NOI GƯƠNG ĐẤNG CHĂN CHIÊN LÀNH

Đang trốn trong vườn mía, linh mục Đăng đình Viên bỗng hoảng hốt nghe tiếng kêu thảm thiết của đứa bé con người chủ nhà đã cho cha trú ẩn. Thí ra, quan quân đang tra hỏi cậu bé chỉ cho cha ẩn trốn.

'' Gie-su, Ma-ri-a, cứu con với! ''

Qủa là chua xót khi nghe thấy tiếng kêu la đau đớn trong cung giọng ngây thơ đó! cha Viên có thể chịu đựng tiếng kêu xé lòng đứt ruột đó không ? cha có thể đang tâm trong hoàn cảnh ẩn trốn như thế không? Làm chủ chiên phải sẵn sang phục vụ đàn chiên. Nếu vì sứ vụ, cha đã phải trốn tránh quan quyền thì lúc này đây, cũng chính sứ vụ đá đã thúc đẩy cha phải ra mặt để cừu đứa trẻ. Cha bước ra khỏi vườn mía kín đáo và nói: '' Tôi là đạo trưởng Viên mà các ông đang muốm bắt đây. Xin đừng làm khổ đứa trẻ này nửa ''.

Giuse Đặng đình Viên còn có tên thật là Lương. sinh năm 1785 tại làng Tiên Chu, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Khi còn nhỏ , cậu sống và học hành ở họ Vân, huyện Ân Thi là quê ngoại cậu. Khi cha mẹ qua đời, cậu Viên theo giúp các linh mục thừa sai, nên được vào chủng viện.

Năm 1821, thầy Viên thụ phong linh mụcvà coi sóc giáo hữu lành Lục Thủy, tỉnh Nam Định. Hai năm sau, cha được cử đi giảng đạo ở xứ Bắc,, giúp các họ Đồng Bài, Thiết Nham, Như Thiết, An Mỳ. Suốt 17 năm thi hành sứ vụ linh mục, cha Viên nổi tiếng là linh mục đạo đức, siêng nắng đối vối mọi công việc, làm sáng danh chúa, cha được mọi người nhận biết yêu mến.

Ngày 17/4/1838, thấy giãng Vũ văn Lân được cha cử đi lãnh dầu thứ Năm Tuần Thánh, thì bị bắt cùng với bức thư mà cha gửi cho Hai Đức Cha và bốn linh mục khác, Các quan định giấu nhẹm sáu bức thư này đi, nhưng tổng đốc Trịnh quang Khanh lại đem về khoe với vua Miinh Mạng. Vua liền thỉnh nộ cho giằng quan phía bắc bao tre cho tà đạo và đe dọa truật chức quan Trịnh quang Khanh nếu không bắt được người gửi đến. Tuần phủ Hưng Yên là Hà Thúc Lương được lệnh bằng mọi giá phải bắt được cha Viên, nếu không phải chịu tội thay.

Không ngờ chỉ một chút bất cần, những lá thư của cha Viên là nguyên nhân một chiến dịch bắch hại đẩm máu tại Nam Định và Hưng Yên. Hai Đức Cha Đen-ga-gô Y và Hơ-na-rét Minh, cha chính Hiền và bao tử đạo, chưa kể các tổn thất về cơ sở và việt xáo trộn sinh hoạt tôn giáo ở tại các giáo xứ. Gia mạo thư cửa gia đình cha và mua thuốc hai người bà con vơi cha cùng la người công giáo, cầm thư để đi tìm người chỉ chổ cha trốn.

Ngày 1/8/1838, sau khi biết chắc được cha đang ẩn trốn ở họ Câu Chay, xã Như Thiết, quan cho lính đến vây bắt, nhưng cha kịp thời chạy vào khu vườn mía rậm rạp. Eó le thay, quan quân tức giận vì bắt hụt cha, đã dùng mưu bắt ngay đứa bé con trai chủ nhà mà cha đang ẩn ra tra khảo. Chính sự đau đớn và kêu la thảm thiết của cậu bé đã làm cha xúc động và ra trình diện. Thế là cho em bé một bát nước lã, mà chính bản thân của cha. Hành vì cao thượng đó chắc trắn đã do tấm gương tuyệt vời của Đấng Chấp nhân hy sinh chính mạng sống để cứu độ nhân loại.

Tại tỉnh Hưng Yên, quan cho bắt cha Viên dịch các bức thư của cha đã bị tịch thu trước đây ra tiếng Việt. Đến lúc không thấy bức thư đó không có gì là bí mật hay âm mưu gì cả, họ liền khuyên cha chối đạo để tha về, cha Viên cương quyết trả lời: ''Dù có chết tôi cũng không qua khóa. Tôi là đạo trưởng mà quà khóa thì ai theo đạo nửa? '' Nagỳ 3/8, án lệnh về đến tỉnh. Các quan cố thuyết phục cha lần cuối nhưng vô hiệu, nên tuyên đọc bản án và đem thi hành ngay hôm đó. thẻ bài của cha ghi như sau:

'' Đạo Trưởng Đặng Đình Viên, tùng gian tà đạo, liên lạc đạo trưởng Tây Nam, tụ tập đạo đồ, đạo chủng , đạo thư bất đẳng qua khóa, vi phạm quốc pháp, luật hình trảm quyết '' (1).

Trên đường ra pháp trường Ba Tòa, cha Viên sung sướng cảm động tạ ơn Chúa. Khi đó hai người họ hàng đã tiết lô chỗ trú ẩn của cha đến xin cha tha thứ. cha nhân từ nói: '' Cha tha cho các con...''. Cũng như Chúa Giê-su trước giây phút cuồi cùng trên Thập Gía sẵn sàng tha thứ cho kẻ làm hại và giết Ngài, , giờ dây cha Viên vui mừng ban lơi tha thứ cho hai người nộp minh.

Sau khi ăn chút cơm, cha Viên quỳ trên chiếc chăn Bông được trải sẵn, ngửa mặt lên trời cầu nguyện. Giờ hành xử đá đến, lý hình vung gươm, đưa vị chứng nhân Đức-Ki-Tô đầy lòng trắc ẩn lên đài vinh quang tử đạo. Các tĩn hữu ùa vào thấm múa vị tử đạo. Một người lính thấy vậy lấy áo ngài cắt ra bán cho họ một nửa. Hốm đó là ngày 21 tháng 8 năm 1838. Thi hài cha đã được khoảng 300 tin hữu rước long trọng vầ an táng tại nhà thờ Tiên Chu.:118::118::118::118::118: