Tập thơ Công Giáo kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hàn Mặc Tử
Vào tháng 9 năm nay, Việt Nam sẽ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà thơ Hàn Mặc Tử. Hàn Mặc Tử tên thật Nguyễn Trọng Trí sinh ngày 22.9.1912, tại Lệ Mỹ, Đồng Hới, Quảng Bình. Ông mắc bệnh phong từ năm 1937, và mất tại bệnh viện Qui Hòa, Qui Nhơn ngày 11/11/1940, khi mới 29 tuổi.
Hàn Mặc Tử đã làm thơ từ năm 16 tuổi, ban đầu với những bút khác, mà trong đó có những bút hiệu báo trước cuộc đời lận đận của anh : Phong Trần, Lệ Thanh...Ngay cả bút danh Hàn Mặc Tử cũng đủ nói lên thân phận cô đơn, lạnh lẽo cuối đời của một chàng thi sĩ tài hoa nhưng bạc mệnh.
Hàn Mặc Tử, nhà thơ tiên phong của dòng thơ lãng mạn hiện đại Việt Nam, người đã khởi xướng ra Trường thơ Loạn. Nhưng có lẽ một số người không biết hoặc không để ý rằng Hàn Mặc Tử sinh trưởng trong một gia đình Công giáo và anh là một tín hữu rất nhiệt thành. Anh đã viết cả một tập « Thơ Đạo ». Nhất là từ khi mắc bệnh phong, bắt đầu đối diện với cái chết, thơ của anh càng mang đậm nét tâm linh.
Cho nên, bên cạnh những nghiên cứu, những sinh hoạt chuẩn bị cho kỷ niệm 100 ngày sinh của Hàn Mặc Tử, một nhóm ở Qui Nhơn, do linh mục Võ Tá Khánh, Tòa Giám mục Qui Nhơn, đứng đầu, hiện đang tuyển chọn các bài thơ cho một bộ sưu tập thơ Công giáo để phát hành trong dịp kỷ niệm này. Từ Qui Nhơn, linh mục Võ Tá Khánh trả lời phỏng vấn RFI về sinh hoạt này :
Phương Thanh
RFI
Bộ sưu tập thơ kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hàn Mạc Tử
Để khơi dậy sinh hoạt sáng tác văn thơ nơi giới Công giáo, từ hơn 20 năm qua, một vài anh em chúng tôi (linh mục và giáo dân) đã tìm liên lạc, gặp gỡ và nối kết những người cầm bút. Chúng tôi đã thực hiện những sưu tập (1) để gom góp những tác phẩm sẵn có và những cuộc thi sáng tác (2) để phát hiện và vun trồng những tài năng mới. Dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hàn Mạc Tử, là một cột mốc để chúng tôi đúc kết một giai đoạn làm việc với bộ sưu tập thơ Công giáo mang tên CÓ MỘT VƯỜN THƠ ĐẠO, gồm 4 quyển:
+ Quyển 1: nói riêng về Hàn Mạc Tử, tập trung vào mảng thơ đạo của anh.
+ Quyển 2: 45 tác giả thơ Công giáo, có năm sinh từ 1912 đến 1940
+ Quyển 3: 51 tác giả thơ Công giáo, có năm sinh từ 1941 đến 1955
+ Quyển 4: 44 tác giả thơ Công giáo, có năm sinh từ 1956 đến 1990
Hiện nay giới văn học vẫn còn ngộ nhận trầm trọng về thơ đạo của Hàn Mạc Tử. Với những bài viết của một số tác giả Công giáo sắp xếp có hệ thống, quyển I của bộ sách mong sẽ giúp độc giả có được cái nhìn chính xác và sâu xa hơn, tiếp cận với tinh thần đạo hạnh và cả kinh nghiệm tâm linh sâu thẳm đáng kinh ngạc của nhà thơ trẻ tuổi.
140 tác giả ở ba quyển sau gồm 03 giám mục, 32 linh mục, 05 tu sĩ , 03 chủng sinh, 59 giáo dân nam, 01 nam cảm tình viên, 25 giáo dân nữ và 12 nữ tu.
Thế nhưng bài toán cộng rất đáng suy nghĩ. 1 + 140 mà kết quả hình như vẫn chỉ mới là = 1. Sau hơn 400 năm cống hiến chữ Quốc ngữ cho Dân tộc, giới Công giáo chỉ mới có được một ngôi sao duy nhất trên nền trời văn học. Ước mong của nhóm biên tập là bộ sưu tập sẽ tạo điều kiện để sớm xuất hiện những tác giả văn thơ Công giáo sáng giá có chỗ đứng trên diễn đàn văn học nước nhà.
Linh mục TRĂNG THẬP TỰ
Ghi chú:
(1) Cụ thể là: quyển GÓP NHẶT THƠ CÔNG GIÁO VIỆT NAM với 40 tác giả (Nxb Thuận Hóa 1998), quyển KINH TRONG SƯƠNG với 15 tác giả (Nxb Phương Đong, 2007) và bộ sách Ở THƯỢNG NGUỒN THI CA CÔNG GIÁO (6 quyển, Nxb Tôn giáo, 2009)
(2) Ngoài hai cuộc thi chung SEN GIỮA LẦY (2010) và NHÁNH HUỆ NƯỚC TRỜI (2011), còn có những cuộc thi ở cấp giáo phận tại Qui Nhơn, Phan Thiết và Xuân Lộc
BỘ SƯU TẬP THƠ CÔNG GIÁO – ĐĂNG KÝ TRƯỚC NGÀY 10-6-2012
Thực hiện bộ sưu tập thơ Công giáo 4 tập CÓ MỘT VƯỜN THƠ ĐẠO, ước mơ của Nhóm Biên tập là làm sao phát hành thật rộng rãi và với giá thật thấp để mọi sinh viên học sinh đều có thể mua được. Nhắm đến sinh viên học sinh là để thúc đẩy các em quan tâm trau dồi tiếng Việt, chuẩn bị cho các em, cách riêng những em sẽ dâng mình cho Chúa có khả năng nói và viết tiếng Việt tốt hơn.
Ưu tiên cho sinh viên học sinh
Việt Nam hiện có 26 giáo phận. Nếu mỗi giáo phận nhỏ có 1.000 độc giả tìm mua và các giáo phận lớn nhiều hơn, nhu cầu sẽ lên đến 30.000 bộ. Lúc đầu chúng tôi theo đuổi ý tưởng tìm nguồn tài trợ để bù lỗ cho 30.000 bộ sách, thế nhưng kinh phí quá lớn sẽ không tìm nổi. Theo lời khuyên của một số vị khôn ngoan, chúng tôi đã đổi ý: sẽ dừng lại với con số 10.000 bộ đã đăng ký xin giấy phép, phát hành dịp kỷ niệm 100 năm sinh nhật nhà thơ Hàn Mạc Tử. Sau lễ kỷ niệm, bộ sách sẽ được đưa lên mạng internet cho độc giả khắp nơi có thể truy cập. Lượng người tiếp cận với bộ sách sẽ vượt trên con số 30.000 mà khỏi phải tìm nguồn trợ giá.
Tìm nguồn trợ giá
Việc thực hiện 10.000 bộ sách in được tiến hành, vì hiện nay sách in vẫn còn cần thiết, nhất là đối với những người chưa biết internet. Tuy nhiên kinh phí để thực hiện 10.000 bộ không nhỏ. Tiền in mỗi bộ sách hết 110.000 VNĐ. Tổng cộng sẽ lên đến 1 tỷ 100 triệu. Để sinh viên học sinh mua được, sẽ đề giá bìa đồng đều mỗi quyển 20.000 VNĐ. Mỗi bộ 4 quyển cộng lại là 80.000 VNĐ và sẽ trừ 25% cho phía phát hành, chỉ thu được 60.000 VNĐ, tức là mỗi bộ sách phải bù lỗ 50.000 VNĐ. Tổng số bù lỗ sẽ lên đến 500 triệu, chưa kể lượng sách tặng.
