Chia Sẻ Phụng Vụ Lời ChúaTuần Bát Nhật Giáng Sinh: 25/12/2015 - 1/1/2016 (Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL)

Chia Sẻ Phụng Vụ Lời Chúa
Tuần Bát Nhật Giáng Sinh: 25/12/2015 - 1/1/2016

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL

(mến tặng các tâm hồn khao khát Lời Chúa theo Phụng Vụ hằng ngày - ngày nào đọc ngày đó, không cần đọc hết một lúc nếu không có giờ. Nếu cần xem lại các tuần trước, xin bấm vào cái link sau đây: http://thoidiemmaria.net/TDM2015/SN-SD/index.html)

25/12
Đại Lễ Giáng Sinh

Suy niệm
Emmanuel Giáng Sinh

Nếu Đại Lễ Phục Sinh được bắt đầu vào Lễ Vọng Phục Sinh cũng là Lễ Đêm Phục Sinh, thì Đại Lễ Giáng Sinh cũng chính thức được bắt đầu với Lễ Đêm Giáng Sinh, thời điểm vừa kết thúc Tuần Bát Nhật trước Đại Lễ Giáng Sinh đồng thời cũng bắt đầu Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, từ chính Đại Lễ Đêm Giáng Sinh kéo dài tới hết Lễ Mẹ Thiên Chúa 1/1, thời điểm mở đầu cho một năm mới.

Nếu Đại Lễ Phục Sinh, ngoài Lễ Vọng Phục Sinh hay Lễ Đêm Phục Sinh còn có Lễ Sáng và Lễ Chiều, mỗi lễ đều có một bài Phúc Âm thích hợp cho từng thời điểm trong ngày của lễ, thì Đại Lễ Giáng Sinh, ngoài Lễ Đêm Giáng Sinh, cũng có Lễ Rạng Đông và Lễ Ban Ngày nữa.

Nếu Tuần Bát Nhật Phục Sinh từ chính Đại Lễ Phục Sinh, hay từ Lễ Vọng cũng là Lễ Đêm Phục Sinh, có chung một chủ đề "Thày là sự sống lại" (Gioan 11:25), thì Tuần Bát Nhật Giáng Sinh từ chính Đại Lễ Giáng Sinh, hay từ Lễ Đêm Giáng Sinh, cũng có chung một chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" (Gioan 1:14).

Nếu cả Mùa Vọng và Mùa Giáng Sinh có chủ đề "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14), và chung Mùa Vọng đã theo chủ đề "Lời đã hóa thành nhục thể" thì chung Mùa Giáng Sinh (thậm chí kéo dài hết Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, từ 5 đến 9 tuần), bắt đầu từ Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, phụng vụ lời Chúa sẽ theo chủ đề "Lời ... ở cùng chúng ta".

Thật vậy, phụng vụ Lời Chúa, bao gồm cả các Bài Đọc 1 và 2, nhất là các Bài Phúc Âm, của các Lễ Nửa Đêm, Lễ Rạng Đông và Lễ Ban Ngày, đều nói lên chủ đề "Lời ... ở giữa chúng ta", Đấng đã được chung phụng vụ Lời Chúa và riêng các Bài Phúc Âm trong Tuần Bát Nhật trước Giáng Sinh đã nói đến.

Trước hết, ở các bài Phúc Âm cho các Lễ của Đại Lễ Giáng Sinh này, chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" được trình thuật lại thứ tự như sau.

Trong bài Phúc Âm Lễ Nửa Đêm: "Sự việc xảy ra trong lúc ông bà đang ở đó, là Maria đã tới ngày mãn nguyệt khai hoa, và bà đã hạ sinh con trai đầu lòng. Bà bọc con trẻ trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong hàng quán".

Trong bài Phúc Âm Lễ Rạng Đông: "Khi các thiên thần biến đi, thì các mục tử nói với nhau rằng: 'Chúng ta sang Bêlem và coi xem sự việc đã xảy ra mà Chúa đã cho chúng ta được biết'. Rồi họ hối hả tới nơi và gặp thấy Maria, Giuse và Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ".

Trong bài Phúc Âm Lễ Ban Ngày: "Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi, và chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý".

Sau nữa, ở các Bài Đọc 1 cho các Lễ của Đại Lễ Giáng Sinh này, chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" được trình thuật lại thứ tự như sau.

Trong Bài Đọc 1 Lễ Nửa Đêm: "Một hài nhi đã sinh ra cho chúng ta, và một người con đã được ban tặng chúng ta. Người đã gánh nhận vương quyền trên vai, và thiên hạ sẽ gọi tên Người là 'Cố Vấn Kỳ Diệu, Thiên Chúa Huy Hoàng, Người Cha Muôn Thuở, Ông Vua Thái Bình'. Người sẽ mở rộng vương quyền, và cảnh thái bình sẽ vô tận; Người sẽ ngự trên ngai vàng của Ðavít, và trong vương quốc Người, để củng cố và tăng cường, trong sự công minh chính trực, ngay tự bây giờ và cho đến muôn đời. Lòng ghen yêu của Chúa thiên binh sẽ thực thi điều đó".

Trong Bài Đọc 1 Lễ Rạng Đông: "Này đây Ðấng Cứu Ðộ ngươi đến. Người đem theo phần thưởng với Người và sự nghiệp trước mặt Người. Những người được Chúa cứu chuộc, người ta sẽ gọi họ là dân thánh. Còn ngươi, ngươi sẽ được gọi là thành quý chuộng, thành không bị bỏ rơi".

Trong Bài Đọc 1 Lễ Ban Ngày: "Chính mắt họ sẽ nhìn xem, khi Chúa đem Sion trở về. Hỡi Giêrusalem hoang tàn, hãy vui mừng, hãy cùng nhau ca ngợi! Vì Chúa đã an ủi dân Người, đã cứu chuộc Giêru-salem. Chúa đã chuẩn bị ra tay thánh thiện Người trước mặt chư dân; và khắp cùng bờ cõi trái đất sẽ nhìn xem ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta".

Sau hết, ở các Bài Đọc 2 cho các Lễ của Đại Lễ Giáng Sinh này, chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" được trình thuật lại thứ tự như sau.

Trong Bài Đọc 2 Lễ Nửa Đêm: "Ân sủng của Thiên Chúa, Ðấng Cứu Ðộ chúng ta, đã xuất hiện cho mọi người..."

Trong Bài Đọc 2 Lễ Rạng Đông: "Ðấng Cứu Thế, Chúa chúng ta, đã tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người..."

Trong Bài Đọc 2 Lễ Ban Ngày: "Thuở xưa, nhiều lần và dưới nhiều hình thức, Thiên Chúa đã phán dạy cha ông chúng ta qua các tiên tri. Trong những ngày sau hết đây, Thiên Chúa đã phán dạy chúng ta qua Người Con mà Ngài đã đặt làm vị thừa kế vạn vật, và cũng do bởi Người Con mà Ngài đã tác thành vũ trụ".

So với Bài Phúc Âm của từng thời điểm Lễ Giáng Sinh (Nửa Đêm, Rạng Đông và Ban Ngày) thì Bài Đọc 1 và Bài Đọc 2 không rõ nét cho lắm về chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta". Vì hai Bài Đọc 1 và Bài Đọc 2 được Giáo Hội chọn đọc hợp với Bài Phúc Âm của từng Lễ, cũng như Bài Đáp Ca ngay sau Bài Đọc 1 thường được Giáo Hội chọn đọc hợp với nội dung của Bài Đọc 1 hơn Bài Đọc 2 và hơn cả Bài Phúc Âm.

Tuy nhiên, phụng vụ Lời Chúa được Giáo Hội chọn đọc cho từng thời điểm của Lễ Giáng Sinh lại rất ăn khớp với nhau, và phụng vụ Lời Chúa của cả 3 thời điểm của Lễ Giáng Sinh cũng hết sức mật thiết liên hệ với nhau.

Trước hết là phụng vụ Lời Chúa Thánh Lễ Giáng Sinh Nửa Đêm: "Một hài nhi đã sinh ra cho chúng ta, và một người con đã được ban tặng chúng ta" (Bài Đọc 1), đó là "Ân sủng của Thiên Chúa, Ðấng Cứu Ðộ chúng ta, đã xuất hiện cho mọi người..." (Bài Đọc 2), dưới hình thù của "con trẻ trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ" (Bài Phúc Âm).

Sau nữa là phụng vụ Lời Chúa Thánh Lễ Giáng Sinh Rạng Đông: "Ðấng Cứu Ðộ ngươi đến" (Bài Đọc 1), vì Người là "Chúa chúng ta, đã tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người" (Bài Đọc 2), và Người đến để "tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người" ra cho chúng ta thấy như một "Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ" (Bài Phúc Âm).

Sau hết là phụng vụ Lời Chúa Thánh Lễ Giáng Sinh Ban Ngày: "Chúa đã chuẩn bị ra tay thánh thiện Ngài trước mặt chư dân; và khắp cùng bờ cõi trái đất sẽ nhìn xem ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta" (Bài Đọc 1), chứ không phải chỉ riêng dân Do Thái, bằng cách, "trong những ngày sau hết đây, Ngài đã phán dạy chúng ta qua Người Con mà Ngài đã đặt làm vị thừa kế vạn vật, và cũng do bởi Người Con mà Ngài đã tác thành vũ trụ" (Bài Đọc 2), Người Con này chính là "Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể" (Bài Phúc Âm), Đấng mà "mọi vật đều do Người làm nên, và không có Người, thì chẳng vật chi đã được tác thành trong mọi cái đã được tác thành. Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không lấn át được sự sáng" (Bài Phúc Âm).

