-
Lương tâm và bồi bút
VietCatholic News (13 May 2009 17:12)
Lương tâm và bồi bút
Xin bắt đầu bằng một tác nghiệp báo chí thành công đến mức được nhận giải thưởng Pulitzer: Bức hình của Kevin Carter đoạt giải Pulitzer năm 1994. Theo chú giải của Kevin Carter thì bức hình thuộc loại ảnh tài liệu phản ánh hiện thực, mô tả một bé gái sắp chết vì đói, cố bò về phía trại cứu đói của Liên Hiệp Quốc cách chỗ em chỉ vài trăm thước. Đi sau em là một con chim kên kên chuyên ăn xác như để chờ đợi em bé chết thì ăn thịt theo bản năng nó vẫn làm.
http://www.vietcatholic.net/pics/90512kenken.jpg
Tấm hình làm rúng động cả thế giới, và nhờ đó nạn đói ở Châu Phi được thế giới chú tâm hơn, một chiến dịch cứu đói Châu Phi được mở ra, có hàng triệu người được cứu. Nhưng sau đó người ta không thể quên đi cô bé trong bức hình. Người ta hỏi Kevin Carter về số phận của bé gái sau đó ra sao? Kevin Carter không trả lời được vì sau khi chụp bức hình anh thì cũng đi ngay…
Người ta tìm cách truy tìm thông tin về số phận của cô bé sau khi tấm hình được chụp, nhưng vô ích, em chỉ là một trong vô số thân phận các em bé bị bỏ rơi trong nạn đói, mà cha mẹ, người thân của em đã chết trước…
Nhưng chẳng nhẽ Kevin Carter lại vô tâm đến thế? Sao không nỡ đưa cô bé đến trại cứu trợ cách đó có vài trăm thước? Sao không đuổi con chim kên kên đó đi? Dẫu cho em chết nhưng để mặc con chim kên kên ăn thịt thì thật là nhẫn tâm, loài vật (Loài voi chẳng hạn) còn bảo vệ xác đồng loại sau khi chết, không cho các loài thú ăn thịt đến cắn xé phương chi con người ? Và người ta lên án Kevin Carter.
Có một bài báo đã viết về Carter: “The man adjusting his lens to take just the right frame of her suffering, might just as well be a predator, another vulture on the scene.” . Dịch nghĩa: “Kẻ chỉ chú tâm chụp ảnh, nhưng lại vô cảm trước thảm cảnh của cô bé da đen, thì cũng chỉ là một con vật ăn thịt, một con kên kên thứ hai trong bối cảnh tàn bạo ấy mà thôi” . Kevin Carter đọc được bài báo này, anh đã tự sát.
Một tấm hình của Kevin Carter mà hàng triệu người được cứu khỏi chết đói. Nhưng hành động tác nghiệp báo chí một cách máy móc, cố sao cho làm được nhiều thao tác, lấy được nhiều tin… Đã làm một sinh linh bé nhỏ biến mất không thể tìm lại được nữa. Chắc khi phát hiện ra sai lầm, Kevin Carter cũng cố gắng tìm kiếm khắc phục… Nhưng vô vọng. Mặc dù cứu được hàng triệu người khỏi nạn đói đe doạ tính mạng, nhưng dù chỉ vô tình mà bỏ mặc một sinh linh bé bỏng trong nguy hiểm rình rập mà Kevin Carter đã tự sát. Anh là người có lương tâm, anh nhận ra sai lầm của mình, và rất đau đớn khi sai lầm đó không thể khắc phục được hậu quả… Dẫu là tự sát, nhưng người công chính vẫn muốn thắp một ngọn nến mà cầu nguyện cho anh – Cho lương tâm của nhân loại.
Một nhà báo với một tác nghiệp, đã đánh động lương tâm nhân loại, giúp hàng triệu người thoát chết đói. Cũng trong tác nghiệp ấy, anh vô tình mà bỏ qua một hoàn cảnh của một sinh linh bé nhỏ đang cô đơn thoi thóp không thể kháng cự với sự đe doạ của “thế giới hoang dại” Châu Phi. Sinh linh ấy vĩnh viễn không tìm lại được. Hàng triệu sinh mạng được cứu kia, không làm anh tha thứ cho mình đã bỏ rơi một sinh linh trong tuyệt vọng. Đó là lương tâm nhân loại – Lương tâm nhà báo.
Lê Sáng
