THERESA AVILA – MỘT CON NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH
THERESA AVILA – MỘT CON NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH
Cả đời tôi xin nằm lại nơi đây
Trong cái chết chắc chắn này
Rồi lại gặp nhau trong sự sống
Tử thần hỡi, ngươi là nguồn sống
Là nguồn hy vọng của ta ơi
Ta sẽ chết chỉ vì ta không chết.
Nhắc đến Têrêsa Avila, nhiều người nghĩ ngay đến một vị Thánh từng chết đi sống lại nhiều lần với những phút giây xuất thần đặc biệt kéo dài, vị Thánh đã có nhiều đóng góp cho Giáo Hội vào khoảng những thế kỉ XVI, nhất là cho Đại Gia Đình Cát Minh. Cuộc đời của chị Thánh gắn liền với nhiều biến cố lịch sử xẩy ra trên thế giới và trong Giáo Hội công giáo.
Chiếc tàu đầu tiên đi vòng quanh thế giới trở về sau vài năm viễn du thì đó cũng là một nữ tu chấm dứt một chuyến du hành của thế giới linh hồn bước ra khỏi căn phòng của mình từ giã những giây phút xuất thần dài đến như vô tận để trở về cùng chị em mang về với những thị kiến trên trời đầy hoan lạc để từ đây đưa mọi người vào thế giới nội tâm của chị trước một thế giới đầy quyền lực và hưởng thụ. Sự hoàn toàn hạ bệ mình đó chính là nền móng xây dựng vương quốc của chị, vương quốc thuộc về Thiên Chúa.
Trong những tháng ngày đó, chị đã tìm ra nguyên lý căn nguyên cho mọi loài và buộc mọi loài phải quy hướng về đó : “Thiên Chúa là đấng sáng tạo, và là mặt trời của mọi mặt trời đang hiện diện rong linh hồn của con người. Con người là đầu hết và cuối hết của mọi sự.” Vâng, khi chúng ta thực sự nhìn nhận Thiên Chúa là cùng đích, chúng ta là những con người được Ngài dựng nên để điều khiển muôn vật, chính lúc đó cuộc đời của chúng ta mới mang lại ý nghĩa, cuộc sống lúc đó mới có động lực và mục đích để tiến lên và chị Thánh đã vạch ra cho chúng ta con đường đó.
Năm chị Thánh chào đời, cũng là giai đoạn mà xuất hiện khá nhiều Tôn giáo mới, thế nhưng tôi thiết nghĩ, đó cũng là một trong những an bài tuyệt vời của Thiên Chúa khi để chị được sinh ra trong giai đoạn này để rồi nhờ chị mà loài người tìm lại được căn nguyên của mình, tìm lại được cái mà họ đang kiếm tìm, để con người tìm lại những gì đã đánh mất khi một cuộc sống chỉ biết chạy theo những khoái lạc của thế gian cùng những vinh hoa của nó để đưa tới con đường vào hoả ngục.