Cuối cùng, căn cứ vào phụng vụ Lời Chúa của từng lễ, phụng vụ Lời Chúa ở cả 3 thời điểm Nửa Đêm, Rạng Đông và Ban Ngày của Lễ Giáng Sinh cũng có một liên hệ chặt chẽ với nhau như thế này: "Ơn cứu độ xuất phát từ những người Do Thái" (Gioan 4:22), theo ý nghĩa phụng vụ Lời Chúa Lễ Nửa Đêm và Lễ Rạng Đông, nhưng lại là một ơn cứu độ phổ quát cho chung nhân loại và toàn thể vũ trụ, như ý nghĩa của phụng vụ Lời Chúa Lễ Ban Ngày.

Chiều hướng Ơn Cứu Độ xuất phát từ dân Do Thái đến toàn thế giới và vũ trụ theo phụng vụ Lời Chúa của 3 thời điểm cử hành Lễ Giáng Sinh đều được phản ảnh hết sức rõ ràng nơi chung 3 Bài Đáp Ca và riêng 3 câu đáp:

"Hôm nay Ðấng Cứu Thế đã giáng sinh cho chúng ta, Người là Ðức Kitô, Chúa chúng ta (Lc 2, 11)" (Lễ Nửa Đêm), "Hôm nay sự sáng chiếu giãi trên chúng ta, và Chúa đã giáng sinh cho chúng ta" (Lễ Rạng Đông), "Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta" (Lễ Ban Ngày).

Hai câu Đáp Ca tiêu biểu nhất cho chiều hướng Ơn Cứu Độ phổ quát đã xuất phát từ dân Do Thái theo phụng vụ Lời Chúa cho 3 thời điểm khác nhau của cùng một Đại Lễ Giáng Sinh đã thực sự được tóm gọn trong câu thứ 2 và thứ 3 của Bài Đáp Ca Lễ Ban Ngày như sau:

"Chúa đã công bố ơn cứu độ của Người; trước mặt chư dân, Người tỏ rõ đức công minh. Người đã nhớ lại lòng nhân hậu và trung thành để sủng ái nhà Israel" (câu 2)

"Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta. Toàn thể địa cầu hãy reo mừng Chúa, hãy hoan hỉ, mừng vui và đàn ca!" (câu 3).

Là Kitô hữu, chúng ta đã thực sự lãnh nhận Ơn Cứu Độ bởi Mẹ Giáo Hội nơi Phép Rửa thanh tẩy tái sinh, chúng ta đã sống Ơn Cứu Độ này như thế nào?

Kitô hữu chúng ta có cảm thấy niềm vui vì mình đã được cứu độ hay chăng, có cảm thấy niềm vui vì mình đã được Thiên Chúa đoái thương cứu độ nơi Con của Ngài hay chăng??

Nếu chưa thì tại sao: bởi chưa thấy được tất cả ý nghĩa thiết yếu và giá trị vô cùng cao quí của Ơn Cứu Độ, hay bởi chưa cảm nghiệm được tất cả hay phần nào tình yêu vô cùng nhân hậu của Thiên Chúa đối với chung nhân loại cũng như đối với từng người chúng ta???

Nếu rồi thì Kitô hữu chúng ta, nhờ được gặp gỡ Chúa Kitô nơi Phép Rửa, nơi Bí Tích Hòa Giải, nơi Bí Tích Thánh Thể, nơi cảm nghiệm thần linh trong cuộc đời của mình, bằng một đời sống nội tâm như Mẹ Maria trong Bài Phúc Âm Lễ Rạng Đông: "ghi nhớ tất cả những sự việc đó, và suy niệm trong lòng", mà nhờ cuộc gặp gỡ thần linh này bản thân của chúng ta được biến đổi, đến độ chúng ta không thể nào không loan báo Tin Mừng Giáng Sinh như các mục đồng trong Bài Phúc Âm cũng của Lễ Rạng Đông: "tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và xem thấy" hay chăng?

Thế nhưng làm sao để có được cảm nghiệm thần linh "Emmanuel - Thiên Chúa ở giữa chúng ta" (Mathêu 1:23; xem Gioan 1:14)?

Nếu Thiên Chúa là Đấng đã biết rằng loài người tạo vật vô cùng thấp hèn chúng ta không thể nào tự mình lên trời để biết được Ngài là ai và như thế nào, nhờ đó chúng ta có thể được hiệp thông thần linh với Ngài đúng như ý định tạo dựng của Ngài đối với chúng ta, nên Ngài đã phải hạ giáng xuống với chúng ta nơi Lời Nhập Thể của Ngài, Đấng "tỏ Cha ra" (Gioan 1;18), thì loài người chúng ta không cần phải vươn mình lên trời để tìm Ngài nữa, mà là cần phải hạ mình xuống, "hoán cải và trở nên như trẻ nhỏ" (Mathêu 18:3), mới có thể gặp được Ngài nơi Con Người Giêsu Kitô.

Thật vậy, Thiên Chúa nơi Lời Nhập Thể đã hạ giáng làm người nghèo khổ, chúng ta không thể gặp Ngài nơi giầu sang phú quí! Thiên Chúa nơi Lời Nhập Thể đã hạ giáng làm người tuân phục, chúng ta không thể nào gặp Ngài nơi kiêu căng tự ái!! Thiên Chúa nơi Lời Nhập Thể đã hạ giáng làm người phục vụ, chúng ta không thể nào gặp Ngài nơi hưởng thụ vị kỷ!!!

Tại sao Thiên Chúa lại yêu thương loài người vô cùng thấp hèn và tội lỗi chúng ta, từ hư vô mà có, chẳng là gì trước nhan Thiên Chúa vô cùng cao cả và thiện hảo như thế và đến thế, nếu không phải chỉ vì Ngài yêu thương chúng ta một cách nhưng không và vô cùng nhân hậu hay sao?

Đức Thánh Cha Phanxicô đã có được một cảm nghiệm rất chính xác rằng: "Giáng Sinh thật sự là lễ của tình thương vô cùng của Thiên Chúa" (Huấn Từ Chúc Mừng Giáng Sinh Giáo Triều Rôma, Thứ Hai 21/12/2015, và ngài đã chứng minh cảm nghiệm này của mình bằng trích dẫn lời của một vị Giáo Phụ dưới đây:)

"Còn tình thương nào cao cả lớn lao được tỏ ra cho những con người bất hạnh chúng ta hơn tình thương khiến Đấng Tạo Dựng nên các tầng trời ngự xuống giữa chúng ta, và khiến Đấng Tạo Dựng nên trái đất này mặc lấy thân xác chết chóc của chúng ta chứ? Cũng chính tình thương ấy đã khiến cho Vị Chúa này của thế giới mặc lấy bản tính của một người tôi tớ, để tự mình là bánh, Người muốn chịu đói; tự mình thỏa thuê, Người muốn chịu khát; tự mình quyền năng, Người cảm thấy yếu hèn; tự mình là ơn cứu độ, Người muốn cảm thấy được thương tích của chúng ta, và tự mình là sự sống, Người muốn chết đi. Người làm tất cả những điều ấy để làm dịu đi cái đói của chúng ta, làm nhẹ bớt niềm trông mong của chúng ta, để kiên cường nỗi yếu hèn của chúng ta, để tẩy xóa tội lỗi của chúng ta và để thắp lên đức bác ái của chúng ta" (Thánh Âu Quốc Tinh: Sermo CCVII, 1 [PL 38, 1042]).

Một trong những cảm nghiệm sâu xa thấm thía nhất về mầu nhiệm nhập thể và giáng sinh có thể nói là chính yếu và tiêu biểu nhất của Công Đồng Chung Vaticanô II, đã được Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, một triết gia về nhân bản, trích dẫn phải nói là nhiều nhất đó là câu sau đây trong Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội "Vui Mừng và Hy Vọng - Gaudium et Spes", đoạn 22:

"Thực vậy, mầu nhiệm về con người chỉ thực sự được sáng tỏ trong mầu nhiệm Ngôi Lời nhập thể. Bởi vì Adam con người đầu tiên đã là hình bóng của Adam sẽ đến, là Chúa Kitô. Chúa Kitô, Adam mới, trong khi mạc khải về Chúa Cha và tình yêu của Ngài, đã cho con người biết rõ về chính con người và tỏ cho họ biết thiên chức rất cao cả của họ... Là 'hình ảnh của Thiên Chúa vô hình' (Col 1,15), chính Người là con người hoàn hảo đã trả lại cho con cháu của Adam hình ảnh Thiên Chúa đã bị tội nguyên tổ làm sai lệch. Bởi vì nơi Người bản tính nhân loại đã được mặc lấy chứ không bị tiêu diệt, do đó chính nơi chúng ta nữa bản tính ấy cũng được nâng lên tới một phẩm giá siêu việt. Bởi vì, chính Con Thiên Chúa khi nhập thể, một cách nào đó đã kết hợp với tất cả mọi người. Người đã làm việc với bàn tay con người, đã suy nghĩ bằng trí óc con người, đã hành động với ý chí con người, đã yêu mến bằng quả tim con người. Sinh bởi trinh nữ Maria, Người đã thực sự trở nên một người giữa chúng ta, giống chúng ta mọi sự, ngoại trừ tội lỗi"

(xin đón đọc các ngày còn lại trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh)

26/12
Lễ Thánh Stephano Tử Đạo

Suy niệm
Emmanuel huyết chứng

Theo lịch trình phụng niên, ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh ngày 25/12 là Lễ Thánh Stephano Tử Đạo, 26/12, trước cả Lễ Tông Đồ Gioan 27/12 là "người môn đệ được Chúa Giêsu yêu" (Gioan 19:26; 20:2; 21:7,20).

