Ơn gọi nên thánh

ƠN GỌI NÊN THÁNH

Lm. Vũ Xuân Hạnh

Trong Tin Mừng theo thánh Matthêô, Chúa Kitô mời gọi: “Các ngươi hãy nên trọn lành, như Cha các ngươi trên trời là Đấng trọn lành”(Mt 5, 48). Lời mời gọi hãy nên trọn lành để được ơn thánh thiện này là một lời mời gọi không bao giờ cũ, nhưng luôn hợp thời, và đúng lúc. Qua mọi thời, ơn gọi nên thánh là ơn gọi cấp bách cho cả Hội Thánh và cho từng cá nhân. Nhất là trong thời buổi có nhiều cám dỗ dễ đưa ta xa dần với các giá trị thánh thiêng, lời mời gọi nên thánh càng trở nên cấp bách và khẩn thiết.

Nên thánh là ơn gọi nền tảng của người tin vào Thiên Chúa. Sống trong đời, đối với các Kitô hữu, dù là ai, ở chức bậc nào, sang hay hèn, giàu hay nghèo…, nhưng không thủ đắc ơn gọi nên thánh, cuối cùng không đạt tới sự thánh thiện, đều là những người thất bại, là vong thân, là hư mất. Bởi vậy, ơn gọi nên thánh phải là một nhắc nhớ thường xuyên trong suốt đời người, để dù ở bất cứ nơi đâu, suy nghĩ hay hành động bất cứ điều gì, đều phải nhắm tới ơn gọi này, vì đó là mục đích không thể thiếu đối với mỗi người, khi đi qua cuộc đời này.

Từ ngàn xưa, dù không gọi chính xác hai chữ “nên thánh,” Thánh Kinh đã mạc khải cho ta sự cần thiết không thể thiếu của ơn gọi này.


1. TRONG CỰU ƯỚC.

Ngay từ khởi thủy, ơn gọi nền tảng này đã được trao ban cho con người. Sách Sáng thế ghi lại chính lời mạc khải của Thiên Chúa: “Thiên Chúa phán: ‘chúng ta hãy làm ra con người theo hình ảnh chúng ta, giống như chúng ta…’” (St 1, 26). Bởi nói như tiên tri Isaia, Thiên Chúa chẳng những là Đấng Thánh, Người còn là Đấng vô cùng thánh thiện: “Thánh! Thánh! Chí Thánh! Đức Chúa các đạo binh là Đấng Thánh! Cả mặt đất rạng ngời vinh quang Chúa”(Is 6, 3), thì nên giống Thiên Chúa, có nghĩa là là loài người cũng được thánh thiện như Thiên Chúa. Bởi ngay từ khi được tạo dựng, đã tham dự vào sự thánh thiện của Thiên Chúa, nên giống Thiên Chúa là Đấng Thánh, loài người trở nên cao trọng bậc nhất trong các loài thụ tạo, xứng đáng được Thiên Chúa phú ban toàn thể vũ trụ (St 1, 26).

Đến lúc chọn cho mình một dân riêng, Thiên Chúa cũng chỉ nhắm đến ơn gọi thánh thiện này. Vì thế, chính trong ý định của Thiên Chúa, họ là dân cưu mang hồng ân, cưu mang tất cả những lời hứa và những hành động cứu độ của Người. Họ trở thành dân tộc thánh, một dân tộc thuộc về Thiên Chúa, chuyên lo việc tế tự, thực hiện những hoạt động trong mọi lãnh vực thánh: “Vậy giờ đây, nếu các ngươi thực sự nghe tiếng Ta, và giữ giao ước của Ta, thì giữa hết mọi dân, các ngươi sẽ là sở hữu riêng của Ta. Vì toàn cõi đất đều là của Ta. Ta sẽ coi các ngươi là một vương quốc tư tế, một dân thánh” (Xh 19, 5- 6). Tất cả những điều Thiên Chúa trao ban ấy, đều nhắm một hướng: Ơn Gọi Nên Thánh.

Chính vì nhắm tới ơn gọi nền tảng này, Thiên Chúa đã không ngừng mời gọi dân ấy đi lên sự thánh thiện của Người. Ơn gọi nên thánh chính là cái đích phải đến của toàn dân. Nhưng nguy cơ đi giật lùi của dân, nghĩa là nguy cơ xa sự thánh thiện ngày càng cao, vì thế trong lịch sử, Thiên Chúa đã nhiều lần răn đe dạy dỗ bằng nhiều biến cố, bằng những lời cảnh báo, lời dọa nạt, thậm chí nhiều cuộc trừng phạt kinh hoàng..., nhằm giáo dục dân để đưa họ đạt tới sự thánh thiện tinh ròng mà họ cần phải có.

