Tuyển tập : Hành hương đất Thánh
- Tuyển tập : Hành hương đât Thánh - tác giả : Linh Mục Nguyễn Hữu An .
Hành hương đất Thánh ( I )
Trong cuộc đời mỗi người Kitô hữu, ai cũng ao ước được đặt chân đến Đất Thánh, miền đất mà Chúa Giêsu đã sinh ra, lớn lên, rao giảng Tin Mừng rồi Tử nạn và Phục Sinh. Một Đức Giêsu lịch sữ, đã làm người, sống tại đất nước Do Thái. Đặt tay lên tảng đá nơi Đức Mẹ quỳ gối đáp lời “Xin vâng”, quỳ cầu nguyện trước tảng đá mà Chúa Giêsu đã quỳ cầu nguyện trước cuộc khổ nạn, hôn kính tảng đá nơi đặt xác Chúa Giêsu hạ xuống từ thập giá…và bao nhiêu địa danh khác gắn với cuộc đời Đấng Cứu Thế, thật đáng yêu đáng kính, hấp dẫn mời gọi.
Ngày nào trên ti-vi cũng có nói thời sự về cuộc chiến tranh Israel và Palestina. Lịch sử cuộc chiến đã có từ 5.000 năm qua.
Để hiểu biết thêm, tôi tìm đọc trong Thánh Kinh và ao ước có lần đến miền đất này. Theo gia phả được ghi trong Thánh Kinh, người Canaan và người Do Thái đều là con cháu của ông Noe. Sau trận Đại Hồng Thuỷ, ông Noe sống sót với 3 người con là Sem, Ham và Jaspheth. Người Do Thái thuộc dòng của Sem và người Canaan thuộc dòng của Ham. Dòng dõi của Ham bị ông Noe chúc dữ, vì khi ông Noe uống rượu say và ngủ trần truồng, Ham đã chỉ trỏ và chế diễu. Canaan là con của ông Ham. Lời nguyền rủa của ông Noe: “Canana đáng bị nguyền rủa! Nó phải là đầy tớ của anh em nó.” Rồi ông nói: “Chúc tụng Chúa là Thiên Chúa của Sem; Canaan phải là đầy tớ nó! Xin Thiên Chúa mở rộng Japheth, nó hãy ở trong lều của Sem, và Canaan là đầy tớ của nó.” (St 9,18-27).
Dòng tộc Canaan là dòng tộc đầu tiên đến chiếm vùng đất mầu mỡ ở phía Đông Địa Trung Hải nên vùng đất đó được gọi là vùng Canaan. Dòng tộc Philistines – sau này gọi là Palestines – là một trong những dòng tộc thuộc dòng dõi của Canaan, một dòng dõi đã bị ông Noe chúc dữ, sống ở phía Nam vùng Canaan.
Abram thuộc dòng của Sem được Thiên Chúa chọn lãnh đạo dân Do Thái. Khi ông đến vùng đất của dòng Canaan, tức vùng phía Đông của Địa Trung Hải, Thiên Chúa phán: “ Ta sẽ ban đất này cho dòng dõi ngươi.” (St 12,7). Từ đó đất Canaan được gọi là Đất Hứa của người Do Thái.
Khi nạn đói xảy ra, Abram dẫn dân Do Thái sang Ai Cập, nhưng bị vua Pharao đuổi, ông dẫn dân lên miền Negeb. Sau những trận đánh ác liệt, người Do Thái đã đánh bại nhóm vua Chodorlahomor ở vùng thung lũng Siddim, Thiên Chúa đã lập lại giao ước với Abram, tổ phụ của người Do Thái: “ Ta ban cho dòng dõi ngươi đất này, từ sông Ai Cập đến sông Cả (tức Euphrates) , đất của những người Cinietes, Cenezites, Cedmonites, Hethites, Pherezites, Raphaim, Amorrites, Canaan, Gergeites và Jebusites.” (St 15.19-20)
Do đó, đi đâu thì đi, đến đâu thì đến, nhưng người Do Thái vẫn cố tìm về đất Canaan. Tuy Thiên Chúa đã hứa như vậy, nhưng cuộc chiến đấu trở về và giữ vững vùng Đất Hứa này rất cam go, nó đã kéo dài trên 5000 năm và đến nay vẫn còn tiếp tục.
