Tại sao dâng lễ cho người đã qua đời

Lm. William Saunders

Dâng lễ cho “các linh hồn tín hữu đã qua đời” được nối kết với niềm tin của chúng ta về Luyện Ngục. Chúng ta tin rằng nếu một người chết khi vẫn còn tin vào Chúa nhưng phạm tội nhẹ và tội xúc phạm đến Chúa, với tình thương và lòng thương xót Chúa sẽ thanh tẩy linh hồn người ấy. Sau khi được thanh tẩy, linh hồn ấy sẽ nhận lãnh sự thánh thiện và tinh tuyền cần thiết để chia sẻ hạnh kiến Thiên Đàng.

Trong khi mỗi cá nhân chịu phán xét trước toà Chúa và tính sổ cuộc đời mình thì sự hiệp thông mà Giáo Hội chia sẻ trên mặt đất này vẫn còn tiếp tục, trừ các linh hồn bị phạt trong hoả ngục. Công Đồng Vatican II xác quyết rằng: “Thánh Công Đồng này kính cẩn đón nhận niềm tin cao trọng của tiền nhân chúng ta trong việc hiệp thông sống động với các anh em được hiển vinh trên trời hay phải còn tinh luyện sau khi chết ... (Hiến chế tín lý về Giáo Hội, số 51). Vì thế, như hiện tại chúng ta vẫn cầu nguyện cho nhau và chia sẻ gánh nặng với nhau, người tín hữu còn sống có thể dâng lời cầu nguyện và những hy sinh để giúp cho các linh hồn đã qua đời mà đang chịu tinh luyện, và không lời nguyện nào tốt đẹp hơn thánh lễ.

Đức Giáo Hoàng Lêô XIII trong Thông điệp Mirae Caritatis (1902) đã nhấn mạnh mối liên hệ giữa việc các thánh thông công với thánh lễ: “Ân sủng của tình yêu thương nhau giữa người còn sống, được bí tích Thánh Thể củng cố và tăng cường, đã đặc biệt lan tràn đến với những ai còn nằm trong mối liên hệ các thánh thông công. Vì sự hiệp thông của các thánh rất đơn giản … đó là cùng chia sẻ sự giúp đỡ, việc đền tội, kinh nguyện và ơn ích giữa các tín hữu, giữa những người đang ở trên quê hương nước trời, những người đang chịu lửa tinh luyện, những người đang còn lữ hành nơi trần thế này. Tất cả hợp thành một thành phố mà thủ lãnh là Đức Kitô và nguyên tắc sống ở đấy là tình yêu. Đức tin dạy rằng dù rằng Hy Lễ chỉ được dâng lên cho Thiên Chúa, nhưng được cử hành để tôn vinh các thánh hiện đang ngự trên trời với Thiên Chúa là đấng đã đội triều thiên cho họ. Dâng thánh lễ cũng là để cầu xin các thánh can thiệp cho chúng ta và, theo truyền thống Giáo Hội, để tẩy sạch vết nhơ tội lỗi của những người anh em đã chết trong Chúa nhưng chưa được hoàn toàn tinh sạch”. Hãy nhớ điều này: Thánh Lễ siêu vượt thời gian và không gian, kết nối các tín hữu trên trời, dưới đất và trong luyện ngục trong mầu nhiệm các thánh thông công. Thánh Lễ cũng gia tăng sự kết hợp của chúng ta với Đức Kitô, xoá bỏ tội nhẹ và ngăn ngừa chúng ta khỏi phạm những tội trọng sau này (xem Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, số 1391-1396). Vì thế, dâng Thánh Lễ, kinh nguyện hoặc hy sinh với ý hướng dành cho các tín hữu đã qua đời là những hành vi đẹp và thánh thiện.

Đây không phải là thực hành mới mẻ gì đâu. Sách Giáo Lý quả quyết: “Ngay từ những thời gian đầu, Giáo Hội đã tôn kính việc tưởng niệm các người đã qua đời, và dâng kinh lễ để cầu cho họ, nhất là dâng Thánh Lễ, để họ được thanh tẩy và tiến vào nơi chiêm ngưỡng Thiên Chúa” (số 1032). Thật vậy! “Thời gian đầu” này đã có từ thời Cựu Ước. Giuđa Maccabê cầu nguyện và dâng hy lễ cho các chiến sĩ Do Thái đã chết khi trong mình còn mang lá bùa của người ngoại giáo, điều này đã bị Lề Luật cấm. Sách II Maccabê viết rằng: “Họ bắt đầu khẩn nguyện, xin Chúa tẩy sạch tội lỗi đã phạm (12, 42) và “như vậy, [Giuđa Maccabê] đã dâng hy lễ đền tội cho người đã chết để họ được giải thoát khỏi tội lỗi” (12, 45).

