Lịch Sử Việt Nam

[hongbinh]

Lịch Sử Việt Nam - phần I


Bìa Trước cuốn Việt Sử Bằng Tranh

---

1. Con Rồng Cháu Tiên: Theo truyền thuyết, người Việt xuất hiện khoảng 5000 năm trước. Ông Lạc Long Quân, thuộc dòng dõi Rồng, lấy bà Âu Cơ, thuộc dòng dõi Tiên, đẻ được 100 người con trong cùng một bọc. Khi họ trưởng thành, 50 người con theo mẹ lên núi và 50 người con theo cha xuống vùng đồng bằng gần biển sinh sống. Mổi năm họ đoàn tụ với nhau một lần. Vì sự tích đó, người Việt được gọi là dòng giống Tiên Rồng. Sách sử cũng chép rằng ông Lạc Long Quân thuộc dòng họ Hồng Bàng, là dòng họ đầu tiên ngự trị nước Việt Nam.
Dragon and Fairy Legend: According to legend, the first Vietnamese existed about 5000 years ago. Lac Long Quan, from the Hong Bang lineage, a man descended from dragons, married Au Co, a woman whose ancestors were fairies. Au Co gave birth to 100 children in one pouch. When the children grew up, 50 of them followed their mother to settle in the mountains, and the other 50 children followed their father to lowlands near the sea. Every year they see each other once. This story explains why history books typically refer to the original Vietnamese desendents as Dragon-Fairy or Hong Bang.
Dragon et Légende féerique: Selon la légende, les premiers Vietnamiens sont apparus il y a environ 5000 ans. Lac Long Quan, un homme descendant de dragons, se maria à Au Co, une femme dont les ancêtres étaient des fées. Au Co donna naissance à 100 enfants en une seule fois. Quand les enfants eurent grandi, 50 d'entre eux suivirent leur mère pour s'installer dans les montagnes, et les 50 autres suivirent leur père dans les basses terres près de la mer. Ils ne se virent qu’une fois l’an. Pour cette histoire, les Vietnamiens s’appellent le Dragon-Fée. Les livres d'histoire nous apprennent que la famille Vietnamienne Hông Bang fut la première à dominer le pays.

2. Vua Hùng Vương Lập Quốc: Lạc Long Quân lấy tên nước là Văn Lang và phong con trưởng làm vua, hiệu là Hùng Vương. Con trai của vua gọi là Quan Lang, con gái gọi là Mị Nương. Trong thế kỷ qua, người Việt đào được nhiều trống đồng thời cổ xưa có khắc hình chim Lạc, chim Hồng, nên người Việt còn gọi nhau là dòng giống Lạc Hồng.

Mặt trên của trống đồng

King Hung Vuong established the country: Lac Long Quan named the country Van Lang and put his eldest son on the throne as King Hung Vuong. The sons of the king were given the title Quan Lang, and the daughters were called My Nuong. During the last century, the Vietnamese have dug up many ancient copper drums with Lac birds and Hồng birds engraved on them. This is why Vietnamese also call themselves the Lạc Hồng.
Le Roi Hung Vuong fonda le pays: Lac Long Quân nomma le pays Van Lang et mis son fils le plus âgé sur le trône comme roi Hung Vuong. Les fils du roi reçurent le titre de Lang Quan et les filles furent appelées My Nuong. Au cours du dernier siècle, les Vietnamiens ont déterré de nombreux tambours en cuivre antique portant des gravures d’oiseaux Lac et d’oiseaux Hông. C'est pourquoi les Vietnamiens s’appellent aussi le Hông Lac.