Chị Thánh được dưỡng dục trong một gia đình có nền đạo đức được duy trì lâu đời, từ những câu chuyện Giáo Hoấn của cha và những chuyện giải trí của mẹ đã giúp óc tưởng tượng của chị Têrêxa phát triển và hình thành nên nhân cách cuả chị, một con người vừa ngưỡng vọng trời cao, vừa quan tâm đến quyền lợi của thế giới. Thế nhưng, không phải tự nhiên mà chị có được như vậy, mà phải trải qua bao năm dài đau khổ cùng với nhiều giáo huấn của các bậc tiền nhân và sách Thánh. Có nghĩa là chị cũng đã “đau đầu” với những lời nói, những trang sách đó. Thử đặt câu hỏi, vậy chúng ta đã bao giờ nghe ai nói, hay đọc một cuốn sách nào để mà tìm ra lý tưởng sống cho mình chưa? Với Chị, những lời cảnh báo của Thánh Giêrôm về sự trừng phạt ở Hoả ngục đã thành công nơi chị, sự sợ hãi đó đã đẩy người con gái vốn thích tự do đó đến chỗ dứt khoát giữa niềm vui thượng giới và thú vui hạ giới. Để chọn lựa một điều gì đó với mỗi người chắc hẳn luôn phải trả giá cho nó, Têrêxa cũng không ngoại lệ, thế nhưng với ý chí quyết tâm và ơn Thiên Chúa, chị đã vượt qua được và thắng nó một cách vinh quang để giờ là một vị Đại Thánh trên trời. Bỏ trốn nhà hai lần với hai mục đích khác nhau nhưng đều là để tận hiến cho Thiên Chúa. Lần đầu bị bắt quay về với một ý nghĩ mà tôi cho rằng có thể rất ngây thơ với những người lớn, mà lần thứ hai thiết nghĩ nó chỉ là ý nghĩ của những người bị điên rồ thời đó, dĩ nhiên trong xã hội hôm nay cũng thế. Nhưng với sự ra đi và từ bỏ đó chị đã tìm ra được con người của mình, tìm ra được chân lý tình yêu của cuộc sống: “Tôi sung sướng vô cùng, Thiên Chúa đã biến tâm hồn cay đắng của tôi thành ngọt ngào”.
Đúng thế, giờ đây với Chị, sự vâng phục chính là tự do, là con đường thong dong để đi vào cõi hạnh phúc là chính Chúa, tu phòng của chị là ngôi nhà cho những lần gặp gỡ cùng Đấng Lang Quân, cùng với sự hy sinh chính là niềm vui trọn vẹn cho mình. Chính thời gian là công thức hữu hiệu nhất để đo lường cho sự vâng phục này. Bởi vì thời gian luôn luôn thay đổi, nhắc tới thời gian, là nhắc tới sự thay đổi, thay đổi sự vật, thay đổi tư tưởng, thay đổi nhân cách con người. Và từ đây chị đã ý thức được những công việc của mình làm, mặc dù cũng có những lúc chị hướng theo tính xác thịt khi để mình phải ở trong “Tầm kiểm soát của hoả ngục”. Ý thức được vậy, nhờ cầu nguyện và gặp gỡ cùng Chúa mỗi ngày, chị đã tìm lại được con người của mình là tất cả phải quy phục về Chúa là cùng đích mọi sự. Còn với mỗi người chúng ta thì sao? Chắc hẳn dễ dàng bị “cuốn theo chiều gió” để trở thành con cái cho ma quỷ.
Sự đau đớn của bệnh tật đã đưa chị đến cùng Tu viện kín mà dâng mình cho Thiên Chúa, đấy chính là lời khuyên chị rút ra được cho lần thứ nhất chị bị bệnh mà mọi người cho là chứng động kinh. Chính trong thời gian này, Thiên Chúa đã cho chị nhìn nhận được sự hư vô của thế gian và vĩnh cửu của chốn thượng giới. Chị đã tìm ra cội nguồn hạnh phúc cho mình. Nhưng Thiên Chúa luôn muốn thử thách lòng tin của Chị vào Ngài. Và Ngài đã thử chị thêm lần nữa khi những ngày tháng chị sống trong tu viện cùng với Chị Em, đó là đưa chị trở lại thế gian bằng cách ném chị ra khỏi sự yên tĩnh của đời sống đan tu.
Sự thinh lặng mỗi ngày của đời sống ấy đã giúp chị nhận ra được sự hiện diện của Thiên Chúa, “Thiên Chúa vốn không lên tiếng, không nói thành lời, bản chất Ngài là im lặng, chỉ có ai đến với Ngài trong thinh lặng mới có thể được Ngài nghe thấy và trả lời” (Môn đệ thần bí của Thánh Phanxico). Thế chúng ta mới biết rằng, sự thinh lặng quan trọng dường nào, chỉ có thinh lặng chúng ta mới tìm ra Thiên Chúa đang hiện diện nơi đâu trong con người chúng ta, và ta nói Ngài có nghe thấu chăng? Cuộc sống của con người chiêm niệm là vậy, phải thinh lặng nội tâm thì chúng ta mới tìm lại được đâu là con người của mình, mới hiểu rõ ý định của Thiên Chúa muốn chúng ta đi và đi như thế nào. Nhờ cầu nguyện trong thinh lặng, mà chị thánh nhận ra sự hiện diện của Thiên Chúa một cách bất ngờ đến nỗi chị không thể hồ nghi hoặc Ngài ở trong chị hay chị đang bị cuốn hút bởi Ngài. Và có thể đây chính là những cơn xuất thần của chị, hay nói chính xác hơn là “những cái chết nhỏ” của một Têrêxa, vị thánh hay xuất thần.
