Bài giảng lễ Chúa nhật XXV thường niên A

THIÊN CHÚA CÓ CÔNG BẰNG KHÔNG?

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Thưa quý Ông bà anh chị em

Trong cuộc sống có nhiều cái nghịch lý, chẳng hạn, có người vất vả lam lũ đầu tắt mặt tối cả một đời mà vẫn không khá lên được, trong khí đó có nhửng người làm như bỡn mà vẫn giàu có phong lưu, có người đã nghèo lại còn gặp nhiều cái eo, vợ ốm con đau bệnh tật ngặt nghèo, còn những người đã may mắn thì lại gặp nhiều may mắn hơn, vv; trong đời sống đạo cũng thế, có người sống hiền lành mà gặp toàn tai ương, còn người khô khan xem ra lại gặp nhiều thuận lợi, vv, nhìn thấy cái nghịch lý ấy, nhiều người đã đặt vấn đề, vậy Thiên Chúa có công bằng hay không?

Câu hỏi ấy cũng là câu hỏi mà những người làm vườn trong dụ ngôn hôm nay đặt ra, khi họ thấy ông chủ trả cho người đến làm vười vào lúc 4g chiều bằng với người vào làm từ sáng sớm mỗi người là một đồng: Tại sao ông lại coi họ ngang bằng với chúng tôi là những người vất vả suốt ngày? Dụ ngôn chúng ta vừa nghe, Chúa Giêsu đang muốn nói về Nước Trời, và nhấn mạnh đến sự quảng đại của Thiên Chúa: Thiên Chúa luôn mở rộng vòng tay để đón nhận tất cả mọi người, và mọi người bất kể ai củng đều được yêu thương mời gọi trở thành công dân của Nước Trời, thành người thợ trong vườn nho của Chúa.
Vậy, ông chủ trong câu chuyện hôm nay có cư xử bất công với những người thợ không? Thưa không, ông chủ trong câu chuyện hôm nay, trước hết là một ông chủ công bằng, ông không bất công với người đến trước, ông cũng không hà hiếp bóc lột ai, ông đã thỏa thuận với những người đến làm từ buổi sáng là tiền công mỗi ngày một đồng, là số tiền công thông thường lúc bấy giờ và ông đã không hề vi phạm hoặc lỗi lời đã giao kèo. Hình ảnh ông chủ ấy chính là Thiên Chúa chúng ta tôn thờ, Ngài là một vị Chúa công bằng, Ngài ban cho con người những điều kiện và cơ hội như nhau phù hợp với khả năng của người ấy, ví dụ Ngài ban mưa nắng thuận hòa cho hết mọi người, Ngài cho mỗi người từ vị giáo hoàng hay một tổng thống đến một người nông dân hay kẻ hành khất mỗi người mỗi ngày cũng chỉ có 24 giờ. Tuy nhiên, trong dụ ngôn những nén bạc, còn nhấn mạnh rằng: ông chủ trao cho người thì năm nén, người ba nén, người một nén, tùy theo khả năng của họ. Điều đó có nghĩa là Thiên Chúa cho mỗi người có những điều kiện và cơ hội như nhau, và phù hợp với từng người, Thiên Chúa không bắt ép người phải làm những điều vượt quá khả năng của mình và những ai biết nhận ra và tận dụng tốt những điều kiện Chúa ban, Ngài sẽ lại ban thêm cho những cơ hội khác nữa.
Từ đó lại cho chúng ta thấy Thiên Chúa là Đấng quảng đại rộng rãi, Thiên Chúa không hề tính toán thiệt hơn với con người, Ngài luôn quảng đại và hào phóng với con người, miễn là con người hết mình cộng tác với những điều kiện và cơ hội Chúa ban. Câu chuyện hôm nay cho thấy: ông chủ không hề tính toán giờ giấc với những người đến làm sau, dù người ấy làm từ buổi trưa hay chỉ chỉ có một tiếng lúc cuối ngày, điều đó không quan trọng, họ vẫn được trả công như những người đến từ sáng sớm, vì Thiên Chúa vẫn mở cửa mời gọi mọi người vào làm việc cho Chúa và cuối ngày Thiên Chúa vẫn cho mỗi người phần lương vượt trên công lao của họ.

Nhìn theo viễn tượng truyền giáo, câu chuyện còn cho chúng ta còn thấy một sự khao khát của Thiên Chúa đối với ơn cứu độ cho con người và thân phận bơ vơ tội nghiệp của nhân loại. Vì câu chuyện này ngay phần mở đầu Chúa Giêsu đã nhấn mạnh: Nước trời giống như chủ nhà vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm vườn nho của mình. Như thế, câu chuyện trước tiên nhắm về Nước trời và sự mong đợi của Thiên Chúa muốn cho tất cả mọi người, mọi dân tộc được ơn cứu rỗi, được hạnh phúc đời đời. Hình ảnh những người đứng không ngoài chợ vì không có ai thuê mướn, muốn nói đến sự giới hạn của những vị sáng lập tôn giáo và những giáo thuyết khác không đủ để đem đến niềm hạnh phúc sâu xa cho con người, chỉ có Chúa Giêsu và Nước Trời mà Ngài khai mở mới có thể thâu nhận được hết mọi người thuộc mọi dân tộc mọi quốc gia và đáp ứng cho khát vọng sâu xa của nhân loại. Mọi người dù bước vào vườn nho Nước Trời, vườn nho Giáo Hội bất cứ lúc nào dù là người đầu tiên hoặc là người rốt hết đều được Thiên Chúa ban tặng hạnh phúc như nhau.

