Bốn Chặng Đường Trưởng Thành Tâm Linh

[caoduc]

Bốn Chặng Đường
Trưởng Thành Tâm Linh

Lung Linh


--------------Trải qua các thời đại, những người suy tư sâu sắc biết xem xét chính mình đã nhận ra rằng tất cả chúng ta không ở cùng một cấp độ tâm linh. Thực vậy, cuộc sống tâm linh có những chặng đường khác nhau.

--------------James Fowler, giáo sư trường thần học Candler, đại học Emory đã chia thành 6 chặng đường trưởng thành tâm linh. Còn Scott Peck trong cuốn Further Along The Road Less Traveled ( Bước tiếp trên con đường chẳng mấy ai đi) chỉ chia thành 4 chặng đường .
Chúng tôi cũng xin chia ra 4 chặng đường và minh họa trong Kinh Thánh cũng như trong cuộc sống đời Kitô hữu.



Chặng thứ nhất
Khô khan, nguội lạnh.


--------------Họ sống vô nguyên tắc, bừa bãi. Không có cơ chế nào nắm giữ họ.

--------------Điển hình cho chặng này là những người đầu tắt mặt tối, một nắng hai sương làm việc quần quật suốt ngày mà cũng không đủ ăn, trong khi nợ nần chất chồng. Họ cũng có thể là những thương gia tối ngày nghĩ tới tiền bạc hoặc những tay nhậu nhọet, hút sách, ăn chơi trác táng. Tất cả đều vô cùng bận rộn, kể cả bận rộn suốt ngày nơi quán nhậu nghêu ngao hát những bản nhạc sến với các chiến hữu!!

Quan niệm của người trong chặng thứ nhất

--------------Ôi! Chuyện đi lễ đọc kinh chỉ dành cho đàn bà, con nít.

--------------Mình cần gì phải tin vớ vẩn. Chuyện làm ăn thành công hay không đều do sự khôn ngoan và có gan làm giàu..

--------------Có thực mới vực được đạo, vậy trước hết phải lo làm ăn kiếm tiền..Nhưng khi đã có của ăn của để, anh ta lại tuyên bố: Bao nhiêu năm mình cực khổ nay mới ngóc đầu lên được một chút, phải để cho tôi hưởng thụ đã chứ. Ôi!! đời còn dài đợi đến sáu mươi tuổi lúc đó sẽ tính tới chuyện tâm linh!! (Dường như thể anh ta nắm chắc hòan tòan mình có thể sống tới bảy, tám mươi tuổi!!!). Họ quên mất lời Chúa đã cảnh báo:

--------------Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: hồn ta hỡi, mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!20 Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: "Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai? (Lc 12:19-20)

--------------Tóm lại, tuy mang danh là người có đạo được ghi tên trong sổ Rửa tội, nhưng họ sống y như người không có đạo!!

[caoduc]

Chặng thứ hai:
Chặng khuôn khổ, hình thức.



--------------Họ phụ thuộc vào một tổ chức, một cơ chế nào đó giám quản mình.
Chặng này gồm 2 thành phần chính.

--------------Nhóm chiếm đa số sống ngoan đạo như đàn cừu, trên bảo sao nghe vậy. Không thắc mắc, không suy tư vì đã có bề trên suy nghĩ giùm, quyết định giùm. Họ chỉ có mỗi một việc là vâng lời tối mặt, không thắc mắc làm chi vừa mất công vừa mang tiếng là không vâng phục. Bị cả cộng đòan lên án là chống đối, thậm chí có nguy cơ bị mang tiếng là phá họai sự ổn định của cộng đoàn. Thậm chí bị lên án là lạc đạo, rối đạo!!!

