Vu khống, khí giới của quỷ ma
VU KHỐNG, KHÍ GIỚI CỦA QUỶ MA
Kể từ ngày Đức Phanxicô lãnh nhận thừa tác vụ thánh Phêrô, người tín hữu khám phá nơi ngài nhiều nét lạ. Một trong những nét lạ ấy là ngài dâng Thánh Lễ và chia sẻ Lời Chúa hằng ngày với cộng đoàn. Những bài giảng hằng ngày ấy không nặng chất thần học cho bằng những cảm nghiệm thiêng liêng và dấu nhấn mục vụ, gần gũi với đời sống. Một trong những đề tài được Đức Phanxicô nhấn mạnh là tội nói hành, nói xấu người khác.
Chỉ trong vòng một tháng đầu thi hành thừa tác vụ, đã ba lần ngài bàn đến đề tài này. Lần đầu tiên, ngài cho việc nói xấu người khác là hành động bán rẻ người khác như bán một món hàng, và ngài lấy Giuđa làm ví dụ, người đã bán thầy của mình để lấy 30 đồng bạc. Ít ngày sau, ngài lại nhắc đến việc nói hành người khác và coi đó là cơn cám dỗ của ma quỷ, vì nó không muốn Thánh Thần Chúa ngự trong tâm hồn và ban bình an cho chúng ta.
Mới đây, một lần nữa, Đức Phanxicô bàn đến đề tài này và nhấn mạnh đến tội vu khống người khác. Theo ngài, vu khống còn tệ hại hơn tội lỗi và là cách thể hiện rõ nét của Satan: “Tất cả chúng ta đều là tội nhân. Tất cả chúng ta đều phạm tội. Nhưng tội vu khống còn có cái gì xấu xa hơn thế nữa. Dĩ nhiên, đó cũng là một tội, nhưng còn hơn thế nữa”. Tại sao vậy? Đức Phanxicô giải thích: “Tội vu khống nhắm mục đích hủy hoại công trình của Thiên Chúa, và nó phát xuất từ một điều rất xấu xa là sự thù ghét. Mà thù ghét là hoạt động của Satan. Tội vu khống hủy hoại công trình của Thiên Chúa nơi con người, trong linh hồn họ. Vu khống sử dụng gian dối để đi tới”. Cho nên ngài kết luận: “Đừng nghi ngờ gì nữa. Ở đâu có vu khống, ở đó có Satan hiện diện”.
Rồi Đức giáo hoàng minh họa bằng trường hợp của thánh Têphanô. Thánh nhân là nạn nhân của vu khống, bị tố cáo gian và bị xử tử. Thế nhưng vị tử đạo đầu tiên trong lịch sử Hội Thánh đã không lấy gian dối đáp lại gian dối; thay vào đó, ngài ngước nhìn lên Chúa và vâng theo lề luật, sống trong bình an và chân lý của Đức Kitô. Đó chính là cách thế của các thánh tử đạo đích thực và của biết bao chứng nhân Tin Mừng ngày nay.
Nói thế, vì theo Đức Phanxicô, thời kỳ tử đạo chưa chấm dứt: “Kể cả ngày nay, chúng ta có thể nói thật rằng Hội Thánh có nhiều vị tử đạo hơn những thế kỷ đầu tiên”. Trong Hội Thánh, “có nhiều anh chị em bị vu khống, bị bách hại, bị giết vì người ta ghét Chúa Giêsu, ghét đức tin tôn giáo… Có người bị giết vì dạy giáo lý, người khác bị giết vì mang Thánh giá trên người… Họ là anh chị em của chúng ta trong thời tử đạo này”.
Điều đáng lưu ý là khi nói đến tội nói hành, nói xấu, vu khống người khác, Đức Phanxicô cũng nhắc đến ma quỷ, điều mà nhiều người ngày nay cho là “mê tín”! Ngài từng nói: chiến thuật tinh vi nhất của ma quỷ là làm cho người ta tin rằng không có ma quỷ. Cũng có thể do ảnh hưởng linh đạo thánh Inhaxiô nên vị giáo hoàng dòng Tên thường xuyên lưu ý mọi người về sự hiện diện và tác động của ma quỷ. Ở đây là hoạt động khôn khéo của nó trong việc xúi giục người ta nói hành, nói xấu, vu khống người khác.
