Tĩnh Huấn Giới Trẻ Giáo phận Banmêthuột lần III

Bài nói chuyện của ĐGM Vinh sơn Nguyễn Văn Bản trong ngày tĩnh huấn giới trẻ
Giáo phận Banmêthuột lần thứ III
22.07.2009

Giới Trẻ Bước Đi Trong Thần Khí
(MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC GIA ĐÌNH CÔNG GIÁO)
Các bạn trẻ thân mến,
Trong dịp họp mặt giới trẻ toàn giáo phận năm nay, chúng ta học hỏi thư mục vụ của HĐGMVN 2008 về chủ đề môi trường giáo dục gia đình. Như các bạn đã biết, đời sống của một gia đình lành mạnh, trên thuận dưới hòa, có khả năng nuôi dưỡng và giáo dục một con người phát triển một cách hài hòa. Tuy nhiên, do nhiều lý do khác nhau, đời sống gia đình hiện nay đang gặp một số những thử thách, và vì thế tạo ra những hệ lụy không được tích cực lắm trong đời sống chung và trong việc giáo dục con cái. Những kinh nghiệm về sự đổ vỡ nơi cha mẹ, hoặc nơi những người chung quanh, cũng có thể làm cho người trẻ có cái nhìn thiếu lành mạnh về đời sống gia đình. Những khó khăn xảy ra trong gia đình có những nguyên nhân mà nhiều khi chúng ta không để ý đủ, hoặc không đánh giá đúng mức. Chúng ta, những người trẻ công giáo, có thể chia sẻ với nhau những suy tư về những khó khăn này để thấy được nguyên nhân và tìm cách bảo vệ những giá trị tốt đẹp của gia đình công giáo.
Những khó khăn xảy đến trong các gia đình, cho dù là người công giáo hay không, đều giống nhau (vì tất cả đều là con người); nhưng cách hiểu và cách ứng xử trong từng hoàn cảnh thì có những điểm khác nhau. Tại sao ? Tại vì người công giáo đúng nghĩa được nuôi dưỡng trong đức tin, và vì thế mỗi phản ứng của chúng ta là cách ứng xử trong đức tin. Chính niềm tin vào Thiên Chúa ban cho chúng ta sức mạnh để nhìn thấy được điểm đến, xuyên qua những khó khăn trong hiện tại (kiên trì như thấy Đấng Vô Hình). Mẫu gương của Chúa Giê-su, qua mầu nhiệm Thập Giá, giúp cho người công giáo hiểu rằng tình yêu được biểu lộ qua những hy sinh âm thầm; thành công không dừng lại ở những hình thức bên ngoài, nhưng là một sự biến đổi tự bên trong, trở nên con người mới. Kinh nghiệm của các Tông Đồ cho chúng ta thấy được rằng ơn Chúa không chịu thua sự cứng lòng của con người. Chúng ta hãy để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn chúng ta bước đi theo Chúa Giê-su Kitô.
I/ Những khủng hoảng của gia đình hiện nay
"Là người Việt Nam, chúng ta tự hào về một truyền thống gia đình trên thuận dưới hòa, trong đó lòng hiếu thảo có vị trí quan trọng đối với đời sống gia đình và xã hội. Có thể nói đó là một yếu tố căn bản để con người có thể thành nhân và thành tài.
Nhưng truyền thống tốt đẹp đó đang có nguy cơ bị xói mòn và mai một. Có những gia đình đang trở thành một thứ quán trọ thay vì là tổ ấm yêu thương. Có nhiều người cao tuổi bị con cái bỏ rơi, không nơi nương tựa. Nạn bạo hành gia đình còn khá phổ biến, đặc biệt nhiều phụ nữ chưa được tôn trọng và yêu thương xứng đáng với phẩm giá con người. Tỷ lệ ly hôn ngày càng gia tăng và hậu quả là những trẻ em thất học, trẻ em bỏ nhà đi bụi đời ngày càng nhiều." (MTGDGĐCG 10).
Chúng ta thử dừng lại ở một vài điểm mà đoạn thư trên nhấn mạnh:
+ Gia đình là một quán trọ : quán trọ là nơi người ta cần chỗ ăn, chỗ ngủ; không có quan hệ tình cảm; mối tương quan tiền bạc và nhu cầu.
Nguyên nhân : có thể là do công việc làm, mỗi người mỗi giờ khác nhau; nhưng cũng có thể do không biết trân trọng đời sống gia đình, không biết quan tâm đến nhau. Vợ chồng không biết dành thời giờ cho nhau, bố mẹ không biết quan tâm đến con cái. (thói quen nhậu với bạn bè mỗi chiều là dấu hiệu cho thấy sự thiếu quan tâm đến những người mà mình có trách nhiệm).
+ Cha mẹ già yếu bị con cái bỏ rơi : cha mẹ trở thành gánh nặng; chăm sóc cho bố mẹ trở thành bổn phận phải làm, chứ không còn là cách để thực thi lòng hiếu thảo.
Nguyên nhân : thiếu sự yêu thương ngay từ nhỏ, nên mối liên hệ giữa cha mẹ và con cái thiếu mặn mà; tính tự lập và tính thích độc lập tạo cho con cái không muốn sống chung với những thành phần khác trong gia đình. Tính ích kỷ của người bạn đời cũng làm cho đời sống chung trở nên khó khăn hơn.
