Một hình ảnh đẹp, một góc phố, một chiếc cầu thơ mộng… đã lưu lại trong tôi lúc nào không hay biết. Thoáng nghĩ suy, tôi chợt nhận ra đó là những kỷ niệm đã một lần trải nghiệm qua cuộc đời. Có lúc nó đã gõ cửa lòng tôi, thúc giục tôi mở to đôi mắt nhìn xem và thưởng thức. Chính những lúc ấy, đôi mắt như cửa ngõ mời đón những người bạn từ xa lạ trở nên thân quen theo tôi suốt hành trình làm người. Bởi vậy, người đời mới ví von “đôi mắt là cửa sổ tâm hồn”.
“Đôi mắt” là một cơ phận của con người, là đề tài của bao nhạc sĩ, thi sĩ, nhà văn; là đối tượng để phái đẹp trang điểm thêm nếp son, màu phấn và được gọi với nhiều tên khác nhau: mắt nai, mắt bồ câu, mắt nhung, mắt ngọc… Trong bài “Tống biệt hành” của nhà thơ Thâm Tâm, tác giả cũng đã diễn tả tâm trạng của em nhỏ ngây thơ qua đôi mắt biếc xoe tròn:
Ta biết người buồn sáng hôm nay:
Trời chưa mùa thu, tươi lắm thay,
Em nhỏ ngây thơ đôi mắt biếc
Gói tròn thương tiếc chiếc khăn tay...
Hay như Đặng Xuân Khánh có lần cũng bộc bạch:
Em, người bạn tình xa
Anh chỉ muốn nói là
Ở trong đôi mắt anh
Em… em là tất cả!
Đôi mắt là thứ ngôn ngữ không lời có thể truyền tải được những thông tin diễn biến tâm hồn con người. Nó là nơi phát ra nhiều tín hiệu tới đối phương và cũng là điểm tiếp nhận nhiều thông tin hơn các cơ phận khác trong cơ thể chúng ta. Nếu ai bị hỏng mắt, ta không được nhìn những biểu hiện của tâm hồn qua mắt của họ. Nếu đôi mắt kém, ta sẽ nhìn thế giới ra mờ nhạt, không rõ nét. Nếu đôi mắt chỉ nhìn thấy toàn màu đen, ta cảm thấy cuộc đời không đáng yêu, đáng sống, cảnh vật trở nên vô tình, hững hờ như chưa một lần quen biết. Nếu đôi mắt bị mù, ta cảm thấy thật đáng thương cho thân phận và chỉ muốn kêu lên một tiếng như sự nuối tiếc: Ôi, đôi mắt!
Trong quan hệ giao tiếp, giới chuyên môn đánh giá rằng “đôi mắt biết nói”. Những trạng thái vui, buồn, tức giận, nghi ngờ, chán nản, yêu, ghét… đều được thể hiện qua từng ánh mắt. Đôi mắt để nhìn xem cảnh vật, để đọc sách, quan sát sự vật thay đổi từng ngày đang diễn ra xung quanh ta, đồng thời diễn tả cảm xúc của mình cùng mọi người… Chàng thanh niên Daniel nộp đơn xin việc, anh đáp ứng đủ các điều kiện tuyển dụng cho công việc mà anh nộp đơn (thậm chí còn vượt tiêu chuẩn đưa ra), thế nhưng anh lại bị loại. Điều đó khiến Daniel thực sự sốc. Khi gọi cho nhà tuyển dụng, anh nhận được câu trả lời rằng: “Về chuyên môn anh rất giỏi, nhưng anh thiếu một ánh mắt biết nói”. (x. Carol Kinsey Goman, Sức mạnh của ngôn ngữ không lời, NXB Tổng hợp TP.HCM, trang 52). Quả thực, ánh mắt là một loại ngôn ngữ giao tiếp không kém phần quan trọng trong cuộc sống thường ngày. Vì vậy ta hay nghe nói và chính mình đôi lúc cũng sử dụng những câu: “Đôi mắt của cậu ấy trông thật dễ thương”, “ánh mắt anh ấy loé lên một niềm vui, niềm hy vọng”…
Thật hạnh phúc cho những ai có đôi mắt sáng trong cuộc đời. Đôi mắt đã cho họ tận hưởng biết bao danh lam, thắng cảnh của thiên nhiên ban tặng. Đôi mắt đã gắn kết nghĩa tình trong gia đình, giúp mỗi người nhận ra nhau là máu mủ ruột rà, là anh em đồng loại.
Hạnh phúc cho những ai có đôi mắt sáng trong cuộc đời. Đôi mắt đã tạo nên những nhịp cầu đưa con người xích lại gần nhau hơn. Đôi mắt xoá bỏ sự xa cách khi con người biết nhìn nhau bằng ánh mắt thân thiện; đôi mắt tỏ ra sự cảm thông, tương trợ, sự đồng cảm chân tình với những cảnh đời thiếu may mắn.
Cũng thật bất hạnh cho những ai có đôi mắt mà không nhìn thấy gì hiện hữu, họ chỉ cảm nhận khi nghe người khác kể lại hoặc tưởng tượng trong tâm trí. Chính “cửa sổ tâm hồn” ấy đôi lúc cũng tạo nên những ánh nhìn thiếu thiện cảm, dựng nên những hàng rào cản ngăn tình người và khơi lên những hố sâu khó lấp đầy trong quan hệ giao tiếp thường ngày.
Có thể nói, đôi mắt là một kiệt tác của Tạo Hoá ưu đãi cho mỗi người chúng ta. Đôi mắt chứa đựng rất nhiều điều đôi khi ta không muốn nói ra thành lời. Hãy để cho đôi mắt diễn tả những điều ấy. Hãy bảo vệ đôi mắt mình thật trong sáng, lành mạnh và nhìn mọi người bằng một đôi mắt đong đầy yêu thương, đồng thời nhạy bén nhận ra ánh mắt của người khác khi họ thể hiện tâm trạng để sớt chia, san sẻ niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống, và dùng nó như phương tiện giao tiếp, kết nối mọi người xung quanh ta.
truyenthongconggiao
Xuân Nguyên
