PDA

View Full Version : Bài thơ "IF" Nếu - Rudyard Kipling



hongbinh
17-05-2012, 04:21 PM
Bài thơ bằng tiếng Anh
Bài thơ "IF" Nếu - Rudyard Kipling

If you can keep your head when all about youAre losing theirs and blaming it on you,
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don't deal in lies,
Or being hated don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise:
If you can dream - and not make dreams your master;
If you can think - and not make thoughts your aim,
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same;
If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build 'em up with worn-out tools:
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: 'Hold on!'
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings - nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that's in it,
And--which is more - you'll be a Man, my son!
Bài Thơ Bằng tiếng Pháp
Pour être un homme

Pour être un homme, faut surtout pas montrer ses sentiments
Qui t'a dit cette connerie, sûrement ces gars qui traînent en bas ?
T'en connais un, t'en connais plein, tu te reconnais aussi
Pour être "un vrai" devant tes gars, combien de fois tu t'es maudit ?
J'ai mal à croire qu'un type
Comme toi n'a pas de remords quitte à pleurer
Seul la nuit comme un enfant qui perd ses tripes
Je te vois déjà ; la tête cramée, les yeux vidés,
Le crane rempli de faux principes et dans ces veines cet orgueil mal placé
Cet orgueil qui noirci ton sang, l'œil, ton cœur, tes poumons,
Seul tes vannes à deux sous, maintiennent tes peines sous-verrous
Excuse-moi mais j'oubliais
Qu'un " vrai gars " ça chiale jamais
T'as jamais ri, jamais aimé, t'es un " Duro " je sais
Un dur ? Le jour où t'as planté au couteau ce fonbou
Pour une clope et du feu, T'es un scarla aux yeux de ton crew ?
Tu parles d'honneur, de respect, tu dis aux p'tits que les
" les mères c'est sacré "
Mais chez toi, la tienne dit que tu fais que de l'insulter !
Ca t'écorcherais la bouche de dire " Maman ! Je t'aime"
Mais ta soi-disant fierté d'homme te rend muet
Comme d'habitude tu te caches sous une attitude
Il n'y a pas d'hommes sans cœur
Mais rien que des prisonniers de la solitude.
Refrain
Combien de déserts comptes tu traverser ?
Combien de personnes te faudra-t-il blesser ?
Combien de montagnes à passer ?
Combien d'océans à percer ?
Dis-moi :
Qu'est-ce que tu veux prouver pour être un homme ?
Combien de sang comptes tu verser ?
Combien de sentiments faudra-t-il cacher ?
Combien de regards à croiser ?
Combien de venin à cracher ?
Dis-moi qu'est ce que tu ferais pour être un homme ?
Pour être un homme aujourd'hui
On m'a dit qu'il fallait faire le bandit de téci
M'habiller en reurti parler mal aux femmes puis fumer le teuchi
Vanter matin midi et soir mes vices et mauvaises manies
Jouer le mal poli, renier tout le bien que j'ai appris
Perdre mes vrais amis, ma famille, que tout s'en aille dans l'oubli
Que mon cœur ne soit que mépris
Et mon sang noir comme la nuit
Si je réussis qui sait, je serai respecté aussi
Et si je bousille ma vie en prison, à ma sortie, j'serai affranchi
De toute manière, c'est plus moi qui pense, mais ma bande qui pense pour moi
C'est plus facile, j'les laisse guider mes pas
Et où que j'aille, j'ai mon équipe pathétique
Pas d'éthique, celui qui bronche j't'explique
On l'nique
C'est vrai que souvent ça dégénère
Et que j'suis pas fier de moi, mais ça je le garde au fond
d'c'qui me reste de cœur
J'ai honte quand j'pleure
Qu'est-ce qu'ils vont dire les autres et si demain j'arrêtais tout
Peut-être j'suis rien sans eux
Qu'un pauvre type qui se vide de tout !
Refrain
Pour être un homme
Qui t'a dit qu'il était interdit d'aimer ?
D'éprouver de l'amour et de laisser son cœur parler
De serrer fort la femme qu'on aime, sentir son corps
Par tous les pores de la peau lorsque son parfum s'évapore
Ai-je tort encore d'éclore
Mes sentiments en pleins jours, j'en sors guéri
Dis-moi si l'orgueil est une putain de maladie ?
Si elle te bloque, si elle t'empêche de desserrer les poings
Si elle t'aveugle au point de tout renier alors là je te plains
Mais tu veux quoi ? Tu cherches quoi ?
A qui tu veux prouver tout ça ?
A qui tu veux faire croire que ton cœur est de pierre dis-moi ?
Elle, elle s'en fout de tout ça
Elle attend que tu la prennes dans tes bras
C'est ta femme quoi !
Le reste ne compte pas
Mais toi tu lâches tes mots comme des lames de rasoir
Tu transperces son regard comme un surin, un dard
Mais c'est déjà trop tard
T'injectes ton venin et tues tout ce qui s'approche de toi
Hoye hombre, même la mort fuit tes pas…
Refrain
VOIR LA BIOGRAPHIE DE ROCCA

Bài Thơ bắng tiếng Việt
TƯỚC HIỆU LÀM NGƯỜI

Nếu con thấy cơ đồ con sụp đổ,
Chẳng một lời, con kiên khổ dựng xây.
Trong thoáng giây, công khó biến thành mây,
Không cử chỉ, sầu buông lời than thở.

