Thực ra, không phải chỉ những người sống trong đời tu như các linh mục mới là những người đi theo Đức Kitô. Tất cả những ai đã lãnh nhận Bí tích Rửa tội đều trở nên con Thiên Chúa, đều được thông dự vào ơn hiến thánh của Đức Kitô và bước đi theo Ngài. Họ là những chi thể của Giáo Hội mà Đức Kitô là Đầu.
Như vậy, những ai thuộc về Giáo Hội của Đức Kitô là những người đang đi theo Ngài và bước trên con đường của Ngài. Nhưng ngoài sự hiến thánh phổ quát đó, còn có sự hiến thánh riêng biệt; ngoài ơn gọi phổ quát nên thánh, còn có ơn gọi nên thánh cụ thể theo từng bậc sống. Ở đây, muốn nói đến các chiều kích của việc đi theo Đức Kitô trong ơn gọi linh mục.
“Hãy theo Ta!”
Như các Tông đồ xưa đã được Chúa Giêsu kêu gọi “Hãy theo Ta!”, người linh mục cũng được mời gọi đi theo Ngài một cách triệt để. Lịch sử nhân loại cho thấy nếp sống tu trì được thể hiện dưới nhiều dạng thức và qua nhiều phương thế rất khác biệt. Đối với Kitô giáo, điểm trọng yếu của đời sống linh mục vẫn là hành động “hiến dâng trọn vẹn cho Thiên Chúa” theo cách thế và giáo huấn của Đức Kitô.
Sống cho Đức Kitô, đi theo con đường của Ngài, đặt Ngài vào trọng tâm của đời sống, nhìn thấy Ngài trong mọi sự, đó là bí quyết của các thánh. Chúa Giêsu không chỉ là một bậc thầy tìm ra một con đường để cho người khác đi theo, Ngài còn tự xưng mình là con đường duy nhất, trong đó người linh mục có thể tìm thấy được sự sống đích thực. Ngài đòi hỏi người linh mục phải đi theo Ngài và theo Ngài một cách tuyệt đối, nghĩa là vì Ngài mà sẵn sàng từ bỏ tất cả và tức khắc. Chúa Giêsu kêu gọi người linh mục đi theo Ngài như một kẻ có quyền. Với những người môn đệ đầu tiên, Ngài nói như ra lệnh: “Hãy theo Ta!”, và họ đã bỏ mọi sự, kể cả cha mẹ và những người thân của mình để đi theo Ngài. Người thu thuế tên là Lêvi đang thu rất nhiều tiền bạc từ nghề của mình, vậy mà, khi Chúa Giêsu kêu gọi: “Hãy theo Ta!”, ông đã bỏ tất cả và đứng dậy đi theo Ngài.
Như vậy, điểm cốt yếu của hành động bước theo Đức Kitô không phải là chăm chú họa lại một cách máy móc cử chỉ, hành động và ngôn từ thường nhật của Ngài. Điểm cốt yếu là thái độ can đảm đáp lại lời mời gọi của Ngài, lắng nghe lời Ngài giáo huấn, đồng hành với Ngài trên vạn nẻo đường, chia sẻ cuộc sống bấp bênh, đồng cảm với Ngài trước những khổ đau và tội lỗi của nhân loại. Cũng phải sẵn sàng chấp nhận “chén đắng” mà Ngài sẽ uống, cộng tác với Ngài trong sứ vụ rao giảng Nước trời và cương quyết tiếp nối con đường Ngài đã khai mở.
“Bắt chước” đời sống của Đức Kitô
Việc đi theo Đức Kitô của người linh mục còn là “bắt chước” đời sống của Ngài. Trong ngôn ngữ triết học và đạo đức học cổ điển, “bắt chước” là thái độ mô phỏng, làm theo, họa lại một cách ý thức hay vô thức hành động, ngôn từ, cử chỉ, dáng đi, giọng nói của người được coi là kiểu mẫu. Trong cuộc sống của mỗi người, “bắt chước” là một hiện tượng hầu như tự nhiên, tự phát và vô thức. Chẳng hạn, người ta thường bắt chước điệu bộ của các minh tinh màn bạc hay giọng hát của các danh ca.