3. Phù Đổng Thiên Vương: Đời vua Hùng Vương thứ 6, giặc Ân bên Tàu hung bạo đem quân sang chiếm nước ta . Vua cho tìm người tài giỏi ra đánh giặc giúp nước. Làng Phù Đổng, Bắc Ninh có một đứa trẻ xin vua một con ngựa sắt và một cây roi sắt để đi đánh giặc. Khi ngựa và roi đem đến, đứa trẻ vươn vai trở thành một thiếu niên cao lớn lạ thường. Sau khi ăn thật nhiều cơm của dân làng đem đến, chàng thiếu niên nhảy lên lưng ngựa, cầm roi sắt đánh giặc Ân.
Phu Dong Thien Vuong: During the reign of Hung Vuong the 6th, the Ân from China invaded the country. The King looked for a brave, heroic person to fight the enemy and save the country. In Phu Dong village of Bac Ninh, a little boy who had never talked suddenly asked the King for a big iron horse and an iron stick. When the horse and the stick came, the boy transformed to become a young man who was masculine and extraordinarily tall. After eating a huge meal offered by the whole village, the man jumped onto the iron horse, and using the iron stick as a club, he started to beat the Ân enemy.
Phu Dông Thiên Vuong: Pendant le règne de Hung Vuong le 6ième, les Ân de Chine envahirent le pays. Le roi rechercha un brave, une personne héroïque pour combattre l'ennemi et sauver le pays. Dans le village de Phu Dông, Bac Ninh, un petit garçon qui n'avait jamais parlé tout à coup demanda au Roi un grand cheval de fer et un bâton de fer. Quand le cheval et le bâton arrivèrent, le garçon étira son corps pour devenir un jeune homme extraordinairement grand. Après avoir mangé un énorme repas offert par le village tout entier, le jeune homme sauta sur le cheval de fer et, en utilisant le bâton de fer comme d’un club, il commença à combattre l'ennemi Ân.

4. Đánh được một lúc roi gẫy, anh hùng Phù Đổng nhổ từng bụi tre quật vào quân giặc. Giặc tan, chàng thiếu niên anh hùng trở về lạy tạ ơn mẹ, phi ngựa lên núi Sóc Sơn rồi biến mất. Vua và dân chúng nhớ ơn, nên lập đền thờ, gọi cậu bé là Phù Đổng Thiên Vương. Thanh niên Việt Nam yêu nước thường ước mơ đem tài sức mình ra giúp nước, giúp dân như anh hùng Phù Đổng Thiên Vương.
During the battle against the Ân, the stick was broken. The Phu Dong hero then uprooted bamboo trees and continued to strike againts the invaders. After the enemy army collapsed, the hero youth galloped his horse up to Soc Son mountain and disappeared. The King and the people gratefully appreciated, built a temple to honor him and called him Phu Dong Thien Vuong, means the God King at Phu Dong. Patriotic Vietnamese youths still dream of contributing to the welfare of their country as heroically as did the young Phu Dong Thien Vuong.

Au cours de la bataille contre les Ân, le bâton se brisa. Le héro Phu Dông déracina alors des arbres bambous et continua à combattre les envahisseurs. Une fois l'armée ennemie battue, le jeune héros alla sur son cheval au galop jusqu'à la montagne Soc Son et disparu. Le roi et le peuple lui furent très reconnaissants et construisirent un temple pour lui rendre hommage qu’ils appelèrent Phu Dông Thiên Vuong, ce qui signifie le roi-dieu de Phu Dông. Les jeunes patriotes vietnamiens rêvent encore de contribuer à la prospérité de leur pays avec autant d'héroïsme que celui du jeune Phu Dông Thiên Vuong.

5. Sơn Tinh, Thủy Tinh: Vua Hùng Vương thứ 18 có cô con gái xinh đẹp tên Mỵ Nương. Có 2 chàng trai là Sơn Tinh và Thủy Tinh đến hỏi làm vợ. Sơn Tinh mang lễ vật đến trước, cưới được Mỵ Nương và đem vợ lên núi. Thủy Tinh đến sau, không cưới được vợ, tức giận làm mưa gió, dâng nước lên đánh Sơn Tinh. Sơn Tinh làm phép cho núi cao hơn và dùng sấm sét đánh lại. Thủy Tinh đánh thua rút chạy. Hàng năm đến mùa mưa to gió lớn, bão táp, lụt lội, người ta nghĩ Sơn Tinh và Thủy Tinh vẫn còn đánh nhau.
Son Tinh, Thuy Tinh: King Hung Vuong the 18th had a beautiful daughter, named My Nuong. Son Tinh and Thuy Tinh both came to propose to marry her. Son Tinh came first with his offerings, married My Nuong and brought her up to the mountain. Thuy Tinh came later, angrily made a strong hurricane to raise water up to fight with Son Tinh on the mountain. Son Tinh also cast a magic spell to grow the mountain taller, and used thunder to fight back. Finally, Thuy Tinh was defeated and withdrew. When the raining season comes every year with hurricanes, people think that Son Tinh and Thuy Tinh are still fighting.
Son Tinh, Thuy Tinh: Le roi Hung Vuong, le 18ième du nom, avait une jolie fille nommé My Nuong. Son Tinh et Thuy Tinh vinrent tous les deux proposer de l'épouser. Son Tinh arriva le premier avec ses offrandes. Il épousa My Nuong et l'emmena jusqu'à la montagne. Thuy Tinh vint plus tard. De colère il créa un fort ouragan pour élever l'eau suffisamment pour se battre avec Son Tinh sur la montagne. Son Tinh jeta également un sort magique pour élever encore plus hauts les montagnes et utilisa le tonnerre pour riposter. Finalement, Thuy Tinh fut battu et se retira. Lorsque la saison des pluies revient chaque année, les gens pensent que Son Tinh et Thuy Tinh se battent toujours.