Qua dụ ngôn hôm nay, Chuá Giêsu cũng muốn chỉnh sửa một thái độ thường thấy trong chúng ta: đó là thái độ ghen tị. Khi thấy những người làm chỉ một tiếng buổi chiều được trả bằng những người làm từ buổi sáng, thì đã có những người ganh tị: Tại sao ông kể họ bằng chúng tôi? Trong đời sống đạo, cũng như đời sống thường ngày, chúng ta hay ganh tị và kể công, óan trách Chúa như thế! Tại sao người kia lại hơn tôi? Câu trả lời của ông chủ đã khẳng định, ông không hề bất công hay làm thiệt hại ai, ông đã thỏa thuận và đã trả cho chúng ta đầy đủ theo lẽ công bằng, và ông muốn đi xa hơn sự công bằng, đó là bác ái là quảng đại thể hiện sự tốt bụng của ông, ông có quyền và tùy ý làm tất cả mọi sự để thể hiện sự quảng đại đó. Như thế, thì những người đến sau, lại là người truớc tiên nhận ra tình yêu thương và sự quảng đại của ông chủ là Thiên Chúa, người trước hết sẽ nên sau hết và người sau hết sẽ nên trước hết.

Dựa trên tình yêu và sự quảng đại của Thiên Chúa, tiên tri Isaia trong bài đọc một đã khuyên nhủ những kẻ gian ác tội lỗi, đừng ngại ngùng thất vọng, mà hãy chạy đến kêu cầu và xin lòng thương xót của Thiên Chúa để can đảm từ bỏ những lối sống bất lương, lối làm ăn bất chính của mình mà quay về cùng Thiên Chúa và Người sẽ xót thương, sẽ rộng lòng tha thứ và đón nhận mọi người, miễn là họ đáp lại lời kêu gọi của Chúa; Đừng mặc cảm rằng không biết tình trạng của tôi thế này, Chúa có dung tha và đón nhận tôi không? Vị Tiên tri khẳng định: Chúa sẽ rộng lòng tha thứ, Chúa không hề hẹp hòi như chúng ta nghĩ, vì suy nghĩ của chúng ta không phải là suy nghĩ của Thiên Chúa, đưởng lối của Thiên Chúa thì vượt xa đường lối của con người, vì thế, trở về với Chúa với Giáo hội chẳng khi nào là qua trễ!

Thưa quý Ông bà anh chị em

Mặc dù là người Công Giáo, là thành viên của Giáo hội, là công dân Nước Trời, song nhiều khi chúng ta còn ngần ngại chưa hết mình vì Chúa và vì Nước trời, chúng ta đang sống và làm việc trong vườn nho của Chúa là Giáo hội vậy mà nhiều khi chúng ta tính toán thiệt hơn với Thiên Chúa, so bì ganh tị với anh em, trong khi Chúa không hề tính toán với chúng ta. Cứ nhìn vào cuộc sống của bản thân, của gia đình, chúng ta nhận ra sự quảng đại của Thiên Chúa, vì nếu chỉ xét theo lẽ công bằng, có lẽ chúng ta không được như ngày hôm này, vì tất cả những gì chúng ta đang có, đang được, đang hưởng là do lòng quảng đại của Thiên Chúa ban tặng, vậy mà chúng ta cứ nghĩ là do công lao và khả năng của riêng mình và chúng hẹp hòi với Chúa với anh em.

Trong công việc phục vụ, chúng ta hay biện minh là mình không có thời gian, không có khả năng, để từ chối phục vụ Giáo Hội và phục vụ anh em - Thiên Chúa công bằng, Ngài cho mọi người có thời gian như nhau, chỉ có điều là chúng ta có dám cắt bớt thời gian của mình để làm việc cho Chúa, phục vụ Nước Trời và phục vụ anh em hay không? Và, Thiên Chúa sẽ không chịu thua sự quảng đại của con người, Ngài sẽ trả lại cho chúng ta gấp triệu triệu lần điều chúng ta dám quang đại với Ngài.
Thiên Chúa của chúng ta là một vị Thiên Chúa công bằng, hơn thế nữa, Ngài còn là một người cha quảng đại bao dung – Xin cho chúng ta luôn xác tin như thế, để chúng ta đến với Chúa bằng một thái độ yêu mến và biết ơn và đừng bao giờ chúng ta có cái nhìn oán trách Chúa hoặc có thái độ ghen tị phân bì với anh chị em. Amen