Không chỉ trẻ thơ bị chăn dắt, ở TP.HCM nhiều cụ ông, cụ bà ốm yếu, bệnh tật cũng bị những nhóm người bất lương chăn dắt đi ăn xin, bán vé số... Những kẻ chăn dắt này lợi dụng tuổi “xế chiều” già yếu của các cụ cùng sự thương hại của người đi đường mà trục lợi.
Một cụ già thuộc đường dây ông C. (Thanh Hóa) nhận tiền
bố thí của người qua đường trên cầu Ông Lớn (đại lộ Nguyễn
Văn Linh, Q.7). Khi chúng tôi hỏi chuyện, cụ hoảng sợ dùng
nón che mặt
Xe đẩy một cụ bà bán vé số qua nơi những kẻ chăn dắt tranh
thủ ăn nhậu (bìa phải), chờ các cụ bán xong thu tiền
Hai người đàn ông ngồi vắt vẻo phía ngoài một quán nhậu ở quận 3
chờ các cụ bán xong để thu tiền
Hơn 25 cụ già độ tuổi 63-82 (hầu hết quê ở Tuy An, Phú Yên) tại một tụ điểm
trong con hẻm đường Phạm Văn Hai (P.5, Q.Tân Bình). Mỗi ngày các cụ ngồi
xe lăn rong ruổi khắp hang cùng ngõ hẻm bán vé số từ 17g đến 1g-2g sáng
mới trở về nhà. Đây là đường dây do ông chủ tên H. (Phú Yên) chăn đắt.
Trong ảnh: các cụ ngồi chờ chủ phát vé số để đi bán
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Im...bnailID=377420
Hình ảnh hàng chục ông cụ, bà cụ 70-80 tuổi lụ khụ ngồi lọt thỏm trong những chiếc xe lăn, trên tay là những xấp vé số, đằng sau họ là những người khỏe mạnh đẩy xe hoặc hình ảnh các cụ ngồi co ro, run rẩy bên lề đường ăn xin xuất hiện ở nhiều tuyến đường, cây cầu trên địa bàn TP.HCM... Mấy ngày qua, Sài Gòn trở lạnh, các cụ vẫn phải lê lết thân già dưới sương đêm, trong những đợt gió rét lạnh trên đường...
PV Tuổi Trẻ đã lần theo ba đường dây chăn dắt người già tại Sài Gòn. Đường dây chăn dắt người già đi ăn xin do tên C. (quê ở Quảng Lưu, Quảng Xương, Thanh Hóa) cầm đầu. Cứ khoảng 20g, C. lại chở các cụ ông, cụ bà trên 70 tuổi tới các cây cầu Ông Lớn, Ông Bé... trên đại lộ Nguyễn Văn Linh (Q.7) để “hành nghề” ăn xin.
Suốt quá trình các cụ ngồi co ro xin tiền trên cầu, C. luôn di chuyển một cách bí mật để giám sát. Cứ khoảng vài giờ, C. lại chở các cụ thay đổi địa điểm từ cây cầu này qua cây cầu khác.... Đến khoảng 0g, C. đảo xe một vòng đón các cụ về phòng trọ tại khu trọ gần sân bóng đá Kim Sơn (ấp 4, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh).
Tương tự, đường dây chăn dắt người già yếu đi bán vé số do một người đàn ông cũng tên C., quê ở Phú Yên tổ chức.. C. thường về Phú Yên gom các cụ già yếu tại địa phương có hoàn cảnh khó khăn, neo đơn vào TP.HCM dẫn đi bán vé số. C. thuê một dãy phòng trọ trên đường Nguyễn Đình Chiểu (Q.3) làm nơi trú ngụ và điều phối hoạt động của các cụ già.
Một cụ ông trong nhóm cho biết: “Tụi tui già yếu rồi không làm được gì ở quê nữa, anh C. dẫn vào đây bán vé số. Cứ bán xong phải giao tiền ngay và vé số thừa cho chủ. Mỗi tháng chủ trả khoảng 1 triệu đồng”.
Nước mắt tuổi xế chiều
Đằng sau hình ảnh những cụ già gầy yếu ngồi co ro ăn xin bên lề đường hoặc ngồi lọt thỏm trong chiếc xe đẩy, lê lết khắp hang cùng ngõ hẻm bán vé số... là một hệ thống chân rết của những kẻ chăn dắt ăn bám người già.