6. Năm 257 trước Tây Lịch (tr.TL), vua Hùng Vương 18 mất ngôi: Vua nước Thục bên Tàu là An Dương Vương đem quân đánh bại vua Hùng Vương, đặt lại tên nước là Âu Lạc. Vua An Dương Vương xây thành Cổ Loa để phòng thủ và được thần Kim Quy cho nỏ và tên thần giữ nước.
Year 257 B.C., King Hung Vuong the 18th lost his throne: King An Duong Vuong of Thuc country defeated King Hung Vuong. Then An Duong Vuong named the new country Au Lac and built the Co Loa rampart. One day a Golden tortoise genius came up and gave him a magic crossbow and arrows, which would be used to defend the country.
En l’an 257 avant Jésus Christ, le roi Hung Vuong, le 18ième du nom perdit son trône: Le roi An Duong Vuong du pays Thuc battit le roi Hung Vuong. An Duong Vuong nomma alors le nouveau pays Au Lac et construisit le rempart Cô Loa. Un jour, une tortue d'or de génie arriva et lui donna une arbalète magique et des flèches à utiliser pour défendre le pays.

7. Năm 208 tr.TL: Triệu Đà cho con là Trọng Thủy đến cưới Mỵ Châu,con gái vua An Dương Vương, với chủ mưu đánh cướp nỏ thần. Mỵ Châu vô tình giúp cho Trọng Thủy lấy xem và đánh tráo nỏ thần. Triệu Đà đem quân đánh. An Dương Vương vì không còn nỏ thần nên bị thua. Triệu Đà chiến thắng, sáp nhập nước Âu Lạc vào quận Nam Hải lập nên nước Nam Việt.
The year 208 B.C.: Trieu Da planned to have his son, Trong Thuy, marry My Chau, the daughter of King An Duong Vuong. Trong Thuy incited his wife to borrow the magic crossbow. Then Trong Thuy brought it to his father. His father, Trieu Da led his forces over to defeat An Duong Vuong, and then combined Au Lac and Nam Hai into the Nam Viet nation.
En l’an 208 avant Jésus Christ: Triêu Dà s’arrangea pour marier son fils Trong Thuy avec My Châu, fille du roi An Duong Vuong. Trong Thuy incita sa femme à emprunter l'arbalète magique. Trong Thuy l’apporta à son père Triêu Dà lequel défit An Duong Vuong avec ses troupes puis combina Au Lac et Nam Hai en la nation Nam Viêt.

8. Mỵ Châu bị cha hiểu lầm giết chết, máu loang xuống biển khiến ngọc trai ở vùng đó đổi màu. Trọng Thủy đau buồn nhảy xuống giếng tự tử. Người ta đem ngọc trai có màu xấu xuống giếng Trọng Thủy rửa, ngọc trai trở nên lóng lánh màu rất đẹp.
King An Duong Vuong killed My Chau, thinking that his daughter betrayed him. My Chau's blood flowed into the sea, causing the color of pearls in that area to blur. Conscience-stricken, Trong Thuy jumped into a well to end his life. Later, people noticed that when they washed blurry pearls in Trong Thuy well, their color turned bright and beautiful.
Le Roi An Duong Vuong tua My Châu pensant que sa fille l'avait trahie. Le sang de My Châu coula jusqu’à la mer, provoquant une décoloration des perles. Pris de remords, Trong Thuy sauta dans un puits pour mettre fin à sa vie. Plus tard, les gens remarquèrent que lorsqu’ils lavaient les perles décolorées dans l’eau du puits de Trong Thuy, leurs couleurs redevenaient brillantes et magnifiques.