Phải chăng 2 vị thánh này được Giáo Hội cố ý sắp xếp lễ kính vào hai ngày ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh, căn cứ vào phụng vụ Lời Chúa cho mỗi lễ kính từng vị, bởi vì hai vị là hai nhân chứng liên quan đến Ngôi Vị có hai bản tính của Chúa Giêsu: Thánh Stephanô là nhân chứng về nhân tính của Chúa Kitô và Thánh Gioan Tông Đồ là nhân chứng về thần tính của Người.

Đúng thế, Sách Tông Vụ trong Bài Đọc 1 hôm nay đã thuật lại chẳng những lời chứng của vị phó tế tử đạo tiên khởi về nhân tính của Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa Làm Người, là: "Kìa, tôi xem thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa", mà còn việc chứng của ngài nữa: "Lạy Chúa, xin đừng trách cứ họ về tội lỗi nầy", một hành động tha thứ cho kẻ sát hại mình như chính Chúa Kitô đã thực hiện trên cây thập tự giá (xem Luca 23:34).

Nếu Chúa Kitô giáng sinh làm người là "để tỏ Cha ra" (Gioan 1:18) nơi bản thân của Người là hiện thân đích thực của tình thương Thiên Chúa, qua lời nói và việc làm của Người, nhất là qua cuộc Vượt Qua của Người, thì Vị Phó Tế Tử Đạo tiên khởi Stephano trong lịch sử Kitô giáo được Giáo Hội kính ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh đây thật sự là phản ảnh trung thực và sống động về Người.

Thị kiến của vị tử đạo trước cơn hận tức đến tột độ của thành phần đám đông đối phương và ngay trước khi ngài bị ném đá chết: "Kìa, tôi xem thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa" đã cho thấy ngài quả thực, đúng như Sách Tông Vụ trong Bài Đọc 1 hôm nay ghi nhận: "đầy ân sủng và sức mạnh, làm nên những điều kỳ diệu và những phép lạ cả thể trong dân" và "đầy Thánh Thần, nhìn lên trời, đã xem thấy vinh quang của Thiên Chúa, và Ðức Giêsu đứng bên hữu Thiên Chúa".

Tức là thánh nhân đã đạt đến tầm mức kết hiệp nên một với Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa đã hóa thân làm người và đang ở bên hữu Cha, Đấng cũng đã sai Thánh Thần của Người từ Cha xuống trên Giáo Hội là chứng nhân của Người trên thế gian này cho tới tận cùng trái đất (xem Tông Vụ 1:8), qua các phần tử của Giáo Hội mà Vị Thánh Phó Tế Tử Đạo Stephano là chứng nhân tiêu biểu và tiên khởi.

Thế nhưng, để đạt tới trình độ thực sự trở thành chứng nhân trung thực và sống động của Chúa Kitô và cho Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa đã hóa thân làm người, bất cứ một Kitô hữu môn đệ nào của Người nói chung và Thánh Stephanô nói riêng cũng cần phải tuyệt đối tin tưởng vào Người, tức để cho Người hoàn toàn chiếm đoạt và sống trong mình, như thể "sự sống mà tôi đang sống không phải là tôi sống nữa song Chúa Kitô sống trong tôi" (Galata 2:20), nhờ đó họ mới có cùng một tâm tình, tác hành và phản ứng như Chúa Kitô và với Chúa Kitô.

Lòng tin tưởng nơi các môn đệ của Chúa Kitô và của các môn đệ Người được tỏ ra rõ ràng nhầt và mãnh liệt nhất là khi các vị bị bách hại và sát hại nhưng vẫn cương quyết trung thành với Người cho đến cùng, theo đúng như những lời cảnh báo và trấn an của chính Chúa Kitô trong bài Phúc Âm hôm nay:

"Chúng con hãy coi chừng người đời. Họ sẽ nộp chúng con cho công nghị, họ sẽ đánh đòn chúng con nơi hội đường. Vì Ta, chúng con sẽ bị điệu đến trước vua quan, để làm chứng trước mặt họ và các dân. Nhưng khi người ta nộp chúng con, chúng con chớ lo lắng phải nói sao và nói gì, vì không phải chúng con nói, nhưng là Thánh Thần của Chúa Cha chúng con sẽ nói thay cho. Anh sẽ nộp em cho người ta giết, cha sẽ nộp con, con cái chống đối cha mẹ và làm cha mẹ phải chết. Vì Ta, chúng con sẽ bị mọi người ghét bỏ, nhưng kẻ nào bền chí đến cùng, sẽ được cứu rỗi".

Bài Đáp Ca hôm nay là một tâm tình tin tưởng của thành phần chứng nhân như Thánh Stephano, Vị Tử Đạo tiên khởi của Giáo Hội Chúa Kitô:

1) Xin Chúa nên núi đá tôi nương náu, và nên thành trì cứu thoát tôi, bởi Chúa là núi đá và là thành trì của tôi, vì danh Chúa, xin dẫn đàng chỉ lối cho tôi.

2) Tôi phó mạng sống tôi trong tay Chúa, Lạy Chúa là Thiên Chúa trung tín, xin cứu thoát tôi.

3) Còn tôi, tôi trông cậy nơi Chúa, tôi hân hoan vui mừng vì lòng từ bi Chúa.

4) Xin Chúa tỏ mặt nhân lành với tôi tớ Chúa, và lấy lòng thương xót Chúa cứu thoát tôi. Chúa che chở những ai nấp dưới nhan thánh Chúa khỏi mưu chước của loài người. Chúa giấu họ trong nhà Chúa khỏi miệng lưỡi gian ngoa.

27/12
Lễ Thánh Gia

Suy niệm
Emmanuel Thánh Gia

Theo lịch trình phụng niên, Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh là Lễ Thánh Gia. Sau Công Đồng Chung Vaticanô II (11/10/1062 - 8/12/1965), nhất là từ năm 1970 là năm canh tân phụng vụ theo công đồng này được bắt đầu áp dụng, thì như thế.

Tuy nhiên, trước Công Đồng Chung Vatican, Lễ Thánh Gia được cử hành vào Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật Lễ Hiển Linh, thời điểm hiện nay Giáo Hội cử hành Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, và Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, trước công đồng này được cử hành vào ngày kết thúc Tuần Bát Nhật Hiển Linh là ngày 13/1 (vì Lễ Hiển Linh bao giờ cũng được mừng vào ngày 6/1), như Lễ Mẹ Thiên Chúa kết thúc Tuần Bát Nhật Giáng Sinh hiện nay vậy, một lễ trước công đồng được cử hành vào ngày 11/10, ngày khai mạc Công Đồng Chung Vaticanô II năm 1962.

Sở dĩ có sự chuyển đổi về thời điểm các lễ trong phụng niên như vậy là vì ý nghĩa của mỗi lễ và mối liên hệ giữa các lễ với nhau. Chẳng hạn như nếu Lễ Giáng Sinh được cử hành vào ngày 25/12 thì lễ sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả phải cử hành vào ngày 24/6, trước 6 tháng, vì vị thánh này được thụ thai trước Chúa Kitô 6 tháng (xem Luca 1:36); hay vì Lễ Mẹ Vô Nhiễm được cử hành vào ngày 8/12, nên Lễ Sinh Nhật của Mẹ phải được cử hành vào ngày 8/9, tức trước 9 tháng, ám chỉ Mẹ Maria được đặc ân vô nhiễm ngay từ khi hoài thai trong lòng thai mẫu, tức được Thiên Chúa gìn giữ khỏi nguyên tội, và chính vì thế, Lễ Mẹ Vô Nhiễm bao giờ cũng được cử hành ở thời điểm đầu Mùa Vọng như thể Mẹ là Rạng Đông (vì Mẹ được hưởng trước Ơn Cứu Chuộc của Chúa Kitô Con Mẹ) báo hiệu Mặt Trời Công Chính là Chúa Kitô sắp Giáng Sinh để cứu chuộc loài người.

Lễ Thánh Gia hôm nay cũng thế, sở dĩ được Giáo Hội cử hành vào Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, thay vì Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật Hiển Linh, phải chăng ám chỉ một mối liên hệ mật thiết giữa mầu nhiệm Giáng Sinh và mầu nhiệm Thánh Gia, ở chỗ, Hài Nhi Giêsu, Vị Thiên Chúa hóa thân làm người nơi "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) không phải là một nhân vật huyền thoại của dã sử, cũng không phải là một sinh vật có thật xuất thân từ một hành tinh nào đột nhiên xuất hiện trên trái đất này, mà là một nhân vật lịch sử thật sự, được sinh ra có cha có mẹ, trong một gia đình Do Thái.

Phụng Vụ Lời Chúa theo chu kỳ phụng niên Năm C cho Chúa Nhật Lễ Thánh Gia hôm nay tập trung vào vai trò của cả cha mẹ lẫn con cái theo tinh thần đức tin kính sợ Thiên Chúa. (Xin lưu ý là phụng niên chu kỳ cho cả 3 năm A-B-C đều giống nhau ở Bài Đọc 1 và 2 cùng Bài Đáp Ca, nhưng Năm B và Năm C có thể thay đổi Bài Đọc 1 và 2cùng Bài Đáp Ca. Chẳng hạn Năm C Bài Đọc 1 có thể thay bài Sách Samuel quyển 1 đoạn 1:20-22,24-28, đoạn về bé Samuel được sinh ra bởi bố mẹ son sẻ và được bố mẹ dâng lại cho Thiên Chúa trong Đền Thờ ở Siloe)

Trước hết, ở Bài Đọc 1, Sách Huấn Ca dường như nhấn mạnh đến vai trò của con cái đối với cha mẹ của mình, nhất là đối với người cha, nhiều hơn là vai trò của cha mẹ đối với con cái, nguyên bài như sau:

"Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái; quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đoàn con. Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ. Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người. Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi".

