Đạo ở đâu từ một vụ án giết người do chính người Công giáo gây ra

Đạo ở đâu từ một vụ án giết người do chính người Công giáo gây ra

http://dongten.net/wp-content/upload...-love-new1.jpg

Một vụ giết người mới đây, xẩy ra tại một xứ đạo thưộc huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai vào tối ngày 27.6.2011 đã làm cho nhiều người ngạc nhiên, thắc mắc: tại sao người Công giáo lại giết người một cách dễ dàng như thế!? Tin tức vụ án đó đã được VTC và nhiều mãng truyền thông khác đưa tin như sau:
Bị cấm yêu, giết mẹ bạn gái bằng 13 nhát dao
(VTC News) – Chỉ vì bị mẹ bạn gái ngăn cản, cấm yêu do tuổi còn quá nhỏ, Hiệp đã nhẫn tâm dùng dao đâm 13 nhát khiến bà Lộc tử vong khi được đưa đi cấp cứu. (http://www1.vtc.vn/giaoduc/310-29157...3-nhat-dao.htm)
VTC News cũng như nhiều báo đài khác đưa tin về vụ giết người như tường thuật ở trên, không còn là tin tức gây cho đọc giả bàng hoàng, sửng sốt. Giết người dưới nhiều hình thức khác nhau, với xã hội Việt Nam, xảy ra quá nhiều, rất nhiều, khoảng 22.300.000 tin tức liên quan đến ‘vụ án giết người ở Việt nam’ là kết quả tìm kiếm của google trên mạng, bạn nghĩ gì?
Vì việc giết người xảy ra quá nhiều và truyền thông đưa tin một cách vô tư nên bạn đọc ở trong nước quá quen đến độ không cần bận tâm suy nghĩ, có chăng: “ôi, lại chuyện giết người”, thế thôi!
Tuy nhiên, vụ án giết người ở trên rất đặc biệt: hung thủ là một người Công giáo, một Giáo lý viên được mọi người xem là hiền từ, đạo đức. Do vậy, thánh lễ tiễn đưa linh hồn người bị hại, thay vì những lời chia sẻ với thân nhân đang chịu đựng đau khổ tin tưởng vào mầu nhiệm Thương khó & Phục sinh, thì linh mục chánh xứ, lại mời gọi cộng đòan “Hãy nhớ cầu xin Lòng Chúa Thương Xót cho linh hồn Matta, vì cái chết quá bất ngờ” và một lời nhắn nhủ của ngài có liên quan đến sống đạo “Giáo xứ chúng ta đã làm được rất nhiều điều tốt, được rất nhiều lời khen, nhưng chỉ một biến cố này thôi thì cần phải xem lại cách sống đạo của chúng ta, vậy, nếu ai có hỏi chuyện này thì xin đừng vui vẻ kể lại cho người ta nghe mà nên im lặng xem lại chính mình…” Lời nhắn nhủ đầy tinh thần trách nhiệm liên đới vừa mang tính xã hội vừa mang tính tôn giáo.
Giới hạn của một bài báo, chúng tôi chỉ muốn chia sẻ với bạn đọc Công giáo nói riêng về án mạng giết người do chính người Công giáo gây ra vừa qua, hễ mà gặp bất cứ người nào, ở đâu nơi huyện Long Thành, và dù quen hay không quen ở quán café vệ đường, tôi nghe người người nói: “Người Công giáo giết người!” Giết người không có gì lạ ở VN ngày nay, nhưng người Công giáo giết người thì là chuyện lạ (?) cũng đáng để quan tâm.
Thứ năm chớ giết người!CHỚ GIẾT NGƯỜI:

Điều thứ Năm trong Mười Giới Răn của Chúa.
Giáo lý Giáo hội Công giáo (GHCG) giải thích thế nào?
Điều thứ Năm được GHCG đề cập rất kỷ lưỡng ở Phần Ba, LUÂN LÝ KITÔ GIÁO, Bài 52 Điều răn thứ năm TÔN TRỌNG SỰ SỐNG (Sách GLGHCG do HĐGMVN biên soạn cho Giáo Dân ViệtNam).
“Chớ giết người”, giáo lý của Giáo Hội Công Giáo chẳng những đã xác tín: “Chỉ một mình Thiên Chúa mới là Chúa của sự sống ngay từ ban đầu cho tới lúc tận cùng của nó, bởi thế, không ai có thể tự cho mình có quyền trực tiếp hủy hoại một hữu thể con người vô tội, bất cứ trong hoàn cảnh nào” (x.SGLC số 2258), mà còn thẳng thắn tuyên bố: “Cố ý sát hại một người vô tội là trầm trọng phạm đến phẩm giá con người, phạm đến khuôn vàng thước ngọc, cũng như phạm đến cả sự thánh thiện của Hóa Công nữa. Luật cấm sát nhân có giá trị phổ quát, ở chỗ nó buộc mỗi người và mọi người phải tuân giữ, bất cứ lúc nào và bất cứ ở đâu” (x.SGLC số 2261).