Lưng còng sát đất nhưng đêm đêm các cụ phải bán vé số đến khuya mới được về nghỉ ngơi - Ảnh: Đ.D.
20g.. Đây là lúc “ông chủ” tên C. (quê Thanh Hóa) “áp giải” các ông lão, bà lão “cái bang” từ một khu nhà trọ ở ấp 4, xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, TP.HCM ra các ngả đường “hành nghề” ăn xin. Tập trung chủ yếu ở đường Nguyễn Văn Linh, Q.7, TP.HCM.
Vắt kiệt tuổi già
Từ thời gian này đến quá nửa đêm, nhiệm vụ của những cụ ông, cụ bà 70-80 tuổi là phải ngồi trên đường để xin tiền. Rất nhiều người đi đường thấy những hình ảnh thương tâm này đã bỏ tiền vào chiếc nón trên những đôi tay gầy gò, run rẩy của các cụ. Không ai có thể ngờ phía sau các cụ, từ trong một góc tối gần đó, C. ngồi trên xe rung đùi quan sát và nhẩm tính số tiền sẽ thu được.
Đến khoảng 22g, C. bắt đầu xuất hiện, vòng xe một lượt rồi chở một số cụ “hoán đổi” địa điểm ngồi xin tiền. 24g đêm, C. vòng xe chạy ngược chiều đại lộ Nguyễn Văn Linh dồn các cụ lên xe gắn máy chở về phòng trọ.
“Đại bản doanh” của đường dây cái bang người cao tuổi này là căn nhà trọ xập xệ mà các cụ chen chúc nhau ngả lưng mỗi đêm. Số tiền xin được của người đi đường, các cụ đều phải nộp cho C. để đổi lấy những bữa ăn qua ngày. “Cơ sở” cái bang này tồn tại đã lâu, thỉnh thoảng C. lại về Thanh Hóa “tuyển” thêm các cụ có hoàn cảnh neo đơn, khó khăn để đưa vào TP.HCM.
Giọt mồ hôi cuối đời
”Đổ oan cho tôi tiếng xấu”
“Ông chủ” H. khoe: “Những cụ già ở đây với tôi đều là những người bị gạt ra rìa vì đã mất sức lao động. Tôi tập hợp các cụ lại, đại diện thuê phòng, tiền vốn mua vé số từ đại lý phát cho các cụ hằng ngày đi bán là do tôi mượn từ ngân hàng đấy!? Tôi vất vả lo cho các cụ cơm ăn hai bữa, đồng vốn, chốn ở...
Thế mà nhiều người lại đổ oan cho tôi tiếng xấu là lười biếng lao động, ăn bám vào người già. Tôi từng bị đánh no đòn bởi những người mua vé số phát hiện tôi đứng từ xa chờ các cụ ra để tiếp tục đẩy đi chỗ khác bán...”.
Tụ điểm chăn dắt người già của “ông chủ” N.N.H., quê Phú Yên, ở đường Phạm Văn Hai, phường 5, Q.Tân Bình. Đường dây này đã tồn tại hơn hai năm nay với hàng chục ông cụ, bà cụ già yếu chuyên đi bán vé số phục vụ “ông chủ”.
Sau nhiều lần thay đổi địa điểm, hiện H. đưa các cụ tới một căn nhà trọ nằm sâu trong con hẻm trên đường Phạm Văn Hai. Nơi đây, gần 30 cụ già ốm yếu từ 60-80 tuổi cùng nhiều người khỏe mạnh đẩy xe cho các cụ chen chúc nhau ở trong một gian nhà trọ chật hẹp. Những tháng cao điểm “làm ăn” tại đây có gần 60 cụ.
Phương thức hoạt động của đường dây này là một số người khỏe mạnh đẩy xe cho các cụ già đi bán vé số. “Ông chủ” và những người này ăn chia nhau số tiền lời thu được từ việc bán vé số của các cụ già.
Cụ bà Đ.T.Y., 72 tuổi, vừa ngồi bóp chân vừa đếm lại xấp vé số để bắt đầu một ngày rong ruổi khắp hang cùng ngõ hẻm, kể: “Mỗi ngày tui đi bán từ 5g chiều đến 1-2g sáng thì về. Cách ăn chia với chủ là nếu bán được 100 vé số loại 10.000 đồng/vé, tiền lời là 100.000 đồng thì chủ lấy 30.000 đồng, tui còn 70.000 đồng. Trừ chi phí cho người đẩy xe, tiền lời còn lại sau một ngày rong ruổi khoảng 20.000-30.000 đồng”.
Ở Phú Yên, cụ Đ.T.Y. cũng có con cháu nhưng: “Thấy tụi nó nghèo khó quá tui ngồi không không đành. Nghe trong xóm có nhiều người theo chú H. vào Sài Gòn bán vé số cũng kiếm được đồng một đồng hai sống qua ngày, tui cũng xin theo. Tui tính đợt này nghỉ vì không đi nổi nữa nhưng nhà cửa của con cháu ngoài quê tan tành theo bão lũ nên tôi nuốt nước mắt đi bán tiếp để tự nuôi thân” - cụ Y. vuốt những giọt nước mắt trên hai gò má già nua, tâm sự.
Nỗi ảm ảnh lớn nhất của các cụ già tại đây là những tên lưu manh giật vé số. Hầu như ngày nào cũng có cụ bị trường hợp này. Mặc dù có “ăn chia” và mấy vòng giám sát của “ông chủ” cùng người đẩy xe nhưng khi mất vé số thì chỉ có các cụ phải chịu bồi thường. Sau những lần bị giật vé, số nợ của các cụ với H.. lại tăng. Thậm chí theo chính lời của H., có những cụ già đến chết vẫn còn mắc nợ tiền vé số của anh ta.
“Ở cái tuổi 70-80 của tụi tui chắc cũng không sống được bao lâu nữa. Chắc những giọt mồ hôi, nước mắt này là những giọt mồ hôi, nước mắt cuối đời. Tụi tui biết mình bị ăn chặn đầu này đầu kia nhưng cũng đành vì ít ra mình cũng còn lại chút đỉnh đủ để nuôi thân” - một bà cụ nghẹn ngào
Trên 25 cụ gìa trong đường dây của N.H.H. ngồi chờ chủ phát vé số để đem đi bán
Ánh Đ.D.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trên địa bàn TP.HCM hiện có hàng chục đường dây chuyên chăn dắt người già đi ăn xin và mua bán vé số dạng này. Có đường dây 5-10 cụ nhưng cũng có nơi tập trung đến 40-50 cụ. Mỗi đường dây đều do một “ông chủ” quản lý.. Các “ông chủ” như H., C., M., T..... hầu hết ở lứa tuổi 30-40, có người xuất thân cũng từ dân bán vé số dạo hoặc người từng sống lang thang khắp nơi, cũng có người từng là “phụ tá”, giúp việc cho các “ông chủ” khác rồi sau đó ra “hành nghề” riêng.
Chiêu thức chung của các “ông chủ” này thường là lợi dụng những người già neo đơn, cuộc sống khó khăn là dân đồng hương của họ ở các vùng Phú Yên, Tuy Hòa, Quảng Ngãi, Thanh Hóa... cả tin vào người cùng quê để chiêu dụ vào Sài Gòn bán vé số, ăn xin sẽ được bao ăn ở và cho một số tiền phòng thân, gửi về cho con cháu ở nhà.
Sau đó, những cụ già này sẽ được gom về tập trung ở những căn phòng trọ và ứng vốn cho đi bán vé số, tiền lãi sẽ nộp lại cho “ông chủ”, tỉ lệ ăn chia tùy theo “chủ” quyết định. Khắc nghiệt hơn, những cụ già trong các đường dây ăn xin thường được “tuyển” từ người già cô độc, có hoàn cảnh khó khăn nhất mà nếu không phục vụ cho “ông chủ” thì sẽ không có khoản thu nhập nào để sinh sống. Những người già này phải nộp hoàn toàn tiền ăn xin cho “chủ” chỉ để đổi bữa ăn qua ngày.
Mỗi năm, các “ông chủ” thường về quê 2-3 lần để “tuyển” người già vào đường dây chăn dắt của mình. Cá biệt như M. ở Tân Bình, C. ở quận 5... còn đưa cả cha mẹ ruột của mình đi ăn xin. Để đề phòng các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý, nhiều đường dây còn đề nghị các cụ ông, cụ bà làm tờ cam kết, giấy xác nhận “tự nguyện” đi ăn xin, bán vé số cho các nhóm.
