“Cố hương 桑梓” chính là cây táo (桑) và cây thị (梓), trong kinh thư có câu thơ “duy tang dữ tử, bất cung kính chỉ”, ý nghĩa là nói: cây táo và cây thị là do phụ mẫu và tổ tiên đã trồng, làm con cháu thì phải đối xử tôn kính chúng nó.
Thời xưa, người ta thường trồng cây táo và cây thị gần bên nhà để lưu lại cho con cháu dùng, bởi vì lá của chúng nó có thể nuôi tằm lấy tơ, trái của nó có thể ăn và ngâm rượu, các phần khác của chúng nó cũng có thể làm thuốc, đến như gỗ của cây thị có thể dùng để làm cái ách xe, nhạc khí hoặc quan tài thì rất tốt.
Hai loại cây này có giá trị cao, do đó mà trong thời xã hội nông nghiệp, cây thị và cây táo được trồng ở nhiều nơi, và cũng trở thành nơi ở tập trung của con người.
(Sự vật dị danh lục)
Suy tư:
Đi đông đi tây, lên non xuống biển, không đâu đẹp và tình cảm cho bằng quê hương của mình, bởi vì quê hương là nơi mà mỗi người có biết bao nhiêu là kỷ niệm từ thuở ấu thơ, từ thuở cắp sách đến trường, bởi vì quê hương chính là nơi mình đã sinh ra, đã quen biết cây ổi cây mận, cây khế, đã quen biết với mùi vị rau lang (rau khoai), rau muống...
Nhưng người Ki-tô hữu có một quê hương đích thực và vĩnh viễn, đó chính là thiên đàng, là Nước Trời, nơi mà khi họ sau khi làm những việc lành phúc đức, kính Chúa yêu người ở quê hương dưới đất nầy, thì họ sẽ được Chúa Giê-su, Đức Mẹ Maria và các thánh đón tiếp trong Nước vinh quang và hạnh phúc của Thiên Chúa.
Cây táo cây thị được gọi là cố hương là vì tổ tiên ông bà để lại cho con cháu; Nước Trời được gọi là quê hương đích thực của những người tin vào Chúa Giê-su, là bởi vì Thiên Chúa đã hứa ban cho họ, bởi vì Chúa Giê-su Ki-tô đã xuống thế chuộc tội cho nhân loại, đã chết, đã sống lại và đã lên trời trong vinh quang.
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
-----------------