Trong lịch sử Giáo Hội sơ khai, chúng ta cũng thấy những bằng chứng về việc cầu nguyện cho người đã chết. Những câu khắc trên mộ của trong các hoang toại đạo Roma thế kỷ thứ 2 đã chứng minh cho thực hành này. Tấm bia trên mộ của Abercius (năm 180), Giám mục thành Hieropolis ở Phrygia xin cầu nguyện cho linh hồn mình được an nghỉ. Tác giả Tertullianô vào năm 211 đã chứng thực về việc giữ ngày lễ giỗ bằng những kinh nguyện. Hơn nữa, Kinh Nguyện Thánh Thể của Thánh Hippolytô (khoảng năm 235) rõ ràng đã nhắc đến việc dâng lời cầu nguyện trong thánh lễ cho người đã qua đời.

Chứng từ của các Giáo Phụ cũng xác nhận niềm tin này: trong một bài giảng giáo lý, Thánh Cyrillô thành Giêrusalem (năm 386) đã giải thích rằng cả người sống lẫn kẻ chết đều được nhớ đến trong Thánh Lễ và Hy Tế Thánh Lễ có ích lợi cho người tội lỗi, dầu sống hay chết. Ambrôsiô (năm 397) giảng rằng: “Chúng ta yêu thương họ khi còn sống ở thế gian này thì đừng bỏ họ khi chết cho đến khi chúng ta đưa được họ vào trong nhà Chúa bằng lời cầu nguyện”. Thánh Gioan Kim Khẩu (năm 407) khẳng định: “Chúng ta hãy giúp đỡ và tưởng nhớ họ. Nếu các con cái của Gióp được thanh tẩy nhờ hy lễ của cha mình thì tại sao chúng ta nghi ngờ lễ dâng cho người chết đem lại cho họ niềm an ủi? Vậy thì đừng ngần ngại giúp đỡ và dâng lời cầu nguyện cho họ”. Cuối cùng, Đức Thánh Giáo Hoàng Grêgôriô (năm 604) cũng nói: “Hãy giúp đỡ những người đã chết và dâng lời cầu nguyện cho họ”.
Có người thắc mắc: “Nhỡ như linh hồn người ấy đã được tinh luyện và lên Thiên đàng rồi thì sao?”. Trên mặt đất này, chúng ta không thể nào biết được về phán xét của Chúa cũng như cái khung thời gian của Chúa; vì thế cứ luôn nhân hậu tỏ lòng tưởng nhớ đến người đã khuất của chúng ta và phó thác họ cho Chúa qua kinh nguyện và việc hy sinh. Tuy nhiên, nếu quả thật linh hồn người qua đời đã được thanh luyện và giờ đang an nghỉ trước nhan thánh Chúa trên trời thì lời cầu cũng như hy sinh của chúng ta đem lại ích lợi cho những linh hồn khác còn phải chịu thanh luyện nhờ tình yêu và sự thương xót của Chúa.

Vì thế, ta không chỉ thấy rằng nguồn gốc của thực hành này có từ thời Giáo Hội sơ khai nhưng còn nhận biết rõ ràng tầm quan trọng của nó. Khi ta đối diện với cái chết của một người nào đó, ngay cả người không Công giáo, thì việc xin lễ cho linh hồn người ấy cũng như dâng lời cầu nguyện cho họ là có ích và an ủi hơn tấm thiệp chia buồn hay những bó hoa. Quan trọng hơn hết, chúng ta nên luôn tưởng nhớ đến những người thân yêu đã khuất trong Thánh Lễ và qua lời cầu cũng như những hy sinh để giúp họ đạt được sự an nghỉ vĩnh cữu.

Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính chuyển ngữ
Trích “Bản Thông Tin” Giáo phận Qui Nhơn số tháng 10/2010

www.ghphuyen.net

Tháng Mười Một hằng năm, theo tập tục nếp sống đức tin người Công Giáo, là tháng tưởng nhớ cầu nguyện cho các Linh Hồn đã qua đời.

Họ là những người thân yêu trong gia đình, những người đã sống làm ơn cho xã hội con người, những người trong vòng quen biết bạn bè, cùng cả những người chúng ta chưa hay không quen biết trong cuộc đời.

Họ là tác phẩm công trình tạo dựng của Thiên Chúa trong vũ trụ, cùng được Thiên Chúa sinh thành nuôi dưỡng. Và họ đã được Thiên Chúa qua Chúa Giêsu Kitô cứu chuộc gọi trở về đời sau.

Giờ đây họ đã ra người thiên cổ. Chúng ta, người còn đang sống trên đường lữ hành nơi trần gian, với lòng thành kính ngậm ngùi tưởng nhớ tới họ.

1-Trước bàn thờ Thiên Chúa nguồn sự sống, xin thắp sáng ngọn nến cho Tiền nhân Tổ Tiên chúng con.