Liên quan đến việc giết người vừa qua, chỉ xin trích dẫn nguyên văn những gì liên quan sự việc vừa qua được viết ở sách GLGHCG: (các dòng in chữ hoa do chúng tôi nhấn mạnh)
VÌ SỰ SỐNG CON NGƯỜI CẦN ĐƯỢC TÔN TRỌNG
Sự sống con người có giá trị linh thánh vì ngay từ khởi đầu, sự sống đã do chính Thiên Chúa tạo dựng, và mãi mãi có liên hệ đặc biệt với Đấng Tạo Hóa là cùng đích của nó. Câu chuyện Cain giết em là Abel cho thấy ngay từ đầu lịch sử loài người đã có cảnh máu đổ do huynh đệ tương tàn. Cựu ước luôn coi máu như dấu hiệu linh thánh của sự sống (x.Lv 17,14) và xác định rằng: “Ngươi không được giết người vô tội cũng như người công chính” (Xh 23,7). Giết người vô tội là xúc phạm nặng đến phẩm giá con người, và đến sự thánh thiện của Đấng Tạo Hóa.
Chúa Kitô đã nhắc lại lệnh truyền “Ngươi không được giết người” (Mt 5,21) và còn thêm rằng: “không được giận, ghét hoặc oán thù” (Mt 5,22). Người còn đòi môn đệ “nếu bị vã má phải, thì giơ luôn má trái nữa” (Mt 5,39) và “phải yêu cả kẻ thù” (Mt 5,44). Chính Người cũng đã không tự vệ khi bị bắt trói và còn bảo ông Phêrô “cất gươm vào vỏ” (MT 26,52).
TỰ VỆ CHÍNH ĐÁNG MÀ PHẢI GIẾT NGỪƠI THÌ ĐÓ KHÔNG PHẢI LÀ TỘI
Yêu mến bản thân là một nguyên tắc căn bản của luân lý. Ta có quyền chính đáng để đòi hỏi mọi người phải tôn trọng quyền sống của ta. Nếu vì bảo vệ sự sống mình mà phải giết kẻ gây hấn, thì không phạm tội giết người. Sự tự vệ chính đáng nầy không những là một quyền mà còn là một bổn phận cốt yếu của những ai có trách nhiệm đối với sự sống người khác, đối với lợi ích chung của gia đình hay xứ sở. Để bảo vệ lợi ích chung của xã hội, họ phải làm cho kẻ gây hấn không thể tác hại nữa.
Giáo huấn truyền thống của Hội Thánh công nhận rằng chánh quyền hợp pháp có quyền và bổn phận trừng phạt tùy theo tội nặng nhẹ, và trong các trường hợp tội rất nặng thì được phạt tử hình. Cũng vì lý do trên, các nhà cầm quyền được phép dùng võ khí để đẩy lui những kẻ gây hấn khỏi địa phương mình chịu trách nhiệm. Hình phạt có hậu quả trước hết là để bù trừ sự mất trật tự do tội gây ra. Nếu phạm nhân tự nguyện chịu phạt thì hình phạt có giá trị đền tội. Hình phạt còn có hậu quả bảo vệ trật tự công cộng và an ninh của mọi người. Sau hết, hình phạt cũng có giá trị sửa chữa, phải làm hết sức mình cho nó giúp phạm nhân đền bù tội (x.Lc 23, 40-41). Nếu chỉ dùng những biện pháp không đổ máu cũng đủ để bảo vệ trật tự an ninh thì nhà cầm quyền nên sử dụng, vì như thế phù hợp hơn với lợi ích chung và phẩm giá con người.
CÁC TỘI GIẾT NGƯỜI
1. Tội cố ý giết người: Ai trực tiếp và cố ý giết người là phạm tội nặng. Kẻ giết người cũng như kẻ cố ý cộng tác trong việc giết người đều phạm tội kêu oán thấu trời (x. St 4,10). Giết con cái, anh em, cha mẹ, người bạn hôn phối của mình là những tội nặng đặc biệt, vì cắt đứt cả tình nghĩa máu mủ tự nhiên. Ai cố ý gây chết cho người khác cách gián tiếp, nghĩa là để mặc cho người khác phải nguy tử, hoặc từ chối giúp người đang gặp nguy tử cũng phạm đến điều răn nầy. Trừ khi có lý do quan trọng (để mặc người khác chết đói mà không tìm cách giúp là tội nặng).
