Giàu - nghèo, vòng luẩn quẩn
Sơn Tây,ngày.....1989
Hôm nay mình trở lại nhà chung Sơn Tây sau 35 năm xa cách. Nhà chung vắng hoe: Cha giám quản đi dạy học ở chủng viện Hà Nội chưa về; một mình cha quản lý lo toan trăm chuyện, cứ chạy như cờ lông công. Mình là khách của tòa nhà vắng như chùa Bà Đanh. bơ vơ!
Bỗng có người lạ ngấp nghé ở cửa. Một cô gái tuổi đôi mươi. Áo sơ mi trắng,quần đen e lệ , thập thò.....
- Mời vô !
- Con xin chào cha !
Nàng khúm núm đặt lên bàn một cái dĩa, với một bọc đường Cuba trắng muốt.
- Cha quản lý bảo con là cha từ trong Nam mới về thăm địa phận. Con chỉ có một tí quà nhỏ mọn biếu cha.
- Ở trong Nam cha chưa bao giờ được xài đường trắng như thế này.
- Cha cứ nói vậy ! Ở trong Nam sướng quá: Được cả đạo lẩn đời. Cơm ngon ,áo đẹp, nhà thờ lễ nào cũng đầy người.
- Ở trong Nam sung sướng, mai mốt xuống hỏa ngục hết.
Còn chúng con nghèo khổ, thì sẻ lên thiên đàng cả giường lẩn chiếu.
- Chúng con nghèo quá ! Anh em cứ cãi nhau hoài ! Mất cả đời này,lẩn đời sau.
- Đừng nói thế !
Mình nghĩ bụng: Nàng nói thật hay nàng nói kiểu cách ? Còn mình thì chỉ nói đùa
Hiền Quan, ngày.....1989
Chú Đông đưa mình đi một vòng thăm các họ đạo. Xứ đạo của chú trãi dài trên khắp hai huyện. Đến họ đạo nào cũng được chào hỏi giống hệt nhau:một mâm bia, một mâm nước ngọt; vài hộp sữa và vài ký trà Ở chỗ nào mình cũng đáp lể bằng những buổi ngồi tòa còng cả lưng. nhưng có một món quà làm mình thích thú mà không ai biết,đó là câu truyện giải nghĩa câu nói của cô gái Sơn tây" Chúng con nghèo quá. Anh em cãi nhau hoài".
Câu truyện như sau : Có một ông bố chết để lại cho hai con một sào vườn ( chừng 350 m2) và một bụi tre. Con cả là gái hưởng bụi tre Con út là trai nên được hưởng bất động sản là mảnh vườn. Hai quyền lợi phát triển ngược chiều. Bởi thế mới có cuộc đối thoại triền miên sau đây:
- Chị phải đốn bỏ bụi tre đi, thì em mới trồng trọt được. Cái vườn thì nhỏ như bàn tay ếch, còn cái bụi tre của chị sừng sững như cái núi, ăn hết màu mỡ của đất. Vườn như vậy thi em còn làm ăn gì được nữa.
- Bụi tre , bố để lại cho tôi,để tôi có cái mà sống. nay bán một cái măng, mai bán một cái tre, lấy tiền bỏ ống để dưỡng già. Bây giờ cậu bắt tui đốn hết bụi tre, thì có khác gì cậu giết tôi.
Quyền bính đạo đời,chẳng ai xử được vụ này. Kết quả cuối cùng là cả hai Chị em đều không dám đi xưng tội và rước lễ.
Hai chị em chẳng nhìn được mặt nhau, nhưng vẫn hằng ngày gửi lời cho nhau qua" bức vách Bá Linh"
"Chúng con nghèo quá. Anh em cãi nhau hoài" là thế đấy.Mình đau xót nhớ lại lời của cụ Victor Hugo mà mình đã lượm được, trong cuốn " Những kẻ khốn cùng":
" Nghèo và dốt là một cặp vợ chồng đẻ ra muôn vàn tội ác" .
Mà đã nghèo thì phải chịu dốt. Thế mới độc
Cà Mau, ngày.....1995
Mình đang đứng nói chuyện với anh Ba Hiến thì có bốn bà phước từ ngoài cổng tiến vào. Vui như tết. nói chuyện như sáo . Họ đến thăm cha quản hạt trước khi đi nông trường, để phục vụ lễ Giáng Sinh. Họ vẩn "lên đường "như thế đó. Anh Ba gặp một ma sơ đồng hương,bèn phấn khởi báo tin.
- Năm nay Ban Mê Thuột thất cafê dữ dội. nhưng không sao họ vẫn còn giàu lắm.
