyệt đối.
- Đồng hóa hạnh phúc với thoả mãn, khoái cảm, thoải mái.
- Đề cao thẩm mỹ, nghệ thuật tách rời khỏi tôn giáo và luân lý: nghệ thuật trỏ thành “đẹp mắt”, khích thích giác quan…
- Văn hóa thực dụng, hiệu quả, đánh mất giá trị biểu tượng
- Văn hóa và nếp sống chuyên môn và thành công trong nghề nghiệp gây chia rẽ, cạnh tranh nhau.
- Văn hóa đổi mới liên tục: "dùng và vất"
c) Hành trình mở lòng thắng lướt chướng ngại vật để đón nhận ơn Chúa, thay đổi con người của mình và thấm nhuần tinh thần của Chúa
* Cơ cấu tâm linh sinh động của con người
* Công tác thiêng liêng
i. Biến đổi các ý tưởng: suy niệm
Suy niệm đòi áp dụng 3 khả năng để suy niệm mầu nhiệm:
o Trí nhớ: gợi lại sự hiểu biết về mầu nhiệm.
o Lý trí: có 2 khả năng: suy nghĩ, lý luận và tưởng tượng. Cần dùng cả hai khả năng để hiểu thêm về mầu nhiệm và áp dụng vào cuộc sống để chiếu soi, thay đổi ý tưởng, tình cảm và thái độ, hành động.
o Ý chí: chấp nhận sống theo những gì lý trí đã soi sáng.
ii. Hòa giải nội tâm: chữa lành các vết thương và hóa giải tình cảm
Nguyên nhân chính yếu làm mất an bình nội tâm và cản trở sống hạnh phúc và hiệp thông thì nhiều, nhưng nguyên nhân chính yếu và trầm trọng nhất là tình cảm. Các tình cảm nếu không được hóa giải, chúng sẽ tụ tập lại dày xéo tâm can và làm mất an bình nội tâm.
o Các loại tình cảm chính yếu
Các tình cảm gây khốn khổ cho cuộc sống, cho chính mình và cho tha nhân, nhất là những người gần gũi thì nhiều, nhưng tựu trung có thể gom lại thành 3 loại chính:
- Tức giận: thứ tình cảm này biểu lộ dưới nhiều hình thức, tỉ dụ như bực tức, tránh lé, bất hợp tác, khinh miệt, nghi kỵ, loại trừ, bạo động, thù hằn...
- Lo sợ: tình cảm này diễn tả qua sự mất bình tĩnh, run rẩy, ngập ngừng, thiếu ý chí, dễ chiều theo ý người khác dù phải làm ngược lại các giá trị, tiêu chuẩn sống.
- Buồn sầu: tình cảm này diễn tả dưới những hình thức như chán nản, ngao ngán, thụ động, lười biếng, khép kín...
o Nguồn gốc của tình cảm
Vết thương lòng (đã cắt nghĩa trong phần “Cơ cấu tâm linh sinh động”
Ý tưởng
- Tình cảm tức giận nảy sinh khi mình nhìn sự vật hay người khác như một chướng ngại vật.
- Tình cảm lo sợ sinh ra khi mình nghĩ đó là một nguy hiểm: nguy hiểm tính mạng; nguy hiểm mất danh dự, mất đồ vật, mất bạn bè; nguy hiểm không được người khác qúy mến và chấp nhận.
- Tình cảm buồn sầu sinh ra khi mất một điều mình cho là quí giá: mất sự vật, mất người thân hay bạn bè; mất danh thơm tiếng tốt, chức vụ hay một dự tính. Sự vật càng qúy báu, nỗi buồn càng sâu đậm.
o Hành trình hòa giải nội tâm
Chặng 1: Khiêm nhượng nhìn nhận là mình có vấn đề
Chặng 2: Chấp nhận đau đớn
Chặng 3: "Mở nắp vung" nếu cần: theođịnh luật tâm lý, tình cảm khi bị dồn ép trong tiềm thức thì phá phách làm mất an bình, nếu đưa lên miền ý thức, chúng sẽ mất sức và ít ảnh hưởng đến nội tâm. Để đưa một tình cảm lên miền ý thức, cần có ba động tác:
- Không chối bỏ, không chạy trốn, nhưng khiêm nhượng nhìn nhận sự hiện hiện cả tình cảm đó, cho dù nó có làm cho xấu hổ đến đâu.
- Diễn tả tình cảm đó qua những ý tưởng cụ thể để nhận diện rõ ràng và gọi nó với tên của nó; chẳng hạn tức giận, ghen ghét, thù hằn...
- Tìm hiểu nguyên nhân của tình cảm đó: một ý tưởng hay một vết thương lòng.
Chặng 4: Cách nhìn mới : Một trong hai nguồn gốc căn bản của tình cảm là ý tưởng. Muốn thay đổi tình cảm, phải thay đổi ý tưởng.
Chặng 5: Nhìn với con mắt của Chúa : Vẫn theo định luật tâm lý nói trên, nếu biết nhìn với con mắt của Chúa thì sẽ thay đổi hoàn toàn tình cảm của mình (Ga 10,10-27; Lc 15,4-7).
Chặng 6: Sống trong lòng xác tín đức tin là được Chúa thương yêu vô điều kiện: Tình yêu hàn gắn, chữa lành tất cả. Khi một người cảm nghiệm là được thương yêu vô điều kiện, được say yêu thì tâm hồn được an bình ( Is 43,1-5; Is 49,15).
iii. Huấn luyện lại ý chí: tập quyết định và thực hiện điều đã quyết định. Ba điều cần để ý:
o Suy nghĩ, bàn hỏi, cân nhắc hơn thiệt trước khi quyết định.
o Bắt đầu bằng những điều nhỏ và dễ để từ từ tiến đến những quyết định khó và phức tạp hơn.
o Cần phải có một qui luật sống và cố gắng sống theo qui luật ấy.
Giuse Đinh Đức Đạo
[1] Theo thống kê của International Bulletin of Missionary Research (David B. Barrett & Todd M. Johnson). January 2009. vol. 33. n. 1. p. 32.
Dân số
2000
2009
2025
2000 - 2025
6.085.572.000
6.828.157.000
8.010.511.000
1.924.939.000
2.013.132.000
2.271.727.000
2.714.741.000
701.609.000
4.072.440.000
4.556.430.000
5.295.770.000
1.223.330.000
1.052.924.000
1.134.584.000
1.317.038.000
264.114.000
1.226.046.000
1.449.614.000
1.880.731.000
654.685.000
798.610.000
913.455.000
1.091.008.000
292.398.000
366.625.000
387.872.000
438.079.000
71.454.000
145.375.000
148.346.000
149.110.000
3.735.000
[2] Alan Walter, Love in Action, Fount paperbacks, Glasgow 1977, pp. 10-15.
Nguồn: http://www.liendoanconggiao.net |
|
Quuyền Hạn Của Bạn
Trả Lời Với Trích Dẫn