11 THÁNG MƯỜI MỘT
Nguồn Tài Nguyên Cho Tương Lai

Quả là mối đe dọa khủng khiếp đang tiềm ẩn trong sự thay đổi kỹ thuật đã đánh thức lương tâm chúng ta, giúp chúng ta thấy cần phải khôn ngoan và cần phải nhớ lại những giá trị đạo đức của nền văn minh của mình. Chính sự tiến bộ khoa học đã đặt ra "vấn đề đạo đức" như là "vấn đề xã hội" mới của tương lai. Và đâu là câu trả lời?

Chúng ta phải bắt đầu bằng việc theo đuổi sự khôn ngoan. Vì sự khôn ngoan đích thực là tinh túy của lương tâm các dân tộc, nên vai trò của công chúng trong việc quyết định tương lai thế giới là một cái gì rất hiển nhiên. Chẳng hạn, hãy xem xét lãnh vực di truyền học đang ngày càng phát triển. Những nghiên cứu hiện nay cho thấy rằng con người có thể đạt được những thành tựu rất lớn. Những cũng có nhiều khả năng hủy hoại tàn khốc đối với loài người chúng ta. Các nhà khoa học và các chính quyền có trách nhiệm không thể tránh né việc tự hỏi mình những câu hỏi hệ trọng của triết học và thần học. Con người là ai? Định mệnh của con người là gì?

Trong khi theo đuổi sự khôn ngoan, nhiều người bắt đầu khám phá lại câu trả lời của chân lý Kitô giáo. Họ bắt đầu thấy rằng sự bảo đảm đích thực duy nhất cho nhân tính trong xã hội tương lai chính là sự tôn trọng đối với con người và đối với sự sống. Chúng ta đang về nguồn. Con người đang nhận ra rằng các giá trị dường như cũ kỹ trong quá khứ đang tỏ ra là những của gia bảo cần phải được trân trọng giữ gìn cho tương lai.

Và sự khôn ngoan này trong việc nhận biết con người và bản tính con người xuất phát từ chính lương tâm của các dân tộc trên trái đất. Sở dĩ tôi đi khắp nơi trên thế giới và gặp gỡ người ta thuộc mọi nền văn hóa và tôn giáo, đấy bởi vì tôi tin rằng Chúa Thánh Thần ươm trồng những mầm khôn ngoan trong lương tâm của mọi dân tộc. Đó là nguồn tài nguyên thực sự cho tương lai của thế giới chúng ta, một tương lai trong đó con người biết phục vụ cho con người.

12 THÁNG MƯỜI MỘT
Xin Hãy Quan Tâm Đến Thế Hệ Trẻ

Chúng ta đang càng ngày càng phải khẩn trương hơn trong việc cổ võ một khát vọng mãnh liệt và thâm sâu muốn bảo vệ con người và bảo vệ sự sống con người, nhất là giữa những người trẻ. Chúng ta phải giáo dục và giúp các bạn trẻ trở thành những con người trưởng thành để các bạn ấy có thể biểu dương tính thánh thiện của sự sống con người trong thế giới chúng ta. Vâng, chúng ta phải làm thấm nhập trong họ một niềm tôn trọng sâu xa đối với các giá trị Kitô giáo đích thực dựa trên những xác tín mạnh mẽ của bản thân họ.

Bổn phận của chúng ta là giúp các bạn trẻ và không ngăn trở họ trên con đường tiến tới trưởng thành hoàn toàn trong Đức Kitô. Các bạn trẻ có quyền hưởng một nền giáo dục thích đáng để họ có thể lèo lái thế giới này trong tương lai. Tôi tha thiết mời gọi các bậc phụ huynh, các nhà giáo, nhà văn, ký giả, các nhà khoa học, các nghệ sĩ, và mọi người … vâng, tôi mời gọi tất cả những ai tin vào phẩm giá con người hãy đóng góp phần mình cho thế hệ trẻ hôm nay.

Thế hệ của ngàn năm thứ ba phải tránh những nỗi kinh hoàng đã làm cho thế kỷ XX của chúng ta nhuộm đỏ máu. Còn có vô số bước phát triển mà xã hội con người có thể thực hiện để phục vụ cho chính con người. Khi chúng ta tiến bước đến tương lai, chúng ta có trong tay những khả năng chưa từng có để xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn và nhân đạo hơn theo tinh thần của Tin Mừng.

