GỐC TÍCH ĐỊA SỞ HỌ ĐẠO BẾN TRE

(Trích báo NAM KỲ ĐỊA PHẬN năm 1816)

http://static.panoramio.com/photos/o...l/22004261.jpg
- Năm 1869, ở Bến Tre có lối 10 người theo đạo Công giáo.
- Năm 1871 số người theo đạo tăng lên được 42 người.
- Năm 1872 tổng được 50 người.

Ngày 20/9/1869, Cha Báu (P. Leprince) đã rửa tội cho vài trẻ nhỏ tại nhà ông Quản Lành, còn những bổn đạo khác là những thông ngôn, ký lục giúp việc Nhà nước ở nơi khác đổi về. Lúc đó, Bến Tre chưa có nhà thờ cũng không có linh mục.

Năm 1875, họ Đạo Sóc Sải được thành lập, Cha Gioan Phạm Ngọc Bình được bổ nhiệm coi họ Đạo này, đồng thời phụ trách luôn họ Đạo Bến Tre. Mỗi lần Cha Bình đến thăm bổn đạo Bến Tre thì dâng lễ ở nhà mấy thầy: thầy Gia (anh rể quan Bổ Lộc), thầy Thanh (trước là thầy giảng ở Hà Nội, sau làm thông ngôn), thầy Dưỡng (sau là ông Phủ Dưỡng).

Năm 1879, họ Bến Tre nhập về họ Mái Dầm (Thanh Sơn) do Cha Trung coi sóc. Bổn đạo Bến Tre khi ấy còn khoảng 40 người.

Năm 1885, Cha Trung về ở hẳn Bến Tre, Cha cất nhà thờ nhỏ nơi đất ông Lê Quang Hậu dâng. Những bổn đạo danh tiếng khi ấy là thầy Sang, thầy Oai, thầy Dưỡng, thầy Hiển (anh của ông Lê Quang Hậu) là quan Đốc phủ Hiền bấy giờ, ông câu Nhạn và ông biện Cần.

Nhà thờ cất bằng cột cây, lợp ngói, phí tổn là 800 đồng thời đó, do bổn đạo và nhà chung đóng góp công và của.

Họ Đạo Bến Tre thành lập xong năm 1887, với 2 ông biện và 70 bổn đạo. Năm 1889, số giáo dân tăng lên được 136 người. Năm 1890, Cha Êphêsô Nguyễn Ngọc Thích đảm trách họ Đạo Bến Tre cho đến năm 1894. Trong thời gian này, ông Phủ Hiền, ông Hậu và 5 người khác dâng cho nhà thờ một cái chuông nhất nặng 100kg (đường kính 80cm, cao 85cm) dâng năm 1910. Chuông nhì (đường kính 67cm, cao 68cm), chuông ba (đường kính 58cm, cao 59cm) do bà Jeanna Dlare dâng năm 1922. Bà Phủ Dưỡng cũng dâng cho nhà thờ một tượng ảnh Đức Mẹ Vô Nhiễm.

Khi Họ Đạo đã có nhà thờ hẳn hoi, đã nhờ các nữ tu dòng Mến Thánh Giá- Cái Mơn về giúp họ, dạy giáo lý cho trẻ nhỏ, tân tòng được Rước lễ, Thêm sức, Bao đồng, săn sóc nhà thờ, hướng dẫn thiếu nhi đọc kinh, cầu nguyện và lo cơm nước cho các Cha, đảm trách ca đoàn...

Đến khoảng năm 1910, vì rủi ro nhà các dì bị cháy, các dì trở về nhà dòng Cái Mơn.

Sau đó các nữ tu dòng Thanh Phaolô về giúp họ, đảm trách các việc nói trên duy trì đến hiện nay.

Năm 1894, Cha Hoàng (P. Frison) là Cha sở họ Bến Tre thay Cha Êphêsô Nguyễn Ngọc Thích. Lúc đó có nhiều người xin vào Đạo, vì bổn đạo đã khá đông nên cuối năm đó cù lao Bến Tre và mấy họ Đạo thuộc về Bến Tre đã tách ra lập thành Địa sở Bến Tre, không còn thuộc Địa sở Cái Mơn nữa. Lúc này bổn đạo Bến Tre được 188 người, và nhà thờ cũ không còn tốt nữa nên Cha Hoàng cho xây cất nhà thờ mới năm 1894. Sau đó ông Lê Quang Hậu lại dâng thêm cho nhà thờ 2 mẫu đất nữa tại Thị xã Bến Tre (Hội truyền giáo Paris đứng bằng khoán).

Năm 1904, Đức cha Mão làm phép nhà thờ Bến Tre và chọn Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội làm bổn mạng. Tượng Đức Mẹ được đặt ở gian giữa, phía trên bàn thờ chính.

Năm 1908, Chính phủ lập nhà thương và cô nhi viện tại tỉnh Bến Tre và nhà dưỡng lão được giao cho các nữ tu dòng Thánh Phaolô coi sóc từ năm 1908 đến năm 1975 (trong bệnh viện có nhà nguyện, mỗi Chúa Nhật có thánh lễ).

• Vào cuối năm 1896, Cha Stephano Vị (Danvy) về thay thế Cha Hoàng.
• Khoảng tháng 3/1912, Cha Vị về Pháp để chữa bệnh.
• Cha Phêrô Trần Ngọc Đàng thay thế từ năm 1912 đến năm 1913.
• Cha Lại coi sóc từ năm 1913 đến năm 1914.

Năm 1914, Cha Augustino Phan Văn Lân về thay, nhưng đến năm 1915 Cha bị bệnh nên trở về Âu Châu và qua đời. Cha Vị vội vã trở lại Bến Tre để coi sóc họ Đạo.