Họ là những bậc đã sống hy sinh dấn thân xây dựng quê hương đất nước, xây dựng tập tục nề nếp văn hóa xã hội cho thế hệ con cháu.

Là con cháu, chúng ta không nhìn thấy hay cùng sống trải qua thời với các ngài. Nhưng công ơn các ngài ghi đậm nét để lại trong lòng đời sống dân tộc xã hội. Nhất là mỗi khi đọc, nghe cùng đi tìm kiếm nhìn lại những dấu vết sử sách về những việc làm lời nói của họ còn lưu giữ.

Xin nhớ về tiền nhân Tổ Tiên với lòng biết ơn.

Tiền nhân Tổ Tiên chúng ta đã làm ơn cho đời sống. Chúng ta mang nặng nợ với họ. Ân đức đó xin muôn đời ghi khắc trong tâm hồn.

Ánh sáng ngọn nến cùng với làn khói tỏa bay trước tòa Thiên Chúa như lời cầu xin của chúng con cho linh hồn họ được về sống muôn đời trên nước Chúa, Đấng là nguồn sự sống.

2-Trước bàn thờ Thiên Chúa nguồn tình yêu, xin thắp sáng ngọn nến lòng hiếu thảo cho Ông Bà, Cha Mẹ chúng con.

Họ là những người đã sinh thành nuôi dưỡng, giáo dục đào tạo, uốn nắn tinh thần đạo giáo đức tin chúng con nên người ở đời.

Tấm lòng yêu thương của Cha Mẹ trao tặng con cháu mình dạt dào chan chứa, được ca ví như nguồn nước chảy, như núi Thái Sơn… khi còn chung sống bên gần cha mẹ nhiều khi con cháu không nhìn cảm nhận ra. Nhưng đến lúc xa các ngài, mới cảm nghiệm được tình yêu thương của họ dạt dào bao la. Nhất là khi càc ngài đã qúa vãng khuất núi, không còn hiện diện bằng hình hài thân xác giữa gia đình nữa.

Xin thành kính ghi nhớ công ơn, và tưởng nhớ công đức các ngài.

Ánh sáng ngọn nến cùng với làn hương khói tỏa bay trước tòa Thiên Chúa như lời cầu nguyện cho linh hồn Ông Bà Cha Mẹ chúng con được về sống bên Thiên Chúa, Đấng là nguồn tình yêu.

3-Trước bàn thờ Thiên Chúa nguồn khoan dung nhân ái, xin thắp sáng ngọn nến cho các Vị Thừa Sai.

Họ là những người đã hy sinh từ bỏ quê hương bên phương trời Âu châu sang rao giảng mang tin mừng tình yêu nước Thiên Chúa cho dân tộc Việt nam, bên phương trời xa lạ Á châu.

Trong khi sống dấn thân làm chứng rao giảng tin mừng của Chúa nơi dân tộc xứ xa lạ, họ đã chấp nhận điều kiện nếp sống cùng hội nhập văn hóa phong tục dân bản xứ. Và các Vị còn tìm cách phát triển nền văn hóa xã hội bằng cách sáng tạo ra chữ Quốc Ngữ cho dân tộc Việt Nam .

Các Thừa Sai ngày xưa đã cùng chung sống xây dựng đời sống niềm tin đạo gíao, cùng đọc kinh cầu nguyện làm việc chung với con người, và xả thân hy sinh giúp đỡ mọi người. Nhưng nhiều khi các Vị lại bị hiểu lầm, bị phê bình chỉ trích và bị ngược đãi. Nhất là khi đụng chạm đến tự ái xã hội phong tục tập quán, đến quyền lợi cá nhân.

Xin ghi nhớ công ơn các Vị Thừa Sai.

Ánh sáng ngọn nến cùng với làn khói tỏa bay trước tòa Thiên Chúa như lời cầu xin khấn nguyện cho linh hồn các Vị Thừa Sai được về sống bên Thiên Chúa, Đấng là nguồn khoan dung nhân ái.

4-Trước bàn thờ Thiên Chúa nguồn hy vọng, xin thắp sáng ngọn nến cho Đức cố Hồng Y Phanxicô Xavier Nguyễn văn Thuận.

Đời sống nhân bản và tâm tình sống đức tin của ngài luôn chiếu tỏa niềm hy vọng vào Chúa, Đấng là hôm qua, hôm nay và ngày mai của con người.

Cho dù khi còn sinh thời ngài đã phải sống trải qua những bước đường khó khăn, bị hiểu lầm khinh miệt tù đày. Nhưng ngài vẫn một lòng sống theo gương bác ái vị tha của Chúa Giêsu, cùng đặt hết niềm hy vọng nơi Chúa, như ngài đã viết trong tập sách “Đường Hy Vọng” còn để lại.