Ở đây, trong Bài Đọc 1 này, chúng ta thấy phận sự của người con cần phải có đối với chung cha mẹ của mình và nhất là đối với riêng người cha là nhân vật chính trong gia đình. Ở chỗ: "Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài", và ở chỗ: "Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người".

Phận vụ của con cái cần phải có đặc biệt đối với riêng người cha trong Bài Huấn Ca ở Bài Đọc 1 hôm nay có vẻ trọng cha giảm mẹ như thế không phải chỉ là một thứ tập tục phản ảnh văn hóa phụ hệ (nói chung, bao gồm nhất là Á Đông chúng ta) thời ấy, mà còn phản ảnh một mạc khải thần linh rất sâu xa về vai trò của Thiên Chúa là Cha được mạc khải trong Cựu Ước, một Vị Thiên Chúa là Cha tỏ ra chăm sóc cho dân Do Thái chẳng khác gì như một người mẹ (xem Isaia 49:15).

Đó là lý do ngay trong chính Bài Đọc 1 hôm nay, có một câu bao gồm cả cha lẫn mẹ như sau: "Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ". Có nghĩa là dân Do Thái tuân giữ luật Chúa truyền và trung thành với giao ước của Ngài là làm những gì đẹp lòng Ngài là Đấng đã tận tâm tận lực chăm sóc cho họ suốt giòng lịch sử cứu độ của họ. Có thể nói, Thiên Chúa đóng vai trò là Cha khi tự động yêu thương dân Do Thái, sinh ra họ bằng cách lập giao ước với họ qua tổ phụ Abraham của họ, và tiếp tục đóng vai trò làm mẹ khi ở với họ, chăm sóc họ, dìu dắt họ và thứ tha cho họ.

Nếu Bài Đọc 1 nhấn mạnh đến vai trò của người con đối với cha mẹ thì Bài Đáp Ca lại chú trọng đến người chồng đối với vợ cũng là người cha đối với con cái trong gia đình, mà nếu người chồng và người cha này biết kính sợ Chúa thì thật là phúc lộc biết bao:

1) Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người! Công quả tay bạn làm ra bạn an hưởng, bạn được hạnh phúc và sẽ gặp may.

2) Hiền thê bạn như cây nho đầy hoa trái, trong gia thất nội cung nhà bạn. Con cái bạn như những chồi non của khóm ô-liu ở chung quanh bàn ăn của bạn. Ðó là phúc lộc dành để cho người biết tôn sợ Ðức Thiên Chúa.

3) Nguyện xin Thiên Chúa từ Sion chúc phúc cho bạn, để bạn nhìn thấy cảnh thịnh đạt của Giêrusalem hết mọi ngày trong đời sống của bạn, và để bạn nhìn thấy lũ cháu đoàn con!

Ở Bài Đọc II, trong Thư gửi cho Kitô hữu thành Colose, Thánh Phaolô, ở câu kết thúc, đã bao gồm cả 3 vai trò chứ không nhấn mạnh đến 1 vai trò nào:

"Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người con, hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là đẹp lòng Chúa. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt".

Tuy nhiên, trong chính câu khuyên nhủ này, chúng ta cũng thấy vị thế của người chồng nổi hơn người vợ. Ở chỗ, người vợ được nhắc đến đầu tiên về phận sự phải có đối với chồng mình. Trong Thư Êphêsô (5:21-25) cũng thế, Thánh Phaolô cũng khuyên nhủ vợ trước chồng:

"Vì lòng kính sợ Đức Ki-tô, anh em hãy tùng phục lẫn nhau. Người làm vợ hãy tùng phục chồng như tùng phục Chúa, vì chồng là đầu của vợ cũng như Đức Ki-tô là đầu của Hội Thánh, chính Người là Đấng cứu chuộc Hội Thánh, thân thể của Người. Và như Hội Thánh tùng phục Đức Ki-tô thế nào, thì vợ cũng phải tùng phục chồng trong mọi sự như vậy. Người làm chồng, hãy yêu thương vợ, như chính Đức Ki-tô yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội Thánh..."

Ở đây cũng thế, vấn đề có vẻ trọng nam khinh nữ, nặng chồng nhẹ vợ, như trong chính những lời lẽ của Thánh Kinh, cả Cựu Ước lẫn Tân Ước trên đây, cách riêng Bài Đọc 1 hôm nay và Đoạn Thư Epheso trên đây, không phải chỉ là những gì phản ảnh một thứ văn hóa cổ hủ ngày xưa, mà còn có lý do sâu xa xuất phát từ chính mạc khải Thánh Kinh và liên quan tới phẩm chất của phái tính nam nữ nữa.

Đúng thế, trong Thư gửi cho Timôthêu (đoạn 2 câu 11-15), Thánh Phaolô dường như đã cho biết lý do tại sao nữ giới cần phải tuân phục chồng mình trước, như sau:

"Khi nghe lời dạy dỗ, đàn bà phải thinh lặng và hết lòng phục tùng. Tôi không cho phép đàn bà giảng dạy, hay thống trị đàn ông, trái lại họ phải thinh lặng, vì A-đam được tạo dựng trước, rồi mới đến E-và. Cũng không phải A-đam đã bị dụ dỗ, nhưng là người đàn bà đã phạm tội, khi bị dụ dỗ. Tuy nhiên, người đàn bà sẽ được cứu nhờ sinh con cái, nếu kiên trì giữ đức tin, đức mến và sự thánh thiện, với lòng đơn sơ giản dị".

Bởi thế giáo huấn của Thánh Phaolô trong Tân Ước hay của Bài Huấn Ca trong Cựu Ước trong phần Phụng Vụ Lời Chúa cho Chúa Nhật Lễ Thánh Gia hôm nay không phải là những gì chỉ thuần phản ảnh nền văn hóa xa xưa mà còn phản ảnh chính mạc khải Thánh Kinh nữa, có nghĩa là vẫn có giá trị giáo huấn thần linh như thường.

Trong Bài Phúc Âm hôm nay, theo Thánh ký Luca cho chu kỳ phụng niên Năm C, liên quan đến sự kiện Thiếu Nhi Giêsu được cha mẹ của Người tìm thấy ở trong Đền Thờ Giêsurusalem sau 3 ngày thất lạc, thì vai trò của người mẹ cũng là người vợ trong gia đình được gọi là Thánh Gia, một gia đình mô phạm cho tất cả mọi gia đình của xã hội loài người nói chung và Kitô hữu nói riêng, lại chiếm địa vị ưu thế và chủ động hơn người chồng và người cha.

Ở chỗ chỉ có người mẹ lên tiếng với người con chứ không phải người cha: "Nhìn thấy Người, hai ông bà đã ngạc nhiên, và mẹ Người bảo Người rằng: 'Con ơi, sao Con làm cho chúng ta như thế? Kìa cha Con và mẹ đây đã đau khổ tìm Con'". Ở đây cũng thế, bề ngoài có vẻ Mẹ Maria lấn lướt Thánh Giuse, nhưng thật ra, theo mạc khải, vì Thiếu Nhi Giêsu chính là Người Con được Mẹ thụ thai và hạ sinh "bởi Thánh Linh" (Mathêu 1:20), nên Mẹ cảm thấy Mẹ đóng vai chính và có trách nhiệm với Con hơn Bõ Giuse của Người. Chưa nói đến nỗi đớn đau của Mẹ như chết khi vắng bóng Người Con Thần Linh chí thánh chí tôn của lòng mẹ kính mến trên hết mọi sự 3 ngày trời, một tình yêu mến mà Thánh Giuse không thể nào cảm thấy như Mẹ và bằng Mẹ, so với mối liên hệ giữa ngài với Chúa Giêsu như Mẹ.

Thật ra Mẹ Maria đã biết Thiếu Nhi Giêsu Con Mẹ là Thiên Chúa nhập thể, một Ngôi Vị Thần Linh có 2 bản tính, thiên tính và nhân tính. Thế nhưng, về nhân tính, Người giống như mọi người mọi đàng ngoại trừ tội lỗi. Nghĩa là, về thể lý cũng được thụ thai, cưu mang, hạ sinh, bú mớm, tăng trưởng, và về tâm lý cũng cần phải được học hỏi bởi Mẹ và Thánh Giuse, vị thì dạy Thánh Kinh cho Người, vị thì dạy nghề thợ mộc cho Người. Vì có trách nhiệm làm cha làm mẹ nên các ngài vẫn phải đi tìm Người khi không thấy Người đâu, cho dù có biết rằng Người là Thiên Chúa không thể nào lạc được, và dù có lạc cũng tự biết đường về một cách an toàn và chính xác, về một thôn làng hẻo lánh vô danh tiểu tốt để sống một cuộc đời ẩn dật ở đó 30 năm trường, gấp 10 lần 3 năm tỏ mình ra trong tất cả thời gian 33 năm Người sống trên dương thế ngắn ngủi của Người.