Năm 1917, trong khi đang sửa chữa nhà thờ, Cha bị tai nạn, ngài qua đời ngày 12/10/1917. Ngài được an táng tại sân nhà thờ Bến Tre. Mộ của ngài nằm sau núi Đức Mẹ Lộ Đức. Mộ Cha Danvy được trùng tu và sửa chữa như hiện nay vaøo ngày 01/11/2007.

Năm 1917, Cha Louis Mẫn (Alkerman) rời Vĩnh Long về Bến Tre thay thế Cha Vị. Cha có công sửa lại nhà xứ lúc đó đã xuống cấp vì đã được xây từ năm 1864 (không rõ Cha nào xây vì không gặp được tài liệu sổ sách cũ, nhưng căn cứ con số đã khắc ở mặt tiền mé sông 1864. Vậy nhà thờ tại đây chắc đã có trước năm đó).

Năm 1925, Cha Thơm (Raphae Thomeret) thay thế Cha Mẫn trông coi họ Đạo cho đến năm 1933.

Năm 1933, Cha Đàng thay Cha Thơm.

Năm 1941, Cha Giacôbê Nguyễn Linh Nhạn về thay Cha Thơm đảm trách họ Đạo Bến Tre. Cha thấy nhà thờ có tháp cao bị rung chuyển vì có 3 quả chuông trên tháp nên Cha cho dỡ nhà thờ cũ rồi cất lại một nhà thờ tạm có 3 căn, nằm dọc phía tay phải, thẳng góc với đường Thủ Khoa Huân, 3 quả chuông dời xuống đặt cổng nhà thờ phía tay trái gốc cây còng hiện nay.

Năm 1943, Cha Phaolô Lê Hiển Quang về xây trên nền nhà thờ chỗ cũ nhưng mở rộng hơn năm 1949.

Năm 1952, Cha Giuse Nguyễn Văn Bạch rời Cái Nhum về làm Chánh sở họ Đạo Bến Tre. Năm sau ngài xây đồi Calve đặt 5 tượng ảnh lên đó, trong số ấy có tượng Chúa chịu nạn. Ngài cũng xây một núi Đức Mẹ Lộ Đức. Năm 1955, ngài đổi đi nơi khác rồi qua đời. Khoảng năm 1980, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri bớt đi hai tượng, còn lại ba tượng như hiện nay (vì tượng Chúa lúc đó bị gió lốc làm gãy).

Ngày 24/10/1955, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri lúc ấy đang làm Cha phó ở họ Thạnh Phú được bổ nhiệm làm Cha sở họ Bến Tre. Khi Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri về nhận nhiệm sở, ngài không cho đón rước, không cho tổ chức tiệc mừng. Khi Cha ra đi cũng âm thầm như vậy. Trong thời gian Cha làm Cha sở từ năm 1955- 1998, có tất cả 6 Cha phó đến phụ giúp ngài. Các Cha phó cũng đến và ra đi một cách lặng lẽ, giản dị như vậy. Ban quới chức và giáo dân chỉ đón chào tại nhà xứ. Đến năm 1989, Cha Đôminicô Đinh Xuân Thu về coi họ Đạo Mỹ Lồng, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri đảm trách một mình đến năm 1998 là 9 năm.

Lúc Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri về nhận họ Đạo, nhà thờ chưa xây, chỉ có núi Chúa Giêsu và núi Đức Mẹ, nhà xứ lúc ấy đã xuống cấp. Có một trường học cất bằng cây, lợp ngói đã mục nát và chỉ có 3 phòng học. Ba tháng sau, khi Cha Tri về nhậm chức, ông trùm Vàng- Ban quới chức đề nghị xin Cha xây nhà thờ, Cha đồng ý.

Bản vẽ do Kiến trúc sư Ty Công Chánh vẽ giùm, nhưng Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri sửa lại gần hết.

Khi khởi công xây nhà thờ, quỹ nhà chung chỉ có 60.000 đồng, phải mượn của họ Đạo Vĩnh Kim- Trà Vinh 200.000 đồng, xin họ Đạo Cái Mơn một số và xin các họ Đạo khác cũng như các giáo dân đóng góp thêm và Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri lấy một số tài sản riêng của gia đình để xây nhà thờ Bến Tre, và có cả sự đóng góp của Đoàn thể Gia đình Phạt tạ. Vì lúc ấy địa phận Vĩnh Long không còn tiền quỹ, mãi đến hai năm sau mới trả xong số tiền đã mượn.

Nhà thờ mới được xây trên nền năm 1949, đã được Cha Phaolô Lê Hiến Quang chuẩn bị sẵn. Nhà thờ gồm 9 căn và phòng Thánh (dài 45m x ngang 6m), đúc bằng bêtông thật kiên cố, lợp bằng tole xi măng, có chỗ cho 1.000 giáo dân dự lễ. Ở mặt tiền có xây một tháp hộp cao 21m. Nhà thờ này được khánh thành năm 1957, và còn tồn tại cho đến nay. Làm xong nhà thờ Bến Tre, cây- ván coffa tặng cho họ Đạo Cái Mơn.

Khánh thành do Đức Cha Phêrô Ngô Đình Thục làm phép.

Họ Đạo chọn Đức Mẹ Vô Nhiễm làm bổn mạng như hồi xưa thời Đức Cha Mão (1904) nên đặt tượng Đức Mẹ (lớn hơn tượng cũ) giữa nhà thờ, sau bàn thờ chính. (Sau khi Cha Phêrô Nguyễn Văn Hiến về làm Cha sở họ Đạo Bến Tre đã sửa cung thánh, đặt tượng Thánh Giá lớn giữa nhà thờ và dời tượng Đức Mẹ sang bên phải nhà thờ như chúng ta thấy ngày nay).

Năm 1960, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri xây tháp chuông cao 15m, đúc kiên cố treo được 3 cái chuông.

Năm 1963, khánh thành trường Tiểu học gồm có 6 căn có lầu. Buổi lễ được Cha Quang chủ sự, thay cho Đức Cha Thiện lúc đó đang đi dự Cộng đồng chung Vatican II ở Roma.

