Căn phòng nước mắt
Theo thông lệ xưa nay trong Hội Thánh Công giáo, khi ai được bầu chọn làm Giáo hoàng, vị đó được hướng dẫn vào căn phóng nhỏ trong nhà nguyện Sixtina để thay phẩm phục cùng mũ chóp (Pileolus) ̣mầu trắng của Giáo hoàng.
Căn phòng này, theo tương truyền, nhiều vị tân Giáo hoàng khi bước vào vừa thay phẩm phục vừa xúc động lo sợ, gục đầu khóc trào dâng nước mắt thống thiết. Vì cảm thấy từ nay gánh nặng đè trên tinh thần lẫn thân xác nặng nề suốt đời lo cho toàn thể Hội Thánh hoàn vũ.
Căn phòng này vì thế được gọi là „căn phòng nước mắt!“
Ngày 19.04.2005 Đức Hồng Y Joseph Ratzinger đã đi vào trong căn phòng nước mắt này, khi ngài chấp nhận sự bầu chọn làm Giáo Hoàng do thánh ý Chúa qua tay các Hồng Y trong Hội thánh Công giáo.
Ngày 11.02.2013 sau gần tám năm phục vụ theo thánh ý Chúa là người thợ khiêm hạ trong vườn nho Hội Thánh Chúa ở trần gian, Đức Thánh Cha Benedicto XVI. từ nhiệm.
Thế là trong bàng hoàng ngỡ ngàng đến lượt toàn thể tín hữu Chúa Giêsu Kito trong Hội thánh đi vào „căn phòng nước mắt.“
Toàn thể Hội Thánh đau buồn khóc thương nhớ Đức thánh Cha. Vì ngài từ nhiệm sứ vụ mục tử là Giáo hoàng trong Hội thánh. Ngài tự ý từ nhiệm ra đi vì thấy mình do tuổi gìa - hơn 85 tuổi - không còn đủ sức lực tinh thần cũng như thể xác cho nhiệm vụ đứng đầu trọng trách là Giáo hoàng nữa.
Mọi người hoang mang sửng sốt khóc thương vị cha chung Benedicto. Vì rồi từ đây sẽ không còn được nghe những lời giáo huấn cắt nghĩa thâm thúy uyên bác, cùng trong sáng đạo đức của ngài nữa.
Một món thức ăn tinh thần do Benedicto XVI. dọn nấu sẽ thiếu đi, hay không còn nữa. Nhưng dư âm đời sống ngài, nhất là những tư tưởng trong các tác phẩm của ngài còn mãi ảnh hưởng in dấu vết sâu đậm nơi con người.
1. Tin Đức Thánh Cha từ nhiệm bước xuống khỏi ngai tòa Thánh Phero như tiếng sét đánh ngang lưng trời gây tạo ra cơn sốc choáng váng cho mọi người. Vì từ hơn 700 năm đã không xảy ra trường hợp như thế này trong đời sống Hội Thánh.
Nhưng Chúa Giêsu, Con Thiên Chúa, vị thủ lãnh, Đấng sáng lập Hội Thánh, đã từ trời cao hạ mình bước xuống trần gian làm người, cách đây hai ngàn năm.
Như thế, Đức Thánh Cha Benedicto XVI. không làm gì khác hơn là sống theo gương Chúa Giêsu Kitô, vị thủ lãnh Hội Thánh.
Khóc thương. Nhưng chúng ta kính trọng lòng đạo đức sống đức tin theo gương Chúa Giêsu của ngài.
2. Đức Thánh Cha Benedicto XVI. từ nhiệm khỏi trách vụ mục tử. Vì như ngài cho biết, sức lực thể lý yếu cạn do tuổi gìa gây ra, nên cảm thấy không còn có thể làm việc tốt cho Hội Thánh được nữa.
Sự sống thân xác cùng tinh thần sức lực con người không ai có thể chế biến tạo ra được. Nhưng do được Trời cao ban cho, và có giới hạn. Nhận ra điều này là một con người có tâm hồn đạo đức biết kính trọng công trình do Thiên Chúa tạo dựng, như trong Giới luật thứ năm của Chúa: Con phải kính trọng sự sống do Chúa tạo thành.
Khóc thương. Nhưng chúng ta hiểu ra rằng: Đức Thánh Cha Benedicto XVI. sống tuân theo trật tự mà Thiên Chúa đã tạo dựng sẵn cho con người. Đây là nếp sống của một tâm hồn có lòng khiêm nhượng, nhận chân rõ ràng mối tương quan liên hệ chiều dọc thẳng đứng hướng lên trời cao, và chiều bề ngang với công trình thiên nhiên do Thiên Chúa tạo dựng nên.