13 THÁNG MƯỜI MỘT
Bảo Vệ Quyền Của Phụ Nữ Tại Môi Trường Lao Động

Trong thời đại chúng ta, vấn đề bình đẳng nam nữ đang được giải quyết, ít nhất về mặt pháp lý, bằng những đạo luật nhìn nhận sự bình đẳng nam nữ tại môi trường làm việc. Tuy nhiên, như Thông Điệp Pacem in terris ghi nhận, chúng ta phải đảm bảo cho phụ nữ “quyền có các điều kiện làm việc phù hợp với các yêu cầu và các bổn phận của họ trong tư cách là vợ và là mẹ”. Chúng ta phải xây dựng một xã hội trong đó phụ nữ có thời giờ để nuôi dạy con cái mình – là những nhà xây dựng và những nhà kiến thiết tương lai. Giáo Hội rất ý thức nhu cầu này, như tôi đã nói tại một hội nghị Thượng Hội Đồng giám mục trước đây: “Gia đình phải được sống cách xứng đáng ngay cả khi người mẹ không thể cống hiến hoàn toàn cho gia đình.” Điều này không có nghĩa rằng phải khai trừ phụ nữ ra khỏi thế giới lao động làm ăn hay ra khỏi những hoạt động công cộng ngoài xã hội.

‘Sự thăng tiến đích thực của phụ nữ đòi hỏi rằng công việc làm phải được tổ chức sao cho họ không bị bắt buộc phải trả giá cho sự tiến thân bằng việc bỏ mất ơn gọi chuyên biệt của họ trong gia đình. Bởi vì phụ nữ có một vai trò không thể thay thế được, đó là vai trò làm mẹ” (LE 19).

Đó là giáo huấn của Giáo Hội. Trong một xã hội mong muốn có sự công bằng và nhân đạo, thì những nhu cầu vật chất và tinh thần của nhân vị con người phải chiếm chỗ nhất trong bậc thang các giá trị. Chúng ta phải bảo vệ những nhu cầu này và nêu cao tầm quan trọng của nhân vị con người trong các gia đình chúng ta. Chúng ta không được phép quên phẩm giá của vai trò làm mẹ và tầm quan trọng của công việc nuôi dạy con cái.

14 THÁNG MƯỜI MỘT
Tình Yêu Cứu Độ Của Chàng Rể

“Khi thời gian viên mãn, Thiên Chúa sai Con của Ngài đến, sinh bởi người phụ nữ” (Gl 4,4). Khi người Con ấy (là Ngôi Lời vĩnh cửu) được sinh ra bởi người trinh nữ ở Na-da-rét, một sự kết hiệp rất đặc biệt đã được thực hiện: sự kết hiệp giữa thiên tính và nhân tính nơi ngôi vị thần linh của người Con ấy. Chúng ta gọi là ngôi hiệp. Sự kết hiệp này cho thấy tình yêu đặc biệt của Thiên Chúa đối với con người – như được bộc lộ xuyên qua mạc khải. Tình yêu đặc biệt này mang những dáng nét của tình yêu phu phụ, nghĩa là nó giống với thứ tình yêu kết hợp giữa vợ và chồng.

Đây là điểm độc đáo đặc trưng tình yêu của Thiên Chúa dành cho con người, tình yêu mà một số ngôn sứ Cựu Ước đã làm chứng: Isaia, Hôsê, Êdêkien. Theo các vị ngôn sứ này, tình yêu của Thiên Chúa nhắm đến không chỉ một cá nhân, mà nhắm đến toàn thể dân Itraen. Trong Tân ước, Thư Êphêsô cũng khẳng định tương tự: Đức Kitô là Đấng Cứu Chuộc. Nhưng Người là “Hôn Phu của Giáo Hội” và Giáo Hội là Hiền Thê của Người. Tình yêu của Đức Kitô đối với con người vừa có đặc tính cứu chuộc vừa có đặc tính phu phụ.Theo giáo huấn của Thư Êphêsô, tình yêu phu phụ của Đức Kitô đối với Giáo Hội là nguồn và là mẫu thức cho tình yêu kết hiệp người vợ và người chồng trong một “Mầu Nhiệm Vĩ Đại”, đó là hôn nhân (Ep 5, 32).
Bí Tích Hôn Nhân vừa là hình ảnh thể hiện vừa là sự tham dự vào cuộc hôn phối giữa Đức Kitô và Giáo Hội.