Về phần của Thiếu Nhi Giêsu, Người vẫn là con của cả hai, của cả Mẹ của Người lẫn Bõ Giuse của Người, cho dù Thánh Giuse của Người không phải là cha ruột của Người. Bởi thế, Bài Phúc Âm đã ghi lại lời Người thưa cùng cả cha lẫn mẹ (cha trước mẹ sau) của Người như sau: "Mà tại sao cha mẹ tìm Con? Cha mẹ không biết rằng Con phải lo công việc của Cha Con ư?"

Chưa hết, dù là Con Thiên Chúa, là Đấng vô cùng hoàn hảo và khôn ngoan hơn cha mẹ trần gian của mình một trời một vực, đến độ câu trả lời đơn sơ của Người là một thiếu nhi mới 12 tuổi mà "hai ông bà không hiểu", như Phúc Âm hôm nay cho biết, và một hình ảnh khác nữa được Phúc Âm hôm nay thuật lại chỉ nói lên một chút xíu của tất cả sự thật về Người: "hai ông bà gặp thấy Người trong đền thờ đang ngồi giữa các thầy tiến sĩ, nghe và hỏi các ông. Tất cả những ai nghe Người nói đều ngạc nhiên trước sự hiểu biết và những câu Người đáp lại", Người vẫn sống trọn thân phận của một người con trong gia đình, như câu áp kết của Bài Phúc Âm hôm nay cho thấy: "Bấy giờ Người theo hai ông bà trở về Nadarét, và Người vâng phục hai ông bà", khiến Mẹ của Người phải "ghi nhớ những việc đó trong lòng".

Ôi, một mẫu gương làm con tuyệt vời và lý tưởng là chừng nào. Một Thiên Chúa Hóa Công toàn năng và thượng trí trong thân phận làm người đã chẳng những trở thành con cái của loài người về thể lý, được thụ thai, cưu mang, hạ sinh, chăm sóc và dưỡng dục, mà còn sống trọn thân phận làm con của mình về phương diện luân lý, bằng việc ngoan ngoãn tuân phục cha mẹ của mình. Đó là lý do Bài Phúc Âm đã kết thúc ở câu: "Chúa Giêsu thì tiến tới trong sự khôn ngoan, tuổi tác và ân sủng, trước mặt Thiên Chúa và người ta".

Lạy Thiếu Nhi Giêsu là "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng (con)" (Gioan 1:14), đã vâng phục cha mẹ trần gian của mình, xin cũng hoán cải chúng con trở nên như những trẻ nhỏ như Chúa đối với cha mẹ của chúng con cũng như với các vị bề trên được Chúa gửi đến chăm sóc và dẫn dắt chúng con thay Chúa. Amen.

Thánh Thi trong Giờ Kinh Sách của Lễ Thánh Gia đã cảm nghiệm và diễn tả chung Thánh Gia và riêng Chúa Giêsu Nazarét thật là tuyệt vời như sau:

Ngất ngây êm đềm khi tưởng nhớ
Ngôi nhà nếp sống kẻ thường dân,
Giêsu Cứu Chúa, Người trầm lặng,
Vui cảnh đơn sơ thú thanh bần.
Học nghề thợ mộc với cha nuôi,
Tháng năm khôn lớn, ẩn xa đời,
Ðồng lao cộng tác, Người chia sẻ
Nước mắt mồ hôi của kiếp người.
Ðăm đăm khóe mắt, nhìn không mỏi,
Hạnh phúc một đời cạnh chồng con,
Bà phải gian nan mà sung sướng,
Mối tình thắm thiết, chẳng hao mòn.
Thánh Gia từng trải nỗi lầm than,
Xin dủ tình thương kẻ cơ hàn,
Ðoái lại gian trần đầy đau khổ,
Cho người kêu khấn được ủi an.
Muôn tâu Thánh Tử, Ngài giáng thế
Nêu tấm gương đời thật trắng trong,
Cùng với Thánh Linh và Thánh Phụ
Vinh quang hiển trị mãi vô cùng.

Lời Cầu và Lời Nguyện Phụng Vụ Giờ Kinh Chiều II Lễ Thánh Gia

Ðức Kitô, Con Thiên Chúa hằng hữu, đã chấp nhận sống trong một gia đình dương thế. Ta hãy thờ lạy Người mà thân thưa:

Lạy Chúa là Vị Cứu Tinh nhân loại,

Chúa đã nêu gương cho người thế học đòi.

Chúa đã vâng phục Mẹ Maria và thánh Giuse cách lạ lùng, - xin dạy chúng con biết kính phục những nhà lãnh đạo chân chính.

Chúa đã nhiệt tình lo công việc Chúa Cha, - xin dạy các gia đình cũng nhiệt tâm phụng thờ Chúa Cha như vậy.

Chúa đã hằng thảo kính cha mẹ và được cha mẹ mến yêu, - xin cho mọi gia đình chúng con được êm ấm thuận hoà, thấm nhuần tình tương thân tương ái.

Chúa đã để cha mẹ phải lo lắng kiếm tìm đang khi Chúa ở lại Giêrusalem, - xin dạy chúng con biết tìm kiếm Nước Thiên Chúa.

Chúa đã cho Ðức Mẹ và thánh Giuse được chung hưởng vinh phúc trên trời, - xin đón nhận anh chị em chúng con đã qua đời vào hàng chư thánh hiển vinh.

Lạy Chúa, Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấm gương xán lạn để mọi người bắt chước. Xin làm cho chúng con cũng biết học đòi mà ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời. Chúng con cầu xin vì Đức Giêsu Kitô Chúa chúng con.

28/12
Lễ Các Thánh Anh Hài

Suy niệm
Emmanuel Anh Hài

Cũng vẫn theo lịch trình phụng niên thì sau Lễ Thánh Stephanô 26/12 và Lễ Thánh Gioan Tông Đồ 27/12 là đến Lễ Các Thánh Anh Hài 28/12, một bộ ba lễ được Giáo Hội cố ý xếp trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh và ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh.

Biến cố các trẻ em Do Thái vô tội bị sát hại được Giáo Hội mừng kính hôm nay như Các Thánh Anh Hài, những em bé đã chết thay cho Hài Nhi Giêsu và chết vì Hài Nhi Giêsu, đã được Thánh ký Mathêu thuật lại trong Bài Phúc Âm hôm nay như sau:

"Khi các đạo sĩ ra đi, thiên thần Chúa hiện ra với ông Giuse trong lúc ngủ và bảo ông: 'Hãy thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông, vì Hêrođê sắp sửa tìm kiếm Hài Nhi để sát hại Người'. Ông thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai-cập đang lúc ban đêm. Ông ở lại đó cho tới khi Hêrođê băng hà, hầu làm trọn điều Chúa dùng miệng tiên tri mà phán rằng: 'Ta gọi con Ta ra khỏi Ai-cập'.

"Bấy giờ Hêrođê thấy mình bị các đạo sĩ đánh lừa, nên nổi cơn thịnh nộ và sai quân đi giết tất cả con trẻ ở Bêlem và vùng phụ cận, từ hai tuổi trở xuống, tính theo thời gian vua đã cặn kẽ hỏi các đạo sĩ. Thế là ứng nghiệm lời tiên tri Giêrêmia đã nói: Tại Rama, người ta nghe tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa".

Căn cứ vào bài Phúc Âm được Thánh ký Mathêu thuật lại trên đây thì thời điểm các Thánh Anh Hài bị quận vương Hêrôđê sát hại vào khoảng sau thời gian 2 năm Hài Nhi Giêsu được hạ sinh ở Bêlem. Nghĩa là Hài Nhi Giêsu sau khi được hạ sinh vẫn còn ở Belem chứ không trở về Nazarét ngay.

Chắc có lẽ vì Người còn non nớt nên cha mẹ của Người không muốn Người phải sớm bị gian nan khốn khó cùng với cha mẹ từ Belem ở miền nam nước Do Thái để vượt khoảng đường trường 70 - 80 dặm (120 cây số từ Nazarét tới Giêrusalem và 10 cây số từ Giêrusalem tới Belem) đi bộ trở về Nazarét ở miền bắc nước Do Thái, với một thời gian cả tuần lễ lâu la, phải đi từ từ chầm chậm vì có con thơ.

Và như thế, thời gian ba chiêm vương gia Đông phương đến bái thờ Người tại Belem phải xẩy ra mãi sau này, chứ không ngay sau khi Người được hạ sinh mấy ngày hay mấy tuần hoặc mấy tháng, mà có thể là cả năm hay hơn vậy nữa, vì đường đi vừa dài lại vừa bị lạc.

Chắc chắn bấy giờ, khi ba chiêm vương gia Đông phương này tới thì Hài Nhi Giêsu không còn ở ngoài hang lừa máng cỏ bất đắc dĩ như chính đêm Người được hạ sinh nữa, mà là ở một nơi nào đó, như trọ nhờ ở nhà của một người có lòng hảo tâm nào đó thuộc khu vực Belem chẳng hạn. Đó là lý do, Thánh ký Mathêu cho biết là "khi tiến vào nhà, họ thấy con trẻ với Mẹ của Người" (Mathêu 2:11).

Thế nhưng, dù cha mẹ trần gian của Con Trẻ Thần Linh có chăm lo gìn giữ cho Người không vội trở về nhà của ông bà ở Nazarét xa xôi, Cha trên trời của Người, Đấng đã sai Người, lại bắt Ngôi Con nhập thể làm người của Ngài phải trải qua một khoảng đường còn xa xôi vất vả hơn khoảng cách từ Belem về Nazarét nữa, tức là từ Belem sang Ai Cập, về hướng Tây Nam, trải qua một khoảng đường dài hơn gấp đôi (175 dặm hay 281.6 cây số): từ Belem đến biên giới Ai Cập là 75 dặm (hay 120.7 cây số), và từ biên giới Ai Cập đến khu vực chung sống của dân Do Thái ở Ai Cập là 100 dặm (hay 160.9 cây số).

