Truyện ngụ ngôn

Cuộc Kiểm Nghiệm
Mikhankôp

Có một anh Vẹt sau khi học được vài ba tiếng Người thì lấy làm hãnh diện và tự phụ lắm. Anh ta tuyên bố:

- Ta biết nói tiếng Người. Từ nay các người sẽ không bao giờ nghe ta nói một lời nào bằng tiếng chim nữa !

- Ồ, ồ ! - Mấy chị chim Chìa Vôi thốt lên – Thông minh làm sao ! Anh ta chỉ nói bằng tiếng Người ! Anh ta khinh rẻ tiếng chim !

- Anh ta biết nói tiếng Người ư? – Bác Quạ già hỏi – Thì đã sao ! Thế càng tốt ! Nhưng như thế không có nghĩa là anh ta thông minh hơn tất cả những kẻ khác. Tôi cũng biết nói tiếng Người nhưng chưa bao giờ tôi cho mình là một nhà thông thái.

- Thế thì bác nói đi, nói với anh ta bằng tiếng Người đi ! Mấy chị chim Chìa Vôi năn nỉ - Chúng em cam đoan là anh ta chẳng bao giờ nói với bác bằng tiếng chim đâu. Đấy, rồi bác sẽ thấy !

- Nào, để tôi thử xem ! – Bác Quạ nói rồi nhảy sang cành cây, nơi anh Vẹt đang ngồi với vẻ quan trọng.

- Chào anh Vẹt ! – Bác Quạ cất tiếng chào và tự giới thiệu bằng tiếng Người rất rành rẽ - Tôi là Quạ !
Rồi bác Quạ nói tiếp:
- Vẹt là thằng ngu ! Vẹt là thằng ngu !
– Anh Vẹt cũng đáp lại bằng tiếng Người rất trịnh trọng - Vẹt là thằng ngu !

- Bác nghe thấy chưa ? - Mấy chị Chìa Vôi thán phục reo lên – Anh ta đã làm cho bác tin rồi chứ ? Anh ta nói toàn bằng tiếng Người, bác tin rồi chứ ?

- Vâng, tôi tin ! Và tôi công nhận là anh ta nói rất đúng !

Chị Mèo Nhận Họ

Nghe người ta nói Hổ và Báo cũng thuộc họ nhà Mèo, chị Mèo hí hửng lắm:

- Ồ! Thế mà ta, một con ngu, đã không biết ta có họ hàng như vậy! Đã thế, từ rày biết tay ta...

Suy nghĩ một lúc, Mèo ta nhảy tót lên lưng bác Lừa.

- A! Chuyện gì thế này? - Bác Lừa ngạc nhiên.

- Chở ta đi đến chỗ ta ra lệnh! Chở đi và không nói năng lôi thôi! Mày có biết bà con họ hàng của ta là ai không? - Mèo ta thốt lên trong lúc vẫn ngồi chễm chệ trên u vai bác Lừa.

- Ai thế? - Bác Lừa tò mò.

- Ông Hổ và ông Báo chứ còn ai! Không tin à? Không tin thì cứ đi hỏi chị Quạ mà xem!

Bác Lừa đành phải cõng Mèo đi hỏi chị Quạ. Chị Quạ xác nhận:

- Đúng thế! Mèo, Hổ, Báo, Linh Miêu, thậm chí cả Sư Tử đều cùng họ nhà Mèo mà ra.

- Bây giờ thì tin rồi chứ? - Mèo ta thốt lên rồi đưa móng chân quào vào u vai bác Lừa - Chở ta đi!

- Đi đâu? - Bác Lừa hỏi giọng tỉnh bơ như không - Chở đến ông Hổ hay ông Báo?

- Khó... ô... ông! - Mèo ta nói, giọng run rẩy - Chở ta đến... đến lũ... lũ gì nhỉ? Lũ Chu... uột!