=====================================================================
Ý kiến bạn đọc
* Thật đau lòng trước những hình ảnh và những gì các cụ ông, cụ bà phải chịu đựng. Phải chăng các cấp chính quyền nên có những biện pháp ngăn chặn tình trạng này, hi vọng rằng qua bài báo này quyền lợi của các cụ già sẽ được quan tâm hơn.
ĐINH CÔNG LỢI
* Đọc bài này tôi thấy rất phẫn nộ với những kẻ ăn bám và bóc lột này. Tuy nhiên tôi thấy các cấp chính quyền không làm tròn trách nhiệm của mình. Tỉnh nào cũng có Trung tâm nuôi dưỡng người già neo đơn, Trung tâm nuôi trẻ mồ côi... nhưng lại ít thấy tỉnh nào làm tốt vấn đề này. Xã hội còn nhiều vấn đề phải đối mặt về sự suy đồi đạo đức như: Con cái ngược đãi cha mẹ, cha mẹ bỏ rơi con cái... chính điều này cũng góp phần không nhỏ cho những kẻ vô lương tâm kia có điều kiện để lợi dụng.
NGO TRUNG QUANG
* Đọc bài báo nay tôi cảm thấy xót xa quá. Trong khi nhiều người già được vui vẻ bên con cháu ở tuổi xế chiều thì họ phải sống cảnh lang thang qua từng con phố. Tôi không biết tại sao bọn người chăn dắt đó lại nỡ sống trên đồng tiền mồ hôi của những người già neo đơn như thế. Tôi nghĩ chính phủ phải có chính sách hỗ trợ cho những người già neo đơn và phải có biện pháp xử lý thật nghiêm khắc đối với những kẻ chăn dắt đó.
Một bạn đọc
* Đọc và nhìn những hình ảnh đó, tôi thật là đau lòng. Ở cái tuổi mà đáng ra phải được vui vẻ cùng con cháu, được con cháu phụng dưỡng, chăm sóc thì các cụ phải đi bán vé số, đi xin ăn trong cái nóng của Sài Gòn hay cái se lạnh về đêm ở Sài Gòn.
Chính quyền có thấy và biết những chuyện này không? Tại sao ngay tại thành phố Sài Gòn lại xảy ra tình trạng này, du khách nước ngoài sẽ đánh giá về thành phố "Hòn Ngọc Viễn Đông" như thế nào?
Thiết nghĩ nhà nước cần phải lập một trung tam an dưỡng dành cho người già neo đơn, bất hạnh
TÔ NHẬT HOÀI PHƯƠNG
* Hình ảnh mà các cụ ngồi xe đẩy bán vé số thì chắc chúng ta ai cũng đả từng thấy qua, nhưng tôi không tin vào mắt mình khi nhìn thấy bữa cơm mà bọn chăn dắt cho các cụ ăn. Rất cảm ơn Tuổi Trẻ đã cho chúng tôi biết những hinh ảnh này. Mong các cơ quan chức năng có hành động cụ thể chứ không nói bằng lời được. Tôi nghĩ cơ quan chức năng nên có một đường dây nóng để dễ dàng cho người dân báo khi chứng kiến những việc chăn dắt trên.
DO LONG NIEN
* Thật buồn và thương cho các em, các cụ. Và nhục cho những kẻ mất đi giá trị̣ làm người, có thể kiếm sống bằng sức lao động của các em, các cụ. Tôi tin những người này sẽ phải trả giá đắt cho những gì họ làm. Mong các cơ quan chức năng cần quan tâm hơn vấn đề này.
D.T.N
* Sao lại có thể đối xử tàn ác với những người đáng tuổi cha mẹ mình như thế. Tôi thật sự bức xúc và thương các cụ nhiều quá. Mong các cơ quan chức năng bắt gọn bọn chăn dắt này, và đưa các cụ vào trại dường lão để an hưởng tuổi già.
THU HỒNG
* Sao những kẻ chăn dắt kia không nghĩ có một ngày họ hay người thân họ bị chăn dắt như thế? Tôi nghĩ các nhà báo nên chủ động gửi những tư liệu của mình cho cơ quan công an để họ có thể tóm cổ những kẻ vô lương kia. Nếu không làm được như vậy thì các bài báo này hoàn toàn không giúp ích gì cho những cụ bà, cụ ông đang bị chăn dắt ấy.
