tranhiemvu
23-12-2008, 10:02 PM
Ngoại tình ở Việt Nam thời Mở Cửa
Lê Hải
www.bbcvietnamese.com (http://www.bbcvietnamese.com)
http://www.bbc.co.uk/f/t.gif
http://www.bbc.co.uk/worldservice/images/2008/12/20081215150951harris_field.jpg
Nghiên cứu hiện tượng ngoại tình là cách nhìn đặc sắc về giai đoạn phát triển sau Đổi mới ở Việt Nam.
Đó là đề tài được nghiên cứu sinh Nguyễn Khánh Linh cùng GS Jack Dash Harris trình bày trong Hội thảo Việt Nam học lần III vừa qua tại Hà Nội đầu tháng 12, thuộc nhóm các vấn đề xã hội.
Nếu phương Tây chỉ có ba khái niệm cho các mối quan hệ ngoài vợ chồng: nhân tình, qua đường, gái điếm, thì ở Việt Nam có đến ít nhất 8 nhóm khác nhau, từ vợ nhỏ, em út, tình nhân cho đến các dạng "ăn bánh trả tiền" từ rẻ tiền đến cao cấp, và cả thể loại tình yêu không tình dục nơi công sở.
"Khi vào điểm mátxa đàn ông Việt Nam có hai lựa chọn: được giải quyết sinh lý bằng tay và miệng, hoặc hẹn đi nơi khác để làm tình với masseuse", luận văn tiếng Anh Vietnamese Masculinity and Gender Relations có đoạn. Hành vi mua dâm của đàn ông Việt Nam, bất kể giàu nghèo, giáo dục và vị trí xã hội- hai phần ba người mua dâm là cán bộ nhà nước-được cho là có mục tiêu vui bạn bè và kết thân các nhóm nam.
Việc ngoại tình cũng được nói là có liên quan đến cách nhìn quan hệ nam nữ từ thời phong kiến khi còn tục đa thê, và là yếu tố đàn ông ViệtNam xác định "nam tính" của họ.
Hiện tượng nổi bật nhất ở xã hội Việt Nam được thể hiện qua con số gần 20% người được phỏng vấn nhận là có quan hệ ngoài hôn nhân, nhưng có đến trên 90% số người được hỏi nói là có biết ai đó có quan hệ ngoài hôn nhân.
Chấp nhận "ăn bánh trả tiền"
Các con số đó cho phép hai tác giả của nghiên cứu nghĩ rằng chuyện ngoại tình rất phổ biến ở Việt Nam, "phổ biến đến mức khiến đa số người nghĩ đó là chuyện có thể chấp nhận".
http://www.bbc.co.uk/f/t.gif http://www.bbc.co.uk/worldservice/images/2008/12/20081215151521khanhlinh_harris.jpg
Hai tác giả cùng nghiên cứu vấn đề ngoại tình ở Việt Nam
Nhưng nếu ngoại tình ở đàn ông có liên hệ từ quá khứ, ngoại tình ở đàn bà là vấn đề đặc biệt đáng quan tâm, vì họ là những người giữ cửa đạo đức (morality keepers) trong xã hội Việt Nam, thông qua hệ giá trị Phúc -Đức.
"Người phụ nữ giữ nhiệm vụ chăm sóc, tạo sự ổn định và hài hòa thông qua mạng lưới quan hệ giữa phụ nữ với nhau".
Nghiên cứu của Khánh Linh và TS Harris đặt vị trí người phụ nữ Việt Nam trong hệ qui chiếu không gian (mạng lưới quan hệ phụ nữ) và thời gian (nối kết giữa các thế hệ) và phát hiện thấy từ sau năm 1954 người phụ nữ Việt Nam phải đóng góp nhiều hơn cho xã hội.
"Cuộc sống của người phụ nữ Việt Nam bị đưa vào quá trình chuyển đổi về không gian và thời gian: mở rộng không gian (làm việc xa nhà) và giảm thời gian (chuyển từ gia đình lớn xuống thành gia đình hạt nhân)".
Bài viết cũng ghi nhận quá trình công nghiệp hóa cũng khiến cho ngành công nghệ tình dục phát triển, đồng thời với khoảng cách giữa người giàu và người nghèo, giữa thành thị và nông thôn, tạo ra lực lượng phụ nữ nghèo từ miền quê sẵn sàng lên thành phố làm gái điếm và phục vụ cho những người đàn ông giàu tìm kiếm dịch vụ vui vẻ để chi tiền.