Năm 1972, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri xây thêm 6 căn nữa cho trường Tiểu học từ tháp chuông ra phía trước, phía trên có lầu dùng làm hội trường cho học sinh hoặc giáo dân họp, sinh hoạt với đầy đủ chỗ ngồi.

Trường Tiểu học Tân Dân xây 2 đợt có tất cả 20 phòng học, đủ chỗ cho 2.000 học sinh cấp I. Hàng năm có chuẩn bị cho học sinh thi Tiểu học.

Cũng năm 1972, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri sửa lại nhà xứ thành nhà 2 tầng và đổ nóc bằng.

Ngày 01/8/1956, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri thành lập trường Trung học Tân Dân do Cha làm Hiệu trưởng ở 3 căn nhà thờ cũ (sau này lấy nền làm hội trường). Sau đó Cha đã xây dãy nhà trường bên đường Ngô Quyền cả 3 đợt mới xong (khoảng năm 1972). Năm 1975, có khoảng 2.000 học sinh cấp II và cấp III, trường có 22 phòng học với đầy đủ tiện nghi cho giáo viên và học sinh. Ngày tiếp quản, Sở Giáo dục mượn những dãy trường trên đây làm trường Bán công cho đến nay. Ông Đặng Minh Tâm ký giấy mượn ngày 12/10/1976.


Ngoài ra, họ Đạo còn sửa chữa hoặc làm lại:

• Nhà thờ Ba Lai, sau này do Cha Phanxico xavie Leâ Quang Dũng phụ trách.
• Nhà thờ Tân Thạch, sau này đặt dưới sự coi sóc của Cha Phanxico Assie Nguyễn Văn Thạnh, hai họ Đạo này trước kia thuộc họ Bến Tre.
• Nhà thờ Mỹ Hóa (Bình Phú) cùng với 3 lớp học, các phòng học này sau giải phóng Nhà nước sử dụng cho đến năm 2000 mới trả lại. Sau khi Cha Phêrô Nguyễn Văn Hiến về làm Cha sở họ Bến Tre, Cha đã cho sửa chữa lại khang trang tốt đẹp hơn và một quả chuông khoảng 5 tấc đường kính.
• Nhà thờ Cái Nứa, trước năm 1975 nhà thờ này làm bằng cây, lợp tole nhưng đã hư nát. Sau năm 1975, ông Trần Văn Trí cùng với một số người hảo tâm đã góp công của xây dựng lại ngôi Thánh đường cho khang trang như hiện nay. Hơn 20 năm qua, ông đã bảo quản ngôi Thánh đường Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội một cách chu đáo. Hiện nay, ông vẫn tiếp tục công việc cao quý đó mà không nhận tiền bồi dưỡng gì cả. Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri không giúp đỡ gì cho họ Đạo này về vật chất. Hai họ Đạo này mỗi tuần đều có Thánh lễ và ban các bí tích.

Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri còn lập thêm:

• Một nhà nguyện nhỏ ở mé sông Mỹ Thạnh An (lúc đó chưa có cầu Bến Tre).
• Một nhà nguyện ở Hữu Định, cất trên miếng đất khoảng 8 công thuộc chủ quyền của nhà thờ Bến Tre.
• Một nhà nguyện ở ấp 1, Phú Khương, Thị xã Bến Tre.
• Một nhà nguyện ở phường 8 (An Hòa), nhà nguyện này đã bị hư hại vì chiến tranh.
• Một nhà nuôi trẻ ở chợ Lạc Hồng, phường 4 nay là trường Sơn Ca II. Hiện nay các giấy tờ mua bán nhà này vẫn còn đầy đủ.
• Một nhà nguyện ở bờ hồ Chung Thủy đường Trần Quốc Tuấn (nay Hội Chữ Thập Đỏ đang sử dụng).
• Một nhà nguyện và nuôi trẻ ở Làng phế binh cũ, nay được sử dụng làm nhà dưỡng lão và nhà trẻ em khuyết tật.
• Ông Tám Triệu dâng 2 công đất làm nhà nguyện An Hòa. Sau khi chiến tranh thiêu hủy, ông xin lại phần đất này và đã bán cho người khác rồi.

TRƯỜNG HỌC

Trước đây trong họ Đạo Bến Tre có những trường học sau đây:

Trường Nguyễn Bá Tòng: nằm trên một khu đất rộng khoảng 3ha do ông Lê Quang Hậu dâng cho nhà thờ hai lần và Hội thừa sai Paris đứng tên. Sau khi hoạt động một thời gian, trường này bị hư hại nhiều không sử dụng được nữa. Do đó, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri và ông trùm Nguyễn Văn Tường đã ký giấy bán vào năm 1957 cho ông cảnh sát Phương phần nhà trước với giá 40.000 đồng bạc Đông Dương thời đó. Còn phần nhà sau thì bán cho ông Hà Công Hải với giá 17.000 đồng. Số tiền bán này được dùng trong việc xây cất nhà thờ Bến Tre, khu nhà này nằm trên khu đất của nhà thờ từ ngã tư Ngô Quyền và Cách mạng tháng Tám vòng qua Thủ Khoa Huân, Hùng Vương.

Trường Trung học Bác Ái: nằm trên đường Thủ Khoa Huân do Cha Phanxicô Dương Văn Mỹ- Cha phó họ Bến Tre làm Hiệu trưởng năm 1960.

Trường Trung học Cộng hòa: Phường 1- Thị xã Bến Tre, Hiệu trưởng là Cha Phêrô Ngộ- Cha sở họ đạo Ba Châu.

Trường Mẫu giáo Bình Phú: có 3 lớp do các dì dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn phụ trách.

Ký nhi viện: ở đường Cách mạng tháng Tám do các dì dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn đảm trách. Năm 1975, Nhà nước mượn, có trả cho nhà dòng một số tiền.