Về lý do tại sao Thánh Gia phải chạy trốn, Phúc Âm đã cho biết: - là vì quận vương Hêrôđê tìm sát hại Con Trẻ, và tại sao vua Hêrôđê lại tìm giết Hài Nhi Giêsu - là vì Người là "vua của người Do Thái mới sinh" (Mathêu 2:2), theo như ba chiêm vương gia dò hỏi ở Giêrusalem sau khi các vị bị lạc mất ngôi sao lạ để biết nơi mà "đến triều bái Người" (Mathêu 2:2).

Phải chăng nhân vật Hêrôđê tìm sát hại Hài Nhi Giêsu ấy là tên phản kitô đầu tiên trong lịch sử loài người, một con người chủ trương "không chấp nhận Chúa Kitô đến trong xác thịt" (xem 2Gioan 7 và 1Gioan 2:22), hoàn toàn phản ảnh tinh thần và đường lối của Con Khủng Long ngay từ ban đầu: "Bấy giờ Con Rồng đứng trước người nữ sắp sinh con rình chực nuốt người con của người nữ khi bé được sinh ra" (Khải Huyền 12:4).

Vấn đề được đặt ra ở đây là tại sao trong biến cố thoát chạy này Thánh Gia không chọn con đường gần (từ Belem về Nazarét) mà là con đường xa (từ Belem sang Ai Cập) để trốn chạy quận vương Hêrôđê như thế? Tất nhiên là vì lệnh báo của trời cao qua giấc mộng của Thánh Giuse, như bài Phúc Âm cho biết, và cũng theo cùng bài Phúc Âm hôm nay, thì chỉ sau khi sang Ai Cập rồi Thánh Gia mới về Nazarét. Thế nhưng tại sao Thiên Chúa lại cố ý muốn chung Thánh Gia và Con của Ngài sang Ai Cập trước khi trở về Nazarét??

Tại vì để cho Lời Kinh Thánh được nên trọn, như bài Phúc Âm hôm nay cho biết: "Ta đã gọi Con Ta ra khỏi Ai Cập" (Hosea 11:1). Vì Ai Cập là nơi dân Do Thái đã sống cuộc đời làm tôi kéo dài 430 năm (xem Xuất Hành 12:40) từ khi gia đình 70 người của tổ phụ Giacóp vì nạn đói hoành hành đã phải sang lánh nạn dưới thời quan đệ nhị Giuse, người con trai thứ 11 của vị tổ phụ này (xem Khởi Nguyên 3 đoạn 45, 46 và 47). Chính Thiên Chúa đã muốn đại gia đình của vị tổ phụ này sang Ai Cập, sống nhờ đất nước này mà phát triển về dân số để thành như một quốc gia, sau đó chính Ngài sẽ mang họ về mảnh đất mà Ngài đã hứa cùng tổ phụ Abraham (xem Khởi Nguyên 46:3-4; 12:7).

Thế nhưng, để thực hiện một biến cố cho Lời Kinh Thánh được nên trọn như thế, biến cố "Ta gọi con ta ra khỏi Ai Cập", mà chẳng lẽ cần đến bao nhiêu là mạng sống hài nhi vô tội hay sao? Chỉ cần Thiên Thần báo mộng cho Thánh Giuse là Thiên Chúa muốn Thánh Gia sang Ai Cập một thời gian rồi trở về Nazarét cũng được vậy, đâu cần phải liên quan đến mạng sống của bằng ấy hài nhi. Tuy nhiên, biến cố các hài nhi ở Belem bị sát hại cũng là biến cố cần phải nên trọn theo Lời Thánh Kinh như trong bài Phúc Âm hôm nay cho biết: "Tại Rama, người ta nghe tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa" (Giêrêmia 31:15).

Như thế, biến cố Vua Hêrôđê tìm sát hại Chúa Giêsu, khiến Người phải trốn sang Ai Cập, và vì thế các hài nhi khác bị giết chết thay cho Người hoàn toàn là do Thiên Chúa sắp xếp theo ý định thần linh đầy mầu nhiệm của Ngài, một mầu nhiệm liên quan đến cả phần rỗi của dân Do Thái lẫn dân ngoại. Ở chỗ, máu của các hài nhi đổ ra thay cho Hài Nhi Giêsu, Đấng Thiên Sai Cứu Thế, xuất thân từ đất nước và dân tộc Do Thái nhưng để cứu độ toàn thể nhân loại bằng giá máu mạng sống của mình, một nhân loại được tiêu biểu nơi ba vị chiêm vương gia tìm đến với Người cũng như nơi dân Ai Cập. Như thế, máu vô tội của các hài nhi Bêlem là dấu báo trước máu cứu độ trần gian của Chúa Kitô vậy.

Đáp Ca cho Thánh Ca Tin Mừng Giờ Phụng Vụ Kinh Sáng đã cảm nhận về thân phận cùng diễm phúc của các hài nhi Belem bị sát hại, chết thay cho Hài Nhi Giêsu và chết vì Hài Nhi Giêsu như sau:

Bao trẻ thơ măng sữa
chết bởi tay bạo chúa hung tàn!
Bao hài nhi vô tội
bị sát hại vì danh Ðức Kitô,
nay được đi theo Người
là Con Chiên vô tỳ tích.
Miệng các em chẳng ngớt tung hô:
Lạy Chúa, Ngài vinh hiển muôn đời!

Bài Đọc 1 hôm nay, được trích từ Thư 1 của Thánh Gioan, cũng đã nói đến máu cứu độ của Chúa Kitô ngay trong Lễ Các Thánh Anh Hài này, vì, như trên đã cảm nhận, máu của Các Thánh Anh Hài như báo trước máu cứu độ vô giá của Chúa Kitô, Đấng Thiên Sai (của Do Thái / "chúng ta") cũng chính là Đấng Cứu Độ (của dân ngoại / "thế gian"): "chúng ta có Ðức Giêsu Kitô, Ðấng công chính làm trạng sư nơi Ðức Chúa Cha. Chính Người là của lễ đền tội chúng ta, không nguyên đền tội chúng ta (ám chỉ Do Thái) mà thôi, nhưng còn đền tội cho cả thế gian (ám chỉ Dân Ngoại)".

Bài Đáp Ca hôm nay như vang vọng tâm tình của Các Thánh Anh Hài, những trẻ thơ vô tội ở Belem xưa, tuy chưa ý thức được ý nghĩa sâu xa của số phận bị sát hại oan uổng của mình là được chết cho Đấng Cứu Thế và báo trước cuộc đổ máu của Người, nhưng chính máu của các vị thánh Anh Hài này đã là một dấu chứng hùng hồn cho một niềm tin tưởng vào Thiên Chúa Hóa Công là Đấng Quan Phòng mọi sự cho vinh danh của Ngài và phần rỗi nhân loại:

1) Nếu như Chúa không che chở chúng tôi, khi thiên hạ cùng chúng tôi gây hấn, bấy giờ người ta đã nuốt sống chúng tôi rồi, khi họ bừng bừng giận dữ chúng tôi.

2) Bấy giờ nước cả đã lôi cuốn mất, trào lưu đã ngập lút con người chúng tôi, bấy giờ sóng cả kiêu hùng đã ngập lút chúng tôi.

3) Lưới dò đã đứt gãy, và chúng tôi đã thoát thân. Ơn phù trợ chúng tôi ở nơi danh Chúa, là Ðấng tạo thành trời đất.

Lời nguyện Phụng Vụ Giờ Kinh Sách, Kinh Sáng và Kinh Trưa Lễ Các Thánh Anh Hài:
Lạy Chúa, các thánh Anh Hài đã không dùng lời nói, nhưng dùng chính cái chết của mình mà tuyên xưng danh Chúa. Xin cho chúng con biết lấy cả cuộc đời mà minh chứng niềm tin như chúng con vẫn tuyên xưng ngoài miệng. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen

29/12

Suy niệm
Emmanuel Muôn Dân

Sau 3 lễ được Giáo Hội cố ý sắp xếp ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh là Lễ Thánh Stephanô 26/12, Lễ Thánh Gioan Tông Đồ 27/12 và Lễ Các Thánh Anh Hài 28/12, thì đến các ngày còn lại trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, bao gồm cả Lễ Mẹ Thiên Chúa là ngày cuối cùng của Tuần Bát Nhật Giáng Sinh theo phụng niên của Giáo Hội cũng là ngày mở màn cho một năm mới của trần gian.

Bài Phúc Âm hôm nay cũng chính là bài Phúc Âm cho Lễ Chúa Giêsu được hiến dâng trong đền thờ ngày 2 thánh 2 hằng năm, thời điểm sau 40 ngày Người được hạ sinh. Tuy nhiên, bài Phúc Âm này vẫn được Giáo Hội chọn đọc cho ngày 29/12 hôm nay trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh có một ý nghĩa khác, không phải là ý nghĩa về biến cố hiến dâng mà là ý nghĩa về mầu nhiệm giáng sinh.

Thật vậy, bài Phúc Âm hôm nay được trích từ Phúc Âm Thánh Luca 2:22-35, không bao gồm câu 21 ngay trước đó, câu cũng ở ngay sau đoạn Phúc Âm Lễ Rạng Đông Giáng Sinh (Luca 2:15-20) về sự kiện các mục đồng đến thăm Hài Nhi Giêsu, đó là câu: "Khi Hài Nhi được đủ tám ngày, nghĩa là đến lúc phải làm lễ cắt bì, người ta đặt tên cho Hài Nhi là Giê-su; đó là tên mà sứ thần đã đặt cho Người trước khi Người được thụ thai trong lòng mẹ".