--------------Nhóm các bậc lãnh đạo cũng nghiêm chỉnh thi hành theo đúng đường lối từ trên chỉ thị xuống hoặc vâng lệnh tuyệt đối truyền thống từ ngàn xưa để lại. Bề ngoài, họ tỏ ra rất đạo đức và họ thực sự nghĩ mình đang hy sinh phụng sự cho công trình của Chúa. (Nhưng lại nhất định không chịu sống kết hợp nên một với Chúa) Họ là những viên giám ngục rất mực trung thành, canh phòng không cho bất cứ người nào có ý định vượt tường. Người nào không vâng lời sẽ bị khủng bố tinh thần bằng hình ảnh Satan hay hỏa ngục…Người nào công khai bày bỏ ý kiến khác với những gì họ suy nghĩ, kẻ ấy sẽ bị loại trừ. Gặp người cao cơ đưa ra quan niệm thuyết phục hơn, nhưng vì không giống những gì họ đã được cài đặt trong đầu. Họ không dám vượt tường nên đành phải dùng chiêu cuối cùng nghe có vẻ rất thuyết phục với chiến thuật biển người: Mọi người, kế cả giáo hoàng cũng sống trong tâm tình như thế. Và họ an tâm ngủ vùi trong hàng rào kẽm gai vừa do người khác tạo ra, vừa do chính mình gia cố thêm.

Quan niệm của người trong chặng hai
--------------Thượng tôn lề luật: họ xét mình, xét người đều theo tiêu chuẩn luật lệ. Họ nơm nớp lo sợ, không biết làm như thế này có tội không? bỏ làm việc kia có tội không?

--------------Họ chăm chăm giữ mình sao cho khỏi phạm tội trọng, còn tội nhẹ như nói xấu, nói hành người khác thoải mái, vô tư. Càng nói xấu người khác họ càng cảm thấy mình trong sạch, cao thượng hơn!!!

--------------Truyền thống còn ghê gớm hơn luật lệ nhiều. Chúng là luật lệ bất thành văn nhưng thực sự như những vòng kim cô siết chặt vào đầu mọi người từ già đến trẻ, từ cấp thấp cho tới cấp cao. Đôi khi càng cao càng tuân thủ truyền thống một cách triệt để hơn nhiều. Mặc dù bản thân họ cũng thấy lấn cấn và không ổn khi phải áp dụng luật lệ cho mình hay cho một ai đó, nhưng vì quá nô lệ lề luật nên họ không dám uyển chuyển sao cho hợp lý nhưng cũng phải hợp tình. Thậm chí đôi khi họ cố tình áp dụng luật lệ, cơ chế để hưởng đặc quyền, đặc lợi của mình hay để loại trừ những người không hợp ý mình!!

--------------Họ lại giả vờ quên mất lời tâm tình của Thánh Phao-lô

--------------Tội lỗi sẽ không còn quyền chi đối với anh em nữa, vì anh em không còn lệ thuộc vào Lề Luật, nhưng lệ thuộc vào ân sủng. (Rm 6:14)

--------------Nhưng nay, chúng ta không còn bị Lề Luật ràng buộc nữa, vì chúng ta đã chết đối với cái vẫn giam hãm chúng ta. Như vậy, chúng ta phục vụ Thiên Chúa theo tinh thần mới, chứ không theo bản văn cũ của Lề Luật. (Rm 7:6)

[caoduc]

Chặng thứ ba
Hồ nghi –đặt lại vấn đề.
Khắc khoải - suy tư - kiếm tìm – khám phá.



--------------Đây là chặng quan trọng nhất và quyết định trong tiến trình đổi mới thực sự và triệt để. Chặng này cũng có 2 nhóm đại diện: Sùng tín và Lý luận.

--------------Nhóm sùng tín: thường thường sau cơn thập tử nhất sinh, hoặc thóat chết một cách nhiệm màu, họ bất chợt nhận ra rằng Chúa đã cứu mình và khám phá ra tình yêu của Chúa. Tiếng sét ái tình ấy đã giúp họ bắt đầu sống một cuộc sống mới, vui tươi hơn, trong một thời gian ngắn.

