LEO KNOWLES
rong những ngày đầu năm 1937, hàng ngàn người Gia Nã Đại lo lắng chờ đợi bên cạnh chiếc rađiô để nghe tin tức về một con người nhỏ bé, tóc muối tiêu đang nằm hấp hối trong một bệnh viện ở Montreal. Bệnh nhân này không phải là một viên chức chính phủ hay một siêu sao điện ảnh, nhưng là một thầy dòng khiêm tốn của Tu Hội Thánh Giá mà hầu như cả đời thầy chỉ làm công việc gác dan của trường Notre Dame.
Trong hai ngày trước khi từ trần, thầy bị hôn mê, không biết gì về cả một hàng dài các ông, các bà cũng như trẻ em đi ngang qua giường bệnh của thầy. Nhiều người trong họ cũng đang bị bệnh hoặc tàn tật, và tất cả đều chạm đến tay thầy một tượng ảnh hay vật gì đó thiêng liêng.
Giả như Thầy André biết điều đó xảy ra, có lẽ thầy không hài lòng, vì thầy luôn phản ứng một cách khó chịu khi biết là người ta coi thầy như một thánh sống. Trong những năm cuối đời, thầy lớn tiếng than phiền khi thấy một số thầy dòng khác đã cất giấu chiếc áo chùng thâm cũ kỹ của thầy như là một thánh tích. Từ đó trở đi, thầy đếm quần áo thật kỹ!
Dù Thầy André có là thánh hay không, Giáo Hội sẽ quyết định khi đến lúc--thầy được phong chân phước năm 1982. Sự thật không thể chối cãi là trong hơn bốn mươi năm, đám đông những người bệnh hoạn và tật nguyền đã đến căn phòng nhỏ bé của thầy để được chữa bệnh, và nhiều người đã khỏi. Ngay cả không có những phép lạ hiển nhiên này, sự thánh thiện thâm trầm của thầy cũng đã là một yếu tố để được phong thánh.
Thầy André hưởng thọ chín mươi mốt tuổi khi từ trần, nhưng khi bé Alfred Bessette được sinh hạ vào ngày 9 tháng Tám 1845, ít người dám tiên đoán bé sẽ sống lâu như vậy. Từ khi mới sinh thầy là một đứa bé hay bệnh hoạn khiến bà mẹ Clothilde luôn phải lo âu.
Ông Isaac Bessette, một thợ mộc nghèo sống với gánh nặng gia đình đông con ở Saint Gregoire d'Iberville trong khu rừng hẻo lánh của Quebec. Căn nhà của họ không lớn hơn cái lều.
Khi Alfred lên ba, người cha tử thương vì bị cây đè. Chín năm sau, bà mẹ từ trần vì bệnh lao. Những người con côi cút được phân tán sống với các thân nhân. Alfred thì sống với cô chú ở Saint-Césaire.
Đầu tiên học nghề đóng giầy, sau đó là nghề làm bánh, Alfred quá yếu ớt để có thể theo đuổi bất cứ nghề nào. Trong những đêm lo lắng canh thức bên nôi con, bà Clothilde Bessette thường cầu nguyện với Thánh Giuse, là quan thầy đầu tiên của Quebec, cho đứa con mình. Giờ đây chính Alfred cũng cầu xin Thánh Giuse tìm cho mình một công việc thích hợp để làm.
Ngay khi còn nhỏ, Alfred là một đứa trẻ ngoại lệ: các anh chị em không thể nào không thấy sự cầu nguyện lâu giờ và sốt sắng của Alfred. Khi lớn lên, cậu Alfred lại tự gây nên hình phạt đền tội cho chính mình. Bà cô hoảng sợ khi thấy cậu thường đeo ngang thắt lưng một xích sắt bên trong quần áo. Thay vì ngủ trên giường, cậu ngủ trên sàn nhà.
Cũng như nhiều thanh niên Gia Nã Đại thời bấy giờ, Alfred kinh ngạc khi nghe biết về thị trường việc làm đầy dẫy với lương cao ở dọc theo biên giới Hoa Kỳ. Khi một người bạn tìm cho Alfred một công việc trong xưởng bông gòn ở Plainfield, Connecticut, dường như Thánh Giuse đã đáp lời cầu xin. Nhưng chỉ sau ba năm, Alfred lại phải trở về nhà. Một lần nữa, sức khỏe yếu kém đã khiến anh thất bại.