Đến thời Jacob làm lãnh tụ của Do Thái, khi ông đến thành Bethel của người Canaan, Thiên Chúa lại nói với ông: “Tên ngươi là Jacob, nhưng người ta sẽ không gọi ngươi là Jacob nữa, ngươi sẽ được gọi là Israel.” Vậy Người đặt tên cho ông là Israel. (St 35,10-11). Từ đó, con cháu của dân tộc Do Thái được gọi là dân Israel. Người Do Thái giữ mãi tên này cho đến bây giờ.
Người Do Thái đã phải bỏ nước ra đi rất nhiều lần, nhất là từ năm 638, sau khi người Hồi giáo Ả-rập chiếm vùng Canaan và thành phố Jerusalem, Thủ Đô Thánh của họ.
Trong thế chiến thứ II đã có khoảng 6 triệu người Do Thái đã bị Đức Quốc Xã giết. Thế mà họ vẫn đứng dậy và vùng lên một cách mạnh mẽ, trở thành những cộng đồng có thế lực ở nhiều nơi trên thế giới. Và sau đó họ đã phát động mạnh mẽ một phong trào trở về lại Đất Hứa của họ.
Việc bỏ nước ra đi của người Do Thái đầy máu và nước mắt. Việc trở về của họ cũng không kém đắng cay như khi họ ra đi, nhưng họ nhất quyết trở về và họ đang thành công. Tại sao người Do Thái đã có một sức sống mãnh liệt như vậy?
Đọc Thánh Kinh và đi hành hương để tìm hiểu lịch sử, địa lý về đất nước Israel là “khám phá” đầy hấp dẫn, lôi cuốn mọi dân mọi nước ,mọi màu da, mọi ngôn ngữ khắp thế giới.
Thực hiện ước mơ.
Từ ngày 21-29 tháng 2 năm 2008, tôi đi theo Tours do Carnival Co –Sài Gòn tổ chức. Nhóm có 13 người, gồm 4 linh mục (Cha Hội –xứ Tân Trang, Sài Gòn, Cha Hoà –xứ Bình Qưới, Sài Gòn và Cha Quang- xứ Bình an,Phan thiết ), 1 nữ tu và 8 giáo dân. Có bà cụ Chức đã 81 tuổi ở xứ Phú Trung cùng tham dự, lý do là vì Cụ yêu mến Chúa Giêsu lắm.
Một hành trình thật xa xôi. Từ Tân Sơn Nhất bay qua Băng Cốc mất 1g30 phút, rồi đổi máy bay, đến Israel đúng 12 giờ bay.
Máy bay đáp xuống Tel Aviv, thành phố hiện đại của Israel. Xe công ty du lịch Israel đón đoàn tại sân bay. Hướng dẫn viên là Samir Bahbah, người Công giáo Palestina, tài xế Karmal, người Hồi giáo Palestina cùng đồng hành với chúng tôi suốt những ngày ở Israel. Nhờ hướng dẫn viên địa phương là một người Công giáo nên chúng tôi được hiểu biết thêm rất nhiều điều sâu sắc và bổ ích.
Một chuyến đi đầy dấu ấn và kỷ niệm. Một chuyến đi gợi bao cảm xúc mỗi lần dừng chân viếng từng dấu tích Đấng Cứu Thế đã đi qua. Đi lại con đường lịch sử như Phúc Âm kể vẫn thấy đâu đây hình bóng Chúa Giêsu thấp thoáng trên mọi nẻo đường.
Israel.
Israel là thành viên của Liên hợp quốc. Thuộc Trung Cận Đông, có diện tích: 25.000km2., dân số: 7.000.000 người. Ba thành phố lớn là Jerusalem gần 1.000.000 dân, Tel Aviv 500.000, và Haifa 400.000 dân.
