Đời thường linh mục
Nơi nhà xứ này, mỗi khi đau ốm, tôi phải tự nấu cháo trắng, chỉ bỏ mấy hột muối, mấy lát gừng rồi ăn với chà bông. Bà bếp già người Canada chỉ biết nấu ‘chicken soup’ có bán sẵn trong hộp.
Ngày trước khi đau mà phải bò dậy xuống bếp, tôi cảm thấy rất là tủi thân và khổ sở, nhưng thời thế đổi thay, linh mục nấu cháo hay rửa chén là chuyện bình thường. Ở Việt nam không ai để cho linh mục rửa chén, vì vậy, hồi mới sang Canada, tôi rửa chén rất nhếch nhác. Bây giờ thì tôi tự hào mình làm sạch hơn nhiều bà nội trợ.
Đời thường của linh mục rất đại loại như trăm ngàn cuộc sống khác. Có gì đặc biệt đâu. Linh mục không phải là siêu nhân. Mang thân phận con người, nhưng là người được tuyển chọn thay cho dân, tế lễ đền tội cho mình và cho dân. Nó chỉ khác người thường vì thiên chức linh mục không do loài người, mà do Thiên Chúa ban tặng. Nếu ai yêu quý linh mục, chỉ vì thấy ngài học giỏi, đẹp trai, con nhà giầu, thì người ấy bắt đầu lạc hướng. Linh mục thường phải làm công tác phục vụ giáo xứ, đáp ứng những nhu cầu của giáo dân, nhiều khi mệt nhoài vì những việc linh tinh, nhưng lại là những việc cần như dạy giáo lý, làm các phép bí tích, giúp đỡ cô nhi quả phụ, an ủi người đau ốm, già cả tật nguyền.
Linh mục hay ngồi đọc sách, và làm các việc thiêng liêng, bổn đạo nhìn thấy chẳng biết ngài đang nghĩ gì. Thật ra có khi chẳng nghĩ gì cả mà đang lo lắng, không biết phải giải quyết công việc ra sao vì đang hụt tiền trang trải các phí khoản của giáo xứ. Điều tế nhị khiến ngài phải suy nghĩ: ngày mai ra nhà thờ có nên nói ra không, bởi vì nói nhiều lại sợ làm rác tai bổn đạo!
Buổi chiều buông, sau khi được mời dự tiệc tùng, ngài thường cảm thấy mệt mỏi, nhưng đồng thời hài lòng vì nhà có đám cưới hay đám giỗ được vui vẻ vì sự hiện diện của linh mục. Đôi lúc không thể đáp ứng được vì quá nhiều đám mời, linh mục cảm thấy lúng túng vì ngài muốn làm hài lòng hết mọi người, mà vì lực bất tòng tâm, nên ngài lại ước ao được mời ít thôi. Linh mục bị giằng co giữa cái không muốn và cái muốn mà không thể làm được. Linh mục thường thích chiều bổn đạo, nhưng có những cái không thể chiều được. Linh mục muốn ban hành mọi phép bí tích. Nhưng đã rối vợ rối chồng thì làm sao làm được lễ cưới. Điều tra hôn phối ngay thẳng thì bị kêu là làm khó dễ. Chưa đủ điều kiện và thời gian để giải quyết thì người ta đã rối lên đòi làm ngay. Bổn đạo cũng có người nóng tính hơn linh mục và họ buông lời kêu trách, thậm chí có khi thóa mạ, chửi bới. Đợi đến khi họ nguôi ngoai chạy đến xin lỗi thì vết thương của linh mục đã thành sẹo. Vì thế linh mục mới có thương tích trên mình. Chúa Giê-su đã chẳng chịu quân dữ đánh đòn tóe máu đó sao?
Nhiều nỗi khổ không tên tuổi nhưng âm thầm gậm nhấm sức khỏe linh mục. Làm được việc cho người ta thì họ hoan hô. Loạng quạng là bị chê bai, bị chỉ trích. Linh mục khó làm vừa lòng bổn đạo lắm. Có khi được cái này thì mất cái nọ, vừa lòng người này thì mất lòng người kia. Không đến nhà thì bị người ta nói là khinh người. Đi nhiều thì mang tiếng la cà. Thông cảm với thanh niên thì mang tiếng là người ham vui, xa cách thì chê là cù lần, lạnh nhạt. Ôi chao, về nhà ban tối chưa ngủ được mà lòng nặng trĩu ưu tư. Ở xứ Việt nam thường rất vui, nhưng hay có chuyện nhức đầu.