Trước khi rời Connecticut một ít lâu, Alfred có một giấc mơ kỳ lạ, trong đó anh thấy Thánh Giuse và rồi một thánh đường lộng lẫy trong một khung cảnh mà anh không thể nhận ra được. Giờ đây, khi về lại Saint-Césaire, anh bắt đầu nghĩ đến việc đi tu.
Thoạt nhìn qua, điều đó dường như là một tham vọng điên rồ. Vì sức khỏe yếu kém, Alfred đã không thích hợp với bất cứ công việc nào ở ngoài đời, và các dòng tu thì không muốn nhận những người mà rất có thể trở nên phế tật.
Nhưng khi người thanh niên này giãi bầy tâm sự với cha sở họ đạo Saint Césaire thì anh không bị nản lòng. Cha Provencal biết rằng đây là một con người với những đức tính ngoại lệ. Vì bệnh hoạn làm gián đoạn việc học, Alfred chưa bao giờ biết đọc và biết viết, vì thế chính cha sở mới viết thư cho các Thầy Dòng Thánh Giá. "Tôi gửi đến các bạn một vị thánh cho tu hội," ngài công bố như vậy.
Bất kể lời giới thiệu đầy kinh ngạc, các thầy rất hoài nghi. Một thanh niên hai mươi lăm tuổi ốm yếu, mù chữ--coi anh là một tập sinh thì dường như là điều nực cười. Hai thầy đi xuống Saint-Césaire với ý định từ chối anh một cách nhẹ nhàng. Nhưng khi họ đối diện với người thanh niên nhỏ bé, đầy nhiệt huyết, họ bị đảo ngược--nhất là sự sùng kính Thánh Giuse một cách mãnh liệt. "Tôi tin chắc là nếu tôi được phép phục vụ thánh nhân, sức khỏe tôi sẽ thăng tiến," anh tuyên bố như vậy. Vì sự kinh ngạc cách nào đó, chính hai thầy lại là người đề nghị chấp nhận Alfred.
Và vì vậy, vào mùa thu 1870, Alfred Bessette đến tu viện Thánh Giá ở Côte-des-Neiges, trên sườn núi Royal--là ngọn núi mà thành phố Montreal lấy tên của nó. Bất kể sức khỏe yếu kém, Alfred luôn luôn là một con người vui vẻ, và giờ đây chưa bao giờ anh vui như thế. Các công việc hèn hạ, buồn bã lại đem cho anh niềm vui: cọ sàn nhà, sửa chữa, rửa chén bát, tất cả những việc ấy anh thi hành với nụ cười phấn khởi. Trong vòng nhiều tháng anh được mặc áo dòng mà anh hằng ao ước từ lâu và trở nên một tập sinh, Thầy André.
Không phải đợi hai năm nữa thì thầy mới thực sự là một phần tử đủ bản lãnh của tu hội. Năm kế đó không thấy dấu hiệu nào là thầy mạnh khỏe hơn. Vị bề trên bắt đầu bâng khuâng tự hỏi không biết có lầm lẫn không. Vì Thiên Chúa đã không ban cho André sức khỏe cần thiết, nói cho cùng có lẽ thầy không nên đi tu.
Khi Đức Giám Mục Bourget đến thăm tu hội, Thầy André đã không bỏ lỡ cơ hội để thỉnh cầu trực tiếp. Một lần nữa nhiệt huyết của thầy đã thắng. Thầy được phép khấn tạm và sau đó, năm 1872, thầy khấn trọn. Vị giám đốc nhà tập tuyên bố, "Nói cho cùng, ngay cả khi thầy ấy không thể làm việc được thì tối thiểu thầy ấy có thể cầu nguyện cho chúng ta."
Vị thầy "ốm yếu" này đã làm việc và cầu nguyện với sự hăng hái mà với một người to lớn cũng phải vất vả--và thầy đã tiếp tục làm việc như vậy trong sáu mươi năm kế tiếp. Đôi khi thầy thức suốt đêm để cầu nguyện và để chu toàn các công việc, vì ngoài các nhiệm vụ bình thường, thầy còn phải rời trường Notre Dame để đi thăm những người đau ốm hay gặp khó khăn. Ngài ăn rất ít; một miếng bánh mì chấm sữa và nước lạnh được coi là bữa ăn đầy đủ của thầy.