H.N.K.
* Những cụ già này đáng lẽ phải được an hưởng tuổi già, vui cùng con cháu. Thế mà còn bị những kẻ bất lương bóc lột sức lao động. Thật đúng là những người tán tận lương tâm. Tôi hết sức bất bình và căm phẫn khi nhìn thấy những hình ảnh như vậy. Mong các cơ quan chức năng sớm có biện pháp chấm dứt tình trạng trên.
NGUYỄN QUỐC ĐIỀN
* Đọc bài báo này tôi thật sự bức xúc quá. Các cơ quan chức năng đã có biện pháp gì để hạn chế tình trạng này?
Cách đây không lâu tôi có đọc trên báo là tại Đà Nẵng đã dẹp được hiện tượng này, vậy tại sao TP.HCM chưa làm được điều đó? Cần phải có sự quyết liệt hơn nữa để tình trạng này không còn nữa, nhìn những mảnh đời các cụ già phải làm công việc giữa đêm khuya, bữa cơm đạm bạc như vậy thử hỏi làm sao có thể cầm lòng được!
PHAN THANH LIÊM
* Đúng là những ông chủ này quá ác, lợi dụng sức già yếu của những ông bà cụ đáng tuổi cha mẹ mình. Đề nghị báo Tuổi Trẻ có biện pháp gì đó để giúp các ông bà cụ được an nhàn lúc tuổi về già.
NGUYỄN NGỌC THƯƠNG
* Tôi thật đau lòng khi nhìn thấy cảnh các cụ phải lê thân xác còm cõi già nua đi bán vé số kiếm sống, phải đi làm cho những kẻ bất lương mất hết nhân tính trong khi các cụ đã bước sang tuổi thất thập cổ lai hi, tuổi cao sức yếu.
Mùa đông sắp về, tôi hi vọng các cấp chính quyền sẽ có biện pháp giúp các cụ có cuộc sống no ấm trong những ngày đông giá lạnh, và những ngày còn lại của cuộc đời sẽ là những ngày nhiều niềm vui, hạnh phúc.
Một ước mơ giản dị như vậy khó lắm sao?
NGUYỄN SƠN
* Tôi thật sự phẫn nộ và đau lòng trước những hình ảnh phóng sự mà mình đã xem. Nhìn những cụ già như ông bà cha mẹ mình thật xót ruột. Một xã hội phát triển mà như vậy sao? Nhân cách con người thật không lường được.
Thiết nghĩ Nhà nước cần đưa ra điều luật thật khắt khe, xử phạt đích đáng những kẻ thiếu tính người như vậy, cần thiết thì vẫn phải có án hình sự phạt tù để răn đe, đồng thời Sở Lao động - thương binh & xã hội cần có phương án thích hợp để quản lý, chăm lo những người già và trẻ em cơ nhỡ hay có hoàn cảnh khó khăn. Nếu cần thiết hãy lập ra quỹ bảo trợ phương án này, có thể phát động phong trào từ đóng góp của người dân.
Rất mong mỏi một mai tôi cũng như bao người, trái tim không còn thấy nhói đau một lần nữa...
NGUYỄN AN
* Bên cạnh chăn dắt trẻ em, tình trạng chăn dắt người già là một vấn đề xã hội đáng báo động. Tôi nghĩ các cơ quan chức năng phải vào cuộc thôi, chứ như việc chăn dắt trẻ em mà báo chí đã nêu đến nay vẫn "im hơi lặng tiếng" đó thôi.
BÌNH CHÂU
* Cả việc chăn dắt trẻ em ăn xin, chăn dắt người già như thế này tại Đà Nẵng đã không còn từ lâu, thành phố giải quyết rất tốt.
HUY CƯỜNG (Liên Chiểu, Đà Nẵng)
-----------------
Bạn có ý kiến ra sao về vấn đề này? Hãy chia sẻ với bạn đọc Tuổi Trẻ Online, gửi thư về tòa soạn qua địa chỉ email tto@tuoitre.com.vn hoặc trong phần Ý kiến bạn đọc dưới đây. Cám ơn.