Và thế là bác Lừa chở Mèo ta đến chỗ có Chuột.

Bởi một lẽ, dù sao thì đó cũng chỉ là một con Mèo!

Một Kẻ Hợm Mình
Mikhankôp

Anh Gà Trống bay lên đậu trên hàng rào rồi rướn cao đầu lên trời.

- Anh đang ngắm bầu trời đấy à? - Chị Vịt thấy thế liền hỏi.

- Bầu trời là cái gì đối với tôi cơ chứ ! – Gà Trống đáp lại và rướn cao đầu hơn - Một khoảng không gian ngu xuẩn chất đầy hành tinh đến nỗi không còn chen vào đâu được. Một sự luân phiên nhàm chán giữa ngày và đêm. Tất cả những cái đó đã quá quen thuộc.

- Thế mà từ lâu em không biết anh là một người thú vị đến thế ! Anh có những ý tưởng mới cao siêu làm sao! Chị Vịt thốt lên.

- Tôi dang đôi cánh của mình – Anh Gà Trống tiếp tục nói – Tôi sẽ bay cao hơn cả bầu trời, sẽ thách thức với tất cả các hành tinh và rồi bí ẩn nhưng kiêu hãnh, tôi sẽ quay trở về với biển xanh khôn cùng và ... tôi sẽ chìm.

Nói đến đây, Gà Trống chóng mặt mất thăng bằng, ngã nhào xuống vũng nước.

- Ôi ! - Chị Vịt sợ hãi – Anh đang chìm đấy ư?

- Ừ ! Đang chìm ! – Gà Trống tức giận trả lời, và rồi nhìn thấy một chú giun, anh ta liền mổ, nuốt chửng.

Hệt như tất cả những anh gà khác !

Điều Ước Mong Cuối Cùng
Mikhankốp

Sói quyết định thắt cổ tự tử rồi loan báo cho cả rừng biết.

- Chuyện! Anh ấy mà thắt cổ tự tử! Đợi đấy! - Thỏ cười mỉa mai.

- Dám thắt thật đấy! Dám lắm! Anh ta đã quyết định chắc chắn như thế - Rùa nói.

- Có thể anh ta suy nghĩ lại! - Nhím nói.

- Không nghĩ lại đâu! Đời nào! Anh ta đã chọn cả cây liễu để làm nơi treo cổ - Chị Quạ cam đoan - Anh ta đang đi tìm thêm dây...

Tranh cãi, bàn tán xôn xao khắp rừng. Kẻ tin, người ngờ.

Tin ấy đến tai bác Sếu. Bác bay ngay vào rừng tìm Sói. Bác thấy Sói đang ngồi dưới gốc liễu, buồn như tàu lá úa. Tim bác thắt lại, quặn đau. Xưa nay bác không yêu quý Sói, không bao giờ cho Sói đến sân nhà thật, nhưng đối với Sói bây giờ, dù sao cũng là một tấn thảm kịch!

- Chào anh Sói! - Bác Sếu chào giọng nhỏ nhẹ.

- Chào bác và xin vĩnh biệt! - Sói nói rồi đưa chân quệt nước mắt - Vĩnh biệt bác nhé! Bác đừng buồn. Hãy tha thứ cho tôi nếu như có điều gì...

- Không lẽ anh định treo cổ thật? - Bác Sếu hỏi, vẻ thận trọng - Thật không sao tin được! Tại sao? Có chuyện gì vậy?

- Tôi bị lăng nhục! Bị nhục mạ cả trong truyện ngụ ngôn lẫn trong truyện cổ tích... Tôi không muốn sống thêm một ngày nào nữa... Bác giúp tôi, tìm hộ cho một sợi dây. Tìm trong kho để đồ ấy... Kho khóa thật, nhưng người ta tin bác, bác cứ đến...

- Được... Tôi sẽ giúp anh! - Không suy nghĩ, bác Sếu đồng ý ngay.