--------------Nếu không được một cộng đòan nuôi dưỡng tiếp tục, tiếng sét ái tình không còn bừng cháy trong tim nữa. Chuyện thóat chết ngày xưa trở thành một kỷ niệm đẹp, lâu lâu có dịp nhắc lại, như kể một câu chuyện cổ tích!! Họ lại từ từ trở về chặng Hai.

--------------Nếu may mắn sống trong cộng đòan nào đó, họ có thể tiếp tực sống tốt hơn và hân hoan làm chứng cho Chúa hết ơn huệ này đến ơn huệ khác xảy ra trong cuộc đời mình. Anh ta tiếp tục xin ơn, ngợi khen và cảm tạ Ngài. Ngài vẫn ở ngoài anh như một ông tiên hiền lành, quan phòng chăm sóc cho anh ta hơn trước đây nhiều. Anh ta ở giữa chặng Hai và chặng Ba.

--------------Nếu được người hướng dẫn nhiều kinh nghiệm, anh ta có thể khám phá ra ơn huệ tột cùng, vĩ đại và nền tảng cho mọi ơn huệ khác: đó chính là Chúa tuôn đổ Thần Khí vào lòng mình và cho mình được Thông Phần Bản Tánh Thiên Chúa. Từ khám phá tuyệt vời này, anh ta không còn lải nhải xin ơn nữa nhưng bắt đầu tập sống trong Thần Khí Thiên Chúa. Anh đã nhẹ nhàng bước vào vườn địa đàng, với tay hái trái cây trường sinh và âm thầm thưởng thức hương vị ngọt ngào của tình yêu đích thực và sự sống thần linh của Thiên Chúa…nơi chặng Bốn.

--------------Nhóm Lý luận: Trong thời gian này, anh ta tự mình đặt lại toàn bộ vấn đề: về Chúa, về Giáo hội, về giáo sĩ, về giáo dân, về cách sống đạo, về chính bản thân mình: Tại sao mình sinh ra? Mình sinh ra để làm gì? Mình có mang một sứ mệnh nào trên đời này không? Chúa ở đâu? Chúa có dính dáng gì tới cuộc sống của mình không? Thế nào là nên trọn lành như Cha trên trời? Đời sau của mình sẽ ra sao? Làm sao nhận ra sự hiện diện của Thần Khí Thiên Chúa ngay trong tâm mình??…và còn cả chục vấn đề băn khoăn, trăn trở khác…

Đây là chặng bản lề dẫn tới 2 kết quả trái ngược:

--------------Nếu không gặp người hướng dẫn lành nghề, anh ta sẽ tiếp tục luẩn quẩn trong bát quái trận đồ, không lối thóat, từ đó sinh ra bất mãn, chống đối, rồi anh ta rơi trở về chặng hai, thậm chí chặng một. Tệ hơn nữa, anh ta rời bỏ Giáo hội để tìm một câu trả lời ở chỗ khác.

--------------Nếu anh ta quyết tâm tìm kiếm Thiên Chúa với tấm lòng mở rộng qua Kinh Thánh và Cầu nguyện – không phải là lải nhải cầu xin nhưng đó là những giây phút băn khoăn tìm kiếm Ngài, kết hợp với những chia sẻ tận tình của người hướng dẫn có nhiều kinh nghiệm tâm linh cùng với những người đang khao khát như mình, chắc chắn, chẳng bao lâu, có thể 6 tháng, một, hai, ba năm sau… anh ta sẽ như cá chép vượt cửa vũ môn và biến thành rồng để bay lên chặng bốn.