Bởi vì câu Phúc Âm về biến cố cắt bì này không thích hợp với ý nghĩa của ngày 29/12 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh hôm nay. Nhưng nguyên bài Phúc Âm hôm nay về biến cố hiến dâng sau 40 ngày lại thích hợp với mầu nhiệm Giáng Sinh. Là vì trong bài Phúc Âm này, ở đoạn cuối, có hai câu liên quan đến chính bản thân của Hài Nhi Giêsu, cũng như liên quan đến cả thân phận Mẹ của Người nữa:

"Vì chính mắt con đã thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là ánh sáng đã chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa... Ðây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà, để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ".

Đúng thế, bài Phúc Âm hôm nay, 29/12, chất chứa hai câu Phúc Âm then chốt này là bài Phúc Âm ngay sau Lễ Các Thánh Anh Hài, một lễ không phải chỉ tưởng kính các hài nhi Belem đã chết thay và chết vì Hài Nhi Giêsu mà còn liên quan đến biến cố Thánh Gia thoát chạy sang Ai Cập lánh nạn nữa, một biến cố lánh nạn xẩy ra ngay sau sự kiện ba chiêm vương gia Đông phương đến bài thờ Hài Nhi Giêsu, "vua của người Do Thái mới sinh" (Mathêu 2:2).

Nghĩa là biến cố tị nạn sang Ai Cập sau biến cố ba chiêm vương gia Đông phương tìm đến triều bái Hài Nhi Giêsu có liên quan đến thành phần dân ngoại, tức liên quan đến vai trò cứu độ của Hài Nhi Giêsu, một nhân vật lịch sử tuy mang huyết thống Do Thái nhưng mang sứ mệnh cứu độ chung nhân loại là loài tạo vật có bản tính đã bị hư hoại bởi nguyên tội nhưng đã được Người mặc lấy và sử dụng như phương tiện và bí tích cứu độ trần gian.

Nếu biến cố ba chiêm vương gia đông phương theo ngôi sao lạ tìm đến bài thờ Hài Nhi Giêsu là "vua của người Do Thái mới sinh" tiêu biểu cho lòng con người khao khát thần linh và mong đợi một Đấng Tối Cao của mình, thì biến cố Hài Nhi Giêsu từ đất Do Thái sang nước Ai Cập tiêu biểu cho hành động thần linh như muốn đáp ứng nguyện vọng cứu độ của con người.

Nếu "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) nơi Hài Nhi Giêsu thì nhân vật lịch sử Giêsu Thần Linh này chính là "ánh sáng thật chiếu soi mọi người đã đến trong thế gian" (Gioan 1:9), chiếu soi từ dân Do Thái và từ đất Do Thái.

Đó là lý do, "được Thánh Thần thúc giục", vị tư tế lão thành Simeon trong Bài Phúc Âm hôm nay chẳng những đã tự động "vào đền thờ" ngay chính lúc "cha mẹ bồng trẻ Giêsu đến để thi hành cho Người các nghi thức theo luật dạy", mà còn nhận biết ngay Con Trẻ Thần Linh này nữa và nói những lời tiên tri hoàn toàn chính xác về thân phận của Người cũng như của Mẹ Người: "Chính mắt con đã thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là ánh sáng đã chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa".

Tuy nhiên, vị tư tế lão thành hằng trông đợi Đấng Thiên Sai mà ông bấy giờ đã được diễm phúc "ẵm lấy Người trên cánh tay mình" không phải chỉ dừng lại ở chỗ nhận biết mà còn nói tiên tri về việc thực hiện ơn cứu độ này nữa, để nhờ đó mang lại phần rỗi cho "muôn dân" hay "lương dân", đó là: "Con Trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối".

Mà quả thực đã xẩy ra đúng như vậy, với biến cố đầu tiên là "Con Trẻ này" vừa mới được sinh ra còn non nớt đã phải thoát chạy sang Ai Cập, một thoát chạy có vẻ thua kém và đầu hàng trước quyền lực của trần gian, không thể tự cứu được mình, nhưng lại là một thoát chạy mang ý nghĩa "chiếu soi các lương dân" nơi đất nước Ai Cập là quốc gia tiêu biểu vốn có một liên hệ mật thiết với lịch sử cứu độ của dân Do Thái trong Cựu Ước.

Và trong cuộc thoát chạy của "Con Trẻ này", cho dù có được Bõ Giuse của Người đóng vai chính thực hiện chăng nữa, nhưng phải nói chỉ có Mẹ của Người, một đệ nhất tạo vật về ân sủng, một tạo vật thân mật với Người nhất, hơn hết mọi tạo vật, hiểu Người nhất và kính mến Người nhất, không có một tạo vật nào sánh bằng, mới đau khổ nhất, đau khổ hơn ai hết, đau khổ khôn cùng khi thấy "Con Đấng Tối Cao... Con Thiên Chúa" (Luca 1:32,35) của mình còn non nớt như vậy mà đã bắt đầu phải chịu cuộc khổ nạn cứu chuộc của Người, một cuộc khổ nạn và tử giá sau này chính Mẹ sẽ đồng công cộng tác khi đứng dưới chân thập giá của Người (xem Gioan 19:25), quằn quại khổ đau "như bị gươm sắc thâu qua lòng", đúng như lời của vị tư tế lão thành Simeon tiên báo trong Bài Phúc Âm hôm nay.

Bài Đọc 1 hôm nay, được trích từ Thư 1 của Thánh Gioan, tiếp ngay sau Bài Đọc 1 hôm qua, Lễ Các Thánh Anh Hài, cũng cho thấy ý nghĩa của Lễ Các Thánh Anh Hài có liên quan đến hôm nay và ngày mai, vì ngày mai phụng vụ Lời Chúa vẫn tiếp tục cả Bài Đọc 1 hôm nay lẫn Bài Phúc Âm hôm nay.

Căn cứ vào mối liên hệ về phụng vụ Lời Chúa từ hôm qua đến hôm nay trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh thì câu chính yếu của Bài Đọc 1 hôm nay là câu "tối tăm đang qua đi, và sự sáng đã soi đến rồi. Ai nói mình ở trong sự sáng, mà lại ghét anh em mình, thì vẫn còn ở trong tối tăm. Ai thương yêu anh em mình, thì ở trong sự sáng, và nơi người ấy không có cớ vấp phạm. Còn ai ghét anh em mình, thì ở trong tối tăm, đi trong tối tăm và không biết mình đi đâu, vì tối tăm đã làm mù mắt họ".

"Sự sáng đã soi đến rồi" đây chính là "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) nơi Hài Nhi Giêsu, và vì thế đã làm cho "tối tăm đang qua đi", (chứ không phải là đã qua đi). "Tối tăm đang qua đi" là vì những ai tin vào Người, không phải chỉ ở chỗ "nhận biết Người" và "chấp nhận Người" (Gioan 1:10-11) nơi Phép Rửa theo nghi thức, mà nhất là còn phải sống bác ái yêu thương nữa, bằng không họ "vẫn còn ở trong tối tăm", vì Người không phải chỉ là "ánh sáng thế gian" chiếu soi vậy thôi mà là "ánh sáng sự sống / ánh sáng ban sự sống" (Gioan 8:12): "Thày là đường, là sự thật và là sự sống" (Gioan 14:6).

Đó là lý do "người môn đệ được Chúa Giêsu yêu" (Gioan 19:26; 20:2; 21:7,20) đã chí lý nhắc nhở và huấn dụ các Kitô hữu môn đệ Chúa Kitô là thành phần chứng nhân của Người, "là ánh sáng thế gian" (Mathêu 5:14) phản ảnh Người "là ánh sáng thế gian" rằng: "Ai nói mình ở trong sự sáng, mà lại ghét anh em mình, thì vẫn còn ở trong tối tăm. Ai thương yêu anh em mình, thì ở trong sự sáng, và nơi người ấy không có cớ vấp phạm. Còn ai ghét anh em mình, thì ở trong tối tăm, đi trong tối tăm và không biết mình đi đâu, vì tối tăm đã làm mù mắt họ".

Vì "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) nơi Hài Nhi Giêsu, "là ánh sáng đã chiếu soi các lương dân" như thế mà "toàn thể địa cầu... hãy loan truyền ơn Người cứu độ", đúng như cảm nhận hân hoan chúc tụng của Bài Đáp Ca hôm nay:

1) Hãy ca mừng Thiên Chúa bài ca mới. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hỡi toàn thể địa cầu. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hãy chúc tụng danh Người.

2) Ngày ngày hãy loan truyền ơn Người cứu độ. Hãy tường thuật vinh quang Chúa giữa chư dân, và phép lạ Người ở nơi vạn quốc.

3) Vì mọi chúa tể của chư dân là hư ảo, nhưng Thiên Chúa đã tác tạo trời xanh. Sáng láng và oai nghiêm toả trước thiên nhan, uy hùng và tráng lệ phủ trên ngai báu.

30/12

Suy niệm
Emmanuel triển nở

Hôm nay là ngày 30/12, tức là ngày thứ 6 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh. Cả Bài Đọc 1 lẫn Bài Phúc Âm đều tiếp theo những gì của Bài Đọc 1 và Bài Phúc Âm hôm qua.