Dầu vậy, ai đã được Thiên Chúa tuyển chọn, Ngài sẽ luôn ban ơn nâng đỡ và thánh hoá để thanh lọc cho người ấy trở nên tinh tuyền thánh thiện hơn trước nhan thánh Ngài. Têrêxa cũng vậy, chị đã được thử thách bằng cách Thiên Chúa cho chị trở thành một món hàng triển lãm cho tu viện Nhập Thể sau khi chị được diễn phúc từ “cõi chết” trở về. Chính trong lúc này, chị thánh đã nhận ra Tình yêu mà Thiên Chúa đã dành cho chị, chị viết: “Một đàng Chúa chọn tôi, nhưng đàng khác tôi vẫn chạy theo thế gian, Tôi muốn kết hợp cả hai thái cực ấy: cuộc sống tâm linh và những niềm vui của nó với cuộc sống giác quan và những khoái lạc của nó”. Đến khi không còn cảm nghiệm được hai thái cực này nữa, chị đã quyết định chọn thế gian. Thêm lần nữa, chị lại rơi vào “tầm kiểm soát của hoả ngục”. Chính trong lúc này, cuộc sống của chị đã mời gọi chúng ta phải biết từ bỏ tất cả để quy hướng về Thiên Chúa là cùng đích và là vinh hoa của tất cả mọi sự. Để vào được nước Thiên Chúa, mỗi người chúng ta phải biết sám hối, vì sám hối tái sinh con người chúng ta để chúng ta bước vào đời sống cao hơn, đó là đời sống sẻ chia tình yêu và hạnh phúc của Thiên Chúa. Kết quả đó là chị nhìn nhận ra ý nghĩa của sự đau khổ mà chị đang chị để thốt lên:
Do bàn tay mạnh mẽ của Thiên Chúa
Và ngàn điều tuyệt vời đã đến
Dù ngọn giáo làm thân tôi nhức nhối
Trên đời có cơn đau nào hơn thế
Ấy nhưng cũng nhờ vết thương đó mà tôi thở được
Làm sao gọi là cứu khi tôi đau đến chết được
Làm sao gọi là giết khi tôi được cứu sống
Làm sao vừa đã thương vừa chữa lành
Cho tôi được kết hợp sâu đậm với Chúa?
Chỉ bàn tay Chúa mới tài tình như thế
Trong một trận chiến khóc liệt đến thế
Mũi giáo Ngài đâm thấu ruột kẻ thù nhưng không giết nó
Chỉ bắt nó quy phục Đấng Hiển Vinh”
Chính từ đây chị đã cho chúng ta hiểu rằng, chúng ta có thể tìm được tự do đích thực hay không chỉ khi mà chúng ta tự nguyện sống khó nghèo cho Thiên Chúa mà thôi. Sống khó nghèo là một cách sống thực sự của người dâng hiến, không khoan nhượng, sống không bị phụ thuộc vào ai hết.
Với cách sống và cuộc đời chị đã đi qua, chị muốn nhắn gửi mỗi người chúng ta rằng, cuộc sống mà chúng ta đang sống, đang tồn tại là một lời mời gọi, lời dấn thân để “Thiên chúa có thể giải phóng chúng ta khỏi những vị Thánh ủ rũ”. Và kết thúc cuộc đời chị, chị đã đưa ra kết luận cho chúng ta: “một nữ tu buồn là một nữ tu xấu”. vậy còn chúng ta, chúng ta thấy được gì trong bước đầu của đời sống hiến dâng?
Mì Gói