9. Năm 113 tr.TL: Đời vua Triệu Ai Vương, hoàng thái hậu Cù Thị và sứ thần Thiếu Quí mưu toan dâng nứơc Nam Việt cho nhà Hán bên Tàu . Tể tướng Lữ Gia tức giận chém chết vua, hoàng thái hậu, và sứ thần rồi lập vua Triệu Dương Vương lên ngôi.
Year 113 B.C.: During the reign of Trieu Ai Vuong, king mother Cu Thi and Chinese ambassador Thieu Qui attempted to present the Nam Viet country as a gift to the Chinese Han dynasty. The prime minister Lu Gia angrily killed the king, king mother and the ambassador. Then Lu Gia ascended Trieu Duong Vuong to the throne.
En l’an 113 Année avant Jésus Christ, Sous le règne de Triêu Ai Vuong, la mère du roi Cu Thi et l'ambassadeur chinois Thieu tentèrent de présenter le pays Nam Viêt comme un cadeau à la dynastie Chinoise des Hans. Le Premier ministre Lu Gia tua de colère le roi, la mère du roi et l'ambassadeur. Puis Lu Gia mit sur le trône Triêu Duong Vuong.

10. Quan Thái Thú: Vua Vũ Đế bên Tàu sai tướng quân đánh chiếm nước Nam Việt đặt tên là Giao Chỉ Bộ và đặt quan Thái thú để cai trị nước ta. Giao Chỉ nghĩa là hai ngón chân cái giao nhau.
The Chinese governor: King Vu De of China ordered his army to conquer Nam Viet, then named it the Giao Chi province and appointed a Chinese governor to rule the country. Giao Chi means the two toes slanted toward each other.
Le gouverneur Chinois: Le roi Vu Dê de Chine ordonna à son armée de conquérir le Nam Viêt qu’il nomma alors la province de Giao Chi et nomma un gouverneur Chinois pour gouverner le pays. Giao Chi signifie les deux orteils inclinés l’un vers l'autre.

http://vietlist.us
Sưu Tầm

Các chủ đề cùng thể loại mới nhất:

• Hình tô màu - Lễ Lá
• Làm thiệp Giáng Sinh
• Làm Chuỗi Mân Côi từ những hạt nhựa
• Đố Vui Giáo Lý
• Câu đố Kinh Thánh
• Lịch Sử Việt Nam - phần 11
• Lịch Sử Việt Nam - phần 7
• Lịch Sử Việt Nam - phần 5
• Lịch Sử Việt Nam - phần 3
• Lịch Sử Việt Nam

[hongbinh]

Lịch Sử Việt Nam - phần 2

11. Tích Quang, Nhâm Diên: Hai ông quan Thái thú Tàu có công với nước ta. Theo sử sách thì ông Tích Quang dạy dân ta điều Lễ Nghĩa, ông Nhâm Diên dạy dân ta cày cấy. Dân chúng nhớ ơn nên lập đền thờ hai ông. Tuy nhiên theo tài liệu khảo cổ mới nhất vào năm 2010, tại khu khảo cổ Thành Dền, huyện Mê Linh, nay là ngoại thành Hà Nội đã phát hiện những hạt thóc có 3,000 tuổi. Những khám phá khảo cổ mới nầy cho thấy hạt lúa cổ nhất tìm thấy tại Việt Nam có tuổi lớn hơn hạt lúa cổ của Tàu 600 năm. Như vậy có thể nông nghiệp ở Việt Nam đã phát triển trước nông nghiệp của Tàu.
Tich Quang, Nham Dien: There are two of the Chinese governors that the people are grateful to. Tich Quang taught our people to act with civility, and Nham Dien taught us how to use plows and how to grow rice. Our people appreciated them and built temples to commemorate what they did for us. Lately, in 2010, people found the rice grains of 3000 years old at Thanh Den, Ha Noi. Those grains are 600 years older than the ones found in China. That might revises the history. If this is true, the agriculture of Vietnam might have developped before China.
Tich Quang, Nhâm Diên: Ce sont deux des gouverneurs Chinois auxquels le peuple fut reconnaissant. Tich Quang enseigna à notre peuple à agir avec civilité, et Nhâm Diên lui apprit comment utiliser les charrues et comment cultiver le riz. Notre peuple les apprécia et construisit des temples pour commémorer leurs bienfaits.