2. Phá thai
3. Làm chết êm dịu
4. Tự sát.” (hết trích)
Hành vi cố ý giết người, thông thường, phát xuất từ những mối hận thù, trong Tin Mừng khi nhắc giới luật ‘các người không được sát hại’ (Mt 5:21), Chúa Kitô muốn chúng ta sống bằng an trong tâm hồn và loại trừ nỗi giận dữ và niềm hận thù khát máu như là những gì vô luân. Giận dữ là ước muốn trả thù… Nếu giận dữ đến độ cố ý muốn giết hại hay gây trọng thương cho tha nhân thì trọng phạm đến đức bác ái; đó là một tội trọng. Chúa Kitô phán: ‘Ai giận dữ anh em mình thì sẽ bị luận phán’ (Mt 5:22)”. (x.SGLC số 2302) “Mang lòng thù ghét nhau là việc nghịch lại với đức bác ái. Sẽ mắc tội thù ghét tha nhân nếu cố ý muốn cho họ gặp phải sự dữ. Thù ghét tha nhân là một trọng tội nếu muốn cho họ bị thiệt hại nặng…”. (x. SGLC số 2303)
Chúng tôi muốn nhắc đến GLGHCG về Điều răn thứ năm: CHỚ GIẾT NGƯỜI để bạn đọc không thắc mắc lúc ai đó ngạc nhiên, người Công giáo mà lại giết người!
NỖI ĐAU KHỦNG KHIẾP CỦA NGƯỜI TRONG CUỘC
Án mạng đã xẩy ra, nạn nhân bị giết quá bất ngờ, để lại tổn thất lớn lao cho cả gia đình: chồng mất vợ, các con mất mẹ và hai cháu bé gái thêm một lần nữa, mất sự chăm sóc yêu thương cần có của tình mẫu tử mà người chết (bà nội) của cháu đã thay cho mẹ chúng lo cho chúng. Phía gia đình gây ra án mạng: phải lo lắng bồi thường thiệt hại vật chất tinh thần cho gia đình bị hại, bồi thường nhân mạng, bồi thường tang đám; phải tiếp tục nuôi đứa con trai đầu lòng đang bị pháp luật trừng trị và hơn thế, phải mang tiếng xấu với dư luận.
Nạn nhân thì đã chết rồi, gia đình bị hại phải rộng lòng lắm mới sẳn sàng tha thứ cho kẻ đã nhẫn tâm cướp đi mạng sống của bà Lộc. Hung thủ giết người thì đang bị cách ly, chờ ngày luật pháp trừng trị, sống thì cũng như đang chết dần. Đó là nỗi khổ cả hai gia đình cùng gánh chịu. Xét cho cùng thì đều đáng thương, đáng được cộng đồng ôm ấp, chia sẻ nỗi đau khủng khiếp này.
Trong vai trò thay cho gia đình bên bị hại, tôi trực tiếp ngồi nghe những lời nói tận đáy lòng của thân nhân gia đình gây ra án mạng ngay tại nhà đám, tôi đã không thể nói gì khác hơn ngoài những lời động viên, ủi an. Bấy giờ, trước mặt tôi là hai khuôn mặt tiều tụy, một cụ ông già yếu, mái đầu đã bạc, ông ngồi gục mặt xuống bàn, thất vọng vì không ngờ cháu mình lại là tên sát nhân. Còn thân sinh em Hiệp, tuy còn trẻ nhưng thần sắc cũng chẳng khác gì cụ ông, anh thổn thức từng chữ, từng lời: “Vợ chồng em đã không ngờ Hiệp lại dám làm một việc tày trời như thế. Gia đình em có lỗi với tang quyến, với mọi người vì đã lỡ sinh một thằng con giết người. Bà đã chết và con em giờ đây thì cũng đang chết dần mòn trong trại B5, Xuân Lộc. Dẫu sao, nó là con của mình, chúng em đã đến CA xin được gặp nó, năn nỉ lắm họ mới cho gặp trong vài phút. Hai anh CA dẫn Hiệp ra với đôi tay đang bị còng. Hiệp suy sụp hoàn toàn, hai mắt Hiệp cứ trâng tráo nhìn thẳng vào em mà chẳng nhận ra bố nó, mãi tới lúc em nói “Con ơi, bố đây”nó liền gục đầu xuống trên người em kêu lên “Bố, bố” rồi CA bảo nó “hết giờ, vào đi thôi!”Còn hai vợ chồng em và cả bố em đang ngồi đây, đi đâu, làm gì cũng bị những cái nhìn soi mói, những lời nói đay nghiến ‘thằng con của anh, cháu của ông vừa giết người đó’ Mấy ngày nay bố em không dám bước chân ra khỏi nhà, không dám đi lễ nhà thờ. Ông sợ gặp gỡ, tiếp xúc, sợ ai đó hỏi chuyện cháu ông. Bố em lủi thủi nhốt mình ở nhà chẳng khác nào một tội nhân.”
Cái chết của bà Lộc đã xảy ra hoàn toàn không bình thường, vì vậy, nhà đám cũng là tâm điểm cho những lời ra tiếng vào của không ít người có đạo lúc họ đến một cách riêng tư hay đi theo cùng hội đoàn giáo xứ.