- Cảm ơn bác lắm! - Sói nói giọng cảm động - Ừ, mà nhân tiện bác tìm cách đem cho tôi một chú dê con luôn thể... Bác cố thực hiện điều mong ước cuối cùng của tôi...

Sếu đã thực hiện điều mong ước cuối cùng của Sói. Còn Sói thì không thèm thắt cổ tự tử.

Nó đã nghĩ lại.

VẺ ĐẸP

Gấu và Sói ngồi nói chuyện trên trời dưới đất.

Cạnh đó có một chị Bướm đang bay lượn. Chị bay từ cây này sang cây khác.

Nhìn thấy chị Bướm, bác Gấu đưa mắt ngắm nghía.

- Xem kìa! - Bác nói với anh Sói - Tuyệt diệu làm sao!

- Ở đâu? - Sói hỏi.

- Đấy kìa, trên cành cây, ngay trên đầu anh đấy! Một chị Bướm! Biết bao nhiêu vẻ đẹp trên thân hình chị!...

- Trên thân hình chị Bướm ấy à? - Sói cười mỉa.

- Anh không thích chị Bướm ấy ư? - Bác Gấu ngạc nhiên.

- Có cái gì hay ho trong con bướm ấy nào?

- Khỏi nói! - Bác Gấu cãi lại - Anh xem kìa! Chị ấy bay lượn mới nhẹ nhàng uyển chuyển làm sao! Những nét hoa trên đôi cánh đẹp đẽ làm sao! Thật là tuyệt vời!

- Uyển chuyển ư? Nét hoa ư? Tôi chẳng thấy một cái gì gọi là hay ho cả!

- Nhưng...

- Không có "nhưng" gì cả! Cách đây không lâu, tôi nhìn thấy một con Cừu non mũm mĩm. Chà, toàn là thịt! - Sói nói, hai mắt sáng rực lên - Đấy mới thật là đẹp!

- A! - Bác Gấu nói, vẻ chán chường - Thiết tưởng tôi đã hiểu anh...

Bản Chất
Mikhankôp

Nhìn thấy một bác Hổ đang ngủ say, bên cạnh bác là một ả Rắn, Thỏ ta mới nghĩ bụng: “Ôi, lỡ nó cắn bác Hổ thì sao? Mình phải đánh thức bác Hổ dậy mới được!”. Rồi, tuy run sợ lẩy bẩy nhưng Thỏ cũng nắm đuôi bác Hổ giật mạnh.

- Kẻ nào dám cả gan đánh thức ta dậy? - Hổ gầm lên.

- Xin bác thứ lỗi cho, cháu đây mà ! - Thỏ ta nói giọng nhỏ nhẹ - Bác coi chừng ! Rắn !

Bác Hổ ngoảnh lại, nhìn thấy ả Rắn lục, vụt một cái, liền nhảy sang chỗ khác.

- Đưa tay đây ! – Bác Hổ nói với Thỏ - Chú mày dũng cảm và hào hiệp lắm ! Từ nay chúng ta là bạn bè của nhau và ta sẽ đứng ra bảo vệ cho chú mày ! Bây giờ chú mày có thể không sợ bất cứ ai !...

Thỏ ta lấy làm sung sướng lắm.

Thình lình một chị Cáo từ bụi cây ló đầu ra. Thỏ ta ba chân bốn cẳng bỏ chạy, nhanh như gió.

Bác Hổ ngạc nhiên lắm. Bác lắc đầu, không hiểu. Đến chiều tối, bác tìm được Thỏ.

- Cớ sao chú mày lại bỏ chạy?

- Cháu nhìn thấy chị Cáo.

- Nhưng đã có ta ở bên cạnh rồi cơ mà? Ta đã hứa là sẽ bảo vệ chú mày.

- Dạ, bác có hứa.

- Chú mày không tin ta chắc?

- Dạ, có tin.