Chúng ta thử đọc lại một trong những lời cảnh cáo tội phản bội của dân Chúa: “Thật con cái Giuđa đã làm sự dữ chướng mắt Ta… Chúng đã làm ô uế đền thờ là nơi danh Ta được kêu khấn, vì đã đặt vào đó những tượng thần ghê tởm. Rồi chúng xây các nơi cao ở Tôphét trong thung lũng Behinnôm để hỏa thiêu con trai, con gái chúng. Sẽ đến ngày… người ta không còn gọi là Tôphét… nhưng là thung lũng giết chóc… Tử thi của dân này sẽ thành mồi cho muông chim cầm thú… Ta sẽ làm cho các thành thị Giuđa và các phố phường Giêrusalem im bặt tiếng hò reo tưng bừng rộn rã, tiếng hát của cô dâu chú rể, vì cả xứ trở nên chốn hoang tàn đổ nát.” (Gr 8, 30 tt).

Dân thánh mà ngày xưa, Thiên Chúa đã dày công uốn nắn, ngay hôm nay đang phát triển khắp hoàn cầu. Dân riêng của hôm nay là một dân phổ quát thánh thiện, được chính Máu Con Thiên Chúa thánh hiến, Lời của Người Con ấy làm luật sống, và ân sủng Thánh Thần được trao từ cuộc phục sinh khải hoàn của Người Con ấy làm sức sống. Và ơn gọi nên thánh cũng là ơn gọi nền tảng dành cho tất cả những ai tin nơi ơn cứu độ mà Người Con ấy thực hiện.


2. ANH CHỊ EM NGOÀI KITÔ GIÁO.

Cũng giống như Cựu ước, dù không nói bằng một tên gọi “nên thánh” như chúng ta, cách nào đó, anh chị em ngoài Kitô giáo cũng gắn bó với một ý hướng nên trọn lành. Mọi người đều được mời gọi ăn ở ngay lành, không làm hại, không oán ghét, không trả thù ai, nhưng hãy bao dung, giúp đỡ, yêu thương, rộng lượng… để không bị báo oán, nhưng sẽ hạnh phúc. Câu nói “ở hiền gặp lành”, là câu răn dạy rất hữu lý và chính đáng mà mọi người đều biết và dạy bảo nhau thực hành.

Ngoài ra, một số anh chị em ngoài Kitô giáo còn chủ trương một lối sống biết hy sinh, tiết chế, chay tịnh, sống nhiệm nhặt để được siêu thoát, để hướng tới một lý tưởng bình an mà người ta không thể tìm thấy nơi trần gian.

Cả những anh chị em vô thần, trong chủ trương và lối sống của mình, cũng bộc lộ niềm khao khát tồn tại, khao khát vĩnh cửu. Chẳng hạn những kiểu nói như: về với tổ tiên, về bên kia thế giới…, hay sự tưởng nhớ những người đã qua đời, lòng trân trọng dành cho các bậc thánh hiền, nhất là đối với các anh hùng dân tộc…, cách nào đó, đều nói lên ý hướng mong muốn không phôi phai, điều mà các Kitô hữu gọi tên ngắn gọn, súc tích nhưng ý nghĩa: “nên thánh!”

Vậy tất cả mọi người, dù chủ trương như thế nào, sống theo lý tưởng nào, cố tình hay vô ý, đều bộc lộ sự khao khát vĩnh hằng của con người, ngay cả sau khi đã ra khỏi trần gian. Sự vĩnh hằng ấy, chúng ta sẽ tìm gặp nơi chính đức tin của các Kitô hữu khi họ đón nhận và sống lời mời gọi nên thánh, nhằm tiến tới sự thánh thiện vững bền trong Thiên Chúa mà họ tôn thờ.


3. THAM DỰ VÀO SỰ THÁNH THIỆN CỦA THIÊN CHÚA.

Trong một thị kiến, tiên tri Isaia nhìn thấy các thần Xêraphim đứng chầu bên ngai Thiên Chúa và không ngớt lời tung hô: “Thánh! Thánh! Chí Thánh! Đức Chúa các đạo binh là Đấng Thánh! Cả mặt đất rạng ngời vinh quang Chúa.”(Is 6, 3). Với lời tung hô rất thánh của các thiên thần, tiên tri Isaia như muốn khẳng định Thiên Chúa là Đấng Thánh thiện vô cùng, Thánh thiện tuyệt đối. Ngôn ngữ của loài người như không thể diễn tả hết sự thánh thiện vô song của Thiên Chúa. Vì thế, tiên tri Isaia đã lặp đi lặp lại sự thánh thiện của Người, như để chứng minh, không những Thiên Chúa là Đấng thánh thiện, mà Người còn là Đấng ba lần Thánh: chỉ có mỗi một mình Người là Đấng Thánh.