“Một con ngựa đau, cả tàu chê cỏ”, câu tục ngữ này, xem ra, nên áp dụng trong cảnh tang thương này. Người bị nạn thì đã chết rồi, cầu xin Lòng Chúa Thương Xót là việc phải làm của người có đạo cho linh hồn Mat-ta, nhưng cũng nên chia sẻ nỗi đau cho cả hai gia đình bằng lời cầu nguyện, bằng cái nhìn yêu thương tích cực: để bên gia đình bị hại sẳn sàng tha thứ, để bên gia đình gây ra án mạng vượt qua những mặc cảm tội lỗi, chẳng ai muốn biến cố này xảy ra. Ai đó sẽ nói, một xứ đạo giết người, người có đạo nghe có buồn không, cái chết này hẳn có liên hệ đến cách sống đạo của tôi vì mối tương quan cộng đoàn. Lúc giảng cho tín hữu ngày lễ an táng, linh mục chánh xứ kể: “Tôi về tòa Giám mục nhân ngày lễ Cầu cho Linh mục, nhiều cha hỏi tôi chuyện giết người xảy ra giữa người có đạo và ngay chính trong xứ đạo, tôi chỉ biết cúi đầu xin cầu nguyện…”
KHI MỘT NGƯỜI CÔNG GIÁO LẠI LÀ GIÁO LÝ VIÊN GIẾT NGƯỜI NHẪN TÂM NHƯ BẢN TIN CỦA VTC THÌ ĐẠO Ở ĐÂU?
Câu chuyện đau lòng trên không còn là chuyện riêng, của hai gia đình đang chịu tổn thất, chuyện nhỏ của một xứ đạo ở thị trấn nhỏ bé, mà nó có liên quan ít nhiều đến đời sống đạo của người Công giáo ViệtNamhiện nay.
Đã rất nhiều người không có đạo hỏi tôi câu hỏi trên. Đó cũng là câu hỏi hay, câu hỏi nhức nhối đối với các đấng bậc và tín hữu quan tâm đến đời sống biểu lộ đức tin sống động của người kitô hữu, nói cách khác, sống đạo trưởng thành.
Hiệp là một giáo lý viên – giáo lý viên là người thi hành một sứ mệnh quan trọng và siêu nhiên, được Chúa Kitô uỷ thác qua Giáo Hội. Giáo lý viên không chỉ là người dạy, nhưng trước hết là một chứng nhân (SGL 9,66), một chứng nhân tình yêu – Làm sao Hiệp lại dễ dàng ra tay sát hại một mạng người như vậy?
Nguyên nhân việc giết người của Hiệp như VTC đưa tin “Bị cấm yêu”, nếu chỉ vì nguyên nhân đó mà một em GLV làm sao lại dễ dàng giết người một cách nhẫn tâm như vậy? Vậy nguyên nhân sâu xa của nó ở đâu? Tìm ra nguyên nhân sâu xa này có thể ngăn ngừa việc ‘giết người một cách dễ dàng’ của chính người có đạo không?
“Lạy Chúa, xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ” (Kinh Lạy Cha)
Ma quỷ có không? Có. Tin Mừng đề cập nhiều đến Ma quỷ, một đoạn văn rõ nhất : “Vừa trông thấy Đức Chúa GIÊSU, quỷ liền dằn vặt đứa bé dữ dội, đứa bé ngã ra, xùi bọt mép, lăn lộn trên đất. Đức Chúa GIÊSU hỏi cha nó rằng: “Nó bị như thế từ bao giờ?” Ông ta đáp: “Thưa từ lúc bé! Quỷ thường xô nó vào lửa, vào nước để giết nó. Nhưng nếu Thầy có thể làm được gì thì xin Thầy thương giúp chúng con”. Đức Chúa GIÊSU nói với ông: “Sao lại nói: Nếu Thầy có thể? Với kẻ nào tin, thì mọi sự đều có thể được”. Tức thì cha đứa bé khóc lóc kêu lên: “Thưa Thầy con tin, xin Thầy trợ giúp đức tin yếu kém của con”. Đức Chúa GIÊSU nạt thần ô-uế rằng: “Hỡi thần câm điếc, Ta truyền cho mi: Hãy xuất ra khỏi đứa bé và không được nhập vào nó nữa”. Sau khi kêu thét và dằn vặt đứa bé dữ dội, quỷ xuất khỏi nó và đứa trẻ ra như chết… Nhưng Đức Chúa GIÊSU cầm tay nó nâng dậy và đứa bé đứng lên. Khi Đức Chúa GIÊSU vào trong nhà, các môn-đệ hỏi riêng Người: “Tại sao chúng con lại không thể trừ quỷ đó được?” Đức Chúa GIÊSU đáp: “Loại quỷ đó không thể trừ được, nếu không cầu nguyện và ăn chay”