Gương sống chứng nhân niềm hy vọng của ngài là sứ điệp Chúa gửi đến cho con người trong hoàn cảnh đời sống ngày hôm nay.

Xin thành kính tưởng nhớ đến ngài.

Ánh sáng cùng với làn khói tỏa bay như lời cầu khẩn, xin ngài chuyển lời cầu xin của con người đến tòa Thiên Chúa, Đấng là nguồn hy vọng. Và mong sao chóng tới ngày, ngài được vinh thăng Chân Phước trong Giáo Hội.

5-Trước tòa Thiên Chúa nguồn bình an, xin thắp sáng ngọn nến cho những Ân nhân đời chúng con trong mọi hoàn cảnh.

Họ là những người như Thiên Thần Chúa gửi đến cùng đồng hành giúp đỡ đời sống chúng con. Sự hy sinh dấn thân quên mình của họ đem lại sự an ủi cùng bình an cho người được nâng đỡ. Và là lời rao giảng nhắc nhở đến Thiên Chúa không bỏ rơi ai.

Xin với tâm tình lòng biết ơn nhớ đến họ.

Ánh sáng ngọn nến cùng với làn khói tỏa bay trước nhan Thiên Chúa là lời kinh khấn nguyện cho linh hồn họ được về sống bên Thiên Chúa, Đấng là nguồn bình an của đời sống.

6-Trước tòa Thiên Chúa nguồn đức tin, xin thắp sáng ngọn nến cho những Thai nhi đã phải qua đời trước khi mở mắt chào đời.

Các em là những Thiên Thần tí hon. Các em không có tiếng nói bằng âm thanh. Nhưng sự sống non yếu còn là thai nhi của các em là sứ điệp nói về đức tin vào Thiên Chúa, Đấng sáng tạo nên sự sống cùng hình hài thân thể con người.

Xin tưởng nhớ tới các Thiên Thần tí hon.

Ánh sáng ngọn nến cùng với làn khói tỏa bay trước nhan Thiên Chúa là hình ảnh lời các em cầu khẩn cho con người chúng con bên ngai Thiên Chúa, Đấng là nguồn đức tin.

7-Trước tòa Thiên Chúa nguồn thành tín, xin thắp sáng ngọn nến cho Bạn bè chúng con trong đời sống đã được Chúa gọi trở về đời sau.

Bạn bè tốt cùng chung sống trong xã hội cần thiết cùng giúp nhau phát triển vươn lên. Bạn bè tốt; Bạn bè thân thiết nối khố nâng đỡ, giúp nhau nhiều trong mọi hoàn cảnh đời sống.

Xin nhớ tới bạn bè với lòng ngưỡng mộ.

Ánh sáng ngọn nến cùng làn khói tỏa bay trước nhan Thiên Chúa như lời cầu khẩn cho linh hồn bạn bè được về sống bên Thiên Chúa, Đấng là nguồn thành tín.

8-Trước tòa Thiên Chúa nguồn ơn hiệp nhất, xin thắp sáng ngọn nến cho những người đã cùng chung sống đức tin vào Chúa trong Cộng đòan giáo xứ nơi hải ngoại.

Ngày xưa khi còn sinh tiền, họ đã cùng chia sẻ, cùng xây dựng tập tục nếp sống đức tin người Công Giáo nơi quê hương xứ lạ. Cung cách sống tình người và lòng hăng say nhiệt thành việc đạo giáo của họ là gương sáng cùng là lời khuyến khích cho mọi người đồng hương.

Sau những năm tháng cùng chung sống xây dựng đức tin, họ đã được Thiên Chúa gọi trở về đời sau.

Xin tưởng nhớ tới họ cùng với những kỷ niệm tốt lành thánh đức.

Ánh sáng ngọn nến cùng với làn khói tỏa bay trước nhan Thiên Chúa như lời cầu khẩn cho linh hồn họ được về hưởng ơn cứu độ nơi Thiên Chúa, Đấng là nguồn ơn hiệp nhất.

9-Trước tòa Thiên Chúa nguồn an ủi, xin thắp sáng ngọn nến cho những người bị sống trong hoàn cảnh thiệt thòi bất công.

Đời sống của họ cho tới ngày cuối cùng phải chịu đựng nhiều cay đắng thua thiệt. Nhưng dưới con mắt đức tin lại là sứ điệp như Chúa dạy trong Tám mối phúc thật: “ Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính “ ( Mt 5,10).

Xin ngậm ngùi tưởng nhớ tới đời sống can đảm của họ.

Ánh sáng ngọn nến và làn khói tỏa bay trước nhan Thiên Chúa như lời cầu khẩn cho linh hồn họ được thưởng công trên nước Thiên Chúa, Đấng là nguồn sự an ủi.

Lễ tưởng nhớ cầu cho các Linh Hồn 02.11.

LM. Đaminh Nguyễn Ngọc Long