- Hay là chú mày nghĩ rằng cái con Cáo ấy mạnh hơn ta?

- Không ạ, bác mạnh hơn !

- Đã thế thì cớ sao chú mày còn bỏ chạy?

- Dạ, đó là một thói quen tệ hại của họ nhà Thỏ chúng cháu - Thỏ ta ngượng ngùng thú nhận.

SƯ TỬ VÀ CHUỘT

Sư tử đang ngủ .Chuột chạy qua trên người sư tử làm nó chòang tỉnh và tóm được chuột. Chuột lên tiếng van xin sư tử tha mạng.

Chuột nói:

-Nếu ông thả cháu ra , cháu sẽ làm điều tốt cho ông.

Sư tử bật cười vì chuột nhắt hứa sẽ làm điều tốt cho nó, nhưng cũng thả chuột ra.

Về sau những người thợ săn tóm được sư tử và lấy dây trói sư tử vào thân cây.

Chuột nhắt nghe tiếng sư tử gầm, chạy đến cắn đứt dây thừng và nói :

-Ông có còn nhớ là khi đó ông cười , ông không nghĩ là chuột nhắt cháu lại có thể làm cho ông một điều tốt nào . Còn bây giờ ông thấy đó , có khi chuột nhắt cũng làm được việc lắm chứ.

Một câu trả lời

Một hôm, chú Gà Con cứ bám riết lấy anh Gà Trống to tướng mà hỏi.

- Tại sao mỏ chị Diệc dài và hai chân chị ấy cao kều, còn của em lại nhỏ xíu?

- Lui ra!

- Tại sao anh Thỏ lại có những hai cái tai dài còn em thì ngay cả một cái vành tai ngắn nhất cũng không có?

- Đừng quấy rầy nữa!

- Vì sao Mèo Con có cả một bộ lông đẹp thế mà em thì chỉ có mấy cái lông lơ thơ thế này?

- Thôi đi!

- Tại sao anh Chó Con biết ngoe nguẩy đuôi còn em thì chẳng có tí đuôi nào cả?

- Thôi im đi!

- Tại sao anh Dê Con có sừng mà em thì ngay cả một cái sừng xấu nhất cũng chẳng có?

- Thôi đi! Lui ra! - Anh Gà Trống tức điên lên.

- Lúc nào cũng lui ra... lui ra! Tại sao người lớn ai cũng trả lời những câu hỏi của trẻ con, còn anh thì lại không? - Gà Con trách móc.

- Tại vì em không hỏi mà chỉ có ganh tỵ! - Gà Trống trả lời nghiêm khắc.

Và đó hoàn toàn là sự thật!

Lừa và Hải Cẩu

Một cái cây đẹp mọc ngay giữa đồng.

Bác Lừa ta chạy băng đồng, mải nhìn ngang nhìn ngửa nên đâm bổ vào, nẩy đom đóm mắt.

Lừa giận lắm, bác ta đến bờ sông, gọi Hải Cẩu:

- Hải Cẩu ơi ! Anh có biết giữa cánh đồng có một cái cây mọc không?

- Sao lại không biết!

- Thế thì anh đi hạ cái cây ấy đi ! Răng anh sắc lắm mà...

- Để làm gì?

- Tôi vừa va phải nó, sưng hết cả mặt mũi lên đây này! Khốn khổ làm sao!

- Anh nhìn đi đâu?

- Nhìn đâu... nhìn đâu... Tôi mới mải nhìn có một tý mà ra nông nỗi này đây... Đi mà hạ cái cây đi cho rồi!

- Hạ đi thì tiếc lắm. Nó làm đẹp cho cả cánh đồng.

- Nhưng nó cản trở việc đi lại của tôi. Hạ nó đi anh !

- Tôi không muốn.

- Khó nhọc lắm sao?

- Không khó nhọc nhưng tôi sẽ không hạ.

- Tại sao?