Ma quỷ thường hay dụ ngon dụ ngọt dưới mọi hình thức, ngay cả Chúa Giêsu nó cũng chẳng tha, nó cám dỗ Chúa ba lần sau khi Chúa ăn chay cầu nguyện 40 đêm ngày trong sa mạc (x. Mt 4,1-11)
Ma quỷ của thời hội nhập, của kinh tế thị trường hiện nay rất tinh vi, nó núp dưới vỏ bọc bên ngoài xem ra có vẻ đạo đức thánh thiện của nhà đạo. Đạo đức thánh thiện đến nỗi ở bài viết chia sẻ ngày đầu Xuân Tân Mão vừa qua, lm. Pascal Nguyễn Ngọc Tĩnh mượn cảnh xuân để nói hoa thật và hoa giả có ngay chính đời sống đạo, kết luận, ngài viết: “Chúa Giê-su mời chúng ta xem hoa. Tôi vừa cố gắng chỉ ra những bông hoa giả để đừng ai bị đánh lừa. Nhưng tôi cũng đã chỉ ra những bông hoa thật, thấp thoáng từ xa, rất xa, nhưng đầy hương sắc, hay những bông hoa ẩn khuất sau vách núi cheo leo, tất cả đều mời gọi chúng ta tin vào quyền năng của Thiên Chúa là Đấng làm chủ lịch sử, tin vào tình yêu của Thiên Chúa là Đấng không bỏ rơi bất cứ ai tin Ngài. Xin Ngài ban cho chúng ta một cặp mắt đức tin đủ sáng, đủ mạnh để nhận ra Chúa đang hiện diện và hoạt động trong thế giới hôm nay.” (Suy niệm ngày 01 Tết Tân Mão: Nhìn thấy Chúa hiện diện và hành động. Lm Nguyễn Ngọc Tĩnh)
Chưa có một thống kê chính thức về thực trạng sống đạo của người CGVN hiện nay, mới đây, tháng 6-2011 vừa qua, trong vòng 10 ngày, từ 16 đến 26-6-2011, báo Công Giáo và Dân Tộc đã thực hiện một cuộc thăm dò tìm hiểu nhỏ về vài khía cạnh sống đạo của giới trẻ công giáo trong độ tuổi từ 18 đến 30 đang sinh sống tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả của bảng thăm dò này là 313/350 người đã trả lời 13 câu hỏi liên quan đến sống đạo, trong đó: Giới tính : Nam 39%, nữ 61%, Nguồn gốc : Tp. Hồ Chí Minh : 57,8%, nhập cư : 42,2%, Trình độ văn hóa : Cấp I : 0,3%, cấp II : 7,3%, cấp III : 24,6%, đại học : 64,9%, sau đại học : 2,9%, Tình trạng hôn nhân : Độc thân : 89,5%, đã có gia đình : 10,5%, Nghề nghiệp : Có việc làm : 36,7%, chưa đi làm : 63,3%. Bảng thăm dò phần nào đó đã đã phản ảnh một thực trạng theo đạo mang tính truyền thống hơn là phản ảnh đời sống đạo có một đức tin trưởng thành (x. (Tuần báo Công Giáo và Dân Tộc, số 1815-1816, ngày 8-7-2011, trang 34-37)
Lm. Lê Thanh Hoàng đặc trách Ủy ban Giáo dân địa phận Huế rất tha thiết với việc sống đạo trưởng thành, tháng 10. 2010 trong dịp vào Tp. HCM gặp gỡ một nhóm nhỏ anh chị em trí thức đang công tác việc đời việc đạo, gởi đến chúng tôi những suy tư của ngài qua bài viết tựa đề: “Nhìn lại Quá khứ,Hiện tại để xây dựng Giáo hội Tương Lai : Giáo hội Hiệp thông, dẫn đến Sứ vụ” ngài phản ảnh đời sống đức tin hiện tại như sau : “Người Công giáo VN chưa sống đức tin một cách trưởng thành. Nhan nhãn các dấu chỉ quan sát được trong các giáo xứ chung quanh việc đi lễ ngày Chúa nhật (vội vã, hững hờ, máy móc, chiếu lệ…) ; Nơi đời thường trong các thôn xóm, giữa tập thể đa phần công giáo (chữi rủa, đánh bậy, nói tục, gian dối, hàm hồ, thù oán … nói chung tác phong, lời nói, gống như lương dân). Giữ đạo một cách máy móc hình thức… Đây là một chứng từ của Giáo sư Nguyễn Khắc Dương: “Hình như người Công giáo VN chỉ mới có lòng sùng đạo, có thể là quảng đại, sẵn sàng hy sinh tài sản, thì giờ, sức lực, nhưng mới chỉ là giữ đạo chứ chưa thể hiện đạo, nghĩa là chỉ đạt nặng về phụng tự và luân lý, giữ luật chứ ít thấy có một đời sống nội tâm thiêng liêng sâu sắc. (“Quia respexit humilitatem meam”, Thế Tâm, 1997, tr.176).