Đất nước Israel đầy núi đồi, ngọn cao nhất là núi Hermon chạy dọc theo ranh giới phía bắc, phân cách Israel với Lyban và Syria cao khoảng 2814m, phần đất Palestina vào thời hai vị vua danh tiếng nhất là Đavid (1015-1075) và Salomon (1070-1030). Vào những thế kỷ kế tiếp, Do Thái bị các quốc gia hùng mạnh hơn đến chiếm cứ và bị bắt đi lưu đầy ra khỏi nước. Lần sau cùng là năm 70 SCN, khi dân Do Thái nổi lên chống lại sự cai trị hà khắc của đế quốc Rôma thì tướng Titô được lệnh hoàng đế đưa quân sang dẹp tan cuộc nổi dậy của dân Do Thái, phá hủy hoàn toàn thành Thánh, đền thờ nguy nga của thành Jerusalem, và bắt dân Do Thái lưu đầy khắp nơi trong đế quốc Rôma thời đó. Khi đế quốc Rôma sụp đổ vào thế kỷ thứ V, những người Do Thái phải sống tản mác ra tại các quốc gia ở Âu Châu. Lần mất quê hương này dài 19 thế kỷ từ năm 70 sau CN đến năm 1948.
Người Do Thái tản mác giữa các dân tộc luôn luôn nuôi ý tưởng trở về vùng đất hứa của họ. Đến năm 1948 phong trào trở về xây dựng quê hương được thực hiện, họ trở về tranh đấu lập một quốc gia độc lập. Đầu thế kỷ 20, dân Do Thái ở Âu Châu, nhất là ở Liên xô bị đàn áp tàn nhẫn, họ tìm về quê hương càng nhiều. Trong thế chiến thứ II, số người rải rác khắp nơi khoảng 16 triệu người, và Hitler đã giết hơn 6 triệu dân Do Thái tại các trại tử thần (death camps), lò hơi ngạt (gas chambers), những cuộc tàn sát này được gọi là cuộc sát sinh tập thể (Holocausts). Ngày 14-05-1948 là ngày tuyên bố độc lập của Do Thái… Năm 1949 được Liên Hiệp Quốc công nhận, nhưng cũng từ đó phát sinh ra các cuộc chiến tranh Do Thái, Ả Rập, Hồi Giáo. Chiến tranh đã và đang tiếp diễn qua các cuộc khủng bố tàn bạo trong nhiều năm qua.
Đất nước Israel đi đâu cũng toàn thấy đá. Những đồi núi đá chập chùng nhìn ngút mắt. Những cánh đồng ngổn ngang những viên đá tảng. Rất nhiều sa mạc, nghèo về tài nguyên nhưng Israel là nơi được biết đến nhiều nhất trên thế giới với tên gọi quen thuộc được mọi người nhìn nhận: Đất Thánh. Đất mà Đấng Cứu Thế đã sống, đã giảng dạy, đã làm phép lạ, đã chịu khổ hình thập giá. Du khách hành hương bùi ngùi xúc động, thành kính chiêm ngưỡng những dấu tích Chúa đã đi qua. Yêu mến quỳ gối hôn lên những tảng đá đặc biệt với lời cầu nguyện tha thiết.
A. NHỮNG ĐỊA DANH HÀNH HƯƠNG:
Tel Aviv.
Tel Aviv, có nghĩa là đồi mùa xuân, thành phố mới, hiện đại với các cơ quan hành chính, các tổng lãnh sự quán các nước. Thành phố xây dựng mới 100 năm, các toà nhà cao ốc mới có 15 năm qua, hiện đại như thành phố Thượng Hải của Trung quốc. Tel Aviv có nửa triệu dân, là trung tâm kinh tế lớn nhất Israel, có nhà máy điện hạt nhân, nền nông nghiệp với kỹ thuật tân tiến, trái cây đặc sản thế giới. Dọc Tel Aviv về phía Tây là Địa Trung Hải, đi khoảng 2 giờ về phía đông là dãi Gaza.
Césaré
Xe đưa đoàn đi Césaré, một thành cổ được xây dựng từ thế kỷ 20 TCN của Lamã, pháo đài kiên cố theo kiến trúc kiểu Ý. Đấu trường có sức chứa hơn 3000 người nằm sát bờ biển, nằm cạch đó còn có hải cảng và trường đua ngựa. Người Ảrập đã chiếm nơi này và và phá huỷ công trình, bây giờ chỉ còn lại những dấu tích. Nơi đây có đặt tảng đá mà Philatô kết án Chúa Giêsu. Thánh Phaolô bị bắt và nhốt ở đây trước khi bị giải sang Roma.
Núi Carmel.