12. Hai Bà Trưng: Năm 40, Thái thú Tô Định tàn ác, lòng dân Giao Chỉ oán hận. Tô Định giết Thi Sách là chồng bà Trưng Trắc. Bà Trưng Trắc cùng em là Trưng Nhị mộ quân đánh đuổi Tô Định chạy về Tàu . Hai Bà tự xưng là vua đóng đô ở Mê Linh. Hai Bà Trưng là thánh nữ, là anh thư của đất nước Việt Nam. Hai Bà đã dũng mãnh đứng lên chống quân xâm lăng, tạo dựng nền độc lập cho đất nước, mang đất nước thoát khỏi ách đô hộ của giặc Tàu.
Hai Ba Trung: In 40, the people of Giao Chi began to rebel against To Dinh, a very cruel Chinese governor. They felt great animosity towards him. Among those killed by To Dinh was Thi Sach. Trung Trac, his widow, and Trung Nhi, her sister, raised troops and chased To Dinh all the way back to China. The two women proclaimed themselves the new kings of Giao Chi and built their capitol at Me Linh.
Hai Bà Trung: En l’an 40, le peuple de Giao Chi commença à se rebeller contre Tô Dinh, un gouverneur Chinois très cruel. Ils ressentaient beaucoup d'animosité à son égard. Parmi les personnes tuées par Tô Dinh figure Thi Sach. Trung Trac, sa veuve, et Trung Nhi, sa sœur, levèrent des troupes et poursuivirent Tô Dinh tout le long du chemin menant à la Chine. Les deux femmes se proclamèrent les nouveaux rois de Giao Chi et construisirent leur capitale à Mê Linh.

13. Vua Tàu sai đại tướng Mã Viện cầm quân sang đánh nước ta. Hai bà Trưng quân ít thế cô không chống nổi đại quân của Mã Viện. Hai Bà Trưng thua chạy đến sông Hát Giang, đành nhảy xuống sông tự vẫn. Hai Bà Trưng là nữ anh hùng của nước ta. Dân chúng lập đền thờ hai Bà Trưng ở làng Hát Môn, tỉnh Sơn Tây và ở bãi Đồng Nhân, Hà Nội.
The Chinese king ordered general Ma Vien to lead an army into Giao Chi to defeat the Trung sisters. Losing the battle, the Trung sisters retreated to the Hat Giang River. They jumped into the river and committed suicide. The Trung sisters are Vietnamese heroines. Their memorial temples were built at Hat Mon village of Son Tay province, and at Dong Nhan, Ha Noi.
Le roi Chinois ordonna au général Ma Viên de conduire une armée à Giao Chi pour vaincre les sœurs Trung. Perdant la bataille, les soeurs Trung se retraitèrent vers la rivière Hat Giang dans laquelle elles s’y jetèrent pour se suicider. Les sœurs Trung des héroïnes vietnamiennes. Les temples construits en leur mémoire l’ont été dans le village de Hat Môn de la province de Sôn Tây et à Dông Nhân, Hà Nôi.

14. Năm 168-203: Lý Tiến và Lý Cầm là người Giao Chỉ đầu tiên được vua Tàu cho làm quan. Sau có quan thái thú Sĩ Nhiếp chăm lo dạy bảo dân ăn ở có phép tắc nên được dân Giao Chỉ thương mến.
During the years 168 to 203, Ly Tien and Ly Cam were the first Giao Chi people who were granted to be mandarins by a Chinese King. Later, there was also governor Si Nhiep who taught our people how to live a courteous life. He, too, was widely loved by Giao Chi people.
Au cours des années 168 à 203, Ly Tiên et Ly Câm furent les premières personnes du peuple Giao Chi à être élevées au rang de mandarin par un roi Chinois. Plus tard, le gouverneur Chinois Si Nhiêp enseigna à notre peuple comment vivre une vie courtoise. Lui, fut largement aimés par le peuple Giao Chi.