- Tại vì nếu tôi hạ cái cây ấy xuống thì anh sẽ lại va vào gốc.

- Thế thì anh hãy đào cả gốc nó đi !

- Tôi mà đào cả gốc thì anh lại rơi xuống hố, què chân.

- Tại sao?

- Tại vì anh là con Lừa !

Bài Học Nhớ Đời
Mikhankốp

Gấu lớn cứ bắt nạt Thỏ nhỏ. Chẳng chi cả mà nó cứ tóm lấy Thỏ rồi bạt tai đến nỗi một bên tai Thỏ vẹo hẳn xuống.

Chú Thỏ khốn khổ khóc mãi, khóc hoài. Tai chú cuối cùng rồi cũng hết ê ẩm, nước mắt cũng đã khô, thế mà chú vẫn thấy đau. Chú phải làm gì đây? Tại sao chú lại cứ đụng phải cái gã Gấu hết lần này đến lần khác như thế kia chứ! Xưa nay chú chưa bao giờ phải chịu cái nông nỗi này. Nhưng lấy ai là người có thể giúp đỡ chú được? Gấu là ngã khỏe nhất trong khu rừng này. Còn Sói và Cáo là bạn chí thân của gã. Chúng vẫn thường về hùa với Gấu.

- Ai có thể giúp tôi được đây? - Thỏ than vãn.

- Được, tôi đây! – Có ai đó kêu lên.

Thỏ liếc con mắt trái và thấy Muỗi.

Làm sao bạn có thể giúp tôi được?

- Thỏ nói - Bạn làm gì nổi Gấu? Gã quá to, mà bạn thì nhỏ như thế. Bạn không đủ sức mạnh đâu!

- Được, đợi coi nhé! - Muỗi nói.

Gấu đã lang thang suốt ngày qua khu rừng nóng nực. Gã mệt mỏi và buồn ngủ, liền lăn ra đám cây mâm xôi nằm nghỉ. Nhưng khi ngã vừa nhắm mắt lại, thì gã nghe có tiếng gì vo ve bên tai: “Vi...e...é...”

Gấu biết đó là tiếng chú Muỗi. Gấu nín hơi đợi cho Muỗi đậu lên mũi. Muỗi lượn vòng quanh, vòng quanh và rồi cuối cùng đậu lên ngay chóp mũi của Gấu. Gấu vung bàn tay trái lên, đạp bóp một cái vào chóp mũi của gã! Như vậy là dạy cho gã một bài học rồi!

Gấu trở mình qua bên phải nhắm mắt lại. Nhưng đúng lúc đang ngáy dở, ngã lại nghe thấy tiếng gì vo ve bên tai: “Vi...e...é...”

- Thằng Muỗi phải cút đi ngay từ lúc đó rồi chứ!

Gấu nín thở nằm yên, giả bộ ngủ say, nhưng suốt thời gian đó gã lắng nghe, đợi cho Muỗi tìm nơi đậu khác.

Còn Muỗi thì cứ tiếp tục vo ve, vo ve rồi đột nhiên ngừng bặt.

- Thật là thoát nợ! - Gấu nhủ thầm và nằm duỗi ra. Nhưng, Muỗi đã lại nhẹ nhàng đậu lên tai Gấu và bò vô trong. Muỗi chích Gấu một cú đau dễ sợ! Gấu nhảy dựng lên. Gã vung bàn tay phải, đập vô tai gã mạnh đến nỗi nảy đom đóm mắt. Dứt khoát, cú đó thì đủ săn sóc cho cái thằng Muỗi đến tàn đời.

Gấu gãi tai và sửa soạn chỗ nằm. Gã có thể ngủ được rồi đây! Nhưng đúng lúc ngã vừa nhắm mắt, thì lại nghe có tiếng “Vi...e...é” quen thuộc.

- Thật là tai họa không thể chịu được nữa!