--------------Lúc này lời Kinh Thánh đã ứng nghiệm nơi anh: Vì hễ ai xin thì nhận được, ai tìm thì thấy, ai gõ cửa thì sẽ mở cho…..Cha trên trời lại không ban Thánh Thần cho những kẻ kêu xin Người sao? " (Lc 11:13)

--------------Thực vậy, họ đã ra khỏi miền u tối, vào nơi đầy ánh sáng diệu huyền. (1Pr 2:9)

[caoduc]

Chặng thứ bốn
Thần bí


--------------Nhà thần bí – nói cho oai – là những người sau một thời gian khắc khoải, suy tư, khao khát, kiếm tìm, họ đã gặp gỡ và nhận ra rằng: Tôi và Cha tôi là một (GA 10:30) không những dành cho Đức Giêsu – người anh cả - mà còn ứng nghiệm với tất cả đàn em đông đúc của Ngài. Họ nhận ra rằng ngày đã bừng sáng và sao mai mọc lên soi chiếu tâm hồn anh em.(2Pr 1:19). Từ khi mở mắt, họ nhìn Thiên Chúa, nhìn mình, nhìn anh em với ánh mắt hòan toàn trước đây. Họ tiếp tục sống y như những người khác, cũng tham dự Thánh Lễ, đọc kinh, lần hạt, viếng Thánh Thể, loan báo Tin Mừng, làm việc bác ái..….nhưng mục đích không phải là để lập công chuộc tội, không phải để được lên thiên đàng mai sau.. bởi vì họ không còn phân biệt việc đạo đức - việc trần gian một cách rạch ròi dứt khóat. Thực vậy, đối với họ, việc nào cũng trở thành linh thánh trong tâm tình Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Ki-tô sống trong tôi. (Gl 2:20)


TIÊU CHUẨN PHÂN CHIA


Bốn chặng đường tâm linh được dựa trên nền tảng
MỐI TƯƠNG QUAN VỚI THIÊN CHÚA
Chặng một:Thiên Chúa chẳng liên quan gì tới Họ.
--------------Kinh vì dấu Thánh Giá của họ quả thực là ngạo mạn: ĐÓNG ĐANH Đức Chúa Cha VÀO Đức Chúa Con VÀO Đức Chúa Thánh Thần, như đã có trước vô cùng, và bây giờ và hằng có và đời đời CHẲNG CẦN. Amen.

--------------Thực vậy, họ chẳng cần Thiên Chúa làm gì. Vì liên quan tới Thiên Chúa, đôi khi đâm ra khó khăn trong công việc làm ăn mua gian, bán lận của họ.

Chặng Hai: Thiên Chúa ở ngoài họ. Mà vì ở ngoài, nên Chúa trở thành đối tượng mang nhiều hình ảnh khác nhau tùy theo tâm trạng của họ. Bình thường Chúa là đấng chí tôn không ai có thể đến gần. Thế là họ cần phải có những đấng trung gian như Đức Maria, các thánh… đứng ra cầu bầu. Cuộc đời họ gai góc, gian nan, nên Chúa trở thành ông thần cứu cho họ tai qua nạn khỏi. Gần gũi hơn một chút, nhiều cộng đòan đã lớn tiếng gọi Ngài là Cha nhưng họ lại luôn mang tâm tình của người anh cả - tâm tình của người làm thuê chứ không phải tâm tình của người con yêu dấu. Bằng chứng là đã từng có một trong những huynh trưởng chóp bu của một công đòan kia cảnh báo tòan thể cộng đoàn: Chúa đã trao cho chúng ta công trình của Ngài. Nếu chúng ta lười biếng, bê bối, Chúa sẽ loại bỏ chúng ta và trao công trình này cho người khác. Rõ ràng là tâm tình của người làm mướn mong được thưởng công. Tâm tình của người con sẽ khác hẳn, giống như Đức Giêsu đã từng hân hoan thưa rằng: Này con đây, con đến để thực thi ý Ngài. (Dt 10:7) Kinh khủng nhất là gần tới giờ chết, chúng ta thấy Chúa như một vị thẩm phán chí công. chúng ta sẽ bối rối, lo sợ biết bao khi thấy mình đầy tội lỗi!!