ĐẤT THUỘC QUYỀN SỞ HỮU CỦA HỌ BẾN TRE

Lô đất bên cù lao Bình Dương- trước đây gọi là cù lao Dê vì xưa dùng để nuôi dê.

Lô đất từ nhà ông Tư Ngọc, số 95B Ngô Quyền đến nhà ông Trần Văn Bá ở đầu cầu Nhà Thương, phía tây giáp phường 5, phía bắc tới bờ sông cù lao.

Một khu đất tại Cái Bông rộng 125ha do một người Pháp tên là Philê dâng cho nhà thờ Bến Tre. Trước đây giáo dân ở Cái Bông canh tác, mỗi công đất nộp cho nhà thờ 1 giạ lúa mỗi năm. Họ Đạo nhờ ông Mười Dừa đi thâu. Sau năm 1975, thì nhà thờ không thâu lúa ruộng cũng không thâu tiền về đất thổ cư gần nhà thờ, kể cả phần đất cù lao Bình Dương.

Sau khi nhà nguyện ở Hữu Định bị thiêu hủy, phần đất của nhà nguyện này nằm trong tay Cha con ông Sáu Phát, họ chia nhau cất nhà để ở cho đến nay.

ĐẤT THÁNH

Năm 1956, bà Huyện Rạng dâng cho họ Đạo 1,5 mẫu đất ở Bình Nguyên (phường 6) để làm đất thánh của họ Đạo. Trong họ Đạo trước đây có xe tang do ngân quỹ nhà chung và Đoàn thể Gia đình Phạt tạ đóng góp. Có Hội thiện tử để lo cho người qua đời trong họ. Ban điều hành gồm có các ông: Nguyễn Văn Bửu, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Công Hải, Nguyễn Văn Cương, Trương Ngọc Hưởng. Sau năm 1975, hội này giải thể.

Năm 1983, Nhà nước ra lệnh giải tỏa khu đất thánh để lấy mặt bằng làm bệnh viện 500 giường (nay là bệnh viện Trần Văn An- phường 6). Đất thánh này có gần 1.000 ngôi mộ. Sau khi các thân nhân đã đến cải táng xong, còn lại 32 ngôi mộ không ai nhìn nhận, bổn đạo đã hùn tiền để lo việc cải táng và hỏa thiêu rồi mang về để trong phòng hài cốt của nhà thờ.

Năm 1983, họ Đạo có sắm bộ cờ tang và mấy tấm hoành giao cho ông trùm Hải phụ trách để trang trí các đám tang, vì lúc đó đến cầu lễ gặp khó khăn.

I. ĐOÀN THỂ GIA ĐÌNH PHẠT TẠ

Hội Phạt tạ gốc ở Bãi San do Cha Phêrô Phạm Tuấn Binh thành lập vào năm 1945. Hội được Đức Giám mục Phêrô Ngô Đình Thục thừa nhận và cho phép hoạt động cũng như truyền bá rộng rãi dưới danh hiệu là “Đoàn thể Gia đình Phạt tạ Thánh Tâm Chúa Giêsu”, ngày 22/6/1945. Cha Binh qua đời ngày 12/8/1945, em Cha Binh là Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri tiếp tục phổ biến đoàn thể này tới nhiều giáo xứ, giáo phận, sang đến tận Nam Vang. Ngày 18/8/1945, Đức Cha Phêrô Ngô Đình Thục đã bổ nhiệm Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri làm Cha tuyên úy của phong trào.

Nội quy của Đoàn thể Gia đình Phạt tạ là đặt ảnh Trái Tim Chúa Giêsu ở giữa nhà để tôn vinh Chúa là chủ gia đình, sớm tối dâng mình cho Trái Tim Chúa, dự lễ và rước lễ thứ Sáu đầu tháng, làm giờ thánh và suy gẫm lời Chúa, sống phúc âm theo gương Chúa hiền lành và khiêm nhượng, thăm viếng và giúp đỡ bệnh nhân, người hoạn nạn, sầu khổ và kín đáo quyên góp một số tiền trong nội bộ để có một quỹ giúp đỡ kẻ khốn cùng và gia đình những người đã qua đời gặp khó khăn vật chất.

Năm 1958, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri được Đức Giám mục Phanxicô Trần Thanh Khâm cho phép xuất bản nguyệt san Lửa Mến do chính Cha làm chủ nhiệm. Tờ báo được phép lưu hành theo Nghị định số 178/BTT/NĐ ngày 26/9/1958. Từ năm 1958- 1975, phát hành được 134 số.

Cha thương con chiên và tận dụng mọi cách để giảng dạy giáo lý, thúc giục giáo dân Phạt tạ Thánh Tâm Chúa và tôn kính Đức Mẹ. Cha đã dịch soạn ra 15 quyền sách (tủ sách Lửa Mến):

• Tình yêu thực hành I, II và III (Giáo lý diễn giải).
• Lịch sử Cứu độ I, II, III và IV.
• Giáo dục gia đình.
• Kinh Bổn (Giáo lý vỡ lòng).
• Người Yêu Tôi (Dilexit me) (4 Phúc âm tổng hợp).
• 6 quyển Giờ Thánh (mỗi quyển 10 tập).
• Giờ Thánh 4 tập (có giờ thánh cho người qua đời).
• 16 tập Thánh nhạc (Lửa Mến).
• Tiếng gọi tình yêu (qua bản dịch) Un Appel à l’ Amour Infini.
• Gốc tích Đạo Trời.
• An ủi bệnh nhân.
• Yêu mến Giêsu- Đây Thánh Tâm Cha.
• Tài liệu căn bản Gia đình Phạt tạ.
• Giáo lý Dự tòng.
• Các Thánh Tông đồ.

Năm 1991, Cha soạn 6 vở kịch và tập cho giáo dân diễn rồi quay vào phim video chiếu trong nhà và ngoài sân nhà xứ cho các giáo dân xem:

• Kịch Khổ nạn.
• Kịch Abraham.
• Kịch Giacob và Giuse.
• Kịch Tobia.
• Kịch Mađôkê - Esther.
• Kịch Người Con Trai hoang đàng.

