MẪU GƯƠNG GIỚI TRẺ
Một vị Tu sĩ Đặc trách Giới trẻ mời tôi viết bài cho trang Web “Gia đình Truyền Tin” của ngài về “Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu”. Cũng thấy hơi run ! Vì với cái tuổi ở ngưỡng “cổ lai hi” này, và với một lối hành văn “gai-góc-khó-nhai”, không hiểu tôi còn đủ sức làm cho “thuận nhĩ” (xuôi tai) các bạn trẻ được hay không ? Vả lại, về Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu, tài liệu tôi có rất ít. Nhưng, vâng lời ngài, tôi cứ xin mạnh dạn cố gắng.
Xin lược qua ít dòng tiểu sử : Là út trong một gia đình có 9 người con (7 gái + 2 trai), Têrêsa chào đời ngày 02/01/1893 tại Boócđô (Pháp). Chị có trí thông minh đặc biệt, nhưng tính tình cứng cỏi, bướng bỉnh nhất nhà. Lên 4 tuổi, mồ côi mẹ. 8 tuổi vào học trường các bà Dòng Thánh Biển Đức. 9 tuổi, mắc chứng nhức đầu (chứng bệnh mà Đông y gọi là “thiên đầu thống”). 10 tuổi bệnh nặng hơn và trở nên nguy kịch vào năm 11 tuổi. Sau đó, thật lạ lùng, Têrêsa kêu van Đức Mẹ thì được khỏi bệnh. 15 tuổi, xin được Đức Thánh Cha Lêô XIII chuẩn tuổi để vào Dòng Camêlô. Vì trong Dòng có vài người trùng tên, nên chị đã lấy tên mình là Têrêsa Hài Đồng Giêsu (Thérèse de l’Enfant Jésus). Việc đặt tên hiệu này – theo tôi nghĩ – là đã có sự tác động lớn từ Thiên Chúa – cụ thể là Đức Giêsu Kitô – vào cuộc đời chị và đó cũng chính là bước ngoặt lớn : Kể từ đây chị đã đính ước với Đức Kitô và Người đã chính thức là vị Hôn phu kể từ ngày chị được mặc áo Dòng (10/01/1889 – 16 tuổi).
Thứ Sáu Tuần Thánh năm 1896 (23 tuổi), chị bị xuất huyết lần đầu do bị lao phổi và vào khoảng hơn 19 giờ ngày 30/9/1897 (24 tuổi), sau khi đã nói với Chúa : “Con không hối hận vì đã hiến thân cho Tình Yêu Chúa”, và nói với Mẹ Bề trên Dòng : “Thưa Mẹ, xin Mẹ chuẩn bị cho con chết lành”, chị ôm chặt Thánh Giá, miệng thều thào : “Ôi ! Lạy Chúa ! Con yêu mến Chúa”, rồi trút hơi thở cuối cùng. Chị được ĐGH Piô XI tuyên phong Chân phước ngày 29/4/1924, và chính thức tuyên Thánh (là Đấng Bảo Trợ, là Bổn mạng các xứ Truyền giáo) ngày 14/12/1927. Chúa nhật Truyền giáo 19/10/1997, ĐTC Gioan Phaolô II đã công bố Thánh nữ Têrêsa là Tiến sĩ Hội Thánh.
Khái quát vài dòng về tiểu sử Thánh nữ Têrêsa HĐGS, có lẽ chưa làm hài lòng các bạn trẻ và chắc thế nào cũng có câu hỏi được đặt ra ; “Thế thì lý do gì đã khiến Tu sĩ ĐT Giới trẻ yêu cầu viết về Thánh nữ, nhất là lại viết cho giới trẻ ?”. Vâng, xin cứ từ từ, chờ “hạ hồi phân giải”.
Tạm thời mời các bạn trẻ quá bộ ghé “Huynh đoàn tui” một chút đã : Huynh đoàn tôi phần lớn gồm các “đoàn viên cụ” ngoại lục tuần (“sáu mươi ai bảo đã già” nhỉ ?), thậm chí còn vượt cả “cổ lai hi” nữa ! Chỉ có được vài bạn trên dưới “ngũ thập nhi tri thiên mệnh” được gọi là trẻ (vì trẻ hơn chúng tôi). Các bạn này rất năng nổ trong công tác tông đồ, bác ái : thăm và giúp đỡ (tinh thần + vật chất) các anh chị em nghèo đói, tật bệnh (khi còn sống cũng như lúc qua đời) trong cũng như ngoài HĐ, rất thích đi dự các Thánh lễ (từ Giáo phận tới Liên huynh, các HĐ bạn) ; nhưng coi bộ không thích lắm việc tham dự các khoá học (tại GP, LH, nhất là tại “HĐ tui”), kể cả khá uể oải khi có dịp được chia sẻ Lời Chúa. Có lần, tôi được nghe tâm sự : “Em thấy nản quá, không hiểu sao hồi nầy em thấy Huynh đoàn mình chẳng có gì vui cả !”. Tôi suy nghi lung lắm, muốn nói nhiều với các bạn ấy lắm, nhưng cũng chỉ bật ra được một câu : “Hãy nâng tâm hồn lên !”, vì thấy chưa thuận dịp. Không hiểu trong các HĐ, đoàn thể bạn có đông giới trẻ không, và đặc biệt là có “vui” không ? Nay được dịp nói, tôi xin mời các bạn trẻ, chúng ta cùng nhau tuần tự nhìn vào gương Thánh nữ Têrêsa HĐGS để rút ra bài học cho bản thân, nhé !