15. Bà Triệu: Năm 248, đời Đông Ngô, Thứ sử Lục Dận tàn ác nên lòng người oán hận. Bà Triệu Thị Trinh mộ quân giúp anh là Triệu Quốc Đạt đánh với quân Tàu được 6 tháng. Sau vì quân ít thế cô, bà thua đành phải tự vẫn ở xã Bồ Điền, huyện Mỹ Hóa . Bà Triệu cũng là một nữ anh hùng của nước ta. Dân chúng lập đền thờ Bà Triệu ở xã Phú Điền, tỉnh Thanh Hóa.
Miss Trieu: In 248, during Dong Ngo time, Chinese governor Luc Dan was very cruel. People felt animosity towards him. Miss Trieu Thi Trinh recruited soldiers to help her brother, Trieu Quoc Dat, to uprise and fight the Chinese for 6 months. Her troop was too small compared to Chinese army so she was defeated. She committed suicide at Bo Dien village, My Hoa county. Lady Trieu is also a heroine of our country. Our people built her memorial temple at Phu Dien village, Thanh Hoa province.
Demoiselle Triêu: En 248, durant l’époque Dông Ngô, le gouverneur Chinois Luc Dân fut très cruel. Les gens se sentaient plein d’animosité envers lui. Demoiselle Triêu Thi Trinh recruta des soldats pour aider son frère, Triêu Quôc Dat, à se soulever et à combattre les Chinois pendant 6 mois. Sa troupe était trop faible par rapport à l'armée Chinoise, elle fut donc battue. Elle se suicida dans le village de Bô Diên, le pays de My Hoa. Dame Triêu est aussi une héroïne de notre pays. Notre peuple construisit un temple commémoratif au village de Phu Diên, province de Thanh Hoa.

16. Sự cai trị tàn ác của người Tàu: Người Tàu cai trị dân Nam rất tàn ác. Họ bắt dân ta lên rừng săn voi lấy ngà, lặn xuống biển mò ngọc trai và đánh giết dân ta hằng ngày. Ngoài ra họ còn lấy hết vàng bạc châu báu và bắt gái đẹp của nước Nam làm hầu thiếp. Họ còn bắt giam và chém giết nhân tài của nước ta.
The cruel ruling of the Chinese: In general, the Chinese ruled the Southern people in a cruel way. They forced the people to the jungle to obtain the elephant trunks, into the ocean to find the pearls for them. They captured the Southern beautiful girls for their sex slaves. They also imprisoned and murdered many brave and patriotic Vietnameses.
Le gouvernement cruel de la Chine: En général, les Chinois gouvernèrent les populations du Sud de manière cruelle. Ils forcèrent les gens à aller dans la jungle pour leur rapporter des trompes d'éléphant et dans l'océan pour trouver des perles à leur place. Ils capturèrent les belles filles du sud pour en faire leurs esclaves sexuelles. Ils emprisonnèrent et assassinèrent aussi de nombreux Vietnamiens courageux et patriotiques.

17. Ông Lý Bôn: Năm 544, ông Lý Bôn khởi nghĩa đánh bại quân Tàu rồi lên ngôi vua xưng là Lý Nam Đế . Sau Lý Nam Đế mất, đất Giao Châu chia làm 2 do Triệu Quang Phục tức ông vua ở đầm Dạ Trạch, và Lý Phật Tử cai quản. Sau vua nhà Tùy của Tàu sai quân sang đánh chiếm nước ta, đặt tiếp nền cai trị.
Mr. Ly Bon: In 544, Mr. Ly Bon rised against Chinese army and defeated them. Then he ascended to be the king, called King Ly Nam De. When Ly Nam De died, Giao Chi land was divided into 2 and ruled by Trieu Quang Phuc, also called the King of Da Trach bog, and Ly Phat Tu. Later, the Chinese king of Tuy regime ordered his army to conquer, and continue to rule the Nam country again.
M. Ly Bôn: En 544, M. Ly Bôn se souleva contre l'armée Chinoise et les a vaincus. Puis il monta pour être le roi, appelé le roi Ly Nam Dê. Lorsque Ly Nam Dê mort, Giao Chi terre a été divisée en 2 et gouverné par Triêu Quang Phuc, appelé aussi le Roi de Da Trach tourbière, et Ly Phât Tu. Plus tard, le roi Chinois du régime de Tuy ordonné à son armée à vaincre, et continuer à gouverner le pays Nam nouveau.