II. HỘI NGHĨA BINH THÁNH THỂ

Năm 1932, trong họ Đạo có Hội Nghĩa binh Thánh Thể quy tụ các em thiếu nhi viếng Chúa và học hỏi giáo lý.

III. HỘI THANH NIÊN THÁNH NGHIỆP

Mục đích huấn luyện giới trẻ do Ba Lành, Hai Vĩnh, chú Phủ phụ trách. Hội này giải tán năm 1960.

IV. HỘI KÍNH MẾN ĐỨC MẸ (Legio)

Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri và Cha Đôminicô Đinh Xuân Thu cũng nhắc nhở, giúp đỡ Hội Kính mến Đức Mẹ do bà trùm Mừng và cô giáo Phượng hướng dẫn lần chuỗi, cầu nguyện theo thánh Mongpho và tháng Đôminicô.

Hiện nay vẫn còn lối 70 người ở lại sau 3 lễ Chúa Nhật để lần chuỗi và cầu nguyện, làm giờ thánh và nhắc nhở nhau làm việc thiện.

Nhà thờ và nhà xứ luôn rộng mở đến 8 giờ tối để ai nấy đều có thể gặp Cha khi cần và bổn đạo có thể đến viếng Chúa bất cứ lúc nào (giờ quy định).

Mỗi thứ Năm đều có mở cửa Nhà Tạm cho đến 12 giờ khuya để giúp cho giáo dân chầu Chúa. Từ năm 1998 thì chỉ mở tới 9 giờ tối.

Mỗi thứ Sáu đầu tháng có mở cửa Nhà Tạm sau lễ sáng để cho giáo dân chầu Chúa đến 8 giờ sáng. Từ năm 1998 Cha sở mở cửa Nhà Tạm lúc 4 giờ chiều cho giáo dân chầu Chúa, lần chuỗi và hát kinh cầu Trái Tim. Khi Cha làm lễ xong thì đóng cửa Nhà Tạm.

Trước 1975, mỗi năm vào dịp Tết và lễ Giáng sinh Cha Phêrô Tri thường tặng quà cho mỗi người trong trại giam một phần quà.

Sau năm 1975, Cha tặng quà cho các cụ dưỡng lão và các em khuyết tật ở Làng phế binh cũ và cho các em Trẻ vào đời sớm trong trường Hy vọng phường 6.

Họ Đạo mỗi năm đều có tổ chức mừng lễ Giáng sinh, có tiệc vui đãi Chính quyền các cấp và các tôn giáo bạn, có phát quà cho một số gia đình nghèo vào hai dịp lễ Chúa Giáng sinh và Tết Nguyên đán.

NHỮNG ĐÓNG GÓP VÀ SỬA CHỮA

Với sự đóng góp công sứ của hai Cha và Ban quới chức cũng như của các giáo dân, những việc sửa chữa đã được thực hiện:
1. Năm 1985, sửa lại nhà bếp để cho dòng Mến Thánh Giá Cái Nhum sử dụng.
2. Sửa lại phần trên của gác chuông:

• Chuông I thì làm bằng gỗ quý (sao và sến).
• Chuông II và III thì đúc xi măng cốt sắt.

3. Năm 1995, xây lại cổng và gắn cửa sắt nhà thờ.
4. Năm 1996 tráng nhựa đường giữa, tráng xi măng đường đi kiệu, sân và hai bãi xe để giáo dân sử dụng.
5. Năm 1997, lợp lại nhà các dì dòng Thánh Phaolô.
6. Tháng 02/1997, sửa lại dãy nhà sau nhà thờ (định làm nhà Bác ái).

Ngoài ra, Cha còn kêu gọi bổn đạo đóng góp với Cha để cùng với Chính quyền sửa lộ, làm cầu, giúp đỡ đồng bào bị thiên tai, bão lụt, hỏa hoạn, nghèo nàn, giúp các họ Đạo thiếu thốn như:

• Tặng nhà thờ Nhị Long (Bãi San) bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Đức Hòa (Long An) toàn bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Rạch Dừa (Giồng Tre) bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Khâu Băng cây để cất nhà thờ và bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Giồng Quít cây và toàn bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Giồng Ổi toàn bộ bàn ghế và bắt một cây cầu gần nhà thờ Giồng Ổi (do ông Út Diệp thi công).
• Tặng nhà thờ Giồng Trôm toàn bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Tân Thanh phân nửa bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Thành Thới toàn bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Ngãi Đăng toàn bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ An Định phân nửa bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Thom phân nửa bộ bàn ghế.
• Tặng nhà thờ Bình Phú toàn bộ bàn ghế và cùng với Chính quyền sửa lại cây cầu giữa Bình Phú và phường 7.

VÀI ĐIỀU ĐÁNG NHẮC NHỞ

1. Ông trùm Gioanbaotixita Lê Phước Tường có công xây cất cầu cù lao Dê vào năm 1932, kinh phí do nhà chung đài thọ.

2. Ông Phaolô Nguyễn Văn Nhân, sinh năm 1900 trước đây đã từng làm từ ở Biên Hòa. Sau đó ông về Bến Tre và tiếp tục làm từ cho nhà thờ Bến Tre. Suốt 50 năm trời ông tận tâm tận lực phục vụ trong nhà thờ: dọn đồ tế lễ, đổ chuông đúng giờ, giữ gìn Thánh đường chu đáo. Đức Cha và các Cha rất thương mến ông. Tòa Thánh đã ban tặng ông một huy chương. Ngày 21/11/1965, Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri đã long trọng dâng Thánh lễ tạ ơn và gắn huy chương cho ông. Ông giúp việc cho họ Đạo đến năm 75 tuổi thì mất, họ Đạo đã cấp dưỡng ông cho tới ngày ông qua đời và đã lo an táng ông một cách tử tế.

