Thánh Tôma Tông đồ (thế kỷ thứ nhất)
Thánh Tôma xuất thân từ một gia đình nghèo thuộc xứ Galilê. Ngài không có những kiến thức uyên bác, nhưng có đầu óc chín chắn và một ý chí vững vàng đến bướng bỉnh ; hơn nữa, ngài tốt bụng và tận tụy. Hai đức tính này trong nhân cách của ngài được biểu lộ trong hai câu nói mà Tin Mừng thuật lại về ngài.
Không bao lâu trước cuộc Khổ Nạn, Chúa Giêsu muốn trở lại xứ Giu-đê ; các tông đồ nhắc cho Thầy nhớ lại những mối đe dọa của các kẻ thù địch chống đối ngài. Chỉ có một mình Tôma la lên : « Nào ! Chúng ta hãy đi và cùng chết với thầy ! » Đó là tấm lòng tận tụy của vị Tông đồ.
Sau khi sống lại, Chúa Cứu Thế đã hiện ra nhiều lần cho các môn đệ, lúc Tôma vắng mặt. Khi ngài trở về, mọi người kể lại cho ngài việc thầy hiện ra, ngài kinh ngạc vì một điều lạ lùng như thế đến nỗi ngài tỏ ra ngờ vực và nói một cách khẳng khái : « Tôi sẽ không tin cho đến khi nào tôi đặt được các ngón tay tôi vào các vết thương của thầy. » Đây là tính cách thứ hai của thánh Tôma, đầu óc hay lý sự. Nhưng động tác ngờ vực đầu tiên của ngài, trong sự kiện rất nghiêm trọng như thế, không phải là trọng tội và Đấng Cứu Thế đã đáp lại sự thách thức của ngài. Tôma làm gì lúc bấy giờ ? Chúng ta biết điều đó ; một tiếng la lớn từ trái tim bộc phát khỏi miệng ngài : "Lạy Chúa của tôi, lạy Thiên Chúa của tôi! » Thiên Chúa cho phép sự do dự của vị tông đồ này để ban cho những con người khó lay chuyển thêm một bằng chứng nữa về sự phục sinh của Chúa Giêsu Kitô.
Trong số mười hai tín điều của kinh Tin Kính, thánh Augustin quy cho thánh Tôma tín điều liên quan đến sự Phục Sinh. Khi các Tông đồ chia sẻ công cuộc rao giảng Tin Mừng cho thế giới, những xứ sở của người Parthes, Ba Tư và Ấn Độ là phần lớn nhất dành cho sứ mạng tông đồ của ngài. Truyền thống cho rằng ngài gặp các vị đạo sĩ, những người đầu tiên trong số các dân ngoại đến thờ lạy Chúa Giêsu, ngài dạy dỗ họ, ban phép Thánh Tẩy cho họ và liên kết họ vào sứ vụ của ngài. Khắp nơi trong cuộc hành trình, thánh Tông đồ thiết lập các giáo đoàn kitô hữu, truyền chức cho các linh mục, tấn phong các giám mục.
Vào thế kỷ XIV, khi những người Châu Âu xâm chiếm các xứ Đông Ấn, họ tìm thấy trong truyền thống của các dân tộc thuộc xứ sở rộng lớn này những hồi ức về kitô giáo, và đặc biệt hồi ức về thánh Tôma. Một phép lạ của thánh Tông đồ là dùng một sợi dây mỏng manh lôi kéo cả một cây đà khổng lồ mà những con voi không thể nào lay chuyển, sự kiện đó trở thành dịp cho nhiều người trở lại đạo. Tuy nhiên các pháp sư của những thần linh giả trá thề giết chết vị Tông đồ vì ghen tức với biết bao thành công của ngài; có thể thánh tông đồ đã bị một ngọn giáo đâm xuyên qua mình khi ngài cầu nguyện trước một cây thập giá.
Tu viện trưởng L. Jaud,
Vie des Saints pour tous les jours de l'année, Tours, Mame, 1950.
Bản tiếng Việt của KNSB
