TẠI SAO TÔI QUAN TÂM ĐẾN GIÁO DỤC CÔNG GIÁO?

Tôi tự hỏi: Tại sao tôi phải quan tâm đến giáo dục Công Giáo? Và tôi tự trả lời: thưa, vì tôi là Con Người, và vì tôi là một Người Công Giáo .

Là con người, tôi học được rằng giáo dục đóng vai trò trọng yếu trong việc đem lại một đời sống có phẩm chất, sáng tạo, nâng cao giá trị đời sống con người. Vì giáo dục đã chứng minh được trong lịch sử là giúp xóa đói, giảm nghèo, giúp cung cấp nhiều cơ hội cho con người phát triển, làm cho con người tự tin nhờ vào kiến thức, mà kiến thức chính là sức mạnh thực sự.

Giáo dục tốt là chìa khóa đưa đến thành công.

Là con người, không ai chịu giam hãm trong những hạn chế của mình, mà chờ cơ hội để phát triển. Triết gia Plato đã không chịu ngồi trong hang động để nhìn ánh sáng trên bức tường, mà ông muốn ra khỏi động để nhìn nguồn sáng là mặt trời.[1]

Tiền bạc, vật chất có thể cho con người đủ ăn , đủ mặc. Nhưng con người không là con vật chỉ sống theo bản năng: đói ăn, khát uống. Con người sống có lý tưởng, nghĩa là con người muốn tìm kiếm hạnh phúc, và thõa mãn những thắc mắc, hiếu kỳ trước những huyền bí của cuộc sống.

Giáo dục tốt, cung cấp cho con người một căn bản giá trị sống, không chỉ cho cá nhân, mà còn cho tập thể.

Trong thực tế, giáo dục tốt cung cấp cho con người điều kiện để có một cuộc sống thoải mái . Nhưng không phải tất cả mọi chế độ cai trị hay tất cả các nhà lãnh đạo đều coi trọng việc giáo dục, nâng cao kiến thức, nhân bản và khoa học khách quan .

Thời kỳ tăm tối của Campuchia cuối thế kỷ 20, với hàng triệu người trí thức bị giết, là bằng chứng sống động của những người muốn “ngu dân để trị”.

Không có giáo dục đúng đắn, con người như không hoàn toàn là con người. Nghĩa là, họ không phát triển hết những tiềm năng đến mức toàn diện, và như thế, không thực sự làm người (nói theo văn chương Hegel), mà chỉ là một con vật cao cấp trong quá trình tiến hóa.

Trên bình diện đất nước hay tập thể, không có cá nhân nào được phát triển nếu không được giáo dục cách đúng đắn trong môi trường họ sống .

Tôi không muốn nói là không có giáo dục thì không là con người. Nhưng trí óc con người không như con vật, cần phải được phát triển và sự phát triển của tư duy khẳng định cá tính của con người.

Giáo dục đúng khiến con người suy nghĩ đúng, và đưa đến quyết định đúng. Vì giáo dục giúp thu nhập những dữ kiện bên ngoài, và tư duy con người giúp tiêu hóa những dữ kiện đó, để sáng tạo từ bên trong, trở thành một quyết định.

Những quyết định này có ảnh hưởng đến đời sống luân lý xã hội, cá nhân và tập thể. Nếu tư duy cho con người biết quá khứ và tương lai (và chỉ có con người mới biết quá khứ và tương lai), thì giáo dục giúp con người kết hợp tất cả những dữ kiện đó trong một phán quyết luôn công bằng, hợp tình và hợp lý.

Là một người Công Giáo, tôi tin rằng, giáo dục Công Giáo không chỉ mở mang tầm nhìn của con người về mặt khoa học , mà còn thách thức con người tìm thấy trong khoa học hình ảnh và sự hiện diện của Thiên Chúa . Giáo dục Công Giáo không chỉ mở mang kiến thức khoa học, mà còn đem con người đến với Thiên Chúa và đến với nhau. Đây là chức năng cơ bản của mọi Kitô hữu và của Giáo Hội. Vì thế, chắc chắn giáo dục Công Giáo sẽ góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp, văn minh hơn.

Vì mục đích giáo dục Công Giáo không chỉ nhắm đến mục đích khoa học, nên đối tượng là những cảm nghiệm hàng ngày trong cuộc sống của mỗi người. Nghĩa là, giáo dục Công Giáo giúp con người nhận ra Thiên Chúa trong chính họ.

Trong một xã hội mà văn hóa đi ngược lại với đức tin, con người tìm cách tôn thờ chủ nghĩa tương đối và hưởng thụ khi tự tôn mình là Thiên Chúa hay phủ nhận sự thật của đời sống thiêng liêng và đời sống vĩnh cửu, thì giáo dục Công Giáo càng cần thiết và cấp bách. Hơn nữa, sự pha trộn của nhiều tạp chất đến từ những lý thuyết khác nhau để nhằm chống đối Giáo Hội đã gây ra nhiều hiểu lầm và hỗn loạn. Trước hết là cho giáo dân, sau là những người thành tâm tìm kiếm Chân Thiện Mỹ. Bên cạnh đó, những hạn chế về sách vở, truyền thông, hay điều kiện để được giáo dục trong đức tin Công Giáo, đã khiến nhiều người không có cơ hội để tìm hiểu thấu đáo giáo huấn Công Giáo thực sự.

Vì thế, là một con người và là một Kitô hữu, theo lời dạy của Công Đồng Vatican II, tôi tin đây là một sứ mạng cần được thi hành.




[1] Trong cuốn Cộng Hoà của Plato, ông dùng cuộc đối thoại tưởng tượng giữa thầy ông là Socrates và ngưòi em ông là Glauconus đển nói lên vai trò của giáo dục đối với con người. Vì con người bị hạn chế nhiều mặt, như ta bị giam cầm trong một hang động, ở đó ánh sáng từ bên ngoài chiếu qua cửa động và lên tường là tất cả những gì con người có thể thấy được. Triết gia như những người tiên phong muốn bước ra khỏi hang động để tìm đến nguồn Chân Thiên Mỹ, nguồn ánh sánh chiếu trên tường đó. Phần đối thoại có thể tìm trong phần đầu chương 7 (số 514a-520a).






Tác giả: LM Matthuê Nguyễn Khắc Hy PSS