Nếu con yêu, không loạn tình điên dại,
Tuy thế mạnh, đừng quên nét dịu dàng.
Người ghét khinh, con chẳng chút oán mang,
Song chiến đấu, sẵn sàng luôn chống lại.

Nếu con biết chịu đựng lời xuyên tạc,
Miệng điêu ngoa, con gác bỏ ngoài tai.
Dù người hay thêu dệt chuyện tình sai,
Song con chẳng đem một lời láo khoác.

Nếu cứng rắn, không nổi cơn tàn bạo,
Con can trường và thận trọng từng li.
Ðầy khôn ngoan, rộng lượng, nhớ thực thi,
Không phê phán, lên mặt thầy dạy bảo.

Nếu con gặp vinh quang, giờ thất bại,
Vẫn một lòng bền chí, bước hăng say.
Khi mọi người tán loạn, bó đôi tay,
Con can đảm và luôn luôn vững chải.

Và bấy giờ may, thắng với vương, thần,
Sẽ khuất phục tôi đòi con muôn thuở.
Hơn vinh quang, vua chúa ở trên trần,
Tước hiệu đó, con là người, con ạ!

Bản dịch của một Nữ tu thập niên 70 thế kỷ trước, dịch tại Đà Lạt, không nhớ tên

hongbinh
17-05-2012, 04:37 PM
Một số bản dịch khác bài thơ IF- ra tiếng Việt
01.
Nếu bỗng chốc tan tành sự nghiệp


Nếu bỗng chốc tan tành sự nghiệp,
Mà nín thinh xây tiếp cuộc đời,
Hay trong một tiếng bạc thôi
Mất hàng trăm ván, không lời thở than;
Nếu yêu chẳng mê man xuẩn động,
Hùng dũng mà mềm mỏng chẳng quên,
Biết bị oán, chẳng oán nguyền,
Song mình, mình tự giữ gìn đấu tranh;
Nếu chịu được đồ ranh xuyên tạc
Pha lời mình khích bác đồ ngu,
Gièm mình, miệng thế điên rồ,
Riêng mình, một mực chẳng lừa dối ai,
Nếu chững chạc chẳng rời đại chúng,
Gần quân vương giữ đúng dân nguyên,
Yêu thương tất cả bạn hiền,
Khác nào huynh đệ chẳng riêng một người;
Nếu suy nghĩ, xét soi, hiểu biết,
Mà chẳng thành phá diệt, hoài nghi,
Mơ, không để mộng cuốn đi,
Trầm tư mà chẳng riêng gì trầm tư;
Nếu cứng, chẳng bao giờ cuồng nộ,
Can đảm không bạo hổ bằng hà,
Nhân từ, đức độ, khoan hoà,
Không hay chữ lỏng, hợm khoa, dạy đời;
Nếu chiến thắng sau hồi thất bại,
Nhận hai trò giả dối như nhau,
Vẫn trơ gan, vẫn ngửng đầu,
Trong khi thiên hạ dễ hầu còn nguyên;
Thì Đắc thắng, Thần tiên, Vương đế,
Và Duyên may nô lệ con hoài;
Mà hơn Vương thế vinh thời,
Con ơi, con mới là Người, đó con !
(Bản dịch của Tchya Đái Đức Tuấn)

02.
Nếu con vẫn bình tâm...

Nếu con vẫn bình tâm lúc mọi người chung quanh
Hoảng hốt và đổ lỗi cho con;
Nếu con vẫn tự tin khi mọi người nghi ngờ khả năng con,
Nhưng vẫn không buồn lòng vì mình bị nghi ngờ:
Nếu con có thể đợi và không mỏi mệt vì trông chờ,
Hoặc bị người lừa dối, đừng gian dối với ai,
Hoặc bị người ghét, đừng để hận thù xâm chiếm lòng con,
Tuy thế đừng đóng vai quá tốt, đừng nói lời quá khôn ngoan.
Nếu con có thể mơ nhưng không để mộng mơ làm chủ con;
Nếu con có thể suy tư song không lấy tư duy làm mục đích;
Nếu con có thể gặp Khải Hoàn và Thảm Bại
Mà vẫn đối xử hai kẻ giả dối này như nhau:
Nếu con chịu đựng nghe sự thật con vừa nói ra
Bị kẻ tiểu nhân bóp méo giăng bẩy lừa kẻ dại,
Hoặc nhìn công trình đờI con, đổ vỡ,
Và cúi xuống xây dựng lên với dụng cụ đã mòn.
Nếu con dám đem hết đống tiền con thắng được
Ðổ vào một trận úp ngửa ăn thua,
Và mất hết, và lại bắt đầu từ số không,
Và không một tiếng thở than về sự mất mát của mình:
Nếu con ép được tim con, và từng sợi gân thớ thịt
Phục vụ mục tiêu của con lúc từ lâu sức chúng chẳng còn,
Và cố bám víu vào lúc mà trong con chẳng còn gì
Ngoài Ý chí giục con: "Ðừng bỏ cuộc".
Nếu con có thể chuyện trò với đám đông mà vẫn giữ gìn đạo đức,
Hoặc giao du với Vua chúa - vẫn không xa đám thường đinh,
Nếu con không để bạn thân cũng như kẻ thù làm con khổ,
Nếu con trọng mọi người, nhưng không một ai quá lố:
Nếu mỗi phút qua đi không bao giờ chờ đợi
Trong nuớc rút cuộc đua con chạy đủ sáu mươi giây,
Thì mọi sư trên Trái đất thuộc về con,
Và - hơn thế nữa - con sẽ đúng là một con Người, con trai của cha!
(Bản dịch của Hồ Văn Hiền)

