Bài giảng Chúa nhật 26 thường niên năm C

TỘI VÔ TÌNH – VÔ TÂM – VÔ CẢM

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí
GP. Xuân Lộc

Cách đây không lâu, một video ghi lại một cảnh đau lòng của một em bé ở trung Quốc bị chiếc xe tải cán ở giữa đường khi em đang đi theo mẹ. Điều khiến cho nhiều người giận dữ khi xem đoạn video này, là ngay lúc xảy ra tai nạn, có đến 7 – 8 người đi ngang qua trước tiếng kêu cứu của người mẹ, nhưng không người nào quan tâm dừng lại, họ làm như không phải việc của mình. Gần đây, trên trang mạng cũng lên án một quan chức chính phủ Trung Quốc, khi đên hiện trường một vụ tai nạn tàu lửa khiến cả chục người chết, trước ông kính của phóng viên, ông vẫn hút thuốc và cười thản nhiên khi nói về tai nạn này khiến nhiều người phê phán ông là con người vô cảm. Ở Việt Nam cũng tương tự, một video quay lại cảnh hai nữ học sinh đánh nhau túm tóc lột áo nhau ngay giữa đường phố, người qua lại không ai lên tiếng can ngăn, họ vẫn thản nhiên bước qua, và có người cón lấy điện thoại ra quay film một cách thích thú…Chúng ta có thể kể ra rất nhiều những trường hợp dửng dưng vô cảm như vậy. Có lẽ xã hội càng tiến bộ, cuộc sống càng giàu có, thì con người càng đánh mất sự quan tâm đến người khác, biến mình trở thành kẻ vô tình với anh em, và từ lối sống vô tình, nó sẽ dẫn đến sự vô cảm, vô tâm trước những đau khổ của anh em, và nó còn trở thành kẻ nhẫn tâm trước đau khổ của người khác. Lời Chúa hôm nay cảnh báo cho chúng ta thái độ sống vô tâm đó.

Bài đọc một cho thấy lúc đó đất Israel đang phồn thịnh, giàu có, từ đó dẫn đến lối sống hưởng thụ, từ những nhà lãnh đạo đến một số người giàu rơi vào tình trạng ăn chơi sa đọa họ không quan tâm đến những người nghèo, không quan tâm đến đời sống đạo và lề luật của Thiên Chúa, và cũng không quan tâm đến vận mệnh quốc gia, họ vơ vét cho đầy túi tham, họ ăn chơi xa xỉ. Trước lối sống đó, Amos, một ngôn sứ từ miên Giudea được sai đến với vương quốc Israel để cảnh cáo và vạch trần lối sống của họ: Khốn cho các người là những kẻ sống yên ổn tai Sion…, các ngươi ngả ngớn trên giường, đùa nô trên trường kỷ, ăn những con chiên non nhất bầy, những con bê béo nhất chuồng, uống rượu ngon, xức dầu thơm hảo hạng… mà không quan tâm trước cảnh nhà Giuse xụp đổ, dân bị lưu đầy, đất nước bị xâm chiếm. Rồi đây sẽ đến ngày chính các ngươi cũng sẽ bị làm nô lệ, bị bắt đi lưu đầy, thế là tan tác lũ phè phỡn. Một quốc gia phồn thịnh là một điều đáng ước mơ, một dân tộc giàu có thì đáng hãnh diện, thế mhưng từ sự giàu có phồn thịnh ấy mà người ta đánh mất tình anh em đồng loại, sống dửng dưng vô trách nhiệm với nhau, thậm chí còn sử dụng tiền bạc của cải, phung phí đến độ làm xỉ nhục người nghèo, đó là điều không thể chấp nhận, và không đáng để hãnh diện.

Không hẳn cái nghèo là mối mối phúc, không phải tất cả sự giàu sang đều là đáng trách, cũng không phải tất cả những người giàu đều bị kết án, điều khiến họ đáng bị kết án đó là sư giàu sang đã làm che mờ con mắt của họ, khiến họ chỉ con nhìn thấy chính mình mà không nhìn thấy anh em chung quanh, điều đáng lên án là vì họ ngủ quên trong sự hưởng thụ đến độ trở thành kẻ vô tình vô tâm với anh chị em chung quanh. Câu chuyên người giàu có và Lagiarô nghèo khó trong Tin Mừng hôm nay muốn nói đến điều đó.

Người phú hộ này mặc toàn gấm vóc lụa là, ngày ngày yến tiệc linh đình, hành động đó chưa phải là điều sai, vấn đề ở chỗ, ngay tại của nhà anh có một người nghèo, mình đầy ghè chốc, ngày ngày ăn xin, mơ ước được một chút cơm dư canh thừa của nhà giàu này rơi xuống mà cũng không ai cho. Như thế cái tội của người phú hộ này là cái tội anh đã dửng dưng, đã làm ngơ và cố tình không nhìn thấy một người đau khổ đang cần sự giúp đỡ nằm ngay cổng nhà anh. Người phú hô kia đã chỉ biết nghĩ đến mình, lo hửơng thụ ăn uống vui chơi trên những đau khổ đói khát của người khác. Anh có tiền, anh có quyền tiêu xài, nhưng anh tiêu xài một cách phung phí trong khi người bên cạnh đầu tắt mặt tối, đang bệng tật hiểm nghèo đang cần đến sự giúp đỡ của anh, mà anh đã làm ngơ, thì sư tiêu xài phung phí đó lại trở thành cái tội. Anh giàu có tiền bạc, ăn mặc gấm vóc lụa là nhưng tâm hồn anh thật nghèo nàn rách rưới, trái tim anh đã không còn một chút rung động cảm thông.