Tiên vàn thì chắc chúng ta đã đồng ý với nhau rằng : “Anh vào Tu viện này, chị vào hội Dòng kia, cậu ấy vô Đoàn thể nọ, cô ni vô Hội đoàn nớ… tất cả chúng ta đều chung một mục đích là đi theo Đức Kitô, hay nói cho văn vẻ hơn là chúng ta chọn lấy Tình Yêu Kitô làm cứu cánh cho đời mình”. Đi theo Đức Kitô, nhưng chúng ta có được mời gọi chăng ? Có chứ ! Người lưôn luôn mời gọi mọi người – không phân biệt già, trẻ, trai, gái – hãy đi theo Người, hãy nối tiếp con đường Người đã đi, đem Tin Mừng Cứu Độ đến cho mọi nguời. Một điều chắc chắn không thể phủ nhận là tất cả chúng ta – cả loài người, nói chung – đều được Thiên Chúa mời gọi, đều có “ơn gọi” cả (“Cả các anh nữa, hãy vào làm vườn nho cho tôi” – Mt 20, 7). Duy có điều, chúng ta – những chủ thể được hoàn toàn tự do chọn lựa – có thực tâm hiểu và dón nhận ơn gọi ấy hay không ? Còn nữa, khi đáp lại ơn gọi ấy, chúng ta có nhận chân được vấn đề “Anh em hãy từ bỏ tất cả, vác thánh giá mình mà theo Thầy” chưa ? Phải chăng thánh giá của chúng ta là chính “con đường thập tự”, “con đường thương khó”, “đường lên Núi Sọ” mà Thầy chúng ta đã trải qua ?
Ấy đấy, Chị Thánh Têrêsa cũng vậy thôi, Chị đi tu rất sớm không vì mong được sống trong Dòng tu “vui vẻ”, mà vì “Tôi có một mục đích duy nhất là chết vì Tình Yêu”, “Con không hối hận vì đã hiến Tình Yêu cho Chúa” (“L’Histoire de l’Âme” – Truyện Một Tâm Hồn – Thérèse). Rõ ràng điều kiện tiên quyết để được theo chân Thầy Chí Thánh là phải cần có “MỘT TRÁI TIM chứa một bầu máu nóng (nhiệt tâm, nhiệt huyết)”. Điều này thì Chị Thánh có dư, mà các bạn trẻ của tôi cũng không thiếu. Các bạn đồng ý ?
Tiếp theo là phải có MỤC ĐÍCH (hoặc gọi là “Tham vọng” là “hoài bão” cũng được) rõ ràng để theo đuổi. Đích thị Thánh nữ Têrêsa đã có một “tham vọng” rất lớn và rất táo bạo ngay từ hồi nhỏ “… đi tu để trở thành một phó tế, linh mục, tông đồ, nhà truyền giáo và… sẽ tử đạo để trở thành một vị … THÁNH LỚN” (ibid) ! (Chị Thánh đã đề tặng nữ tu Marthe de Jésus một tấm hình : “Hãy xin Chúa Giêsu cho tôi trở thành vị thánh lớn, tôi sẽ xin ơn đó cho bạn tập sự yêu quý của tôi”). Ngông nghênh và tự phụ quá chăng ? Không đâu ! Đó chỉ là phản ánh một tham vọng – một hoài bão lý tưởng của tuổi trẻ rất chính đáng, mà ở đây, tôi xin nói thẳng : Đó chính là một ƯỚC MƠ THÁNH THIỆN rất đáng trân trọng. Tuổi trẻ mà ! Những ước mơ “dời non lấp biển” cũng đã từng làm cho tôi, cho bạn thăng hoa cuộc sống nội tâm. Đẹp biết chừng nào những giấc mơ của tuổi trẻ ! Riêng với Têrêsa, Chị Thánh còn đi xa hơn, vượt cao hơn nữa kia ! Chị đã nói trước khi khấn trọn : “Con vào Dòng để cứu vớt các linh hồn và cầu nguyện cho các linh mục” (ibid). Tuy nhiên, về sau này, Chị Thánh đã khiêm nhường nhận ra mình chỉ là “một hạt cát bé nhỏ vô danh”, “… có linh hồn nào nhỏ bé và bất toàn hơn con ?” (ibid).