15 THÁNG MƯỜI MỘT
Đức Giêsu Trân Trọng
Những Thực Tại Đời Thường

Tiệc cưới Cana trong Tin Mừng Gioan là một câu chuyện hùng hồn nổi bật trên bối cảnh giáo lý mạc khải. Ở đầu sứ vụ mêsia của Người, Đức Giêsu Na-da-rét xuất hiện ở Cana, xứ Galilê, để dự một đám cưới. Người không đến đó một mình. Mẹ Người và các môn đệ Người cùng có mặt với Người ở đó.

Điều ấy cho thấy tầm quan trọng mà Đức Giêsu gán cho biến cố này. Tuy nhiên, thoạt nhìn, chúng ta không khỏi ngạc nhiên. Cả bốn Sách Tin Mừng đều trình bày Đức Giêsu như một người dốc hết tâm lực để phụng sự Cha trên trời (Lc 2,49). Chính Người nói rằng sứ mạng của Người qui hướng vào việc thiết lập Nước Thiên Chúa, không phải một vương quốc trên cõi đời này.

Vì thế, việc Người tham dự một đám cưới có thể thoạt thấy như chẳng ăn nhập gì với tiếng gọi và với lối sống của Người. Nhưng sự thật không phải thế. Thầy Chí Thánh muốn dạy chúng ta biết cách định hướng các thực tại trần gian này qui hướng về Vương Quốc của Thiên Chúa. Đám cưới ở Cana là một biến cố nêu bật giáo huấn này. Đức Giêsu liên đới với các thực tại đời thường của cuộc sống con người để giúp chúng ta hiểu rằng những giá trị đích thực của con người có thể và phải phục vụ cho một định mệnh siêu vượt trên cuộc sống trần gian này.

16 THÁNG MƯỜI MỘT
Bí Tích Hôn Nhân Phản Ảnh
Tình Yêu Của Đức Kitô

Sự hiện diện của Chúa Giêsu tại tiệc cưới Cana – nếu chúng ta muốn nhận hiểu một cách đầy đủ – cũng nhằm làm một động thái nhắc chúng ta nghĩ đến những gì thuộc thượng giới (Cl 3,2). Ở đây, Chúa muốn nhắc chúng ta về ý nghĩa thiêng liêng sâu xa của tình yêu vợ chồng. Tình yêu này là một dấu hiệu và một sự thông dự trong chính tình yêu vốn tồn tại giữa Chúa Kitô và Giáo Hội. Tình yêu ấy không thể chịu sự chi phối của những thay đổi thất thường và bất định của cuộc sống. Không, nó có thể và phải là một sự dấn thân vĩnh viễn không thể phân ly và không thể phá hủy. Như vậy, tình yêu vợ chồng mở ra tới những viễn tượng vô hạn của Vương Quốc Thiên Chúa và của cuộc sống bất diệt.

Mẫu thức tối thượng và siêu việt này của tình yêu vợ chồng được minh họa cho chúng ta trong Thư Eâphêsô. Trong Thư này, chúng ta khám phá nền tảng cho việc chọn lựa hôn nhân để chúng ta thực sự hạnh phúc và sống theo thánh ý Thiên Chúa. Sự dấn thân và chọn lựa đời sống hôn nhân Kitô giáo nâng đỡ và đào sâu tình yêu của chúng ta trong những lúc gặp khó khăn thử thách, giúp làm cho tình yêu của chúng ta tinh tuyền hơn và sinh hoa trái nhiều hơn.

Chúng ta cần đánh giá tình cảm của mình trong ánh sáng của nhận thức nói trên về tình yêu vợ chồng. Nhờ đó chúng ta có thể đảm bảo rằng một tình yêu đích thực và một cuộc hôn nhân Kitô giáo đích thực sẽ được bộc lộ rõ rệt trong đời sống vợ chồng. Hôn nhân quả là một bí tích. Chúng ta bắt đầu thoáng thấy các lý tưởng của tình yêu và khả năng sinh hoa trái mà mỗi người vợ người chồng Kitôhữu đều được mời gọi đạt đến với sự hỗ trợ của ân sủng.