- Nhà nào cũng sắm Dream.
- Thanh niên, thiếu nhi thì đua nhau hát karaoke.
- Có khi tụi nó hát đến một hai giờ khuya. riết rồi bỏ đạo. Lễ sáng bây giờ chỉ còn ông bà già. Kinh tế lên ,thì tôn giáo xuống dốc.
Mình nghĩ bụng: Bà phước này nói kì quá ah ! nhưng bổng mình buột miệng:
- No thân ấm cật,dâm dật khắp nơi. Đói quá thì không giữ đạo, viện lí do " có thực mới vực được đạo". Khi no thì lo đú đởn, không giữ đạo được ! Cái vòng lẫn quẩn !
Đúng là cái vòng lẩn quẩn. Thông điệp Sứ vụ Đấng Cứu Độ day dứt vì nỗi thống khổ của ba ba phần tư nhân loại ngèo đói, nhưng cũng than phiền rằng các nước đã phát triển lại nghèo về luân lý.
cái Rắn,ngày......1995
Hôm nay mình ngồi nghe lóm mấy ông sồn sồn tỏ vẻ thông minh kể chuyện đó đây.
- Ông cha đó hay thiệt. Ông lên Sài Gòn kiếm được một nhà kinh doanh mời về làm nhà máy ép dầu ngay tại họ đạo, kiếm được công ăn, việc làm cho mấy chục giáo dân. Ăn cơm nhà máy mỗi tháng lãnh năm trăm ngàn. Ham hết biết!
- Cón ông cố M. ở K.K. rinh về một máy cày to tổ bố, cày cho giáo dân, đến mùa gặt mới thu tiền. Ai thất thì cho luôn. Chơi bảnh thiệt!
- Ông cố bên vợ tôi thì xây lớp học tình thương. Học sinh được miễn phí, lại còn được mỗi năm một bộ đồ.
Câu chuyện cứ thế mà phăng tới. Một danh mục hàng chục Linh Mục tháo vát và năng động.
Mình thấy xấu hổ quá chừng, vì trong danh sách dài thoòng ấy không có tên của mình.So với Anh em thì mình chẳng bằng ai.Mình hờn dỗi với Chúa, mình mặc cảm với giáo dân." Cha sở cù lần", không biết có ai nói về mình như thế không nhỉ?
Mình muốn gồng mình lên mua một cái máy cày để giải tỏa nỗi tủi hổ. Nhưng ai quản lý kỉ thuật, ai quản lý tiền bạc? lỗ hay lời?, lời thì chưa biết, nhưng lỗ lấy tiền đâu mà bù? Quá tầm tay. Bế tắc. Thua.Mặc cảm vẩn còn đó.
Màn đêm buông xuống, gió từ sông thổi lên mơn mam làn da mặt. Nhìn lên bầu trời,sao mọc chi chít. Mình thả hồn theo gió. Hồn vời vợi như sao...
Không còn mặc cảm tự tị,mình đọc kinh tối. Trong phần sám hối mình sực nhớ lời căn dặn của Đức Gioan Phaolo II trong thông điệp " Sứ vụ Đấng Cứu Độ" :
"Sứ vụ của Giáo Hội không phải là trực tiếp hành động trên bình diện kinh tế, kỹ thuật, chính trị hoặc đóng góp vật chất cho việc phát triển nhưng sứ vụ đó thiết yếu hệ tại việc mang lại cho các dân tộc không phải cái" sở hữu nhiều hơn" nhưng là cái" hiện hữu tốt hơn"
Đức Giáo Hoàng cũng không quên nhắc lại lời tuyên bố của Hội Đồng Giám Mục Châu Mỹ la Tinh tại Puepla:
"Việc phục vụ con người tốt đẹp nhất là loan báo Tin Mừng, công việc đó giúp cho con người được triển nở như con cái Thiên Chúa, giải thoát con người khỏi những bất công và thúc đẩy công việc phát triển toàn diện con người'.
Mình cầu chúc anh em Linh Mục trong việc chống đói giảm nghèo. Mình cũng cầu nguyện cho những Linh Mục không có tài như mình được an tâm rao giảng Đức GiêSu, bởi chính Ngài làm cho người nghèo được hạnh phúc. Cũng chính Ngài làm cho người giàu biết quản đại chie sẻ tài nguyên cho người nghèo và coi người nghèo như là ân nhân của mình.
Trích : NHẬT KÍ TRUYỀN GIÁO
Linh Mục : PIÔ- NGÔ PHÚC HẬU