3. Năm 1915, Cha Mẫn về Bến Tre có đem theo gia đình ông Phaolô Bùi Văn Mừng và bà Maria Madalena Nguyễn Thị Phước là những người đã từng thương mến giúp đỡ Cha. Năm 1950, họ Đạo tín nhiệm ông và cử ông làm trùm của họ Đạo. Điểm đặc biệt là hai ông bà có 5 người con và cả 5 người đều dâng mình cho Chúa:
Linh mục Giuse Bùi Văn Nho.
Linh mục Stephanô Bùi Văn Hồng.
Linh mục Stanilas Bùi Văn Lựu.
Nữ tu Lucienne Bùi Thị Nhãn- Dòng Thánh Phaolô Saigon.
Nữ tu Maria Madalena Bùi Thị Thơm- Dòng Thánh Phaolô Saigon.

Ông bà đã được Tòa Thánh ban tặng hai huy chương và Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri đã long trọng dâng lễ tạ ơn và gắn huy chương cho ông bà. Huy chương của ông được Tòa Thánh tặng nhân dịp ông bà mừng lễ Kim Thánh hôn phối năm 1960, còn huy chương cho bà thì mãi 10 năm sau nhân dịp lễ Ngọc Khánh hôn phối năm 1970.

Cũng nên nhắc thêm là ông trùm Mừng và ông trùm Vàng có công rất nhiều trong việc xây cất ngôi Thánh đường mới, khánh thành năm 1957.

4. Nhờ hồng ân Chúa ban vào Năm Thánh 2000 Đức Giám Mục đã chọn nhà thờ Bến Tre và nhà thờ Cái Mơn làm nơi thánh để giáo dân kính viếng và hưởng nhờ ơn toàn xá. Do đó hàng ngàn bổn đạo đã lần lượt đến nhà thờ họ Đạo Bến Tre tham dự Thánh lễ và viếng nhà thờ.

Khoảng năm 1996, Tổ đoàn kết Thị xã và Ban quới chức họp chung vào ngày 25 mỗi tháng tại nhà xứ. Phần đầu có Mặt trận Tổ quốc phường 3 và Mặt trận Tổ quốc Thị xã tham dự bàn về việc đoàn thể ngoài đời xong, sau khi giải lao thì Cha sở và Ban quới chức bàn về công việc nội bộ của họ Đạo.

Do đề nghị của ông Bảy Dân An- Mặt trận Tổ quốc Tỉnh nhờ Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri đỡ đầu cho Ủy ban Đoàn kết Công giáo Tỉnh nên mỗi thứ Ba đầu tháng các linh mục trong Ủy ban Đoàn kết Công giáo Tỉnh và Mặt trận Tổ quốc Tỉnh về Thị xã họp, Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri mời họp ở nhà xứ, dùng cơm, nghỉ ngơi, cô Trang và cô Trúc lo việc cơm nước này. Họ Đạo dùng quỹ nhà chung để chi phí cho việc này vì lúc đó chưa có ngân sách Tỉnh dành cho Ủy ban Đoàn kết Công giáo, thời gian gần ba năm. Sau khi Cha Phêrô Hiến về coi họ Bến Tre thì Tổ đoàn kết họp tại Mặt trận Tổ quốc Thị xã Bến Tre.

Tháng 6/2000, Ủy ban Đoàn kết Công giáo Tỉnh sửa lại một căn phòng trệt và lầu của Hội trường Tân Dân của nhà thờ làm văn phòng cho Ủy ban Đoàn kết Công giáo Tỉnh.

* Thành phần Ủy ban Đoàn kết Công giáo Tỉnh gồm có:

• Cha Gioankim Quang làm Chủ tịch.
• Cha Phalô Ý làm Phó I.
• Cha Phêrô Hiến- Phó Thường trực.
• Cha Gioan Baotixita Thượng làm Thủ quỹ.
• Ông biện Lưu Văn Hòa làm Tổng thư ký.

Từ năm 1995, thấy tinh thần thanh thiếu niên bị sa sút về đạo đức, Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri cùng Ban quới chức sắp xếp cho các em sinh hoạt sau lễ nhà khoảng vài giờ, giao cho biện Hòa đảm trách. Bắt đầu sinh hoạt vào ngày 13/5/1995, ít lâu sau thì chia làm hai nhóm, các dì dòng Mến Thánh Giá phụ trách nhóm thiếu nhi nhỏ, các soeur dòng thánh Phaolô coi nhóm lớn. Tất cả trên 100 em đều có ghế ngồi và Cha sở cho ăn sáng. Đến năm 2000, có Cha phó về đảm trách các em đi vào nề nếp tốt đẹp hơn.

Những ân nhân của họ Đạo thì có rất nhiều vị dâng công và của, không thể kế hết được, chỉ kể sơ qua:
Như anh em ông Lê Quang Hiền và Lê Quang Hậu.

• Ông bà bác sĩ Cương giúp nhiều tiền bạc.
• Gần tới ngày khánh thành nhà thờ hiện nay ông bà Nghệ Quang Lê Thị Hạnh dâng toàn bộ đèn điện và dụng cụ điện- gắn rất kỹ thuật nên không thấy dây điện.

Trong Thánh đường kê được 4 hàng ghế dài bằng gỗ thau lau, gồm 144 ghế đóng kiểu đẹp ngồi quỳ rất thoải mái và cuối nhà thờ kê 20 bàn ghế quỳ cá nhân dành cho Ban quới chức.

Ngày 17/8/1994, kỷ niệm Kim khánh linh mục của Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri, Cha không muốn tổ chức tiệc tùng nhưng Ban quới chức và giáo dân nghĩ đến công lao to lớn của Cha nên tổ chức mừng lễ này, chi phí do giáo dân đóng góp.