Chặng Ba: Không bằng lòng với khuôn mặt Thiên Chúa rập khuôn, khô cứng đã được cài đặt sẵn từ thủa còn thơ. Thiên Chúa bỗng trở thành dấu hỏi thật to và bí nhiệm khiến họ phải băn khoăn trăn trở kiếm tìm khuôn mặt đích thực của Ngài.

Chặng bốn: Thiên Chúa không còn mang hình tướng. Thiên Chúa trở thành sự sống, sự sáng, sức mạnh, tình yêu ngay trong cuộc đời thường ngày của họ. Họ đã nhận ra sự hiện diện và họat động của Thần Khí ngay trong tâm mình. Họ đã nên một với Chúa. Điều tâm đắc nhất trên đời là sống theo châm ngôn nổi tiếng của Phao-lô: Tôi sống, nhưng không còn phải là tôi, mà là Đức Ki-tô sống trong tôi. (Gl 2:20).


ĐỔI MỚI KHÔNG NGỪNG

--------------Một điều lưu ý rất quan trọng: Cuộc đời trần gian cũng như cuộc sống tâm linh giống một giòng chảy liên tục, lên xuống bất thường, nên 4 chặng đường trên không phải là những khuôn mẫu bất động.

--------------Thí dụ như: 6 năm trước đây, tôi ở chặng một, nhưng cách đây 4 năm tôi đã chuyển lên chẳng hai. Rồi cách đây 2 năm tôi đã say sưa tìm kiếm Thiên Chúa nơi chặng ba. Và mới cách đây 5 tháng, tôi đã nhận ra mình đã bay vút lên chặng BỐN.

--------------Thí dụ khác: Nội trong một ngày Chúa nhật: Sáng đi lễ, lỡ có chuyện quan trọng, thế là suốt buổi lễ tôi xem lễ như người máy: Chặng Hai. Về nhà, con cái hung hăng cãi lại cha mẹ, sùng máu tôi la hét om xòm: Chặng Một. Buổi chiều, xem một đọan sách hay quá, tôi suy tư miên man và khám phá ra một ánh sáng mới: Chặng Ba. Buổi tối, trong không gian yên tĩnh, tôi trầm lắng ngồi thiền, tâm hồn an bình và nghe sự sống của Thần Khí lưu chuyển khắp châu thân và chìm trong sự kết hợp thân mật với Ngài : chặng Bốn…. Tại sao lại có chuyện như vậy?

--------------Bởi vì dù đã lên chặng Bốn, nhưng suốt hơn ba mươi năm lặn ngụp chìm đắm trong màn đêm tối tăm của chặng một và chặng hai, nên tôi vẫn không ngừng vấp ngã, lao đao…

--------------May mắn thay, tôi được nghe những người kinh nghiệm đi trước khích lệ rằng. Không nhằm nhò gì, vấp ngã chỗ nào thì đứng dậy, đi tiếp. Điều quan trọng là quyết tâm ngày càng tăng thời gian sống kết hợp với Chúa. Thí dụ ba tháng đầu sống với Chúa mỗi ngày năm phút.. Sau này, thời gian càng tăng lên, có thể lên tới vài tiếng đồng hồ trong một ngày là chuyện thường.

--------------Quả thật cảm nghiệm của Phao-lô là một ánh sáng, một khích lệ giúp chúng ta vững tâm tiến bước.

--------------Dù con người bên ngoài của chúng tôi có tiêu tan đi, thì con người bên trong của chúng tôi ngày càng đổi mới. (2Cr 4:16)

--------------Anh em đã mặc lấy con người mới, con người hằng được đổi mới theo hình ảnh Đấng Tạo Hoá, để được ơn thông hiểu. (Cl 3:10).

--------------Vâng, tiến trình đối mới là một tiến trình ngày càng đổi mới - hằng được đổi mới theo hình ảnh Đấng Tạo Hoá - chính là lời kêu gọi thống thiết, tích cực và triệt để, đặc biệt trong mùa chay thánh này