17 THÁNG MƯỜI MỘT
Ân Sủng
Thánh Hóa Tình Cảm Nhân Loại

Sự đồng ý đón nhận nhau giữa một người nam và một người nữ khi họ cử hành hôn nhân Kitô giáo không chỉ là một diễn tả tình cảm nhân loại mà hai người cam kết trọn đời. Họ nói ‘vâng’ với nhau trong đức tin, một đức tin mà họ dứt khoát chọn lựa cho cả đời mình. Mầu nhiệm này của cuộc hôn nhân giữa họ là một phản ảnh của sự kết hợp thần nhiệm và của tình yêu phu phụ giữa Đức Kitô và Giáo Hội.

Vì thế, hôn nhân giữa hai Kitôhữu trước hết là một hành vi của đức tin. Tình cảm nhân loại của họ được chuyển hóa và được làm cho nên thánh thiện nhờ ân sủng. Vì họ đã ký thác tình yêu và cuộc hôn nhân của họ cho Thiên Chúa, nên Ngài nhất định sẽ bảo vệ và nuôi dưỡng nó bằng ân phúc của Ngài. Chính Đức Kitô cho biết rằng ở đây không chủ yếu là tự họ ràng buộc với nhau, mà đúng hơn chính Cha trên trời đang ràng buộc họ với nhau. Và công việc quan trọng đệ nhất của họ là liệu sao để không phá vỡ sự kết hợp thánh thiện này.

Một đôi vợ chồng sẽ thành công trong việc bảo vệ cuộc hôn nhân của mình nếu họ nhớ rằng chính Thiên Chúa đã trở thành người bảo vệ sự kết hợp giữa họ. Và khi họ trải qua những khó khăn trong cuộc sống hôn nhân, họ sẽ chạy đến với Thiên Chúa trong lòng tin tưởng vững vàng vào sự quan phòng và vào tình yêu thương của Ngài.

18 THÁNG MƯỜI MỘT
Bản Chất Siêu Việt
Của Hôn Nhân Và Gia Đình

Những người vợ và chồng phải nhận ra rằng đời sống hôn nhân và gia đình không chỉ đơn thuần là công việc của con người mà thôi. Không, chúng nằm trong kế hoạch đời đời của Thiên Chúa, kế hoạch ấy vượt trên những tình trạng dao động của thời đại chúng ta và bất biến qua những thăng trầm của lịch sử. Với cơ chế của một sự kết hợp bất khả phân ly giữa người chồng và người vợ, Thiên Chúa muốn làm cho con người tham dự vào những mục tiêu cao nhất của Ngài, đó là thông truyền tình yêu và năng lực sáng tạo cho con người và cho mọi tạo vật.Đó là lý do tại sao hôn nhân và gia đình cung ứng cho chúng ta một mối tương quan đặc biệt với Thiên Chúa. Đời sống hôn nhân và gia đình là những thực tại phát xuất từ Ngài và được tổ chức bởi Ngài. Gia đình bắt đầu và có đời sống của nó từ trên mặt đất này, nhưng nó được định liệu để được biến đổi trên trời. Bất cứ nỗ lực nào không dành đủ quan tâm đến bản chất siêu việt và cốt yếu này của đời sống hôn nhân và gia đình sẽ rơi vào nguy cơ không nhận hiểu thực tại sâu xa của tình yêu vợ chồng.

19 THÁNG MƯỜI MỘT
Tiếng Gọi Chung Thủy

Được sinh ra từ tình yêu sáng tạo của Thiên Chúa, hôn nhân tìm thấy luật nền tảng và giá trị luân lý của nó trong một tình yêu đích thực giữa hai người. Cả vợ và chồng đều hoàn toàn dấn thân để nâng đỡ nhau. Và xuất phát từ khát vọng chung của hai người muốn sống trung thành với tình yêu của Thiên Chúa – là Đấng Sáng Tạo và là Cha của mình – họ sinh ra sự sống mới. Sứ mạng mà họ lãnh nhận từ Thiên Chúa này đòi hỏi họ phải có một sự dấn thân triệt để hơn nữa và một ý thức cao vượt hơn nữa về những trách nhiệm của họ trong tư cách là con người và là Kitôhữu.Họ phải không ngừng tìm cách tận dụng các ân sủng tuôn chảy từ Bí Tích Hôn Nhân. Ân sủng bí tích này thật cần thiết để giúp họ đương đầu với những thách đố của bao khó khăn trong cuộc sống hằng ngày. Các đôi vợ chồng Kitôhữu tìm thấy ánh sáng và sức mạnh để giải quyết những vấn đề riêng của họ nhờ ân sủng này.