Cái chết đã đảo ngược lại tất cả, người nghèo Lazarô đựơc đưa vào lòng Apraham, còn người phú hộ thì phải vào lò lửa ở đó anh phải chịu cực hình khốn khổ. Đến lúc này, người phú hộ xưa kia ăn uống dư thừa bây giờ chỉ xin một điều thật nhỏ nhoi mà cũng không ai có thể đáp ứng cho anh được nữa, anh nài xin Apbraham sai Lazarô lấy ngón tay nhúng vào nước và làm mát lưỡi tôi, nhưng cũng không thể được, vì như câu trả lời của Apbraham cho thấy: giửa chúng ta đây đã có sẵn một vực thắm khiến từ bên đó không thể qua bên đây, và từ bên đây củng không thể qua bên đó được. Vực thẳm này không phải là vực thẳm địa lý, mà là vực thẳm của sư ngăn cách, vực thẳm của tâm hồn mà chính nhà phú hộ này đã tạo ra khi anh còn sống, anh đã để cho sư giàu sang hưởng thụ ngăn cản khiến anh không thể bước tới với người khác, thì giờ đây, người khác củng không thể bước tới, không thể chạm đến anh được.

Xin ân huệ thứ nhất không được, anh xin ân huệ thứ hai cho những người thân còn lại cũng bị từ chối: họ đã có Mose và các tiên tri, vì với những vị này mà họ không tin thì dù cho kẻ chết có hiện về họ cũng sẽ không tin đâu. Điều này cho thấy được rằng, việc điều chỉnh lại lối sống, việc làm điều thiện điều tốt cần phải thực hiện ngay khi còn sống và khi có cơ hội, không thể nấn ná hay từ chối, và hơn nữa lề luật và các lời ngôn sứ chính là những lời Chúa nhắc nhở thường xuyên mỗi người tu chỉnh lại lối sống của mình, đừng đợi chờ, cũng đừng mong một điềm báo nào nơi người đã chết.

Có người bi quan cho rằng: con người là lang sói của nhau, điều đó có thể đúng nếu chúng ta không làm cho mình nên người, không sống đúng với phẩm giá, tư cách của con người, thì có nghĩa là mình đã bị thoái hóa thành cầm thú với nhau. Hiện nay, mở một trang báo đầu ngày, người ta có cảm tưởng như ở xã hội Việt nam con người ngày càng độc ác với nhau hơn, ngày càng dưng dưng vô cảm với nhau hơn, nhiều người đã đang để mình bị biến thánh dã thú đối với nhau, nào là chuyện ghen tuông đâm chém giết chết bạn tình, nào là cướp bóc hãm hiếp chỉ vì vài trăm ngàn, và gần đây cuối tháng 8 vừa qua, lại một vụ trộm chó ở Bắc Giang, hai kẻ trộm bị cả làng đánh hội đồng cho đến chết để thỏa mãn cơn giận. Trong vụ việc này mạng sống của con người không bằng một con chó, cả làng xúm nhau vào để trút cơn giân lên kẻ trộm. Tại sao người ta lại đi đến việc trộm chó? Tại sao người Việt của mình lại tàn ác dã man với đồng loại như vây ư? Điều đáng sợ là nhiều người coi những chuyện đó không phải chuyện của mình, không liên quan gì đến mình…

Điều đáng tội không chỉ ở việc ác người ta gây ra cho kẻ khác, không trộm cắp không làm hại ai chưa hẳn là người thánh thiện, nhưng khi nhắm mắt làm ngơ trước sư dữ sư xấu thì đã là có tội, để cho sư xấu xảy ra mà không lên tiếng thì đã là đồng lõa; không phải chỉ khi tỏ ra khinh bỉ hay có lời nói xúc phạm đến anh em mới là điều đáng trách, mà ngay cả khi vui cười trên đau khổ của người khác, phung phí thỏa mãn trên sự nghèo đói của người khác, thì đã là làm tổn thương họ rồi.

Thưa quý OBACE, câu chuyện Lazarô và người phú hộ vẫn mang tính thời sự, đang xảy ra ngay trong các gia đình trong xóm ngõ của chúng ta. Có thể có những Lazarô đang ở bên cạnh nhà, họ đang nghèo đói, không đủ cơm đủ gạo, họ đang cần một sư quan tâm, đang cần sư giúp đỡ, mà chúng ta đã cố tình làm ngơ. Lagiarô có thể là những người cha người mẹ già đau ốm lâu ngày lâu tháng, là những đứa con ngỗ nghịch, là người thân trong gia đình mà từ lâu chúng ta đã loại họ ra khỏi sư quan tâm chăm sóc của chúng ta. Tất cả họ đang chờ không phải là cơm bánh hay tiền bạc, mà họ đang ước ao được một lời thăm hỏi, một hành động quan tâm của người thân trong gia đình, giúp họ vượt qua sự buồn tủi đơn điệu của tuổi già, sự đau đớn chán nản của bệnh tật, sự mệt mỏi của thất bại hay của công việc, hãy dành cho họ thêm sư quan tâm, sư cảm thông, đừng vô tâm vô tình, vô cảm với họ.

Xin Chúa cho chúng ta có một đôi mắt thật sáng để có thể nhìn thấy những nhu cầu của anh chị em xung quanh, có một tâm hồn nhậy bén trước những hoàn cảnh khổ đau tinh thần và thể xác của họ, và có một trái tim biết rung nhịp và cảm thông để có thể chia sẻ và ủi an anh chị em chung quanh. Amen