Ta còn thấy nơi Chị Thánh một ĐỨC HY SINH vĩ đại :
- Từ chối hưởng thụ vật chất có được do sự nuông chiều của gia đình dành cho người con út (“giầu út hưởng, khó út chịu” – Tục ngữ VN).
- Sẵn sàng khép mình trong luật lệ khắt khe của một Dòng tu khổ hạnh (hãm mình, ép xác, khiêm nhường, chịu khó, vâng phục, khó nghèo, khiết tịnh…).
- Ngoài những công việc được giao coi bộ không thích hợp lắm với một cơ thể gầy yếu, bệnh hoạn như Chị nhưng chị vẫn vui vẻ làm (quét nhà, rửa chén, lau bụi, giặt rũ…), Chị còn vui vẻ vác thánh giá (chịu đựng cực hình từ bệnh tật : thiên đầu thống, lao phổi…). Để duy trì và phát triển được điều này, chính là nhờ Chị có một niềm cậy trông vững vàng, sắt đá vào sự phù trợ đắc lực của Đức Mẹ.
Và vì thế, nên :
Chị Thánh luôn một lòng vì Chúa, vì tha nhân. Có thể khẳng định Thánh nữ Têrêsa đã sống và thể hiện sinh động nhất một Tình Yêu tuyệt vời mà Đức Giêsu Kitô đã thể hiện và hằng mong mỏi loài người làm theo : “MẾN CHÚA + YÊU NGƯỜI và sẵn sàng chết cho người mình yêu”. Chị Thánh nói : “Với con thì Thiên Chúa ban cho con Tình Yêu lân tuất vô cùng của Chúa…, mọi sự trọn hảo đều toả ánh Tình Yêu, ngay cả đức công bằng đối với con cũng là Tình Yêu nữa. Thật vui mừng biết bao khi nghĩ đến Thiên Chúa là Đấng nhân lành vô cùng, có Tình Yêu lân tuất vô cùng” (ibid).
Về Đức Kitô, Thánh nữ luôn gọi Người là “Đấng phu quân yêu mến” và “Trái tim Chúa Giêsu mong muốn được yêu mến hết sức…” Còn đối với tha nhân ? Từ thời gian đầu mới vào Dòng, Chị Thánh đã phải chịu đựng một sức ép khá nặng nề (Mẹ Bề trên Maria Gonzaga trước đó đã bị kết án là độc đoán và đôi khi tính khí thay đổi thất thường, các nữ tu bạn – đa phần là lớn tuổi – thì lạnh lùng và hay chế giễu người khác). Vậy mà về sau, Chị Thánh đã cảm hoá được tất cả, từ Mẹ Bề trên đến mọi thành viên trong Dòng đều rất yêu thương quý mến Chị. Chưa hết, Chị còn dành rất nhiều thời giờ “để cứu vớt các linh hồn và cầu nguyện cho các linh mục”, rồi làm thơ, viết thư, hồi ký, kịch giải trí, lời nguyện, viết sách…, để :
+ Mở ra cho mọi người thấy MỘT TÂM HỒN mến Chúa yêu người đến quên cả bản thân.
+ Ghi lại những cảm xúc, những kinh nghiệm từng trải trên đường “vác thập giá mình mà theo Đức Kitô”.
+ Và trên tất cả là “để ca tụng, tôn vinh Thiên Chúa”.
Tất cả những đức tính nêu trên được bộc lộ ra nơi một con người rất hồn nhiên dung dị - một con người đơn sơ đến lạ lùng ! Vì thế, Thánh nữ đã gặt hái được trong vinh quang một kết quả trên cả ước mơ của mình :
* Được Thiên Chúa cho làm nhiều phép lạ (mà Hội Thánh đã công nhận khi phong Chân Phước và tuyên phong Hiển Thánh cho ngài, và cho mãi đến về sau này nữa ngài vẫn tiếp tục làm nhiều phép lạ).
* Được Hội Thánh tuyên là vị Thánh lớn, là Đấng Bảo Trợ các xứ Truyền Giáo – một vị Thánh chỉ truyền giáo bằng cầu nguyện trong phạm vi 4 bức tường của Tu viện, mà hiệu quả lại vô cùng rực rỡ !
Còn chúng ta thì sao, thưa các bạn trẻ thân mến của tôi ?
JM. Lam Thy Đinh Văn Diệm
