Bài giảng Chúa nhật 25 thường niên năm C

THẾ NÀO LÀ NGƯỜI KHÔN NGOAN?

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí
GP. Xuân Lộc

Tuần vừa qua công an Cà mau đang điều tra một cửa hàng kinh doanh vàng ở cà Mau, một cửa hàng nhỏ ở vùng quê mà trong vòng một hai năm, doanh thu mua bán lên hàng trăm tỷ đồng, số vàng bán ra và thu về lên đến hàng tấn, mà khách hàng của nó lại liên quan đến những thương hiệu vàng uy tín trong nước ở trên thành phố. Công an cũng đang đặt vấn đề có sự gian dối mua bán hóa đơn khống giữa cửa hàng này và các công ty lớn, để hợp thức hóa vàng nhập lậu và vàng trốn thuế. Nói chuyện về vấn đề này, nhiều nhà kinh doanh chia sẻ: trong kinh doanh ngày nay không tìm cách gian dối như thế thì không tồn tại được, và họ còn nói rằng làm ăn mà không khôn thì chỉ có hết vốn.

Kính thưa qúy OBACE ngôn ngữ Việt Nam của chúng ta thật phong phú, nếu lật từ điển tiếng việt để tra từ “khôn” thì đi kèm với nó có cả hàng chục tính từ, nó làm cho chữ khôn mang những ý nghĩa tốt xấu khác nhau. Cũng là khôn, nhưng lại có thứ khôn vặt, khôn lỏi, khôn nhà dại chợ, … Hôm nay Lời Chúa cũng dạy chúng ta về chữ khôn, nhưng chắc chắn không phải là là những thứ khôn theo kiểu người đời, mà là “khôn khéo”, “khôn ngoan” tức là khôn nhưng còn phải “khéo” phải “ngoan” chứ không phải là nhữ thứ khôn khác.

Dụ ngôn trong bài Tin Mừng hôm nay được gọi là câu chuyện người quản lý khôn ngoan, tuy nhiên trong cái khôn ngoan của người quản lý anh ta cũng có cả những cái khôn lanh. Vây Chúa Giêsu muốn chúng ta học cái khôn nào nơi câu chuyên dụ ngôn này? Câu chuyện cho thấy người quản lý này có vấn đề không minh bạch trong công việc của mình, bị ông chủ đòi thanh tra sổ sách và tứơc quyền quản lý của anh. Vốn tính khôn lanh, anh đã nghĩ ngay đến số phận của mình sau khi anh ta không còn làm quản lý nữa. Anh đã không chần chừ, nhưng đã có một phương án ngay: Tôi sẽ phải làm gì khi ông chủ cắt chức quản lý của tôi. Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi. Tôi sẽ phải làm gì để sau này khi mất chức quản gia, sẽ có người đón rước mình vào nhà họ. Cái khôn của anh là ở chỗ đó và đáng để chúng ta học. Anh khôn là vì khi anh thấy nguy cơ bị tính sổ và mất chức, thì anh đã biết đặt vấn đề ngay cho tương lai của mình. Anh cũng biết rõ về tình trạng của mình nhất, anh biết mình không thể cuốc đất, cũng không thể ăn mày của ai được, thì phải có cách nào để cho có người sẽ tự nguyện đón rước mình khi mình sa cơ lỡ bước.

Anh đã thực hiện phương án của mình ngay lập tức, đó là gọi các con nợ của chủ đến và tuyên bố giảm nợ, tha nợ cho họ, người nợ một trăm thùng dầu thì ghi là năm mươi, một ngàn giạ lúa thì ghi là tám trăm. Chúa Giêsu không khen việc lỗi đức công bằng này, vì việc làm này là gian lận của chủ, đây là cái khôn lỏi, tuy nhiên Chúa khen anh vì anh ta khéo léo, đã biết tận dụng tất cả những khả năng và điều kiện, địa vị sẵn có, để có lợi cho đời sau của mình. Anh khôn khéo vì biết tận dụng những ngày cuối cùng còn lại trong nhiệm vụ, để lấy lòng người khác, để tạo một ảnh hưởng và chỗ dựa sau này, biết tận dụng thời gian và những điều kiện có sẵn để lo cho số phận tương lai của mình.

Đó chính là bài học Chúa muốn chúng ta học ở nơi câu chuyện này, trước hết là biết nhanh chóng tính toán cho cuộc sống mai sau của mình, vi mỗi người chúng ta đều chỉ là những người quản lý được ông chủ là Thiên Chúa trao cho trông coi gia đình và cuộc đời của mình. Chắc chắn chúng ta sẽ không mãi mãi ở thế gian này, mà tất cả đều có ngày phải trình lại cho Chúa tất cả sổ sách cuộc đời, giải trình cho Ngài tất cả những gì chúng ta đã sống, những việc chúng ta đã làm, vì thế ngay từ giờ phút này, hãy nghĩ đến ngày đó và kịp thời chuẩn bị cho ngày cuối cùng của cuộc đời, để khi ngày ấy đến, chúng ta được đón rước vào nhà Thiên Chúa.

Kế đến hãy dùng tiền bạc của cải vật chất của Chúa ban mà phục vụ anh chị em và cộng đồng và đổi lấy tình anh em xóm làng, tạo nên tình thân hữu. Của cải ở trần gian này thuộc về Thiên Chúa, chúng ta chỉ là những người quản lý một thời gian, và đến ngày Chúa muốn, chúng ta sẽ phải bỏ lại tất cả để ra đi, vì thế, hãy biết sử dụng một cách khôn ngoan để sinh lợi cho bản thân và cho anh em. Nói như thế, không có nghĩa là chúng ta sử dụng phung phí, cũng không dùng tiền của để ăn chơi thỏa mãn, nhưng dùng để chia sẻ, để xây dựng tình anh em, vì của cải được trao tặng chia sẻ cho anh em, sẽ được Chúa coi như là trao tặng cho chính Chúa, sẽ đem lại kho tàng vĩnh cữu không hư nát ở trên trời.