18. Mai Hắc Đế: Năm 722, ông Mai Thúc Loan, một người đen đúa khỏe mạnh, thấy quân Tàu làm nhiều điều tàn bạo với dân ta nên ông chiêu mộ nghĩa quân đánh với quân Tàu và xưng là Mai Hắc Đế tức là ông Vua Đen họ Mai. Quân Tàu kéo đại quân qua đánh. Ông thua, ít lâu sau thì chết.
Mai Hac De: In 722, Mr. Mai Thuc Loan was a strong man who had blackish skin. Seeing that Chinese army was very cruel towards our people, he recruited his army fighting back the Chinese, proclaimed himself King Mai Hac De. Chinese army brought a great troop over to attack him. He was defeated and died.
Mai Hac Dê: En 722, M. Mai Thuc Loan a été un homme fort qui avait la peau noirâtre. Voyant que l'armée chinoise a été très cruel envers notre peuple, il a recruté ses troupes ripostent les Chinois, se proclama roi Mai Hac Dê. L'armée Chinoise a apporté une grande troupe de plus de l'attaquer. Il a été battu et est mort.

19. Bố Cái Đại Vương: Năm 791, quan đô hộ Cao Chính Bình bắt dân đóng sưu cao, thuế nặng, nên lòng người oán hận. Có ông Phùng Hưng nổi lên đánh giặc Tàu. Dân chúng thương ông, gọi ông là Bố Cái Đại Vương, nghĩa là ông Vua được dân thương như cha mẹ. Sau ông chết, con ông bị quân Tàu đánh mạnh quá phải xin hàng.
Bo Cai Dai Vuong: In 791, a Chinese imperial officer, Cao Chinh Binh, forced our people to contribute very high tax so our people were very discontented. Mr. Phung Hung rose in rebellion to fight the Chinese. People were very fond of him, called him Bo Cai Dai Vuong, or the Parent King. After his death, his son was agressively attacked, and later surrendered to the Chinese army.
Bô Cai Dai Vuong: En 791, un officier impérial Chinois, Cao Binh Chinh, contraint notre peuple à contribuer d'imposition très élevés pour que nos gens étaient très mécontents. M. Phung Hung a augmenté dans la rébellion pour lutter contre les Chinois. Les gens étaient très attachés à lui, l'appelait Bô Cai Dai Vuong, ou le roi Parent. Après sa mort, son fils a été agressivement attaqué, puis remis à l'armée Chinoise.

20. Ông Cao Biền: Từ năm 713, Nước Nam Chiếu ở phía Nam hay sang cướp phá nước ta. Năm 865, quan Tàu là Cao Biền giúp ta đánh giặc nhiều năm dẹp được quân Nam Chiếu lại đem nước ta về nội thuộc nhà Đường như cũ. Ông xây thành Đại-La bên sông Tô Lịch. Tục đồn rằng ông Cao Biền có phép cỡi diều giấy bay đi đó, đi đây.
Mr. Cao Bien: From 713, the Nam Chieu army from the south often came up our country to loot the good from our people. In 865, a Chinese officer, Cao Bien helped us to fight Nam Chieu army for many years then defeated them. He then made our country a colony of China again. He built Dai La rampart next to To Lich river. There was a rumor that Mr. Cao Bien had the magic to travel by flying on a kite.
M. Cao Biên: à partir de 713, l'armée Nam Chiêu du sud reviennent souvent dans notre pays pour piller le bien de notre peuple. En 865, un officier Chinois, Cao Biên nous a aidé à combattre l'armée Nam Chiêu depuis de nombreuses années, puis les a battus. Il a ensuite fait de notre pays une colonie de la Chine à nouveau. Il a construit Dai La rempart à côté à la rivière-liche. Il y avait une rumeur selon laquelle M. Cao Biên avait la magie de Voyage en volant sur un cerf-volant.
http://vietlist.us