Trong họ Đạo có những anh chị em cầu nguyện, tận tâm cầu nguyện và hoạt động tông đồ nên đã đem được nhiều linh hồn về với Chúa, và đi cầu hồn cho các tín hữu.

Với chức năng là hạt trưởng, Cha đã làm được những việc sau:

- Năm 1968 Mậu Thân, nhiều họ Đạo vắng linh mục, Cha Phêrô Tri tình nguyện đi giúp họ Giồng Quýt, Giồng Ổi, Ba Châu, Kinh Điều, Long Mỹ.

- Sau 30/4/1975, Cha xin ông Sáu Nhân là bí thư, Mặt trận Tổ quốc cấp giấy phép đi giúp họ Mỏ Cày, Thom, Rạch Dầu mỗi hệ thống hoặc ba tháng một lần; và đến xin ông Sáu Đức là Ủy ban Quân quản cho phép Cha về Bãi San- quê hương của Cha không có linh mục, được chấp thuận cấp giấy phép tay.

- Lúc Cha Liêm và thầy Sáu Hùng từ Sài Gòn xuống Bến Tre chưa có liên lạc được với Tòa Giám Mục Vĩnh Long, Cha Phêrô Tri nói: “Thôi thì Cha Liêm qua ở tạm Thanh Sơn và khi Cha Hùng được thụ phong ở tạm Hàm Luông”- cho đến khi Đức cha Giacôbê sắp xếp và được ở luôn nơi ấy cho đến nay.

- Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri đã gởi đơn lên Bí thư Tỉnh Bến Tre là ông Mười Kỷ đề nghị xin 4 điều:

1. Cho bổn đạo đi lễ dễ dàng khi không trùng hợp ngày giờ lao động.
2. Họ Đạo nào thiếu linh mục thì được xin linh mục nơi khác đến cử hành Thánh lễ ngày Chúa Nhật và Đại lễ.
3. Các dì phước Cái Mơn, Cái Nhum được tựu về Bến Tre đủ trong 10 ngày để cấm phòng thay vì đi lẻ tẻ tốn kém phiền phức.
4. Xin cho Đức Giám Mục được đi thăm các họ Đạo mỗi ba năm một lần theo Luật Hội Thánh.

- Sau cuộc trao đổi, Chính quyền chấp nhận 4 khoản đề nghị trên, vài tháng sau các linh mục trong Tỉnh được đi họ nhỏ. Đến năm 1989, Cha Thu được rời Bến Tre về đảm trách họ Mỹ Lồng.

- Cha Phêrô Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri được Đức cha Giacôbê ủy nhiệm được ban phép Thêm Sức và được phép chuẩn hôn nhân khác Đạo trong suốt mấy năm liên lạc còn khó khăn.

- Đức Cha Giacôbê và Cha Gioankim Nguyễn Văn Quang đến xin cho Cha EuSebio Tiền ở Bến Tre dưỡng bệnh và dâng lễ mỗi sáng giúp cho Cha sở Bến Tre già yếu.

CHA PHÊRÔ PH ẠM TUẤN TRI VỀ HƯU

Năm 1989, Cha Đôminicô Nguyễn Xuân Thu đổi về làm Cha sở họ Mỹ Lồng. Trong thời gian 7 năm sau đó Cha Phêrô Tri hay bệnh vì làm việc quá nhiều, bổn đạo khuyên Cha xin Đức Cha cho một Cha phó để trợ lực với Cha.

Ngày 22/6/1996, Cha có gửi thơ về Tòa Giám Mục xin khi nào có phong chức cho những linh mục mới thì cho về Bến Tre một vị để phụ lực với Cha, nhưng chưa được toại nguyện, bổn đạo thấy Cha già yếu băn khoăn lo lắng nên Ban quới chức đã cử 10 người đại diện về Tòa giám mục để xin.

• Báo cáo về những sinh hoạt của họ Đạo và tình hình sức khỏe của Cha Tri.
• Xin Đức Cha quan tâm đến họ Bến Tre, cho một Cha phó để giúp Cha sở.
• Và khi Cha sở phải về hưu thì xin cho hứu trí tại Bến Tre để giáo dân được hân hạnh chăm sóc Cha trong lúc tuổi già.

Tháng 12/1997, Đức Cha cho Cha phêrô Hiến mỗi tuần đến Bến Tre làm lễ, giải tội phụ với Cha Tri vài ba lần trong tuần, một thời gian ngắn.

Ít lâu sau, nghe tin Tòa Giám Mục sẽ cho Cha Phêrô Tri về nghỉ hưu, bổn đạo bàng hoàng, thương Cha, nhớ ơn Cha đã dày công dạy dỗ về lòng đạo đức, mến Chúa, yêu người, vâng lời, bác ái... Cha đã sống khó nghèo, đơn sơ, chỉ lo phụng sự Chúa, giúp đỡ tha nhân không nhớ tới bản thân. Cha nghiêm khắc nhưng rất thương con chiên, tạo điều kiện giúp giáo dân và khách vãng lai dễ dàng xưng tội bất cứ giờ giấc nào. Vì vậy, giáo dân đồng lòng với một đơn thỉnh nguyện gửi đến Tòa Giám Mục tha thiết xin Đức Cha cho phép Cha Tri được nghỉ hưu tại Bến Tre như nhiều Cha già khác đã được phép nghỉ hưu tại nơi mà các ngài đã từng đảm trách. Cha Tri có can ngăn, nhưng vì quá thương Cha nên bổn đạo vẫn cứ gửi đơn thỉnh nguyện lên Tòa Giám Mục.

Ngày 03/5/1998, Đức Giám Mục quyết định bổ nhiệm Cha Phêrô Hiến về làm Chánh sở Bến Tre, và Cha Tri phải về nghỉ hưu tại Vĩnh Long.

Ngay sau khi nhận chức, Cha sở mới bắt tay ngay vào việc sửa nhà xứ, thay cửa kính, dọn dẹp xung quanh cho quang đãng, sáng sủa, tráng xi măng những chỗ còn lại trước và sau nhà thờ, nhà xứ.