Chắc chắn không phải vô tình khi Đức Phanxicô thường xuyên nhắc nhở các tín hữu về tội nói hành, nói xấu và vu khống người khác. Với kinh nghiệm phong phú của một mục tử, ngài thấy rõ sự tàn phá của những thói xấu này trong tâm hồn con người, trong các mối tương giao, cũng như trong đời sống Giáo Hội. Khi liên kết những thói xấu này với hoạt động của Satan, ngài giúp các tín hữu ý thức rằng đây là công cụ hiểm độc mà ma quỷ sử dụng để phá hủy công trình của Thiên Chúa, nhất là trong thời đại internet ngày nay. Khi chưa có internet, những lời nói hành, nói xấu và vu khống chỉ gây tác động trong một không gian nhỏ; còn ngày nay, qua mạng internet, những lời vu khống trên có thể gây tác hại trên diện rộng toàn cầu. Một đàng, người môn đệ Chúa Giêsu được khuyến khích sử dụng internet để loan báo Tin Mừng tình yêu và chân lý; đàng khác, phải ý thức rằng ma quỷ có thể vận dụng phương tiện này hết sức tinh vi để đánh tráo sự thật, gieo rắc nghi nan, cổ võ hận thù. Ý thức đó giúp chúng ta tỉnh thức và thận trọng khi tiếp cận và sử dụng các nguồn thông tin.
“Ở đâu có vu khống, ở đấy có ma quỷ”. Ngược lại, “Đâu có tình yêu thương, ở đấy có Đức Chúa Trời”. Đây chính là con đường mà người môn đệ Chúa Giêsu phải bước đi để chống lại ma quỷ: con đường yêu thương và hiệp nhất. Cách riêng trong tháng 5 – vẫn được gọi là tháng Hoa – chúng ta ngước nhìn lên Đức Maria để tìm sự chở che và hướng dẫn. Có lần Đức giáo hoàng Phanxicô nhắc đến bức ảnh thánh bên Nga, bức ảnh mô tả Đức Mẹ đang lấy vạt áo của mình che chở Dân của Chúa, và ngài kêu gọi: “Chúng ta hãy cầu xin Đức Mẹ che chở chúng ta, và trong thời nhiễu loạn thiêng liêng này, không có chỗ nào bình an cho bằng nép dưới áo Mẹ. Mẹ là người mẹ chăm sóc Hội Thánh và trong thời tử đạo này, Mẹ là Đấng bảo vệ chúng ta. Hãy thưa với Mẹ: Lạy Mẹ, Hội Thánh cần đến sự che chở của Mẹ, xin Mẹ chăm sóc Hội Thánh”.
Hai cuộc chiến, hai thứ vũ khí
HAI CUỘC CHIẾN, HAI THỨ VŨ KHÍ
Trong những ngày qua, cả thế giới nín thở theo dõi những diễn biến về cuộc chiến tranh tại Syria, cuộc chiến trong đó chính phủ Syria bị cáo buộc đã sử dụng vũ khí hóa học, và cũng vì lý do này, Hoa Kỳ đe dọa sẽ tấn công bằng vũ lực, khiến mọi người âu lo sợ hãi. Chắc chắn Đức giáo hoàng Phanxicô đã góp phần rất tích cực trong nỗ lực kiếm tìm một giải pháp hòa bình. Lời kêu gọi của ngài “ăn chay và cầu nguyện cho hòa bình ở Syria” đã gây tác động mạnh mẽ trên toàn thế giới, và góp phần dẫn đến cách giải quyết ôn hòa cho cuộc chiến tranh tưởng như không còn lối thoát.
Trong khi đó, vẫn đang diễn ra một cuộc chiến khác không kém khốc liệt nhưng xem ra không được mấy ai quan tâm, hơn thế nữa, lại còn “hồ hởi phấn khởi” theo dõi và tham gia. Vũ khí trong cuộc chiến này là lời nói và chữ viết. Người ta dùng lời nói và chữ viết để nhục mạ nhau, vu khống nhau, làm khổ nhau, giết hại lẫn nhau, đặc biệt là trên “chợ internet”. Nói xấu, nói hành người khác là chuyện muôn thuở nhưng trước đây chỉ diễn ra ở chợ làng nên còn đỡ, ngày nay người ta vận dụng những phương tiện kỹ thuật hiện đại nhất để buôn chuyện ở chợ internet, và hậu quả thật khôn lường!