Vào lúc này thầy không còn mù chữ: Các thầy khác đã dậy ngài biết đọc và biết viết. Thầy không thể nào trở thành một giáo chức--học vấn của thầy không bao giờ lên tới cao độ đó--tuy nhiên cá tính của thầy lại thu hút các học sinh như đá nam châm. Các em mới đến trường và khóc vì nhớ nhà được mời vào "văn phòng" nhỏ bé của thầy để trò chuyện, không lâu sau đó đã bước ra với nụ cười.
Hai biến cố nhỏ đã gia tăng sự nổi tiếng của thầy và tạo nên sự kinh ngạc lớn lao nơi các học sinh. Khi đến lúc cần một trái banh mới, lúc đầu các em học sinh bị từ chối. Thầy André bảo các em đến xin nữa và kìa, chúng lại được ban cho một trái banh mới. Khi một cuộc du ngoạn ngoài trời được xẩy ra một cách lạ lùng trong sự tuyệt vọng của mọi học sinh, một cách tự nhiên các học sinh cũng nóng lòng muốn biết thầy làm thế nào mà được như vậy.
"Đừng cám ơn tôi, hãy cám ơn Thánh Giuse," là câu trả lời thường kèm theo một nụ cười khó hiểu.
Không bao lâu nhiều câu chuyện được lan truyền trong và ngoài thành phố. Người ta nói rằng khi Thầy André đến thăm, người bệnh được khỏi. Một ngày kia, có bà bị què được hai người dìu đến trường. Bà gặp một thầy dòng đang lau chùi hành lang và xin gặp Thầy André.
"Tôi đây," thầy trả lời và đứng lên.
Bà nói, "Tôi nghe nói thầy có thể chữa bệnh. Làm ơn thầy giúp tôi được không?"
Thầy André mỉm cười một cách kỳ quặc.
"Bà có chắc là bị què không?" thầy hỏi. "Tôi tin là bà có thể bước đi một mình nếu cố gắng. Sao bà không thử đi đến nhà nguyện xem sao?"
Hai người bạn đang đỡ bà thận trọng buông tay ra. Chậm chạp và đau đớn, bà khập khiễng đi đến nhà nguyện. Khi trở lại, bà bước đi bình thường.
"Khi họ nói với tôi là thầy có thể chữa lành, tôi không biết có nên tin hay không," người phụ nữ nói, nước mắt dàn dụa. "Bây giờ tôi biết đó là sự thật."
"Không phải tôi là người chữa lành," Thầy André nói với bà. "Đó là Thánh Giuse."
Vẫn tràn ngập lòng biết ơn, bà hỏi xem có thể làm gì cho vị ân nhân. Câu trả lời thật ngạc nhiên.
"Bà có thể cầu xin để một ngày nào đó Thánh Giuse sẽ có một ngôi nhà thật đẹp cho Con của người ở trên núi kia," thầy mỉm cười.
Nhiều lần trong ngày, từ nơi làm việc Thầy André liếc mắt nhìn lên đám cây mọc ngổn ngang và các bụi cây rậm rạp bao phủ ngọn núi. Thường vào buổi tối, thầy leo lên đó để cầu nguyện.
Tuy nhiên ước mơ của thầy về một thánh đường cung hiến cho Thánh Giuse dường như không thực tế. Cả giáo phận cũng như tu hội không dự định xây trên một ngọn núi, và dầu gì đi nữa có ai đó đã làm chủ miếng đất ấy rồi.
Tuy nhiên, Thầy André tiếp tục cầu xin cho một thánh đường. Thầy không chỉ cầu nguyện mà còn bắt đầu để dành tiền. Khi các học sinh xin thầy cắt tóc, như trước đây chúng thường làm, thầy tính tiền công 5 xu và bỏ vào cái hộp nhỏ, sẵn sàng chờ đến ngày khởi công.
Một ngày kia, thầy chôn một ảnh Thánh Giuse dưới một cái cây, là chỗ mà thầy tin tưởng chắc chắn rằng một ngày kia, ngôi thánh đường sẽ mọc lên ở chỗ đó. Trong những năm kế tiếp, nhiều ảnh khác cũng được chôn ở đó--là các món quà đền ơn của dân chúng được chữa lành qua lời cầu nguyện của thầy.
Còn tiếp
|