Còn ở đây, việc “bắt chước” Đức Kitô của người linh mục có nghĩa là từ bỏ những phán đoán riêng tư để thanh thản đón nhận phán đoán của Ngài. Đặt trọn niềm tin nơi Ngài, làm chứng cho Ngài bằng chính cuộc sống, trở nên đồng nhất với Ngài trong ước muốn, ngôn từ và hành động, cố gắng học hỏi để ngày càng hiểu biết Ngài hơn nữa. Chính trong ý nghĩa đó, thánh Phaolô viết cho tín hữu Êphêsô về đời sống mới trong Đức Kitô: “Nếu anh em đã được nghe nói về Đức Kitô và được chỉ dạy theo đúng tinh thần của Ngài, thì anh em phải từ bỏ nếp sống xưa với con người cũ, đó là con người phải hư nát vì bị những ham muốn lừa đảo, ngõ hầu để Thần Khí đổi mới tâm hồn anh em và để mặc lấy con người mới, là con người đã được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, trong công chính và thánh thiện” (Ep 4,21-24).
Đối với thánh Phaolô, bước theo Đức Kitô là nên đồng hình đồng dạng với Ngài trong mầu nhiệm tử nạn và phục sinh.
Theo Chúa là từ bỏ mọi sự
Chúa Giêsu mời gọi những ai muốn bước theo Ngài để trở thành người linh mục phải có một tấm lòng quảng đại, vì lời mời gọi của Ngài đặt ra điều kiện triệt để và quyết liệt: “Ai muốn theo Ta, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo. Quả thật, ai muốn cứu mạng sống mình thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì Ta và vì Tin Mừng, thì sẽ cứu được mạng sống ấy” (Mc 8,34-35).
Người nào muốn bước theo Đức Kitô thì phải chấp nhận dấn thân vào con đường bất trắc và thiếu an toàn của Ngài, bởi vì cho dù “Con chồn có hang, con chim có tổ, nhưng con Người không có chỗ tựa đầu” (Mt 8, 20). Ngài không áp đặt cũng chẳng hề mị dân, mà chỉ mời gọi và trông chờ lời đáp trả quảng đại của mỗi người. Nhưng một khi đã chấp nhận lời mời gọi của Ngài, thì không được phép tiếc nuối hay nhìn lại phía sau (Lc 9,62). Đức Kitô đòi hỏi phải bước theo Ngài một cách triệt để, quyết liệt và vô điều kiện.
Bước theo Đức Kitô hay trở nên người môn đệ của Ngài nhất thiết phải thực hiện giới luật yêu thương, được tóm gọn trong “khuôn vàng, thước ngọc” này: “Tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, chính anh em hãy làm cho họ như vậy” (Mt 7,12).
Như vậy, đi theo Đức Kitô, bỏ lại sau lưng tất cả, chọn Ngài làm gia nghiệp, đó là những đòi hỏi mà Đức Kitô đề ra cho các môn đệ của Ngài. Ngày nay, Chúa cũng lặp lại đòi hỏi ấy đối với tất cả những ai mang danh hiệu của Ngài, đặc biệt đối với những người muốn sống đời sống tu trì, muốn trở thành người linh mục của Chúa. Vậy, đi theo Đức Kitô trước tiên có nghĩa là tin rằng Ngài đang sống và sống cách thiết thực trong đời sống con người. Do đó, những ai đi theo Đức Kitô phải luôn là những người tỉnh thức để nhận ra Ngài trong mọi sự và trong từng giây phút của cuộc sống. Đi theo Đức Kitô là sống thế nào để mọi người nhìn vào có thể thấy được gương mặt của Ngài.
Cuộc sống như thế hẳn đòi hỏi nhiều hy sinh và từ bỏ. Như thế, người môn đệ Đức Kitô phải luôn sẵn sàng tháo gỡ và vất bỏ mọi thứ vướng bận để chỉ sống cho Ngài và làm cho mọi người có thể nhận ra gương mặt của Ngài qua chính cuộc sống của mình.
Phạm Văn Túy, O.P