Thành phố Haifa có 400.000 dân cư với 7 sắc dân sinh sống. Thành phố thương nghiệp với cảng Haifa và là miền đất đẹp nhất của Israel. Núi Carmel cao 1000m. Ngôi nhà thờ thật đẹp trên núi cao do các tu sĩ dòng khổ tu Carmel xây dựng từ năm 1245. Núi Carmel nổi tiếng là nơi xưa có cuộc thách thức của tiên tri Êlia đối với các tư tế thần Baal để cho dân nhận biết Thiên Chúa thật là Đấng nào (1 V18.20-46). Trong đền thờ này vẫn còn tượng của tiên tri Êlia.
Chúng tôi tham quan nhà thờ Đức Mẹ Sao Biển trên núi Carmel, dâng thánh lễ và ăn trưa ở đây. Khí hậu rất lạnh 7 o C.
Nagiarét.
Tại Nagiarét, chúng tôi ở 2 ngày tại khách sạn Grand New Hotel để đi tham quan các thánh tích miền Bắc.
Làng Nagiarét năm xưa nằm ở vị trí hẻo lánh, xa xôi, nghèo nàn và cô lập.Chúa Giêsu đã sống 30 năm ẩn dật trong một gia đình nghèo miền cao nguyên này. Ngày nay Nagiarét trở thành một trung tâm hành hương lớn nhất và là một thị trấn sầm uất của miền Bắc Israel. Chúng tôi gặp nhiều đoàn lữ hành từ Phi Châu, Âu Châu và cả Á Châu… Các bạn Phi Châu hoạt náo vui vẻ và rất thân thiện.
Núi Tabor.
Từ khách sạn ở Nazareth chúng tôi đi qua những thung lũng với nhiều vườn cây Ôliu, vườn chuối, vườn cam.
Lên dốc cao, đổi xe chuyên dụng leo núi. Đường ngoằn ngoèo theo vòng xoáy trôn ốc như đường đèo ngoạn mục. Trời thật lạnh khoảng 4o C, gió thổi rét buốt trên Núi Tabor có độ cao 600m,làm ai nấy run lên vì lạnh. Núi tiêu biểu cho quyền năng và vinh quang của Thiên Chúa, là nơi mặc khải những điều trọng đại như khi xưa Thiên Chúa hiển linh trên núi Sinai với Môisê, núi Khoreb với Êlia, núi Tabor với ba môn đệ thân tín.Chúng tôi viếng Nhà Thờ Hiển Dung xây dựng từ năm 1925 do các cha dòng Phanxicô phụ trách. Samir giải thích nhiều điều lý thú. Những con số kỳ diệu của Thánh kinh là: 1-3-7-12-40. Chẳng hạn như số 3: Naim, một thành cổ hiện tại người Ảrập sinh sống – Nazareth, một thị trấn sầm uất – Tabor, ngọn núi thiêng liêng, tạo thành một tam giác đều. Cả ba nơi gắn liền với cuộc đời Chúa Giêsu: lớn lên, truyền đạo và hiển dung. Một bức tranh tuyệt đẹp theo nghệ thuật Mosaic phía trên bàn thờ khắc hoạ chân dung Chúa biến hình giữa hai ông Môisen và Êlia. Có 2 phòng nguyện nhỏ 2 bên tiền sảnh vẻ chân dung Môisen và Êlia phía trên bàn thờ.
Biến cố Chúa biến hình trên núi Tabor là một trong những biến cố đặc biệt, và đã trở nên như một ngôi sao sáng cho các môn đệ trong đêm tối của những gian nan thử thách. Biến cố trên núi Tabor vẫn luôn ghi đậm trong ký ức của các môn đệ. Nó là một điểm tựa, là một trợ lực cho đức tin của các ngài trong suốt tiến trình theo Chúa Giêsu.
Từ Tabor nhìn qua Nazareth
Phòng nguyện giếng Đức Mẹ, Nhà thờ Thánh Giuse.