3. Đức Thánh Cha Benedicto XVI. từ nhiệm là người đứng đầu Hội thánh ở trần gian, như ngài nói vì năng lực không còn nữa „ nghị lực mà trong những tháng gần đây bị suy giảm nơi tôi đến độ tôi phải nhìn nhận mình không có khả năng thi hành tốt sứ mạng đã được trao phó cho tôi.“
Chúa Giêsu ngày xưa sau những bước đường đi rao giảng nước Thiên Chúa, Ngài cũng cùng với các Tông Đồ thấm mệt phải đi đến nơi thanh vắng nghỉ ngơi dưỡng sức.
Đức Thánh Cha Benedicto XVI. là một tạo vật do Chúa dựng nên năm nay đã chạm tới gần ngưỡng cửa 86 năm đời sống trên trần gian- Ngày 16.04.2013 ngài sẽ mừng sinh nhật thứ 86.- Con người bộ máy Benedicto XVI. dù có diệu kỳ tuyệt vời thế nào đi nữa, cũng không nằm ngoài định luật thiên nhiên: Từ bụi đất được tạo thành, cùng là tạo vật yếu đuối dòn mỏng cả tinh thần lẫn thân xác.
Khóc thương Nhưng chúng ta phải công nhận rằng: năng lực cỗ máy hoàn hảo tinh vi kỳ diệu nào rồi cũng đến lúc cạn kiệt hao mòn.
4. Đức thánh Cha Benedicto XVI. từ nhiệm trọng trách của một mục tử đứng đầu Hội Thánh không do cảm tính. Nhưng là kết qủa của một thời gian dài suy nghĩ cầu nguyện lắng nghe tiếng Chúa, cùng cân nhắc theo suy nghĩ của trí khôn lý trí.
Đức Thánh Cha Benedicto XVI. được ca ngợi là một nhà thần học tầm cỡ to lớn trong thời đại ngày hôm nay. Phải, ngài là một nhà trí thức uyên bác, thông kim bác cổ, có trí óc minh mẫn suy tư sâu rộng theo lý luận triết học nhân bản. Chính vì thế, quyết định từ bỏ quyền hành Giáo hoàng của ngài phải kể là mới, cùng mang đến làn gió cách mạng đổi mới, và thể hiến đầy lòng can đảm.
Dòng nước mắt đầy lòng kính phục.
5. Đức Thánh Cha Benedicto XVI. của chúng ta ra đi về nghỉ hưu. Nhưng không phải vì thế mà ngài biến mất khỏi sân khấu đời sống con người xã hội.
Không, không phải như thế. Trái lại, cung cách nếp sống tràn đầy lòng khiêm nhượng, sự đơn giản trong giao tiếp trong ngôn ngữ và một tâm hồn tràn đầy lòng nhân ái từ tâm của ngài, cùng những suy tư, những bút tích sách viết trước tác của ngài luôn hằng để lại những bài học gía trị, những ấn tượng dấu vết sống động cho mọi người.
Dòng nước mắt lòng biết ơn.
6. Đức thánh cha Benedicto XVI. là một vị Giáo hoàng trên địa vị cao cả, nhương lại ưa chuộng những việc làm âm thầm nhỏ bé. Ngài là người có giọng nói nhỏ nhẹ, nhưng cường độ âm thanh lại âm vang to lớn. Có thể nói ngôn ngữ của ngài hòa nhã êm dịu, nhưng lại vững chắc cứng rắn.
Ngài dùng cây bút nhỏ cặm cụi viết nên những tác phẩm thần học to lớn. Chưa có vị Giáo hoàng nào trước ngài, trong thời gian trị vì đã viết để lại tác phẩm về Chúa Giêsu như ngài đã viết bộ ba cuốn sách về Chúa Giêsu thành Nazareth.
Phải, bộ sách đó là một tác phẩm về Kyto học cho nền thần học. Bộ sách đó được mọi giới trong ngoài Hội Thánh Công giáo nồng nhiệt đón nhận, cùng được dịch chuyển sang nhiều thứ ngôn ngữ khác nhau trên thế giới. Nó đứng hàng đầu số một trong những sách được bán chạy nhất thời buổi ngày hôm nay.
Một người thợ khiêm hạ đã dùng trí óc suy tư những dòng tư tưởng thần học phức tạp, rồi lý giải thành ra trong sáng dễ hiểu cho người đọc .
Một người thợ khiêm hạ xử dụng cây bút nhỏ bé viết nên những tác phẩm to lớn cho Hội Thánh, cho trần gian. Đây phải là một con người có bộ trí óc vĩ đại.
Dòng nước mắt tự hào.
7. Đức thánh cha Benedicto XVI. rồi đây từ ngày 28.02.2013 sẽ không còn chủ sự giảng thuyết, xuất hiện trước công chúng trong những lễ nghi phụng vụ, cũng như những buổi triều yết tiếp kiến hàng tuần nữa.