Bộ sách được thực hiện do thao thức của nhóm biên tập, không có một ngân quỹ chính thức nào bảo trợ. Khi nộp hồ sơ xin giấy phép, chúng tôi chỉ có được vỏn vẹn 50 triệu VNĐ. Chúng tôi đã gõ cửa một vài nơi trong và ngoài nước nhưng cho đến lúc này chưa có kết quả. Giáo dân rất nhanh nhạy đóng góp xây những nhà thờ vật chất nhưng khi nói đến việc xây những đền thờ tinh thần hình như rất ít người hiểu, in sách bán bù lỗ là chuyện viển vông… Nó cũng không nằm trong quan niệm thông thường của những người điều hành các cơ quan tài trợ. Dù vậy chúng tôi cố gắng vận động tối đa để giới thiệu được cho các bạn trẻ biết đến dòng thơ Công giáo Việt Nam.
Quả là rất khó, thế nhưng việc xây những đền thờ tinh thần quan trọng không kém gì xây đền thờ vật chất, để vượt thoát những trì trệ và khó khăn về văn hóa của Giáo hội Việt Nam, cần có một bước đột phá. Cần phải mạnh dạn đầu tư nếu muốn vun trồng một đội ngũ tác giả văn thơ trẻ.
Nếu không liều thì chuyện tông đồ cho giới trí thức chẳng bao giờ đạt kết quả. Vì thế, chúng tôi vẫn tiến hành trong tin cậy và phó thác, học theo kinh nghiệm những người làm nhà thờ, phóng lao rồi theo lao, đã có ngày đặt viên đá đầu tiên thì sẽ có ngày khánh thành. Năm kia và năm ngoái chúng tôi đã tổ chức hai cuộc thi văn thơ trên mạng, lần đầu tốn kém khoảng gần 1/20 và lần sau khoảng 1/10 kinh phí một ngôi nhà thờ nhỏ. Lúc đầu chúng tôi chẳng có gì nhưng rồi dần dần cũng đâu vào đó. Nếu quý độc giả chung mối đồng cảm, xin quảng đại giúp chúng tôi theo đuổi công cuộc tông đồ văn hóa cụ thể này.
Các khoản giúp đỡ xin gởi về:
Lm VÕ TÁ KHÁNH
Tòa Giám mục Quy Nhơn
116 Trần Hưng Đạo
Tp Quy Nhơn – Việt Nam
ĐT: 0935-424-449
Email: gopnhattho@yahoo.com
Mỗi thứ Bảy hằng tuần linh mục Chủ biên đều dâng lễ kính Đức Mẹ cầu nguyện cho các ân nhân của công cuộc này. Đức Mẹ sẽ nhớ đến tấm lòng Quý Vị đã tha thiết muốn xây dựng những đền thờ tinh thần để tôn vinh Chúa Cứu Thế, Con yêu dấu của Ngài. Nguyện chúc Quý Vị và gia đình luôn an vui hạnh phúc trong tình yêu Thiên Chúa.
Phân phối qua phòng phát hành sách các Tòa giám mục
10.000 bộ sách cho sinh viên học sinh của 26 giáo phận, bình quân mỗi giáo phận chưa được 400 bộ. Để tránh lạm dụng và để sách có thể đến tay sinh viên học sinh, chúng tôi sẽ nhờ phòng phát hành sách của các Tòa Giám mục giúp phân phối. Vì số sách có hạn, các bạn trẻ có nhu cầu nên nhờ cha xứ đăng ký trước tại phòng phát hành sách giáo phận trước ngày 10-6-2012.