Bản sắc đàn ông bị đe dọa
Đặt vai trò của phụ nữ và đàn ông Việt Nam vào hệ qui chiếu như vừa kể: quá khứ - tương lai, và gia đình - công cộng thì các nhà nghiên cứu từ đại học Syracuse và Hobart and Williams Smith thấy rõ điểm khác biệt.
Đàn ông đa phần sống bên ngoài gia đình (đi uống bia và karaoke với bạn bè), ít chịu trách nhiệm về cả quá khứ lẫn tương lai, trong khi đàn bà đa phần hướng nội và phải dàn trải mối quan tâm cả về hôm qua lẫn ngày mai.
Hiện tượng những người phụ nữ có học, có vị trí xã hội với đòi hỏi tăng khiến đàn ông cảm thấy bị mất thế và tìm đến các quan hệ ngoài hôn nhân như mua dâm hoặc có bồ nhí.
Cảo thiệ̣n về giáo dục và quan hệ xã hội của phụ nữ kéo theo mối đe dọa cho bản sắc, hay còn gọi là cái Tôi của người đàn ông, cùng những quyền lợi mà bấy lâu nay họ vẫn hưởng trong vai trò người kiếm tiền và chủ gia đình.
"Trong lúc đàn ông nghĩ rằng điều quan trọng nhất trong hôn nhân là sinh con đẻ cái [...], thì phụ nữ thì bắt đầu đòi hỏi có tình yêu lãng mạn trong hôn nhân".
Trong bối cảnh xã hội Việt Nam thì người phụ nữ không có nhiều lựa chọn: 1) tập trung lo cho con cái, 2) ngoại tình hoặc 3) nộp đơn ly dị.
Các nhà nghiên cứu nói còn chưa đủ tài liệu và cần nghiên cứu thêm để xét xem mối quan hệ giới tính ở Việt Nam đã bị thay đổi (deconstructed) hay chưa.
Trước mắt, có thể thấy "tư tưởng bình đẳng giới tính của đảng cộng sản, quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng, truyền thống văn hóa tiềm ẩn, và áp lực phải đi theo những quan niệm chung về giới tính tạo ra những áp lực khác biệt và mâu thuẫn đối với đàn ông và phụ nữ Việt Nam".
Bạn nghĩ sao về hiện tượng ngoại tình ở Việt Nam, xảy ra với cả đàn ông và phụ nữ, xin chia sẻ với BBC ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk
Lê Hải
www.bbcvietnamese.com (http://www.bbcvietnamese.com)
http://www.bbc.co.uk/f/t.gif
http://www.bbc.co.uk/worldservice/images/2008/12/20081215150951harris_field.jpg
Nghiên cứu hiện tượng ngoại tình là cách nhìn đặc sắc về giai đoạn phát triển sau Đổi mới ở Việt Nam.
Đó là đề tài được nghiên cứu sinh Nguyễn Khánh Linh cùng GS Jack Dash Harris trình bày trong Hội thảo Việt Nam học lần III vừa qua tại Hà Nội đầu tháng 12, thuộc nhóm các vấn đề xã hội.
Nếu phương Tây chỉ có ba khái niệm cho các mối quan hệ ngoài vợ chồng: nhân tình, qua đường, gái điếm, thì ở Việt Nam có đến ít nhất 8 nhóm khác nhau, từ vợ nhỏ, em út, tình nhân cho đến các dạng "ăn bánh trả tiền" từ rẻ tiền đến cao cấp, và cả thể loại tình yêu không tình dục nơi công sở.
"Khi vào điểm mátxa đàn ông Việt Nam có hai lựa chọn: được giải quyết sinh lý bằng tay và miệng, hoặc hẹn đi nơi khác để làm tình với masseuse", luận văn tiếng Anh Vietnamese Masculinity and Gender Relations có đoạn. Hành vi mua dâm của đàn ông Việt Nam, bất kể giàu nghèo, giáo dục và vị trí xã hội- hai phần ba người mua dâm là cán bộ nhà nước-được cho là có mục tiêu vui bạn bè và kết thân các nhóm nam.
Việc ngoại tình cũng được nói là có liên quan đến cách nhìn quan hệ nam nữ từ thời phong kiến khi còn tục đa thê, và là yếu tố đàn ông ViệtNam xác định "nam tính" của họ.
Hiện tượng nổi bật nhất ở xã hội Việt Nam được thể hiện qua con số gần 20% người được phỏng vấn nhận là có quan hệ ngoài hôn nhân, nhưng có đến trên 90% số người được hỏi nói là có biết ai đó có quan hệ ngoài hôn nhân.