Ở xứ Canada yên tĩnh nhưng buồn. Đàng nào cũng là gánh nặng, chỗ nào cũng có thánh giá. Tôi đang làm phó xứ Canada, nhiều buổi chiều, tôi cứ nhìn lên Chúa chịu đóng đinh vừa cám ơn Chúa đã cho tôi khỏi bệnh nhức đầu, vừa than thầm: sao Chúa lại sai con đến đây, không một ai thân thích, giảng giải thì ngọng nghịu, con chẳng hiểu hết ngôn ngữ và văn hóa của người ta, có khi nghe thấy họ cười vang lên, con cứ tự hỏi họ cười gì thế. Chúa ôi, Chúa bắt con ở đâu, làm gì thì con phải chịu thôi. Chúa muốn con làm gì, thì con cũng xin phó thác, vì ai mà cãi lại được Chúa! Bỗng dưng tôi như nghe được câu nói thánh Phao-lô đã tường thuật trong thư của ngài: "Õn Ta đủ cho con!". Những buổi tối như vậy, tôi đã bớt trằn trọc và chìm sâu vào giấc ngủ.
Linh mục cũng rất hay cảm thấy mình thất bại, từ đứa trẻ con bảo nó không nghe, đến người lớn cứng đầu cứng cổ. Các bà các cô hay đem đồ ăn, quà bánh đến cho, nhưng ôi thôi, khi đã không hài lòng thì cũng chính họ xì xèo xí xéo nhiều nhất. Vậy nếu linh mục không có sức sống siêu nhiên, liệu ngài có e ngại khi giữa đêm khuya, vừa mới nằm ngủ, lại phải bò dậy đi kẻ liệt cho người ta? Liệu ngài có đủ sức khi cứ phải tiêu hao mình chạy theo người khác, cầu mong cho người ta sống đạo hạnh, các gia đình yên vui, vợ chồng con cái hòa thuận thương yêu nhau. Ngài có khỏi xót xa khi khuyên người ta xưng tội nhưng bị từ chối? Chúa ôi, con chẳng được việc gì cho Chúa, nhưng con biết Chúa cứ bắt con làm, dù con không thấy kết quả. Có lúc cũng chán lắm, nhưng con cứ phải làm, vì biết rằng Chúa muốn con như vậy. Con chỉ xin Chúa một điều: đừng thử thách con quá vì sức con yếu đuối và rất dễ nản chí.
Tôi thiết nghĩ linh mục, cũng như hết thảy những ai muốn theo Chúa, luôn phải sống kiên trì, tuân theo ý Chúa, vì : "Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: "Lạy Chúa! lạy Chúa!" là được vào nước Trời cả đâu! Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của Cha Thầy là Đấng ngự trời mới được vào mà thôi" (Mt 7:21). Vì chúng ta tất cả được kêu gọi nên thánh: "Anh em hãy nên thánh như Thân phụ anh em trên trời là Đấng thánh" (Mt. 5:48). Chúng ta cứ an vui làm những gì Chúa bảo chúng ta làm, trước mặt Chúa chẳng có việc to việc nhỏ, và cũng chẳng có ai vĩ đại trước mặt Ngài.
Những cảm nghĩ trên đây, tôi xin chia sẻ cho "Năm của các linh mục" mà Đức Thánh Cha Bê-nê-đi-tô XVI ban hành, bắt đầu từ 19-6-2009. Tôi muốn mọi người hãy thông cảm với các linh mục và cầu nguyện cho các ngài. Cầu nguyện thật nhiều, vì lời cầu chân thành và khiêm tốn của chúng ta sẽ được Chúa nhận lời. Đó còn hơn các thứ quà tặng chúng ta có thể gửi đến cho các linh mục. Xin chân thành cảm ơn các anh em linh mục đồng nghiệp của tôi. Xin cảm ơn tất cả anh chị em giáo dân, những người tôi quen biết cũng như chưa quen biết, mà tôi mến yêu thật nhiều, vì tất cả chúng ta đều là chi thể trong thân mình mầu nhiệm Chúa Ki-tô.
Lm. Giuse Trần Xuân Lãm - Canada
(nguyên giáo sư Chủng viện Lê bảo Tịnh)