Gấu rền rỉ, vùng dậy, đâm đầu chạy khỏi cái nơi Muỗi đã đưa nó vào tròng. Gã trượt té, xô bừa qua các bụi cây, ngáp đến sái quai hàm, vừa đi vừa buồn ngủ đến suýt ngục xuống. Thế mà Muỗi vẫn ở ngay bên cạnh: “Vi...e...é”

Gấu lại tiếp tục chạy. Gã chạy đến hụt hơi rồi gục xuống dưới một lùm cây. Gã nằm đó thở hổn hển, dỏng đôi tai lên lắng nghe tìm Muỗi.

Khu rừng thật là yên vắng, và tối đen như mực. Tất cả các loài chim, thú đều đang ngủ ngon lành. Riêng Gấu trằn trọc và gần xỉu vì kiệt sức.

- Khốn khổ quá! - Gấu tự nhủ: - Cái thằng Muỗi nhép đó nó gây khốn đốn cho mình, đến chẳng còn nhớ nổi tên mình là gì nữa. Sung sướng là mình đã xoay xở thoát được. Bây giờ, cuối cùng thì mình cũng có thể ngủ được một chút.

Gấu tới dưới một bụi dẻ lớn. Gã nhắm mắt lại và ngủ vật vờ. Gã bắt đầu mơ. Gã thấy mình đang ở trong rừng, bất ngờ gặp một tổ ong đầy mật. Gã sắp thọc tay vô tổ ong thì đã nghe có tiếng vẳng tới: “Vi...e...é”.

Muỗi đã tìm được Gấu và cuối cùng lại đánh thức Gấu dậy!

Gấu gồi dậy, rên rỉ. Trong khi đó Muỗi tiếp tục bay vòng quanh đầu gã, lúc tới gần, khi xa xa, vo ve lúc to lên, khi nhỏ lại, cho đến lúc đột nhiên Muỗi ngừng hẳn. Muỗi đã biến mất rồi ư?

Gấu đợi một lát, rồi gã bò lết ra xa, vô một bụi cây, nhắm mắt lại. Toại nguyện. Gã vừa chợp mắt thì đúng khi đó, Muỗi cất lên giọng ca “Vi...e...é”.

Gấu bò lê ra khỏi bụi cây. Gã bắt đầu gào khóc.

- Thì mày muốn gì, hở loài sâu bọ? Tao cầu cho mày chết rũ! Mày đợi đấy! Tao không thèm ngủ một tí nào nữa. Tao sẽ tóm được mày cho mà coi!

Muỗi đã cho Gấu “khiêu vũ” đến tận lúc mặt trời lên. Nó đã làm cho Gấu hoàn toàn mệt lử. Suốt đêm Gấu chẳng được nghỉ lấy một chút nào. Gã đã tự đập gã đến thâm tím mình mẩy, để cố bắt cái thằng Muỗi nhép đó mà không được.

Mặt trời lên. Những con chim, con thú tỉnh dậy sau một đêm ngủ ngon lành. Chúng nhảy nhót và ca hót vui vẻ. Chỉ một mình Gấu không vui vẻ gì trước lúc bắt đầu một ngày mới.

Thỏ gặp Gấu ở ven rừng buổi sáng hôm đó. Gấu xù bước vấp, bước trượt, lảo đảo lê đi. Nó chẳng thế nào mở nổi con mắt ra nữa, vì quá buồn ngủ.

Thỏ cười đã đời! Nó cười đến suýt bể bụng ra mất.

- Cảm ơn Muỗi nhé!

- Thỏ vui vẻ nói khi vừa trông thấy Muỗi.

- Bạn thấy gã Gấu đấy chứ?

- Tất nhiên rồi! - Thỏ đáp rồi lại bật cười.

- Bạn thấy tôi cũng không đến nỗi bé nhỏ và yếu ớt quá như người ta tưởng, phải không?

Muỗi nói xong, vừa bay đi vừa cất giọng hát “Vi...e...é".