Họ có thể sống triệt để một tình yêu đích thực và phổ quát – trước hết đó là tình yêu hướng về Thiên Chúa, vì họ phải khao khát vinh quang của Ngài và nhiệt tình mở rộng Nước Ngài; thứ hai, đó là tình yêu hướng về con cái họ trong ánh sáng của nguyên tắc Thánh Phao-lô: “Tình yêu không tìm ích lợi cho riêng mình” (1Cr 13,5); và cuối cùng, đó là tình yêu hướng về nhau trong đó người này tìm cách phục vụ người kia và hiểu được những tâm tư nguyện vọng tốt lành của người kia. Ở đây không có sự độc đoán hay ích kỷ chen vào trong ý hướng. Không, ở đây chỉ có một tình yêu trọn vẹn và phổ quát.Điều này giải thích tại sao linh đạo vợ chồng đòi hỏi một nỗ lực triệt để về luân lý và sự thánh thiện suốt đời. Nó phải được nuôi dưỡng bởi những niềm vui và những hy sinh trong đời sống hằng ngày.

Những người vợ và chồng, anh chị em đừng cảm thấy cô đơn trong sự dấn thân của anh chị em cho các mục đích nói trên. Thật vậy, Công Đồng nhắc anh chị em rằng “Hôn Phu của Giáo Hội đến gặp gỡ các đôi vợ chồng Kitôhữu qua Bí Tích Hôn Phối. Ngài vẫn ở với họ để – như Ngài đã yêu thương Giáo Hội và hiến mình cho Giáo Hội – họ cũng yêu thương nhau bằng một tình yêu chung thủy” (MV 48). Anh chị em hãy sống tình yêu chung thủy ấy, sự chung thủy được nâng đỡ bởi chính tình yêu của Chúa Kitô.


20 THÁNG MƯỜI MỘTMột Nhãn Giới Mới

Về Đời Sống Gia Đình

“Tình yêu vợ chồng đích thực được đưa vào trong tình yêu thần linh, được hướng dẫn và làm cho phong phú bởi quyền năng cứu chuộc của Đức Kitô và bởi đời sống của Giáo Hội, nhờ đó đôi vợ chồng có thể được dẫn dắt đến với Thiên Chúa, được giúp đỡ và được củng cố để thi hành sứ mạng cao cả của mình trong tư cách là cha là mẹ” (MV 48).

Cần phải xem xét gia đình trong một bối cảnh rộng lớn hơn, trong bối cảnh văn hóa và lịch sử trong đó gia đình sống và làm việc. Như tôi đã đề cập trong Tông Huấn Familiaris consortio, “chúng ta đang sống trong một giai đoạn lịch sử trong đó gia đình là đối tượng của vô số áp lực có chiều hướng hủy hoại gia đình hay làm méo mó nó” (FC 3).

Gia đình đã bị tấn công bởi hàng lố những thay đổi về kinh tế và xã hội – những thay đổi ảnh hưởng đến chính cấu trúc của đời sống gia đình. Giáo Hội không thể dừng lại chỉ ở việc báo động về những thay đổi này. Không, Giáo Hội phải thâm nhập, giúp chuyển hóa và củng cố gia đình. Các Kitô hữu phải trở thành sự hướng dẫn lương tâm rất quan trọng trong tình hình mới này. Họ phải là những kiến trúc sư phác họa một viễn tượng mới cho đời sống gia đình. Điều này bao hàm sự biện biệt theo tinh thần Phúc Aâm. Nghĩa là, chúng ta phải đọc và hiểu thực tại đời sống gia đình trong ánh sáng của Đức Kitô, “vị Hôn Phu yêu thương và hiến mình làm Đấng Cứu Độ cho loài người, kết hiệp loài người với chính Ngài như là Thân Thể của Ngài” (FC 13).Chỉ trong ánh sáng Tin Mừng Đức Kitô chúng ta mới có thể biết cách đúng đắn nhằm điều chỉnh cách nghĩ và cách sống sao cho nêu bật được kế hoạch của Thiên Chúa về người nam và người nữ. Tính gay go của vấn đề nằm ở chỗ sự khủng hoảng gia đình phát xuất từ sự tách ly giữa Tin Mừng và văn hóa. Chúng ta phải xây dựng lại một nền văn hóa Kitô giáo đích thực có sức phản ảnh các giá trị của Tin Mừng.