Bài Phúc Âm hôm qua liên quan đến thân phận và sứ vụ Thiên Sai Cứu Thế của Hài Nhi Giêsu như "ánh sáng đã chiếu soi các lương dân". Bài Phúc Âm hôm nay, phần đầu có dính dáng tới "bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên", một trong những con người tiêu biểu trong dân Do Thái đang thiết tha trông đợi Đấng Thiên Sai, như vị tư tế lão thành Simeon ở bài Phúc Âm hôm qua, bằng đời sống thánh đức và trung tín của bà: "Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm. Rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi tư tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa".

Nhưng ở phần cuối, nhất là ở câu cuối của Bài Phúc Âm, lại liên quan trực tiếp đến nhân vật chính của "bà tiên tri Anna" này, một Vị mà bà đã được ơn nhận biết để có thể "nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel".

Thật vậy, "Trẻ Giêsu" này, như "ánh sáng đã chiếu soi các lương dân" qua miệng của vị tư tế lão thành Simeon ở Bài Phúc Âm hôm qua, trong bài Phúc Âm hôm nay, như ánh sáng mỗi ngày một rạng ngời, khi Hài Nhi Giêsu ấy về cả thể lý lẫn tâm lý và đạo lý mỗi ngày một "lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người", cho đến khi Người chính thức xuất hiện sau 30 năm ẩn dật ở Nazarét, nhất là lúc Người hoàn toàn tỏ mình ra qua Cuộc Vượt Qua của Người.

Ở đây chúng ta thấy rõ ràng là có một mâu thuẫn giữa Phúc Âm của Thánh ký Mathêu và Thánh ký Luca về chi tiết áp cuối của bài Phúc Âm hôm nay: "Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét".

Căn cứ vào câu này, nhất là chi tiết "trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét" thì trong thời gian 40 ngày sau khi hạ sinh, Hài Nhi Giêsu đã ở Nazarét với cha mẹ của Người rồi, chứ không phải vẫn còn ở Belem, như bài Phúc Âm Lễ Các Thánh Anh Hài hôm 28/12 được Thánh ký Mathêu thuật lại cho biết rằng Vua Hêrôđê đã sát hại các trẻ em ở Belem từ 2 tuổi trở xuống.

Cũng có thể lắm. Vì Vua Hêrôđê cứ tưởng Hài Nhi Giêsu vẫn còn ở Belem nên ra lệnh sát hại tất cả mọi bé trai từ 2 tuổi trở xuống ở Belem bấy giờ, trong khi đó Người đã về và đang ở Nazarét từ hồi nào rồi, và chờ cho tới ngày thanh tẩy người mẹ cũng là ngày dâng người con trai đầu lòng cho Chúa theo luật 40 ngày sau khi sinh, thì trở lại Giêrusalem để hoàn tất lề luật, sau đó về lại Nazarét.

Tuy nhiên, nếu Thánh Gia bấy giờ ở Nazarét thì đâu cần phải chạy thoát sang Ai Cập mà làm gì, bởi Vua Hêrôđê chỉ sát hại các con trẻ ở Belem thôi chứ không phải ở Nazarét. Vậy thì nếu Thánh ký Mathêu trình thuật đúng thì Thánh ký Luca ghi nhận một chi tiết không đúng hay sao?

Thưa, không phải vậy, cả hai đều đúng. Thánh ký Luca cũng đúng nữa. Ở chỗ, ngài viết Phúc Âm sau Thánh ký Mathêu và Thánh ký Marcô, có thể ngài thấy những chi tiết về thời thơ ấu của Chúa Giêsu ở hai phúc âm trước ngài chưa đầy đủ thì ngài bổ túc thêm cho trọn vẹn, nhất là các biến cố bất khả thiếu như biến cố Truyền Tin Lời Nhập Thể, Biến Cố Mẹ Maria Thăm Viếng mẹ con Thai Nhi Gioan Tẩy Giả, Biến Cố Giáng Sinh và Mục Đồng đến kính viếng, Biến Cố Cắt Bì và Dâng Con, Biến Cố Thánh Gia lên Đền Thờ dự Lễ Vượt Qua và tìm thấy Thiếu Nhi Giêsu.

Biến Cố Dâng Con trong Đền Thờ và Biến Cố Tìm Thấy Con cũng trong Đền Thờ Giêrusalem được Thánh ký Luca tường thuật sát liền với nhau, như thể không có chuyện Thánh Gia ở bên Ai Cập một tí nào hết, vì Thánh ký Mathêu đã thuật lại biến cố ấy rồi. Bởi vậy, sau biến cố Dâng Hài Nhi Giêsu trong Đền Thánh Giêrusalem ngài cho biết là về Nazarét thôi chứ còn đi đâu nữa, nếu Thánh Gia không ghé đến thăm Belem và ở lại Belem cho tới khi được báo mộng trốn sang Ai Cập như Thánh ký Mathêu thuật lại.

Như thế, nếu ghép các mảnh trình thuật của 2 vị thánh ký này lại với nhau về thời thơ ấu của Chúa Giêsu liên quan đến biến cố hiến dâng và lánh nạn thì diễn tiến các biến cố sẽ xẩy ra thứ tự như sau: 1- Biến cố dâng Hài Nhi Giêsu - ở Phúc Âm Thánh ký Luca hôm qua và hôm nay; 2- Biến cố thoát chạy sang Ai Cập cho đến khi Vua Hêrôđê chết thì trở về Nazarét - ở bài Phúc Âm Thánh Mathêu Lễ Thánh Anh Hài.

Vậy khoảng thời gian 12 năm giữa biến cố Dâng Con và Thấy Con ở Phúc Âm Thánh Luca là khoảng thời gian Hài Nhi Giêsu trong Phúc Âm Thánh ký Mathêu cùng với cha mẹ của Người ở bên Ai Cập, tuy không hoàn toàn trọn cả 12 năm, có thể từ khi Hài Nhi Giêsu được khoảng 2 tuổi cho đến khi Vua Hêrôđê qua đời, trong vòng mấy tháng đến mấy năm, (tùy theo ngày tháng được các sử gia tính hơi lẫn lộn về thời điểm qua đời của vị vua này), nhưng điểm hội tụ giống nhau về không gian của cả hai Thánh Ký Mathêu và Thánh Ký Luca ở đây là "Nazarét", một Nazarét ở Phúc Âm Thánh ký Mathêu sau biến cố Thánh Gia tị nạn bên Ai Cập và ở Phúc Âm Thánh ký Luca sau biến cố Dâng Con.

Bài Đọc 1 hôm nay, Tông Đồ Gioan ngỏ lời cùng các thành phần độc giả khác nhau, đặc biệt là giới trẻ: "thiếu niên", "trẻ nhỏ" và "thanh niên". Bởi vì 3 thành phần này liên quan đến Hài Nhi Giêsu như được Bài Phúc Âm hôm nay ghi nhận rằng: "lớn lên, thêm mạnh mẽ (về thể lý), đầy khôn ngoan (về tâm lý), và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người (về đạo lý)", và tầm vóc này của Con Thiên Chúa làm người đây được phản ảnh nơi việc "chiến thắng quỉ dữ" của thành phần "thiếu niên", nơi việc "nhận biết Chúa Cha" của thành phần "trẻ nhỏ", cũng như nơi việc "dũng cảm... chiến thắng quỉ dữ" của thành phần "thanh niên" trong Bài Đọc 1 hôm nay.

Đúng thế, về nhân tính, Ngôi Vị Thần Linh Giêsu cũng cần phải phát triển về mọi phương diện, như ánh sáng mỗi ngày một sáng tỏ cho tới chính ngọ là thời điểm Người tỏ hết mình ra qua Cuộc Vượt Qua của Người, nhờ đó Người hoàn tất sứ vụ Thiên Sai Cứu Thế của Người, để mang lại Ơn Cứu Độ cho cả dân Do Thái lẫn dân ngoại, nghĩa là cho toàn thể nhân loại.

Thế nhưng, muốn chấp nhận Ơn Cứu Độ vô cùng cao quí và vô giá của Người, nghĩa là muốn được sự sống đời đời, thì theo Bài Đọc 1 hôm nay, ở đoạn cuối cùng, về phần tiêu cực, "đừng yêu mến thế gian và những điều thuộc về thế gian", bởi vì "mọi sự ở trong thế gian là đam mê của xác thịt, đam mê của con mắt, và kiêu căng vì của cải, những điều đó không phải bởi Chúa Cha", nên chắc chắn và vĩnh viễn "thế gian qua đi với đam mê của nó", bởi đó, về phần tích cực, chi bằng hãy "thực hiện thánh ý Thiên Chúa" mới là những gì làm cho họ "tồn tại muôn đời".

Vì chỉ có Thiên Chúa mới là Đấng chân thật duy nhất và thiện hảo trên hết mà những ai "thực hiện thánh ý Thiên Chúa" mới là những gì làm cho họ "tồn tại muôn đời", họ cần phải có cùng một tâm tình với Thánh Vịnh gia trong Bài Đáp Ca hôm nay:

1) Hãy kính tặng Thiên Chúa, hỡi người chư dân bá tánh, hãy kính tặng Thiên Chúa quyền thế với vinh quang; hãy kính tặng Thiên Chúa vinh quang xứng với danh Người.

2) Hãy mang lễ vật, tiến vào hành lang nhà Chúa, mặc lễ phục, thờ lạy Thiên Chúa. Toàn thể địa cầu, hãy run sợ trước thiên nhan.

3) Hãy công bố giữa chư dân rằng: Thiên Chúa ngự trị. Người dựng vững địa cầu cho nó khỏi lung lay, Người cai quản chư dân theo đường đoan chính.