(…) Vì người công giáo VN được thừa hưởng đức tin như một di sản của gia đình và giáo xứ. Sống trong truyền thống của giáo xứ, với việc giáo dục đức tin của gia đình, đức tin được chuyển qua cho mỗi cá nhân như một cái khung giữ đạo. Chương trình giáo lý cơ bản cũng chỉ để giúp các em giữ đạo đừng sai sót. Xem bản xét mình lớp vở lòng, thường nặng phần luật lệ, luân lý. Chỗ duyệt lại đức tin của mình là ở lớp bao đồng. Nhưng các lớp nầy cũng không dạy đến nơi đến chốn, mà mới chỉ dạy cho “đi theo” tập thể. Những lớp cơ bản nầy chưa kịp tạo nên một xác tín cá nhân thì đã hết thời huấn luyện. Tuổi trẻ vào đời khi chưa trưởng thành tâm linh. Như vậy, Gia đình và giáo xứ truyền lại cho các thế hệ một đức tin gọi là đức tin truyền thống (foi de tradition), nhấn mạnh đến đời sống phụng tự, luân lý. Giữ đạo nhờ sự bao bọc chở che của gia đình và giáo xứ.
Đối với những định chế Giáo hội cổ điển, giáo hữu ngày xưa tưởng chừng không đòi hỏi gì khác ngoài việc làm đúng với nghi thức, thủ tục, thì bây giờ cần được canh tân, chỉnh đốn lại. Điều mà trước đây chỉ cần duy trì một cách tự dộng thì nay phải được “chọn”. Cần một sự xác tín cá nhân, gọi là đức tin xác tín cá nhân (foi de conviction).
Cách riêng với GLV, lm nhận xét: “Giáo Lý Viên : không được đào tạo bài bản mà chỉ được đào tạo cách sơ sài; thậm chí có người không được đào tạo chi cả. Chưa thấy có một Trường Đào Tạo Giáo Lý Viên ở Giáo Phận nào, trong khi có nhiều Đại Chủng Viện (đào tạo linh mục triều), nhiều Học Viện, Kinh Viện, Nhà Tập, Nhà Thử (đào tạo các tu sĩ và linh mục Dòng).
Năm 2008: tổng số dân Việt Nam là 86,160,000 người. Công giáo là 6,187,486, chiếm tỷ lệ 7.18%, trong đó có : 3,541 linh mục, 1,480 chủng sinh, 2,125 chủng sinh dự bị, 1,914 tu sĩ nam, 13,838 tu sĩ nữ, 56,698 giáo lý viên (Nhìn Lại Sứ Mạng Truyền Giáo Trong 50 Năm Quavà Hướng Ðến Tương Lai – Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn) Số liệu cho thấy số tín hữu rất đông kể cả GLV. Số hàng linh mục, tu sỹ, cách riêng lm triều gần gủi với người tín hữu đã làm gì để giúp người tín hữu sống đức tin trưởng thành?
Một thực tế giữ đạo đáng buồn đã được phản ảnh “Tại nhiều nơi, trong một số Giáo phận, đời sống đạo được phát triển theo chiều hướng lễ lạc long trọng; nhiều sáng tạo trong câu kinh tiếng hát, lễ nghi rước sách, cung giọng lên xuống, kèn trống cờ quạt… chủ yếu chỉ để thêm long trọng chứ không phải để công bố ơn Cứu Độ và nuôi dưỡng đời sống đức tin của người tín hữu. Ngay cả thực tại đầy cứu độ như thánh lễ, nhiều khi, cũng chỉ được diễn tả và cảm nhận theo chiều kích danh giá: thánh lễ đồng tế long trọng; sự hiện diện của các đấng bậc mang lại vinh dự cho giáo xứ, cho gia đình, những nghi thức long trọng…” (Lm Nguyễn Trong Viễn OP, Những căn bệnh trầm kha trong đời sống đức tin)
Trích dẫn những điều trên sẽ không thừa, nó có liên quan đến việc giết người của em Hiệp.
Đã có một kẻ hở rất lớn trong việc hướng dẫn sống đức tin để giúp em trưởng thành đúng nghĩa một người kitô hữu. Em đã thiếu đường hướng sống đạo mà Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã vạch ra cho Giáo Hội và riêng mỗi một Kitô hữu, đó là: “Lời Chúa, Thánh Thể, cầu nguyện, và bác ái huynh đệ.” Đào sâu GLCG là việc mà các linh mục phải làm cho người tín hữu. Đó không phải là GL của những bài học từ chương theo lối kinh bổn dành cho trẻ em. Mà là, GLCG đã được Giáo Hội dẫn giải chi tiết cho người trưởng thành (bài học về Điều răn thứ năm :Tội giết người chúng tôi trích dẫn ở trên, không biết mấy người tín hữu được học? hay chỉ cuốn sách được HĐGMVN in ra để ‘tùy nghi xử dụng!’)
SỰ DỮ ? nhiều lắm, nó trải rộng khắp hang cùng ngỏ hẹp, dưới vẻ hào nhoáng của truyền thông internet, dưới vỏ bọc của sự thánh thiện đạo đức… muôn màu muôn dạng.