Chúng tôi thăm giếng Đức Mẹ. Thinh lặng đi qua Nhà thờ kính Tổng Lãnh Thiên Thân Gabriel của Chính Thống giáo Hy Lạp quản lý, nghe tiếng nước chảy róc rách, chúng tôi thấy giếng nước sâu khoảng 2m, nước trong vắt chảy ra từ mạch ngầm. Có vòi nước dẫn lên phía trên, ai cũng uống một ly, nước ngọt lạnh buốt. Mấy bà múc vài chai nước Đức Mẹ để đem về quê nhà. Thánh đường nằm tọa lạc trên một con suối mà tương truyền là mạch nước chảy vào giếng làng Nagiarét, nơi ngày xưa Đức Mẹ vẫn thường đến múc nước.Có hai truyền thuyết về buổi truyền tin. Theo Chính Thống giáo thì cho rằng Sứ Thần Gabriel đã hiện ra lúc Đức Mẹ một mình ở bờ giếng làng. Cả làng chỉ có một giếng nước duy nhất để kín nước. Còn theo Công Giáo thì Sứ Thần hiện ra lúc Đức Mẹ đang làm công việc nội trợ hay đang cầu nguyện tại nhà. Vì thế Vương Cung Thánh Đường Truyền Tin đã được xây dựng ngay trên ngôi nhà Đức Mẹ đã ở năm xưa.
Thăm xưởng mộc của Thánh Giuse. Chật chội, trông quá đơn sơ, nghèo nàn ! Chính nơi đây Chúa Giêsu đã cần cù học nghề với Thánh Giuse, cùng làm việc cực nhọc để nuôi sống gia đình. Thiên Chúa làm người đã sống, đã cảm nghiệm, đã thực hành trước những lời Người sẽ rao giảng, trong suốt 30 năm âm thầm lặng lẽ. Có mấy bức tranh sống động vẽ cảnh Thánh Giuse sinh thì trong tay Đức Mẹ và Chúa Giêsu. Bên trên xưởng mộc, một nhà thờ khang trang dâng kính Thánh Giuse.
Thăm Hội đường Do Thái, nơi Chúa giảng, khởi đầu sứ vụ của: “Thần khí Chúa ngự trên tôi… để tôi loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó” (Lc 4,18).
Vương cung thánh đường Truyền Tin
Đại Vương Cung Thánh Đường Truyền Tin được xây dựng ngay trên ngôi nhà Đức Mẹ đã ở năm xưa..
Ngôi nhà thờ có hai tầng rất đồ sộ, được coi như là một trong những nhà thờ lớn nhất, và nguy nga nhất thánh địa. Ban đêm ngọn tháp được thắp sáng trông như một bó đuốc rực rỡ, nổi bật trên bầu trời đêm của thành phố. Tầng dưới được bao bọc bởi những di tích của các nhà thờ vào thời Byzantine (324-640) và thời Thập Tự Chinh (1099-1291). Chúng tôi dâng lễ tại tầng dưới phía trước tấm đá nơi Đức Mẹ quỳ để thưa lời xin vâng, bên cạnh những hàng chữ Latinh: Verbrum caro hic factum est (Ngôi Lời đã trở thành người phàm ở nơi đây). Mọi người lần lượt hôn kính phiến đá ghi lại kỷ niệm đẹp đẽ và sâu lắng nhất của cuộc đời Đức Mẹ. Phiến đá ghi những hình chữ thập, chỉ là vật cô tri vô giác, nhưng sao nó linh thiêng quá! Khởi đầu chương trình nhập thể vĩ đại lại diễn ra trong suốt khung cảnh tầm thường như thế với sự đón nhận của một thôn nữ nghèo nàn, đơn sơ, mộc mạc, thanh khiết.
Nhà thờ Truyền Tin
Dâng lễ tầng dưới, nơi có phiến đá Đức Mẹ nhận lời truyền tin
Bức tường theo chữ L ngoài nhà thờ, có rất nhiều bức tranh khảm đá hình Đức Mẹ của nhiều nước trên thế giới. Chúng tôi cảm động dừng chân trước bức ảnh Đức Mẹ Việt Nam, thực hiện bằng mỹ thuật ghép đá màu (mosaic), bên cạnh Đức Mẹ Thái Lan. Đây là bức tranh của họa sĩ Nguyễn Khắc Nhân do một phái đoàn hành hương Việt Nam dâng tặng năm 1989. Cha Hội mời mọi người đọc kinh và cầu nguyện với Đức Mẹ.
( còn tiếp )