+ Người phụ nữ chưa được tôn trọng và yêu thương xứng với phẩm giá con người : chưa được tôn trọng đúng mức như là người cùng chia sẻ cuộc sống và đem lại cho người chồng những giá trị tốt đẹp, hạnh phúc; thậm chí có khi bị coi nhưng là phương tiện, không biêt trân trọng cho đủ.
+ Nạn ly hôn càng ngày càng gia tăng : người ta không chịu chấp nhận nhau; không muốn hoán cải và được hoán cải; thích những giải pháp dễ dãi; thiếu tinh thần trách nhiệm với nhau.
Nguyên nhân : những điều được coi như là nền tảng của đời sống hôn nhân bị thay đổi. Sự thay đổi trong môi trường xã hội cũng làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự trung thành trong hôn nhân.
II/ Người trẻ công giáo củng cố những giá trị căn bản của gia đìnhcông giáo
1/ Người trẻ công giáo ý thức rằng :
+ Cuộc sống của mình là một hồng ân Chúa ban. Nếu cuộc sống mình đáng quí, thì cuộc sống của người khác cũng đáng quí như thế. "Vậy tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta." (Mt 7, 12). Cuộc sống con người đáng kính trọng vì con người được tạo dựng giống hình ảnh của Thiên Chúa và được Chúa Giê-su cứu chuộc bằng giá máu của Ngài. Thân xác con người không phải là phương tiện để thỏa mãn các đam mê thấp hèn, nhưng là để chúng ta sống một đời sống tốt đẹp, có ý nghĩa. Tôi không có quyền lợi dụng thân xác của chính mình, cũng như của anh chị em tôi.
+Tình yêu là một món quà cần phải được trân trọng : Chúa Giê-su đã yêu thương thế gian hơn cả mạng sống mình "không có tình thương nào cao quý hơn tình thương của người hy sinh tính mạng vì bạn hữu của mình." (Ga 15, 13). Bởi vì người ta không biết quí trọng tình yêu cho đủ, nên đã xảy ra những hệ lụy tiêu cực trong gia đình.
+ Để có được những gia đình tốt trong tương lai, người trẻ công giáo phải tự huấn luyện mình sống trong đức tin và với lương tâm công giáo ngay từ bây giờ. Những thói quen trong thời trai trẻ có ảnh hương rất lớn trong cách ứng xử với nhau trong đời sống gia đình.
+ Cần biết đón nhận cuộc sống và ứng xử với tha nhân theo sự hướng dẫn của Tin Mừng. Chính Chúa Giê-su là tiêu chuẩn hành động, chứ không phải là những phán đoán, cảm hứng nhất thời của tôi.
2/ Người trẻ công giáo quyết tâm
+ Tập sống dưới cái nhìn yêu thương của Thiên Chúa
+ Đặt mọi giá trị căn bản của cuộc sống trên nền tảng đức tin. Tập đọc và hiểu ý nghĩa của các biến cố Chúa gởi đến trong cái nhìn đức tin.
+ Biết sống theo sự thúc đẩy của Thần Khí, sống theo gương của Chúa Giê-su.
+ Biết chấp nhận mình cũng như người khác để tập thăng tiến bản thân.
+ Tôn trọng tha nhân. Tôn trọng đời sống phái tính. Hiểu rằng chỉ trong đời sống hôn nhân, người ta mới có quyền chia sẻ những cảm xúc trên thân xác của nhau. Thân xác là đền thờ Chúa Thánh Thần. Xúc phạm đến con người, khi biến con người thành phương tiện, là xúc phạm đến chính Thiên Chúa.
+ Phân biệt một cách trưởng thành những đòi hỏi theo bản năng và những cử hành của tình yêu.
+ Quyết tâm bảo vệ tình yêu gia đình theo cách của người kitô giáo.
Các bạn trẻ thân mến,
Sống trong một xã hội khá phức tạp như hiện nay, thật là khó để lắng nghe lời dạy bảo của Chúa và can đảm sống theo tiếng nói của lương tâm công giáo. Chúng ta cảm thấy ngần ngại, sợ hãi, vì cảm thấy mình lạc lõng, nhỏ bé trong trào lưu xã hội hiện nay. Hãy can đảm lên vì biết rằng bên cạnh bạn, còn có biết bao nhiêu người bạn trẻ thiện chí khác nữa. Hãy tỏ thiện chí bằng những hành động cụ thể, bạn sẽ nhận được nhiều sự ủng hộ đồng tình. Thánh Thần luôn ở bên bạn để dẫn đưa bạn bước theo chân Chúa Giê-su. Thánh Thần đang biến đổi bộ mặt thế giới này, và Ngài làm điều đó nhờ chính trái tim và bàn tay của các bạn trẻ công giáo chúng ta. Các bạn có dám tin vào điều này không ?

ĐGM Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản
Giám mục Giáo phận Banmêthuột