Có ai ngờ một em GLV lại giết người. Có ai ngờ một giáo xứ từng được khen này nọ lại xẩy ra chuyện động trời đến độ cha xứ “gục đầu không biết trả lời làm sao” trước những chất vấn của nhiều linh mục khác.
Trách nhiệm liên đới đến vụ án này là kết quả truyền thông mang tính đồi trụy và bạo lực đã tác động đến suy nghĩ nông cạn của Hiệp; là của gia đình phía bị hại chưa thực sự quan tâm đến con cái lúc tuổi vừa mới lớn; là của cách theo đạo hơn sống đạo biểu lộ đức tin.
CUỐI CÙNG, KHI GIA ĐÌNH KITÔ GIÁO THỰC SỰ LÀ MỘT TỔ ẤM
Thân sinh em Hiệp nói: “Thế nào đi nữa nó là con mình, vợ chồng chúng em còn phải lo cho nó…” Tôi góp ý: “Anh chị có lo cũng chẳng được, nó là tù nhân rồi, hãy để thời gian, luật pháp giúp Hiệp làm lại cuộc đời. Cái đáng lo là lo cho các cháu còn lại. Anh chị hãy quan tâm đến chúng với tất cả tình yêu của người cha người mẹ, để làm sao, cho dù chúng đi đâu, làm gì chỉ nghĩ đến tổ ấm của anh chị…”
Xây tổ đã là khó, làm cho tổ ấm lên lại càng khó, nhưng gia đình khởi động bằng những việc làm, lời nói yêu thương thì xây tổ ấm không có gì khó cả. Nếu chuyện đau lòng vừa qua xẩy ra, có thể, gia đình cả hai phía: cái tổ của mình chưa ấm đủ.
Ngày hôm nay thực trạng đạo đức xã hội Việt Nam đang xuống cấp trầm trọng đến nỗi Đức cha Giuse Nguyễn Năng, Gm Phát Diệm, đã lên tiếng cảnh tỉnh trong Thư Mục vụ Mùa Chay 2011. Xin trích những lời cảnh báo của ngài :
“1. Thực trạng đạo đức trong xã hội hôm nay thế nào, anh chị em cũng đã thấy. Tinh thần thế tục ngày càng lan rộng trên thế giới và xâm chiếm tâm hồn nhiều người, nhất là giới trẻ. Người ta gạt Thiên Chúa khỏi đời sống của mình. Có thể họ không chối bỏ Thiên Chúa, nhưng sống như thể không có Thiên Chúa. Và một khi không còn qui chiếu về Thiên Chúa, họ lấy tự do của mình làm nguyên tắc sống và không muốn khép mình vào bất cứ một qui tắc đạo đức nào.
Con người của xã hội tục hóa chạy theo lạc thú, hưởng thụ, tiêu xài, coi trọng thân xác và vật chất hơn các giá trị tinh thần. Mối ưu tư hàng đầu của nhiều người là lo kiếm tiền, càng có nhiều tiền càng tốt. Người ta chạy theo lợi nhuận và muốn có tiền với bất cứ giá nào, thậm chí làm cả những điều phi pháp, bất công, bóc lột, giết người, đánh mất cả lương tri và xúc phạm phẩm giá con người. Có lẽ tội ác lớn nhất của một thế giới tục hóa là thảm trạng giết thai nhi ngày càng gia tăng một cách khủng khiếp.
2. Sống trong một bối cảnh như vậy, nhiều môn đệ Chúa Giêsu, ngay cả những người sống ơn gọi tận hiến, cũng chịu ảnh hưởng của tinh thần tục hóa và bị lôi cuốn vào kiểu sống thực dụng, coi thường đạo đức. Từ trong suy nghĩ, ước muốn, đến cách phản ứng, xử sự và hành động, nhiều tín hữu sống theo kiểu thế gian, chọn lựa theo tiêu chuẩn của thế gian, hoàn toàn khác với những điều họ tuyên xưng ngoài miệng.
Nơi các gia đình công giáo hôm nay, không phải là hiếm những người nghiện hút, chơi bời, cờ bạc rượu chè. Nhiều tín hữu cũng buôn bán lường gạt, bất công, bóc lột người khác. Tình yêu hôn nhân trở nên nhạt nhẽo nguội lạnh đưa đến cảnh ly dị ngày càng nhiều hơn. Tình trạng phá thai nơi các bà mẹ công giáo gia tăng, không thể thống kê chính xác. Cảnh đâm chém, đánh nhau, mối hận thù chia rẽ giữa các cá nhân hoặc giữa các gia đình trong giáo xứ cũng khá phổ biến. Nhiều người sống khép kín, ích kỷ, chỉ lo cho mình mà không nghĩ đến việc chia sẻ cho người nghèo.