Phụng vụ của Hội Thánh lấy lại lời ca khen Thiên Chúa là Đấng thánh trong sách tiên tri Isaia để luôn luôn được lặp lại lời tôn vinh vinh hiển này. Nhưng thay vì giữ nguyên văn bản, Hội Thánh thêm vào đó phần hướng về Chúa Kitô: “Hoan hô Chúa trên các tầng trời. Chúc tụng Đấng nhân danh Chúa mà đến. Hoan hô Chúa trên các tầng trời,” để ta biết rằng, khi sống theo khuôn mẫu của đời sống Chúa Kitô, “Đấng nhân danh Chúa mà đến” để trở nên hiện thân của Thiên Chúa, do đó là chính Đấng thánh thiện ở giữa trần gian, ta cũng sẽ như Người, đó là được lãnh nhận chính sự thánh thiện của Thiên Chúa. Cao quý hơn, khi sống như Chúa Kitô, ta sẽ được chính Thiên Chúa là Đấng Thánh thiện thuộc về mình.

Chỉ có Thiên Chúa mới là Đấng Thánh. Sự thánh thiện của loài người chỉ là tham dự vào sự thánh thiện của Thiên Chúa. Bởi vậy, khi ta gọi anh chị em của mình là thánh (chẳng hạn thánh Giacôbê, thánh Augustinô, thánh Têrêsa…), thì không phải tự bản thân họ trở nên thánh thiện như Thiên Chúa là Đấng thánh. Đúng hơn, ta phải hiểu rằng, Thiên Chúa đã yêu thương cứu độ và thông ban sự thánh thiện của Người cho anh chị em và cho chính chúng ta nữa. Vì thế, mỗi dịp mừng lễ các thánh, Hội Thánh không dừng lại nơi các thánh như chỉ có các thánh mà thôi. Trong mỗi dịp lễ các thánh, điều mà Hội Thánh nhắm đến:

- Trước tiên là xác tín lại đức tin chỉ có một mình Thiên Chúa là Đấng thánh.

- Bày tỏ vinh quang của Thiên Chúa và ca ngợi, chúc tụng, tôn vinh sự thánh thiện của Người được thể hiện trong sự thánh thiện nơi anh chị em của chúng ta.

- Biết ơn và cảm tạ Thiên Chúa vì đã yêu thương cho loài người được vinh dự chia sẻ sự thánh thiện của Người.

- Kêu mời con cái của mình nhìn lên mẫu gương của vị thánh đang cử hành mà noi gương bắt chước để cùng được chia sẻ sự thánh thiện của Thiên Chúa.

- Chia sẻ sự vui mừng trước vinh dự của chính vị thánh được cử hành.


4. TRÊN ĐƯỜNG NÊN THÁNH.

Trên đường tiến tới trọn lành, nỗ lực của bản thân là điều cần thiết, làm nên yếu tố quyết định cho sự tồn tại trong Thiên Chúa của chính bản thân. Nhưng ta không nên thánh một mình, bởi ơn cứu độ không bao giờ là của cải độc quyền. Trên đường nên thánh có anh em ta cùng bước đi với mình và rất nhiều những yếu tố khác, Thiên Chúa dùng để tác thánh ta:

- Nỗ lực của bản thân: Quyết bước theo ơn gọi nên thánh, đó là chọn lựa cần thiết và là chọn lựa đúng đắn không phải ngày một ngày hai, nhưng phải là sự quyết đoán cho cả một đời làm người. Vì thế để sống cho chọn lựa ấy là cả một sự hiến tế suốt đời. Mà đã là sống hiến tế đời mình, hiến tế ấy không đơn giản, không dễ dàng chút nào. Nó đòi hỏi chấp nhận đau đớn, hy sinh, thua thiệt, từ bỏ… Và trên hết là trung thành với lòng yêu thương chính chọn lựa ấy. Chọn lựa và hiến tế để hoàn thành chọn lựa, chính là nỗ lực của bản thân dấn bước theo Chúa trên đường nên thánh.

- Tình yêu của Chúa và ơn Chúa ban: Dù cho nỗ lực của bản thân là cần thiết. Nhưng không thể loại trừ tình yêu và ơn của Chúa. Bởi nếu Chúa không yêu thương, không chia sẻ sự thánh thiện của Người cho ta, nỗ lực của ta chỉ là công “dã tràng xe cát.” Mặt khác, dù đã quyết tâm để nỗ lực hiến tế đời mình cho ơn gọi nên thánh, trước sau ta vẫn mang kiếp người yếu đuối, vẫn là một thụ tạo thấp hèn. Nếu Chúa không yêu thương tha thứ, nếu Chúa không tuôn đổ muôn ơn gìn giữ, ta sẽ không bao giờ có thể tự mình thánh thiện.