Mọi người sẽ nhớ vị cha chung Benedicto XVI. với nụ cười chan chứa tình phụ tử của một người dáng điệu rụt rè nhút nhát, với những bài giảng, bài nói chuyện khôn ngoan thâm thúy chất chứa những tư tưởng lý luận mạch lạc trong sáng được gợi hứng từ nền tảng Kinh Thánh, và từ những suy tư của các Giáo Phụ trong Hội Thánh còn lưu lại, với những cử chỉ cùng lời nói chân thành nồng nhiệt của một trái tim rộng mở, cùng với ánh mắt tầm nhìn sâu sắc, và nhất là khả năng sẵn sàng lắng nghe người khác của ngài.
Trong quãng thời gian tám năm trên ngôi Giáo hoàng lẽ dĩ nhiên là con người tạo vật do Chúa dựng nên, ngài không thể làm được mọi việc hoàn hảo không có lỗi lầm khiếm khuyết. Nhưng khi nhìn nhận ra điều đó, ngài luôn sẵn sàng thành thật đấm ngực nói lời xin lỗi cùng đề ra sự sửa sai. Như trường hợp bài diễn văn ở Regensburg năm 2006, như trường hợp tha vạ tuyệt thông cho vị giám mục Williamson theo phái bảo thủ Lefevre gây ra Xìcangdan, như trường hợp thành khẩn xin lỗi những nạn nhân bị hàng giáo sỹ trong Giáo Hội xâm phạm quấy nhiễu tình dục nơi trẻ con vị thành niên.
Dòng nước mắt sự luyến nhớ nuối tiếc.
8. Đức thánh cha trong Hội thánh Công giáo là vị đại diện Chúa Giêsu Kito ở trần gian có tên bằng tiếng latinh là Pontifex - Người bắc nối nhịp cầu -. Người bắc nối nhịp cầu Benedicto XVI. từ nay không còn làm nhiệm vụ đó nữa.
Nhưng suy xét nhìn lại thời gian 8 năm vừa qua, người ta thấy ngài không chỉ là người thợ bắc nối nhịp cầu giữa những tôn giáo, giữa những người tin và người không tin, giữa những dân tộc bên phía Đông và bên phía Tây. Nhưng sau cùng và trên tất cả giữa thế giới bên này và thế giới bên kia, giữa trời và đất, giữa con người tới Thiên Chúa.
Rồi đây ngài sẽ được ghi nhớ trong lịch sử Hội Thánh, là một trong những vị Giáo hoàng can đảm cống hiến sức lực giúp thanh luyện Hội Thánh từ bên trong nội bộ.
Những suy nghĩ và biện pháp ngài đưa ra nhằm thanh luyện đời sống nội tâm Hội Thánh không gây phá vỡ kho tàng cao qúy sẵn có. Nhưng để bảo vế cùng cứu giúp Hội Thánh trong cơn chao đảo.
Có như thế, con thuyền Hội Thánh và thế giới mới được vững vàng.
Dòng nước mắt ăn năn.
***************
Một lần được bầu chọn là Giáo hoàng, sẽ cả đời là Giáo hoàng. Đức thánh Cha Benedicto XVI. có thể ngồi lại trên ngai vị đó tiếp tục cho tới khi băng hà, cho dù tuổi gìa sức yều.
Nhưng ngài đã không làm như thế. Ngài chọn con đường khác: Chúa Giêsu và Hội Thánh Chúa mới quan trọng, cá nhân bản thân ngài chỉ là thứ yếu.
Ngài cho mình là người thợ Chúa dùng. Bây giờ người thợ Benedicto XVI. cảm thấy cạn kiệt yếu sức không còn làm việc được nữa, người thợ đó lui về đàng sau cho đời sống cầu nguyện.
Một giai đoạn trong lịch sử Hội Thánh của triều đại Giáo hoàng Benedicto XVI. đang khép lại. Và bước biến chuyển thay đổi trong lịch sử Hội Thánh cũng đang dần ló dạng với việc bầu chọn vị tân Giáo hoàng kế vị Đức thánh cha Benedicto XVI.
Trước khi ra đi, Đức Thánh Cha Benedicto XVI. đã chọn ngày thứ tư lễ Tro, 13.02.2013, cử hành Thánh Lễ cuối cùng trong cương vị Giáo hoàng. Điều này mang ẩn chứa sứ điệp: con đường đời sống Hội Thánh và con đường đời sống mỗi người bắt đầu từ nếp sống ăn chay từ bỏ hãm mình.
Mùa chay, 22.02. 2013
Nhớ về triều đại Đức thánh Cha Benedicto XVI. , 19.04.2005 - 28.02.2013
Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long