3. Chúng ta thử hỏi tại sao đời sống của nhiều Kitô hữu đã xuống cấp, thậm chí đã biến chất như vậy? Tại sao một số người giờ đây chỉ còn là Kitô hữu trên danh nghĩa mà thôi? Đó là vì đời sống chúng ta chưa thấm nhuần tinh thần Phúc Âm, chưa biết sống Lời Chúa.
Trước đây anh chị em được khen ngợi là đã giữ đức tin vững vàng, ngay cả trong những giai đoạn khó khăn nhất. Nhưng vì thiếu linh mục, anh chị em ít có cơ hội được học hỏi Lời Chúa và đào sâu đức tin. Giờ đây, cuộc sống xã hội mở ra một giai đoạn mới và chúng ta phải đối diện với trào lưu tục hóa. Nếu bản thân mình không được trang bị ánh sáng của Lời Chúa và sức mạnh của ân sủng, chắc chắn chúng ta sẽ bị bão tố thế tục làm chao đảo và biết đâu có ngày sẽ quỵ ngã.”
Bức tranh xã hội được phát họa trên không phải là một cái nhìn bi quan, một cái nhìn rất thực tế. Một xã hội phát triển đem lại cho gia đình cuộc sống sung túc, đó là tín hiệu tốt. Nhưng cuộc sống đầy đủ tiện nghi chưa hẳn đem lại cho gia đình hạnh phúc.
Gia đình là một tế bào sống động, được hình thành từ nền tảng yêu thương. Gia đình là chiếc nôi, nơi nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách con người ngay từ lúc đầu đời. Một gia đình yêu thương thực sự khi có nhiều nụ cười cho dù cười trong nước mắt. Gia đình đứng vũng được bằng trách nhiệm của người cha, người mẹ, vợ chồng, con cái, tất cả nổ lực để vun đắp thành tổ ấm. Chính tình yêu thương mà gia đình có thể vượt khó “Ba sông cũng lội, chín đèo cũng qua”, không đòi hỏi các thành viên gia đình phải làm điều chi lớn lao mà là những hành động đơn giản như bũa cơm gia đình quây quần bên nhau; chồng vợ bớt chút thời gian quan tâm, sẻ chia, trò chuyện với nhau; cha mẹ hãy là những người bạn tâm giao của các con….thì chắc chắn hạnh phúc sẽ ngự trị, tràn ngập trong mỗi gia đình. Lúc nào mà tổ hết ấm, gia đình sứt mẻ, có vấn đề!
Gia đình là ‘một giáo hội thu nhỏ’, ‘giáo hội tại gia’ Giáo Hội Công giáo luôn mời gọi mỗi gia đình lấy khuôn mẫu gia đình Thánh Gia để sống. Gia đình quan trọng thế nào nữa? “Là nơi con cái học những bài học đầu tiên và quan trọng nhất về sự khôn ngoan thiết thực, một sự khôn ngoan có liên quan đến các đức tính (x. Cn 1,8-9; 4,1-4; 6,20-21; Hc 3,1-16; 7,27-28). Đức Giêsu được sinh ra và lớn lên trong một gia định cụ thể, chấp nhận những đặc điểm của gia đình và đem lại cho gia đình định chế phẩm giá cao quý nhất, đó là biến gia đình thành một bí tích giao ước mới (x,Mt 19,3-9)” (câu số 210, Chương Năm: Gia đình, tế bào sống động của xã hội. Sách Tóm lược học thuyết Xã Hội của GHCG , bản dịch Ủy ban Bác ái Xã hội thuộc HĐGMVN).
Vì tính cách quan trọng của gia đình, Tông huấn “Đời sống gia đình” Chân phước Giáo hoàng Gioan-Phaolô II đã kêu gọi: “Vì thế, cần nhấn mạnh một lần nữa việc Giáo hội phải cấp bách can thiệp mục vụ để nâng đỡ gia đình. Cần phải cố gắng hết sức để ngành mục vụ gia đình được củng cố và phát triển, trở thành một ngành thực sự ưu tiên, vì chắc chắn trong tương lai, việc loan báo Tin Mừng tùy thuộc nơi Giáo hội tai gia.”
Có phải chăng, câu chuyện đau lòng ở một xứ đạo nhỏ là lời nhắc nhở “làm sao để sống đức tin một cách trưởng thành”. Từ cái chết của một bà mẹ, nhiều người nói “bà hy sinh cho con mình được sống” âu cũng là, con đường của Chúa là con đường cong, con đường của máu. Tôi tin Chúa đã thương xót bà, cái giây phút chuyển đi cấp cứu (bị đâm nhưng chưa chết hẳn), hai cô em hỏi ai giết bà, bà trả lời: “Hiệp”. Hai cô không hy vọng bà sống nữa, áp sát vào tai bà: “Chị có tha thứ cho Hiệp không?”, câu hỏi được hỏi hai lần, bà gật đầu… Cái gật đầu biểu lộ đồng tình một cách kỳ lạ ở giây phút cuối cùng!

Đình Vượng
Theo http://www.ghxhcg.com/