Người khôn ngoan mà Chúa muốn nói đến hôm nay còn là người biết đặt Thiên Chúa vào đúng vị trí của ngài và đặt của cải thế gian vào đúng vị trí của nó. Tiền bạc là một tên đầy tớ, chứ không thể là ông chủ, chính vì thế đừng bao giờ biến nó làm chủ đời mình và đừng bao giờ để nó sai khiền mình, của cải chỉ là phương tiện để giúp chúng ta sống tốt và phục vụ anh em chứ không thể biến nó thành ông chủ của chúng ta. Biết giữ đúng vị trí của nó như thế là người khôn ngoan, vì chúa Giêsu cũng đã cảnh báo, không ai có thể làm tôi hai chủ, hoặc nó ghét chủ này mà theo chủ nọ, gắn bó với chủ này mà khinh chủ nọ. Cũng vậy, anh em không thể làm tôi Thiên Chúa lạ vừa làm tôi tiền của được.

Bài đọc một tiên tri Amos đã cảnh cáo những người khôn lỏi, đã để cho của cải, tiền bạc, lợi nhuận bóp nghẹt lương tâm và đồng thời biến họ thành kẻ áp bức anh em: Các ngươi chỉ mong cho ngày lễ mau qua để còn bán lúa, các ngươi làm ra những cân gian cân thiếu để lừa thiên hạ, lấy tiên bạc mà mua kẻ cơ bần, đem đôi dép mà đổi người cùng khổ. Thiên Chúa sẽ không làm ngơ trước lối sống và hành xử như thế, và Ngài con thề rằng sẽ không bao giờ bỏ qua những hành vi gian ác ấy.

Thưa quý OBACE, nhiều người thành công thành đạt trong cuộc sống thường tự cho mình là người khôn, thế nhưng trước mắt Thiên Chúa, cái khôn ngoan nó không tùy thuộc vào sự giàu có tiền bạc của cải, cũng không tùy thuộc vào sư thành công thành danh, mà sư khôn ngoan nó tùy thuộc vào việc biết sử dụng nó và chuẩn bị thật tốt cho ngày cuối cùng của mình, vì dù được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì chẳng có ích gì. Cuộc sống ở trần gian có giới hạn, tất cả mỗi người đều sẽ có ngày phải thanh toán sổ sách cuộc đời với Chúa, vì thế người khôn ngoan còn phài là người biết làm giàu ân sủng trước mặt Thiên Chúa và làm giàu tình anh em. Ngay từ bây giờ, đừng chỉ lo xây cất sắm sửa cho mình và gia đình, mà còn phải lo sắm sửa cho ngôi nhà mai sau của mỗi người và của con cái trên nước trời, đừng chần chừ đợi đến ngày mai sẻ sắp xếp lại cuộc sống, đừng khất đến hôm sau mới yêu thương, mà hãy bắt đầu ngay từ hôm nay, từ lúc này, vì có thể ngày mai ta sẽ không còn cơ hội nữa.

Được coi là khôn ngoan khi cha mẹ biết đầu tư nếp sống đạo đức cho chính bản thân và gia đình hơn là đầu tư tiền bạc nhà cửa, vì chỉ có đời sống đạo đức mới là gia sản quý giá cho con cháu và gia đình, hãy dành ưu tiên thời giờ và tình yêu thương cho cha mẹ, vợ chồng và cho con cái, vì họ là món quà Chúa gửi tặng cho các thành viên trong gia đình, và cũng là tài sản quý giá nhất của gia đình, mất tiền bạc chúng ta có thể làm ra được, nhưng khi mất cha mẹ vợ chồng và con cái chúng ta sẽ đau đớn và không thể tìm lại được nữa, vì thế hảy nghĩ đến ngày mình phải chia tay với người thân để từ ngay hôm nay, biết kính trọng yêu thương và phục vụ lẫn nhau.

Được coi là khôn ngoan khi những người trẻ biết cân bằng lối sống của mình vừa phải thăng tiến bản thân trong đời sống xã hội, vừa phải trung thành với ơn gọi và tư cách là người công giáo người có đạo, vì thế các bạn cần lắng nghe Lời Chúa, học hỏi thêm giáo lý của Hội Thánh, nhờ đó chúng ta được hướng dẫn để biết phải làm gì và làm như thế nào để đem lại ích lợi cho cuộc sống hôm nay và nhất là ích lợi cho đời sống đạo của mình. Tuổi trẻ có nhu cầu kết bạn, và tìm kiếm bạn bè, hãy tạo nên những mối quan hệ tình bạn trong sáng để giúp nhau nên tốt và giúp nhau thành đạt, đó là người khôn, đừng dại dột kết bạn kết nhóm, và biến thành băng nhóm để rồi cùng kéo nhau vào con đường sa đà hư hỏng thì không phải là khôn ngoan.

Xin Chúa giúp chúng ta thực sư là người khôn ngoan để chon lựa cho mình những điều tốt lành, và làm điều tốt cho anh em, và nhất là khôn ngoan, khéo léo để chuẩn bị cho ngày cuối cùng của mỗi người ngay từ hôm nay. Amen