hongbinh
17-05-2012, 04:43 PM
Một số bản dịch khác bài thơ IF- ra tiếng Việt
03.
Nếu bỗng thấy tan tành sự nghiệp


Nếu bỗng thấy tan tành sự nghiệp
Mà thản nhiên xây tiếp cuộc đời
Hay trong chỉ một trận thôi
Mất trăm lần thắng không lời thở than
Nếu yêu chẳng mê man xuẩn ngốc
Mạnh mẽ mà mềm mỏng vẫn nên
Bị ghen ghét, chẳng ghét ghen
Kiên trì bảo vệ, vững bền đấu tranh
Nếu bị kẻ gian manh hiểm ác
Mượn việc ta xuyên tạc đặt lời
Dối trên dối dưới dối đời
Nhưng ta quyết chẳng dối người dối ta
Nếu quyền uy chẳng xa quần chúng
Gần đỉnh cao vẫn đúng gốc dân
Yêu thương bè bạn xa gần
Bằng tình huynh đệ chẳng phần riêng tư
Nếu quan sát, ngẫm suy, hiểu biết
Mà chẳng thành phá diệt hoài nghi
Mơ không để mộng cuốn đi
Suy tư mà chẳng để vì suy tư
Nếu dũng cảm mà không sơ hở
Cứng rắn mà vẫn giữ tình thương
Thông minh mà chẳng phô trương
Vẫn khiêm tốn học hỏi chung mọi người
Nếu chiến thắng sau hồi thất bại
Vẫn nhận nhìn, đối xử như nhau
Dây thân ái vẫn bền lâu
Tình sâu nặng đáp, thù sâu không đòi
Thì, con hỡi! TRỜI, NGƯỜI đều giúp
Để vinh, may theo bước con hoài
Nhưng niềm Vinh nhất con ơi
Vì con là một Con người, đó con!
(Bản dịch của Nguyễn Phúc Giác Hải)

04.
Nếu con vẫn vững tâm...

Nếu con vẫn vững tâm khi mọi người xung quanh
Đều mất hết lý trí và đổ thừa cho con,
Nếu con tin chính mình khi mọi người nghi kỵ,
Nhưng vẫn cứ cho phép sự nghi kỵ nơi họ;
Nếu con biết chờ đợi nhưng chẳng chán phải chờ,
Hay bị dèm pha, nhưng chẳng buông lời dối trá,
Hay phải bị ghét bỏ nhưng chẳng chút oán hờn
Và chẳng tỏ ra tốt đẹp, chẳng buồn nói khéo:
Biết mơ ước, nhưng không để giấc mơ làm chủ;
Biết suy nghĩ, nhưng chẳng lấy làm mục đích,
Có thể gặp phải cả Thành Công và Thất Bại
Nhưng vẫn xử hai thứ trá ngụy ấy như nhau;
Chấp nhận lời thật mình nói bị kẻ ba que
Vặn vẹo thành cạm bẫy cho những ai khờ dại,
Nhìn những thứ mình dành cuộc đời cho, đổ vỡ,
Rồi cúi xuống dựng lại với công cụ hao mòn:
Có thể gộp lại hết mọi thành quả của mình
Và đánh liều tất cả vào một ván sấp ngửa,
Và thua cuộc, và bắt đầu hết lại từ đầu
Nhưng chẳng thở than lời nào về mất mát ấy;
Có thể buộc trái tim, thần kinh, gân cơ mình
Phục vụ bước ngoặt của mình sau cơn mỏi mệt,
Giữ vững như thế khi chẳng còn gì trong mình
Ngoại trừ Ý Chí cứ bảo :”Hãy luôn giữ vững!”
Nói chuyện được với đám đông mà vẫn bảo toàn đức hạnh,
Bước đi cùng Vua Chúa mà chẳng hề khước từ thường dân
Kẻ thù và bạn thân cũng chẳng thể tổn thương mình
Mọi người tin tưởng vào mình, nhưng chẳng có ai quá nhiều
Nếu con có thể tận dụng từng phút giây không khoan nhượng
Với một cuộc hành trình chính xác sáu mươi giây đường xa
Thế giới này, và tất cả trong ấy, là của con đấy.
Hơn thế nữa - con là người lớn rồi, con trai ta!
(Bản dịch trên Thi Viện)