Ở Maryland, Hoa Kỳ, một nữ sinh 15 tuổi, tên là Grace McComas, đã tự tử vì bị sỉ nhục trên mạng xã hội. Từ sự kiện đó và nhiều sự kiện tương tự, bang Maryland đã thông qua đạo luật mang tên cô gái đáng thương ấy (Grace), để khép vào tội “lăng nhục người khác” những ai liên tục xúc phạm người dưới 18 tuổi bằng máy tính và smartphone. Ở Canada, thị trưởng một thành phố nhận định rằng: “Có những hình thức tội ác mới trong thời hiện đại, và một cô gái trẻ ở tỉnh tôi đã chết vì bị sỉ nhục trên mạng”. Danh sách này còn được nối dài bằng rất nhiều khuôn mặt ở mọi quốc gia, kể cả Việt Nam. Ấy là mới chỉ nói đến cái chết, chưa kể đến những tổn thương tâm lý và xã hội mà cuộc chiến tranh này gây ra cho hằng triệu con người.
Thế mới biết cuộc chiến tranh bằng lời nói đưa đến những hậu quả thảm khốc thế nào. Đức giáo hoàng Phanxicô rất quan tâm đến vấn đề này, vì thế trong nhiều bài giảng, ngài phê phán nặng lời tội “nói hành nói xấu”. Mới đây, trong Thánh Lễ tại Domus Sanctae Marthae, ngài gọi những kẻ nói hành nói xấu người khác là những kẻ giả hình và sát nhân: “Nếu bạn nói xấu anh em mình là bạn đã giết anh em mình. Làm như thế, bạn đã bắt chước hành động của Cain, kẻ sát nhân đầu tiên trong lịch sử… Một tên sát nhân mang danh Kitô hữu! Không phải tôi nói đâu mà chính Chúa nói”. Mạnh hơn nữa, dựa vào lời thánh Giacôbê tông đồ (3,9-10), ngài nói rằng chúng ta dùng miệng lưỡi mình để ca tụng Chúa, nhưng “khi chúng ta dùng miệng lưỡi để nói xấu anh chị em của mình là chúng ta đang dùng miệng lưỡi để giết Thiên Chúa… giết chết hình ảnh Chúa trong anh em mình”.
Không chỉ phê phán, Đức Phanxicô còn chỉ cho mọi người thấy sự thật ẩn sâu phía đằng sau những lời nói hành nói xấu người khác. Trước hết là sự giả hình vì cái rác trong mắt anh em thì thấy, còn cái đà trong mắt mình lại không thấy! Gắn với giả hình là sự hèn nhát vì không dám đối diện với sự thật về chính mình, không dám trực diện với những khuyết điểm và lỗi lầm của bản thân. Sâu xa hơn nữa là tính kiêu căng và thù hận cắm rễ trong tâm hồn. Vì kiêu căng nên không chấp nhận ai hơn mình, và cách thế dễ dàng nhưng cũng “hèn hạ” nhất để đề cao bản thân là hạ giá người khác bằng những lời nói hành nói xấu. Vì thù hận nên nhìn mọi sự dưới lăng kính tiêu cực và chỉ muốn hủy diệt chứ không xây dựng, chỉ muốn giết chết chứ không cứu sống, chỉ muốn gây thương tích chứ không muốn chữa lành.
“Mọi loài thú vật và chim chóc, loài bò sát và cá biển, thì loài người đều có thể chế ngự và đã chế ngự được. Nhưng cái lưỡi thì không ai chế ngự được, nó là một sự dữ không bao giờ ở yên vì chứa đầy nọc độc giết người” (Giacôbê 3,7-8). Một nhận định quá nặng nề, phản ánh thực tế hết sức đáng buồn, xem ra ngày càng đáng buồn hơn nữa. Không chế ngự nổi cái lưỡi không phải vì chính cái lưỡi mà vì lòng người nham hiểm, hèn nhát, kiêu căng, giả dối. Vì thế phương dược chữa lành không phải là những phát minh kỹ thuật bên ngoài mà là sự sám hối bên trong, để đi từ thù hận đến tình yêu, kiêu căng đến khiêm tốn, hèn nhát đến can đảm. Con đường ấy chính là đường của Tin Mừng Chúa Giêsu, con đường phải đi suốt cả đời người và suốt dòng lịch sử nhân loại.