Tháng 12/1999, Đức Cha giao cho Cha Hiến coi luôn họ Giồng Quít và họ Giồng Ổi. Như vậy, hai họ Đạo này lại trở về họ Đạo Bến Tre, vì năm 1915 đã thuộc họ Bến Tre.

Công việc trong họ thì nhiều, nhưng chỉ có 1 linh mục, ngày 22.1.2000 TGM Vĩnh Long bổ nhiệm cho Họ Đạo Bến Tre 1 cha phó

Đó là LM Phaolo Lê Văn Nhẫn- Cùng với LM chánh sở Cha Nhẫn chuyên phụ trách sinh họat thanh thiếu niên trong Họ

Cha Nhẫn cũng lập nên 1 ca đòan Nam tiền thân của ca đòan hiện nay

Cha Nhẫn cũng coi luôn họ Giồng Quít & Giồng Ổi.

Hai họ nầy Chủ Nhật đều có Thánh Lễ và các sinh họat công giáo được thăng tiến

Trước sự gia tăng của tín hữu cũng như các họat động trong Họ đạo Giồng Quít & Giồng ỔI cuốI năm 2005 TGM chuyển Cha Phaolo Nguyễn Văn Nhẫn về làm Chánh Sở Họ đạo Giồng Quýt & Giồng ỔI.

Từ đây Giồng Quýt & Giồng ỔI lạI tách rời Họ Đạo Bến Tre
Năm 2006 Cha Anre Hùynh Ngọc Lâm được TGM bổ nhiệm về làm Cha Phó Họ Đạo Bến Tre

Cùng với Cha Phêrô Hiến, Cha Anrê Lâm phụ trách thêm Họ đạo Cái Nứa và Bình Phú

Cha Phêrô Hiến (tháng 9/2000), cho gỡ hàng rào sắt ở núi Đức Mẹ Lộ Đức trước sân nhà thờ do Cha Bạch làm từ năm 1953, Nền được lót gạch bông và bàn thờ trước phòng hài cốt của giáo dân đã được hỏa táng và đem về đây.

Từ năm 1983 đến nay, mỗi khi đến tháng 11, bổn đạo thường tụ họp trước phòng hài cốt để đọc kinh cầu nguyện cho các đẳng linh hồn trọn tháng 11.

Nhờ sự quan tâm và nhiệt thành của Cha sở mới, nhà thờ Bến Tre được sửa sang lại thật đẹp, sáng sủa, xung quanh nhà thờ cũng được khang trang hơn. Và Cha cũng cho sửa lại nhà bếp của nhà xứ, nhà vệ sinh cho giáo dân và sửa nhà dòng Thánh Phaolô được sạch sẽ hơn.

1. Ngày 29/7/2000, lần đầu tiên kể từ khi Cha về nhận họ Đạo này, Cha Phêrô Hiến đã làm lễ Kim khánh hôn phối cho ông bà trùm Hà Công Hải và lễ Ngân khánh hôn phối cho anh chị Nguyễn Văn Hiệp và Maria Hà Thị Thanh (con ông bà trùm Hải) một cách long trọng.

2. Ngày 31/12/2000, lễ kính Thánh Gia Thất, Cha có tổ chức mừng Ngân khánh từ 25 năm trở lên cho 33 đôi và mừng Kim khánh cho hai đôi một cách long trọng. Sau đó có vào nhà xứ để dùng tiệc thân mật.

Trước lễ Giáng sinh năm 2000, Cha cho mở rộng thêm nền nhà thờ, làm hàng rào bằng inox cao cấp.

Đến tháng 10.2007 Theo sự phân công của Tòa GM Vĩnh Long về sự thuyên chuyển LM Trong địa phận

• Cha Phêrô Nguyễn Văn Hiến đổi về coi sóc Họ Giồng Thủ Bá (Chợ Lách)
• Cha Phó Anre Hùynh Ngọc Lâm đổi về Họ Cái Cá (Thạnh Phú)

Ngày 19.10.2007 đ ược sự bổ nhiệm của Đức Cha Tôma, hai Linh mục:

• Cha Đaminh Bùi Văn Đằng về làm chánh sở Họ Bến Tre
• Cha Micae Phạm Long Giang về làm phó Họ Bến Tre

Từ ngày đó Họ đạo Bến Tre bắt đầu trang sử mới.

LỊCH SỬ HỌ ĐẠO ĐƯỢC:
Căn cứ vào báo Nam Kỳ Địa phận năm 1916.
Căn cứ vào một số tài liệu còn lưu ở họ Đạo.
Căn cứ vào sự tìm hiểu nơi các bô lão trong họ và được sự góp ý của Cha Phêrô Phạm Tuấn Tri.

Và ước mong được sự đóng góp của qúy Cha và quý vị hiểu biết về họ Đạo Bến Tre, để cuốn lịch sử của họ Đạo Bến Tre được đầy đủ hơn.

Họ Đạo ghi nhớ công lao to lớn của quý Đức Giám Mục, 34 vị linh mục, các nữ tu dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn, Cái Nhum, dòng Thánh Phaolô, quý vị trong Ban quới chức cöïu, giáo dân xa gần từ ngày thành lập họ Đạo cho đến nay biết bao tâm trí, công sức, tiền bạc, đất đai để xây dựng được họ Đạo có ngôi thánh đường to lớn kiên cố, trường học rộng rãi khang trang như hiện nay.

Nguyện xin Thánh tâm Chúa Giêsu, Mẹ Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội ban thưởng cho tất cả quý vị trên thiên quốc.

Bạn xen kĩ lai tên thánh của các Linh Mục nha!xem ở trang wed: giaophanvinhlong.net đi.Thanhks you.....

mình lấy tài liệu này trên trang web của Họ Đạo Bến Tre bạn khỏi lo