- Ơn cứu độ do Chúa Kitô thực hiện trong Hội Thánh của Người: Nếu chúng ta có tự hiến tế đời mình, thì hiến tế ấy vẫn là nối tiếp hiến tế của Chúa Kitô. Hiến tế của ta phải hội nhập hiến tế của Chúa Kitô, mới làm thành hiến tế cứu độ, mang lại hiệu quả cứu độ.

Nhưng đó vẫn chưa phải làđiểm kết. Bởi Chúa Kitô đã trao ban kho tàng ơn cứu độ từ hiến tế của Người cho Hội Thánh, vì thế, vâng lời Hội Thánh dạy, sống theo giáo huấn của Hội Thánh và gắn bó đời mình với mọi chiều kích của Hội Thánh, ta sẽ lãnh lấy ơn cứu độ của Chúa Kitô. Đường nên thánh Kitô hữu phải có Chúa Kitô và Hội Thánh của Người làm định hướng để ta bước tới.

- Lời cầu nguyện, sự hy sinh của các linh hồn và của mọi anh chị em: Đây cũng là một trong những yếu tố không thể không kể đến. Với kinh nghiệm của riêng bản thân, tôi thấy rằng, tôi phải biết ơn nhiều anh chị em. Họ có thể là những người tôi biết mặt, biết tên, nhưng cũng có thể là những người xa lạ hoàn toàn với tôi, âm thầm cũng có, sôi nổi cũng có, trung thành cả một đời, hay một giai đoạn cần thiết nào đó, hy sinh và cầu nguyện cho tôi, cho mọi người, cho các linh mục và tất cả những ai thánh hiến cho Thiên Chúa. Tôi hiểu rất rõ, sự nên thánh của tôi có tất cả các anh chị em ấy, dù họ còn sống hay đã qua đời.

Bản thân tôi, đã không ít lần xin anh chị em cầu nguyện cho mình. Nhất là khi viếng thăm những gia đình khổ sở, những cá nhân gặp tai ương, hay thăm các bệnh nhân, khi dâng thánh lễ hay làm các phép cuối cùng để tiễn biệt những người rời bỏ cuộc sống để về Nhà Cha…, tôi đều xin các anh chị em ấy cầu nguyện cho tôi.

Cũng thế, bản thân tôi đã nhiều lần hy sinh và cầu nguyện đặc biệt cho nhiều người, cũng có khi cầu nguyện chung chung cho các linh hồn, cho cả Hội Thánh, cho tất cả mọi người và cho thế giới… Tôi tin rằng trong sự thánh thiện của nhiều anh chị em, đều có bản thân tôi góp phần.

Vì thế, tôi quả quyết một cách mạnh mẽ rằng, trên đường đạt tới ơn gọi nên thánh, tôi không đi một mình, nhưng còn có biết bao nhiêu anh chị em của tôi cùng tiến bước. Tôi không lẻ loi, càng không bao giờ cô đơn trong cuộc đời, vì tôi tin, mọi nẻo đường tôi sống hôm nay, dẫu có lúc vấp váp, cả đến tội lỗi, thì trong ý hướng ngay lành của bản thân, vẫn là tìm về Thiên Chúa, vẫn là cùng song hành với Chúa, với tình yêu, với ân huệ của Người, cộng với biết bao nhiêu sự trợ lực của mọi anh chị em xung quanh.

Bạn thân mến, Chúa Kitô chính “là Đường, là sự thật và là sự sống” (Ga 14, 6) của chúng ta. Bước theo Người là bước vào con đường nên thánh như chính Người đã mời gọi: “Các ngươi hãy nên trọn lành, như Cha các ngươi trên trời là Đấng trọn lành.”Nhưng bước theo Người để nên thánh cũng đồng nghĩa với việc can đảm đặt dấu chân đời mình vào dấu chân thánh giá mà Người đã mang, đã gánh bằng tất cả tình yêu và lòng vâng phục. Nên thánh là trở nên giống Chúa Kitô. Vì thế, nên thánh là con đường khó, là đi vào lối hẹp, là hoàn thành cây thánh giá đời mình trong tình yêu và vâng phục như Chúa Kitô.

Xin Chúa ban cho ta hạnh phúc được vác thánh giá với Chúa. Xin Chúa ban cho ta bình an để chấp nhận thánh giá trong đời mình, để nên giống Chúa và giống như “Cha trên trời là Đấng trọn lành.”●

st