Chấp nhận "ăn bánh trả tiền"
Các con số đó cho phép hai tác giả của nghiên cứu nghĩ rằng chuyện ngoại tình rất phổ biến ở Việt Nam, "phổ biến đến mức khiến đa số người nghĩ đó là chuyện có thể chấp nhận".
http://www.bbc.co.uk/f/t.gif http://www.bbc.co.uk/worldservice/images/2008/12/20081215151521khanhlinh_harris.jpg
Hai tác giả cùng nghiên cứu vấn đề ngoại tình ở Việt Nam
Nhưng nếu ngoại tình ở đàn ông có liên hệ từ quá khứ, ngoại tình ở đàn bà là vấn đề đặc biệt đáng quan tâm, vì họ là những người giữ cửa đạo đức (morality keepers) trong xã hội Việt Nam, thông qua hệ giá trị Phúc -Đức.
"Người phụ nữ giữ nhiệm vụ chăm sóc, tạo sự ổn định và hài hòa thông qua mạng lưới quan hệ giữa phụ nữ với nhau".
Nghiên cứu của Khánh Linh và TS Harris đặt vị trí người phụ nữ Việt Nam trong hệ qui chiếu không gian (mạng lưới quan hệ phụ nữ) và thời gian (nối kết giữa các thế hệ) và phát hiện thấy từ sau năm 1954 người phụ nữ Việt Nam phải đóng góp nhiều hơn cho xã hội.
"Cuộc sống của người phụ nữ Việt Nam bị đưa vào quá trình chuyển đổi về không gian và thời gian: mở rộng không gian (làm việc xa nhà) và giảm thời gian (chuyển từ gia đình lớn xuống thành gia đình hạt nhân)".
Bài viết cũng ghi nhận quá trình công nghiệp hóa cũng khiến cho ngành công nghệ tình dục phát triển, đồng thời với khoảng cách giữa người giàu và người nghèo, giữa thành thị và nông thôn, tạo ra lực lượng phụ nữ nghèo từ miền quê sẵn sàng lên thành phố làm gái điếm và phục vụ cho những người đàn ông giàu tìm kiếm dịch vụ vui vẻ để chi tiền.
Bản sắc đàn ông bị đe dọa
Đặt vai trò của phụ nữ và đàn ông Việt Nam vào hệ qui chiếu như vừa kể: quá khứ - tương lai, và gia đình - công cộng thì các nhà nghiên cứu từ đại học Syracuse và Hobart and Williams Smith thấy rõ điểm khác biệt.
Đàn ông đa phần sống bên ngoài gia đình (đi uống bia và karaoke với bạn bè), ít chịu trách nhiệm về cả quá khứ lẫn tương lai, trong khi đàn bà đa phần hướng nội và phải dàn trải mối quan tâm cả về hôm qua lẫn ngày mai.
Hiện tượng những người phụ nữ có học, có vị trí xã hội với đòi hỏi tăng khiến đàn ông cảm thấy bị mất thế và tìm đến các quan hệ ngoài hôn nhân như mua dâm hoặc có bồ nhí.
Cảo thiệ̣n về giáo dục và quan hệ xã hội của phụ nữ kéo theo mối đe dọa cho bản sắc, hay còn gọi là cái Tôi của người đàn ông, cùng những quyền lợi mà bấy lâu nay họ vẫn hưởng trong vai trò người kiếm tiền và chủ gia đình.
"Trong lúc đàn ông nghĩ rằng điều quan trọng nhất trong hôn nhân là sinh con đẻ cái [...], thì phụ nữ thì bắt đầu đòi hỏi có tình yêu lãng mạn trong hôn nhân".
Trong bối cảnh xã hội Việt Nam thì người phụ nữ không có nhiều lựa chọn: 1) tập trung lo cho con cái, 2) ngoại tình hoặc 3) nộp đơn ly dị.
Các nhà nghiên cứu nói còn chưa đủ tài liệu và cần nghiên cứu thêm để xét xem mối quan hệ giới tính ở Việt Nam đã bị thay đổi (deconstructed) hay chưa.
Trước mắt, có thể thấy "tư tưởng bình đẳng giới tính của đảng cộng sản, quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng, truyền thống văn hóa tiềm ẩn, và áp lực phải đi theo những quan niệm chung về giới tính tạo ra những áp lực khác biệt và mâu thuẫn đối với đàn ông và phụ nữ Việt Nam".
Bạn nghĩ sao về hiện tượng ngoại tình ở Việt Nam, xảy ra với cả đàn ông và phụ nữ, xin chia sẻ với BBC ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk