Chia Sẻ Phụng Vụ Lời Chúa Mùa Vọng Tuần I: 29/11 - 5/12/2015 (Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL)

Chia Sẻ Phụng Vụ Lời Chúa
Mùa Vọng TuầnI: 29/11 - 5/12/2015

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL

(mến tặng các tâm hồn khao khát Lời Chúa theo Phụng Vụ hằng ngày
- ngày nào đọc ngày đó, không cần đọc hết một lúc nếu không có giờ.
Nếu cần xem lại các tuần trước, xin bấm vào cái link sau đây:
http://thoidiemmaria.net/TDM2015/SN-SD/index.html)

Chúa Nhật

Suy niệm
nhập thể cảm nghiệm

Hôm nay, theo phụng niên của mình, Giáo Hội bắt đầu tiến vào Mầu Nhiệm Nhập Thể và Giáng Sinh, với Chúa Nhật Mùa Vọng Thứ I trong 4 tuần lễ tượng trưng cho 4 ngàn năm trông đợi Đấng Thiên Sai Cứu Thế là Chúa Giêsu Kitô.
Bởi thế, chủ đề cho cả Mùa Vọng và Mùa Giáng Sinh, thậm chí bao gồm cả Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, căn cứ vào phụng vụ Lời Chúa tổng quan cho cả các Mùa Phụng Vụ bất khả phân ly này,đó là chủ đề "Ngôi Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14), giống như chủ đề chung cho cả 3 mùa phụng vụ còn lại trong năm: Mùa Chay, Mùa Phục Sinh và Mùa Thường Niên Hậu Phục Sinh, đó là chủ đề: "Thày là sự sống lại và là sự sống" (Gioan 11:25).
Theo chủ đề chung trên đây cho cả Mùa Vọng, Mùa Giáng Sinh và Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, thì đề tài cho riêng 4 tuần lễ Mùa Vọng đó là "Ngôi Lời đã hóa thành nhục thể".
Đó là lý do ngay Bài Đọc 1 hôm nay, được trích từ Sách Tiên Tri Giêrêmia, chúng ta đã thấy hình ảnh xa xa về một Vị Thiên Chúa nhập thể làm người sẽ xuất hiện "vào những ngày đó và vào thời gian đó", từ chi tộc Giuđa và theo giòng dõi Đavít "như một chồi công chính":
"Ðây lời Chúa phán: Ðã đến ngày Ta sẽ thực hiện tin mừng Ta loan báo về nhà Israel và nhà Giuđa. Trong những ngày đó và trong thời gian đó, Ta sẽ làm nảy sinh cho Ðavít một chồi công chính, Ngài sẽ xét xử và thi hành công lý trong xứ sở. Trong những ngày đó, Giuđa sẽ được cứu thoát, Giêrusalem sẽ sống yên ổn. Và đây là tên người ta sẽ gọi Ngài: 'Thiên Chúa, Ðấng Công Chính của chúng tôi'".

Thiên Chúa nhập thể để làm gì, nếu không phải để công chính hóa con người tội lỗi, con người đã trở nên bất chính bởi nguyên tội. Ngài nhập thể làm người "như một chồi công chính" và chính là "Đấng công chính của chúng tôi". Và vì thế Cựu Ước đã hướng về Người và trông chờ Người đến, như tâm nguyện đầy nhận thức được bày tỏ trong Bài Đáp Ca hôm nay:
1) Lạy Chúa, xin chỉ cho con đường đi của Chúa; xin dạy bảo con về lối bước của Ngài. Xin hướng dẫn con trong chân lý và dạy bảo con, vì Chúa là Thiên Chúa cứu độ con.
2) Chúa nhân hậu và công minh, vì thế Ngài sẽ dạy cho tội nhân hay đường lối. Ngài hướng dẫn kẻ khiêm cung trong đức công minh, dạy bảo người khiêm cung đường lối của Ngài.
3) Tất cả đường nẻo Chúa là ân sủng và trung thành, dành cho những ai giữ minh ước và điều răn Chúa. Chúa thân mật với những ai tôn sợ Chúa, và tỏ cho họ biết lời minh ước của Ngài.
Đối với dân Tân Ước của Thiên Chúa, thì lại ngưỡng vọng về lần đến thứ hai của Đấng đã đến lần thứ nhất để cứu độ loài người nói chung và để công chính hóa những ai tin vào Người bằng việc lãnh nhận Phép Rửa nói riêng. Do đó, việc họ sống công chính bằng lòng bác ái yêu thương sau khi lãnh nhận Phép Rửa tái sinh là thái độ họ luôn hướng về Người và trông chờ Người đến, theo tinh thần và ý nghĩa của huấn dụ Thánh Phaolô Tông Đồ trong Bài Đọc 2 chu kỳ Năm C hôm nay:
"Anh em thân mến, xin Chúa gia tăng và ban cho anh em tràn đầy lòng thương yêu nhau, và thương yêu mọi người như chúng tôi đối với anh em, để lòng anh em được bền vững trên đường thánh thiện, không có gì đáng trách trước mặt Thiên Chúa là Cha chúng ta, trong ngày Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, ngự đến cùng với tất cả các Thánh. Amen".

Bài Phúc Âm cho Chúa Nhật Thứ Nhất Mùa Vọng Năm C này, đoạn cuối cùng cũng chính là nguyên hai đoạn của bài Phúc Âm Thứ Sáu và Thứ Bảy Tuần XXXIV Thường Niên hôm kia và hôm qua, hai ngày cuối cùng của cả phụng niên. Cả hai bài Phúc Âm hôm kia và hôm qua, hai ngày cuối cùng của phụng niên, và bài Phúc Âm hôm nay, ngày đầu tiên của phụng niên (cách riêng ở Năm C) đều chất chứa những lời vừa cảnh báo vừa huấn dụ của Chúa Giêsu y hệt nhau:
"Các con hãy giữ mình, kẻo lòng các con ra nặng nề, vì chè chén say sưa và lo lắng việc đời, mà ngày đó thình lình đến với các con, như chiếc lưới chụp xuống mọi người sống trên mặt đất. Vậy các con hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, để có thể thoát khỏi những việc sắp xảy đến và đứng vững trước mặt Con Người!" (Bài Phúc Âm hôm kia Thứ Sáu Tuần XXXIV Thường Niên) ... "Khi những điều đó bắt đầu xảy đến, các con hãy đứng dậy và ngẩng đầu lên, vì giờ cứu rỗi các con đã gần đến" (Câu cuối cùng củaBài Phúc Âm hôm qua Thứ Bảy Tuần XXXIV Thường Niên cũng của Bài Phúc Âm hôm nay).
Ngoài những gì đã chia sẻ trong bài Phúc Âm cho Thứ Bảy Tuần XXXIV Thường Niên -
Phụng Vụ Lời Chúa - Tuần XXXIV Thường Niên,
ở đây, ở vào thời điểm Mùa Vọng mở màn cho một năm phụng vụ mới, hướng về Chúa Kitô đến lần thứ nhất này, chúng ta cần hiểu những lời Chúa Giêsu khuyến dụ các môn đệ của Người như thế nào đây, nếu không phải hiểu theo chiều hướng ngưỡng vọng về lần đến thứ hai của Người, một lần đến cuối cùng hoàn toàn khác với lần đến thứ nhất của Người, ở chỗ, trong khi lần thứ nhất có vẻ âm thầm và an bình thì lần thứ hai công khai trước toàn thế giới của con người, với đầy những biến động và chấn động, cả ở nơi thiên nhiên lẫn loài người, như lời Chúa Giêsu báo trước ở đầu Bài Phúc Âm hôm nay:
"Sẽ có những điềm lạ trên mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao; dưới đất, các dân tộc buồn sầu lo lắng, vì biển gầm sóng vỗ. Người ta sợ hãi kinh hồn chờ đợi những gì sẽ xảy đến trong vũ trụ, vì các tầng trời sẽ rung chuyển. Lúc đó, người ta sẽ thấy trên đám mây, Con Người hiện đến đầy quyền năng và uy nghi cao cả. Khi những điều đó bắt đầu xảy đến, các con hãy đứng dậy và ngẩng đầu lên, vì giờ cứu rỗi các con đã gần đến".

Thật vậy, đối với Kitô hữu thuộc thành phần dân Tân Ước thì Chúa Kitô của họ quả thực đã đến rồi, và vì thế họ trông chờ Người không phải như dân Cựu Ước trông chờ Đấng Thiên Sai của họ (mà cho đến bây giờ họ thậm chí vẫn còn chờ), nhưng Đấng Thiên Sai của dân Cựu Ước ấy lại chính là Đấng Cứu Thế của chung nhân loại và của riêng Kitô giáo đã đến lần thứ nhất trong giòng lịch sử nhân loại ở miền đất được họ gọi là Thánh Địa, đúng như các lời tiên tri đã tiên báo, "tại Bêlem miền đất Giuđa" (xem Mica 5:1).

Dân Do Thái xưa, cho dù trông mong Đấng Thiên Sai được Thiên Chúa hứa sai đến với họ, như đã được tiên báo trong Thánh Kinh của họ, nhưng khi Người xuất hiện chẳng những đã không nhận ra Người, "không nhận biết Người" và "không chấp nhận Người" (Gioan 1:10-11), mà còn vì thế cuối cùng họ đã lên án Người và sát hại Người.

Cũng có thể tương tự như thế, dân Tân Ước, cho dù sống theo đức tin tông truyền, công nhận Đức Giêsu Nazarét chính là Đấng Thiên Sai của dân Do Thái nên cũng chính là Đấng Cứu Thế của toàn thể nhân loại và của riêng Kitô giáo, nhưng thực tế phũ phàng cho thấy, trong đời sống đạo của họ, họ vẫn sống như "không nhận biết Người" và "không chấp nhận Người", chẳng khác gì như dân Do Thái xưa.

Ở chỗ, họ sống, không nhiều thì ít, không lâu thì mau, không nặng thì nhẹ, không cố tình thì vô tình, ngược lại với tinh thần Phúc Âm trọn lành của Chúa Kitô (xem Mathêu đoạn 5-7 về Bài Giảng Trên Núi), sống phản lại với lời kêu gọi bỏ mình và vác thập giá mà theo Người (xem Mathêu 16:24), sống tương phản với tinh thần và mẫu gương của Người không hưởng thụ nhưng phục vụ cho đến cùng của Người (xem Mathêu 20:28; Gioan 13:1).

Bởi thế, họ như chưa thực sự cảm nghiệm được Người, như thể Người chưa hề đến lần thứ nhất nơi họ trước những ai chưa tin vào Người. Và vì vậy, để vừa chứng thực là Chúa Kitô thực sự đã đến lần thứ nhất và vừa ngưỡng vọng Người đến lần thứ hai, Kitô hữu chúng ta cần phải: "đứng dậy và ngẩng đầu lên".

Nghĩa là, về phần tiêu cực, chúng ta cần phải "đứng dậy", một cử chỉ như muốn cương quyết dứt khoát từ bỏ cuộc sống hưởng thụ, ở chỗ hoàn toàn cởi bỏ con người cũ, con người xác thịt, luôn hướng hạ và chỉ biết sống hiện sinh như được Chúa Giêsu nói đến ở đầu Bài Phúc Âm hôm nay: "chè chén say sưa và lo lắng việc đời".

Trái lại, về phần tích cực, chúng ta còn phải "ngẩng đầu lên", một thái độ tỏ ra luôn khao khát và tìm kiếm những sự trên trời (xem Colosê 3:1-2), một cử chỉ hướng về, chiêm ngắm và gắn bó với Đấng đã cứu độ mình (xem Gioan 14:1), một tác động tỏ ra mong muốn noi theo bắt chước mẫu gương của Chúa Kitô (xem Gioan 13:15).

Có thế, Chúa Kitô mới thực sự "hóa thành nhục thể" nơi bản thân Kitô hữu và mới sống động trong đời sống của Kitô hữu, và như thế họ mới chứng thực được rằng Người là "Đức Kitô Con Thiên Chúa đã đến trong thế gian" (Gioan 11:27), và đồng thời cũng là Đấng đang đến qua các hoạt động tông đồ truyền giáo của họ nói riêng và của Giáo Hội nói chung, cho đến khi Người hoàn toàn tỏ hiện vào lần đến cuối cùng của Người để "Thiên Chúa là tất cả trong mọi sự" (1Corinto 15:28).

Thứ Ba

Suy niệm
nhập thể mạc khải

Trong các mùa phụng vụ đặc biệt không phải là Mùa Thường Niên, chẳng hạn như Mùa Vọng và Mùa Giáng Sinh, hay Mùa Chay và Mùa Phục Sinh, thường các Bài Phúc Âm không liên tục với nhau như Mùa Thường Niên, dù là Mùa Thường Niên hậu Giáng Sinh hay Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh.

Hôm nay, Thứ Ba trong Tuần I Mùa Vọng, Giáo Hội lại chọn một bài Phúc Âm không phải bài Phúc Âm của Thánh ký Mathêu như hôm qua và tiếp hôm qua, mà là bài Phúc Âm của Thánh ký Luca, có một nôi dung hoàn toàn khác hẳn với bài Phúc Âm hôm qua, nhưng vẫn theo đúng chủ đề chung của cả Mùa Vọng là "Lời hóa thành nhục thể".

Thật vậy, bài Phúc Âm hôm nay, Thánh ký Luca thuật lại cho chúng ta biết về thái độ và hành động của Chúa Kitô trong một lúc đột xuất đầy thần hứng của Người theo tác động của Thánh Thần, để thốt lên những lời hân hoan chúc tụng Cha của Người cùng những lời phấn khích các môn đệ của Người:

Chúa Giêsu dâng lời chúc tụng Cha của Người: "Lạy Cha là Chúa trời đất, Con xưng tụng Cha, vì đã giấu không cho những người thông thái khôn ngoan biết những điều này, nhưng đã tỏ cho những kẻ đơn sơ. Vâng lạy Cha, đó là ý Cha đã muốn thế. Cha Ta đã trao phó cho Ta mọi sự. Không ai biết Chúa Con là ai, ngoài Chúa Cha; cũng không ai biết Chúa Cha là Ðấng nào, ngoài Chúa Con, và những người được Chúa Con muốn tỏ cho biết!"

Chúa Giêsu phấn khích các môn đệ của Người: "Hạnh phúc cho những con mắt được xem những điều chúng con xem thấy; vì chưng Ta bảo các con: có nhiều tiên tri và vua chúa đã muốn xem những điều chúng con thấy, mà chẳng được xem, muốn nghe những điều chúng con nghe, mà đã chẳng được nghe".

Vấn đề được đặt ra ở đây là tại sao trong Mùa Vọng là thời điểm trông đợi Đấng Thiên Sai Cứu Thế là Chúa Giêsu Kitô Giáo Hội lại cho đọc những bài Phúc Âm hầu như chẳng liên hệ và dính dáng gì với chiều kích trông đợi và ngưỡng vọng Chúa Kitô đến lần thứ nhất?

Nếu bài Phúc Âm hôm qua về viên đại đội trưởng dân ngoại Rôma được Giáo Hội cho đọc ngay đầu Mùa Vọng, như suy diễn, đã rất am hợp với tinh thần và chủ đề chung của Mùa Vọng là "Lời đã hóa thành nhục thể" thế nào, thì bài Phúc Âm hôm nay cũng thế, ý nghĩa sâu xa của lời Chúa vẫn liên hệ với Mùa Vọng như bài Phúc Âm hôm qua, nếu vẫn tiếp tục căn cứ vào chủ đề chính của cả Mùa Vọng là "Lời đã hóa thành nhục thể".

Đúng thế, con người là loài tạo vật được Thiên Chúa dựng nên là để muôn đời hiệp thông thần linh với Ngài. Thế nhưng, muốn hiệp thông thần linh với "Thiên Chúa là thần linh" (Gioan 4:24), con người cần phải nhận biết Ngài, một điều kiện duy nhất bất khả thiếu và bất khả châm chước. Tuy nhiên, theo bản tính hữu hình và hữu hạn, con người không thể nào có thể nào tự mình nhận biết Thiên Chúa như Ngài là, nếu không được chính Ngài tỏ ra cho biết.

Đó chính là lý do Chúa Giêsu đã dứt khoát khẳng định trong bài Phúc Âm hôm nay: "Không ai biết Chúa Con là ai, ngoài Chúa Cha; cũng không ai biết Chúa Cha là Ðấng nào, ngoài Chúa Con, và những người được Chúa Con muốn tỏ cho biết!" Định luật này thực sự là một điều rất hợp với chẳng những lý lẽ tự nhiên của con người mà còn chính đáng với ý muốn của Thiên Chúa nữa, như Chúa Giêsu cũng đã cho biết: "đó là ý Cha đã muốn thế".

Có nghĩa là, mạc khải thần linh là một đặc ân, một tác động chính Thiên Chúa tự làm, chứ không phải do con người van xin mà có, do công lênh của con người mà được, và thậm chí cho dù Ngài đã tỏ mình ra cho con người, nhưng con người vẫn tự mình không thể hay khó có thể nhận biết Ngài nếu không được chính Ngài soi động cho biết, hay nếu không có chính Thần Linh của Ngài, như Chúa Giêsu cũng đã xác nhận trong cùng bài Phúc Âm hôm nay: "Lạy Cha là Chúa trời đất, Con xưng tụng Cha, vì đã giấu không cho những người thông thái khôn ngoan biết những điều này, nhưng đã tỏ cho những kẻ đơn sơ".

Vì mạc khải thần linh là một đặc ân như thế mà những ai được Thiên Chúa tỏ ra cho biết đều là những người diễm phúc, điển hình là thành phần môn đệ của Người, được Người nhắc nhở và phấn khích như phần cuối của bài Phúc Âm hôm nay: "Hạnh phúc cho những con mắt được xem những điều chúng con xem thấy; vì chưng Ta bảo các con: có nhiều tiên tri và vua chúa đã muốn xem những điều chúng con thấy, mà chẳng được xem, muốn nghe những điều chúng con nghe, mà đã chẳng được nghe".

Lời Chúa Giêsu nói với các môn đệ của Người trong bài Phúc Âm hôm nay có nghĩa là gì: "Hạnh phúc cho những con mắt được xem những điều chúng con xem thấy" đây là gì? Và những gì mà các môn đệ của Người được diễm phúc xem thấy đó, nhìn thấy đó, nghe thấy đó đã từng là đối tượng của những gì hết sức khát khao mong muốn mà không được của "nhiều tiên tri và vua chúa" trong Cựu Ước. Nếu không phải là chính Chúa Giêsu Kitô là tột đỉnh của mạc khải thần linh và là tất cả mạc khải thần linh của Thiên Chúa muốn tỏ ra cho loài người biết.

Chúa Giêsu Kitô là tột đỉnh của mạc khải thần linh vì tất cả những gì Thiên Chúa tỏ mình ra trong giòng lịch sử cứu độ của dân Do Thái thời Cựu Ước đều được ứng nghiệm và nên trọn nơi Người là "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14), đúng như cảm nhận chí lý của Thư Do Thái ở ngay 2 câu đầu tiên của bức thư này: "Thuở xưa, nhiều lần nhiều cách, Thiên Chúa đã phán dạy cha ông chúng ta qua các ngôn sứ; nhưng vào thời sau hết này, Thiên Chúa đã phán dạy chúng ta qua Thánh Tử... Người là phản ánh vẻ huy hoàng, là hình ảnh trung thực của bản thể Thiên Chúa" (Do Thái 1:1-2).

Chúa Giêsu Kitô không phải chỉ là tột đỉnh mạc khải thần linh của Thiên Chúa mà còn là và nhất là tất cả mạc khải thần linh của Thiên Chúa nữa, bởi chỉ ở nơi duy một mình Người là "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14), là Đấng "hằng ở nơi Thiên Chúa" (Gioan 1:1,18) mới có thể biết Thiên Chúa mà "tỏ Cha ra" (Gioan 1:18) thôi, nhờ đó, "ai thấy Thày là thấy Cha" (Gioan 14:9).

Mầu nhiệm và biến cố nhập thể thần linh trong lịch sử dân Do Thái và của nhân loại này của "Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống" (Mathêu 16:16), như Tông Đồ Phêrô thay tông đồ đoàn tuyên xưng, của "Đức Kitô Con Thiên Chúa đã đến trong thế gian" (Gioan 11:27), như Matta thay gia đình của chị và dân chúng bấy giờ tuyên xưng, đã được tiên báo từ ngay trong Cựu Ước, rõ ràng nhất là qua Tiên Tri Isaia trong Bài Đọc 1 hôm nay:

"Ngày ấy, từ gốc Giê-sê (ám chỉ thân phụ của Vua Đavít) sẽ đâm ra một bông hoa. Trên bông hoa ấy (ám chỉ Chúa Giêsu Kitô, thuộc giòng dõi Đavít), thần linh của Thiên Chúa sẽ ngự xuống, tức thần khôn ngoan và thông suốt, thần chỉ dẫn và sức mạnh, thần hiểu biết và đạo đức, và thần ấy sẽ làm cho Ngài biết kính sợ Thiên Chúa".

Và chính vì là Đấng Thiên Sai mà Chúa Giêsu Kitô mới tràn đầy "thần linh của Thiên Chúa", chứng tỏ Người thực sự là Con Thiên Chúa, được Thần Linh Chúa thánh hiến và tác động để sống trọn vẹn cho đến cùng tất cả những gì Thiên Chúa mun nơi Người cho phần rỗi muôn dân, như được Bài Đọc 1 tiếp tục cho biết về tinh thần và sứ vụ trần thế của Người:

"Ngài không xét đoán theo như mắt thấy, cũng không lên án theo điều tai nghe, nhưng Ngài sẽ lấy đức công bình mà xét xử những người nghèo khó, và lấy lòng chính trực mà bênh đỡ kẻ hiền lành trong xứ sở. Ngài sẽ dùng lời như gậy đánh người áp chế, và sẽ dùng tiếng nói giết chết kẻ hung ác. Ngài lấy đức công bình làm dây thắt lưng và lấy sự trung tín làm đai lưng".

Nhờ thế, tức nhờ Người mà trần gian và nhân thế mới "đầy dẫy sự hiểu biết Chúa như nước tràn đại dương", đến độ, như Bài Đọc 1 diễn tả một thế giới tuyệt diệu tràn đầy thái hóa và bình an, hòa giải được hết mọi khác biệt và xung khắc:

"Sói sống chung với chiên con; beo nằm chung với dê; bò con, sư tử và chiên sẽ ở chung với nhau; con trẻ sẽ dẫn dắt các thú ấy. Bò con và gấu sẽ ăn chung một nơi, các con của chúng nằm nghỉ chung với nhau; sư tử cũng như bò đều ăn cỏ khô, trẻ con còn măng sửa sẽ vui đùa kề hang rắn lục, và trẻ con vừa thôi bú sẽ thọc tay vào hang rắn độc. Các thú dữ ấy không làm hại ai, không giết chết người nào khắp núi thánh của Ta".

Bài Đáp Ca hôm nay cũng hướng về Đức Kitô Thiên Sai Cứu Thế theo chiều hướng của Bài Đọc 1 hôm nay, một Đấng Thiên Sai Cứu Thế là niềm hy vọng và là nguồn cứu độ của muôn dân và cho muôn dân, nhất là của và cho những ai yếu thế bất hạnh cần được giải thoát:

1) Lạy Chúa, xin ban quyền xét đoán khôn ngoan cho đức vua, và ban sự công chính cho hoàng tử, để người đoán xét dân Chúa cách công minh và phân xử người nghèo khó cách chính trực.

2) Sự công chính và nền hòa bình viên mãn, sẽ triển nở trong triều đại người, cho tới khi mặt trăng không còn chiếu sáng. Và người sẽ thống trị từ biển nọ đến biển kia, từ sông cái đến tận cùng trái đất.

3) Vì người sẽ giải thoát kẻ nghèo khỏi tay kẻ quyền thế, và sẽ cứu người bất hạnh không ai giúp đỡ. Người sẽ thương xót kẻ yếu đuối và người thiếu thốn, và cứu sống người cùng khổ.

4) Chúc tụng danh người đến muôn đời, danh người còn tồn tại lâu dài như mặt trời. Vì người, các chi họ đất hứa sẽ được chúc phúc, và các dân nước sẽ ca ngợi người.

Thứ Hai

Ngày 30: 1. Thánh Anrê tông đồ
Tiểu sử

Anrê theo tiếng Hy Lạp có ý nghĩa là: trượng phu và thanh nhã. Ngài được nhắc tới nhiều lần trong Tân Ước. Thánh Gioan Baotixita đã giới thiệu Anrê và môn đệ khác với Chúa Giêsu. Ðáp lại lời gọi của Chúa: "Hãy theo Ta, Ta sẽ làm cho các ngươi thành những kẻ chài lưới người", Anrê và Phêrô đã bỏ mọi sự mà theo Chúa. Khi Chúa Giêsu ở đền thờ ra đi và nói tiên tri về sự tàn phá thành Thánh, Anrê đã hỏi Chúa xem khi nào việc đó sẽ xảy ra.

Sau khi Chúa sống lại, Anrê và các tông đồ khác lên đường rao giảng Tin Mừng. Chúng ta không có được những sử liệu về cuộc hành trình truyền giáo của ngài, trừ một một đoạn văn sau đây đề cập đến cuộc tử đạo của ngài: "Quan lãnh sự Akai bắt trói thánh nhân vào cột đá để cho chết dần chết mòn. Dân chúng nhất quyết can thiệp để xin quan tha cho ngài, nhưng thánh nhân muốn vui lòng chấp nhận cái chết anh dũng vì danh Chúa để nên giống như Chúa". Năm 357, Giáo Chủ thành Alexandrie đem hài cốt ngài về Constantinople.

Nhiều nhà thờ ở La Mã và bên Anh đã được xây cất dâng kính thánh Anrê, Giáo Hội đã ghi tên ngài vào "Lời nguyện hiệp nhất" trong thánh lễ.

Suy niệm
nhập thể đại đồng

Bài Phúc Âm hôm nay, Thứ Hai Tuần I Mùa Chay, tuần đầu trong 4 tuần lễ tượng trưng cho 4 ngàn năm trông đợi Đấng Thiên Sai Cứu Thế là Chúa Giêsu Kitô, Đấng "đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14), đã được sai đến không phải chỉ cho riêng dân Do Thái mà cho chung toàn thể nhân loại, vì Người mặc lấy bản tính chung của nhân loại và chỉ được sinh ra theo giòng tộc Do Thái mà thôi.

Phải chăng đó là lý do, ngay trong bài Phúc Âm của ngày Thứ Hai Tuần I Mùa Vọng, Giáo Hội đã chọn đọc câu chuyện về viên đại đội trưởng dân ngoại Rôma, nhân vật đã đến với Chúa Giêsu chỉ vì lo lắng cho một thằng nhỏ đầy tớ của ông ta, như được bài Phúc Âm hôm nay thuật lại: "Khi ấy, Chúa Giêsu vào thành Capharnaum, thì có một viên đại đội trưởng đến thưa Chúa rằng: 'Lạy Thầy, thằng nhỏ nhà tôi đau nằm ở nhà, nó bị tê liệt và đau đớn lắm!'"

Theo Phúc Âm Thánh Luca (7:2) thì "thằng nhỏ nhà tôi" trong Bài Phúc Âm của Thánh Mathêu hôm nay đây không phải là "thằng nhỏ" con trai của viên đại đội trưởng này, mà là một "thằng nhỏ" đầy tớ của viên đại đội trưởng, được viên đại đội trưởng này cảm thương quí mến (xem Luca 7:2), ở chỗ ông đã tỏ ra lo lắng cho sức khỏe cùng mạng sống của nó, đến độ thậm chí ông còn đích thân đến xin Chúa Giêsu chữa lành cho nó, chứ không sai phái một ai, như chính ông ta cũng thú nhận hành động tự nguyện này của ông:

"Lạy Thầy, tôi không đáng được Thầy vào dưới mái nhà tôi, nhưng xin Thầy chỉ phán một lời, thì thằng nhỏ của tôi sẽ lành mạnh. Vì chưng, cũng như tôi chỉ là người ở dưới quyền, nhưng tôi cũng có những người lính thuộc hạ, tôi bảo người này đi thì anh đi; tôi bảo người kia đến thì anh đến; tôi bảo gia nhân làm cái này thì nó làm!"

Thái độ vừa yêu thương vừa khiêm nhượng của viên đại đội trưởng (yêu thương) đối với thằng nhỏ đầy tớ của ông cũng như (khiêm nhượng) đối với Chúa Giêsu, đã làm cho Chúa Giêsu đáp ứng ngay tại chỗ: "Tôi sẽ đến chữa nó". Và qua lời thân thưa của viên đại đội trưởng khi nghe thấy Chúa Giêsu hồi âm một cách mau mắn theo ý xin của ông ta, ông còn tỏ ra tin tưởng Chúa Giêsu đến độ, ông xin Người chẳng cần phải đi đến tận nơi mới chữa được "thằng nhỏ nhà tôi" mà Người chỉ cần "phán một lời, thì thằng nhỏ của tôi sẽ lành mạnh".

Đó là lý do, Chúa Giêsu đã không thể không lên tiếng để hết lời khen ngợi viên đại đội trưởng dân ngoại ấy "với những kẻ theo Người" như thế này: "Quả thật, Ta bảo các ngươi, Ta không thấy một lòng tin mạnh mẽ như vậy trong Israel. Ta cũng nói cho các ngươi biết rằng: nhiều người từ phương đông và phương tây sẽ đến dự tiệc cùng Abraham, Isaac và Giacóp trong nước trời. Còn con cái trong nước sẽ bị vứt vào nơi tối tăm bên ngoài', ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng".

Đúng là vấn đề then chốt ở ngay chố ấy, vì trong Bài Phúc Âm hôm nay, vấn đề chính yếu không phải là vấn đề chữa lành của Chúa Giêsu cho bằng vấn đề tin tưởng của viên đại đội trưởng. Bởi thế, câu cuối cùng (Mathêu 8:13) về câu chuyện của bài Phúc Âm hôm nay liên quan đến chính việc chữa lành thật sự cho thằng con trai đầy tớ của viên đại đội trưởng, xẩy ra vào ngay lúc Chúa phán "Hãy về đi. Nó sẽ được thực hiện vì lòng tin tưởng của ông. Vào chính lúc ấy thằng nhỏ đầy tới cảm thấy khỏe hơn" (Mathêu 8:13) hoàn toàn không được Giáo Hội bao gồm trong bài Phúc Âm hôm nay tí nào.

Phải chăng, những ai tin vào "Lời đã hóa thành nhục thể" là Chúa Giêsu Kitô như thế, thì dù không phải là chính gốc dân Do Thái đi nữa, họ vẫn có thể được gọi và xứng đáng thuộc về, như trong Bài Đọc 1 hôm nay đề cập đến "dòng dõi Chúa", một dòng dõi, như viên đại đội trưởng Rôma dân ngoại trong Bài Phúc Âm hôm nay, được chính Chúa khen tặng, theo kiểu diễn tả của Bài Đọc 1 hôm nay là "trở nên huy hoàng vinh quang"?

Đúng thế, Bài Đọc 1 hôm nay đã cho biết tính cách phổ thông và đại đồng của Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất đối với tất cả mọi người và cho mỗi một con người, nhất là những ai thuộc "dòng dõi Chúa":

"Chúa sẽ đến (có thể ám chỉ "Lời đã hóa thành nhục thể" của Ngài sau này "vào thời điểm viên trọn" - Galata 4:4) trên khắp miền núi Sion (có thể hiểu là ám chỉ là toàn dân Do Thái) và những nơi kêu cầu Người (có thể hiểu là bao gồm cả dân ngoại, như viên đại đội trưởng Rôma trong bài Phúc Âm hôm nay), như đám mây ban ngày (ám chỉ Thần Linh của Thiên Chúa luôn bao phủ chở che "dòng dõi Chúa") và như cột khói hoặc như ánh lửa sáng rực ban đêm (ám chỉ Thần Linh của Thiên Chúa luôn soi đường dẫn lỗi cho "dòng dõi Chúa" trong tất cả mọi cơn gian nguy khốn khó), vì trên tất cả, vinh quang Thiên Chúa sẽ là một phương du và là một lều vải để che khỏi sức nóng ban ngày, để làm nơi an toàn trú ẩn khỏi giông tố và mưa sa".

Đó là lý do, trước tình yêu thương của Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất luôn ở với con người và hằng tỏ mình ra cho con người như thế, nhất là nơi mầu nhiệm nhập thể và giáng sinh của chính Con Một của Ngài trên trần gian này, bằng tất cả cảm nghiệm thần linh đầy đức tin, không một ai, dù là dân Do Thái hay dân ngoại, không được thúc đẩy hân hoan đáp ứng, không tiến đến với Ngài ở nơi Ngài ngự là Thành Giêrusalem, tiêu biểu cho chung dân Chúa, cho "dòng dõi Chúa", vì Ngài chính là "Emmanuel nghĩa là Thiên Chúa ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14), hiện thực nhất và sống động nhất nơi "Lời đã hóa thành nhục thể":

1) Tôi vui mừng khi người ta nói với tôi: "Chúng ta sẽ tiến vào nhà Chúa". Hỡi Giêrusalem, chân chúng tôi đang đứng nơi cửa thành rồi.

2) Giêrusalem được kiến thiết như thành trì, được cấu tạo kiên cố trong toàn thể. Nơi đây các bộ lạc, các bộ lạc của Chúa tiến lên.

3) Theo luật pháp của Israel, để ngợi khen danh Chúa. Tại đây đã đặt ngai toà thẩm phán, ngai toà của nhà Ðavít.

4) Hãy nguyện cầu cho Giêrusalem được thanh bình, nguyện cho những kẻ yêu mến ngươi được an ninh. Nguyện cho trong thành luỹ được bình an, và trong các lâu đài của ngươi yên ổn.

5) Vì anh em và bằng hữu của tôi, tôi nguyện chúc: bình an cho ngươi! Vì nhà Chúa là Thiên Chúa chúng ta, tôi khẩn cầu cho ngươi những điều thiện hảo.​

Thứ Tư

Suy niệm
nhập thể truyền sinh

Bài Phúc Âm hôm nay, Thứ Tư Tuần I Mùa Vọng, cũng có vẻ rất xa lạ như lạc đề với ý hướng của Mùa Vọng là mùa đợi trông Đấng Thiên Sai Cứu Thế. Vì bài Phúc Âm hôm nay là bài Phúc Âm về sự kiện Chúa Giêsu làm phép lạ hóa bánh ra nhiều lần thứ hai.

Thật vậy, Thánh ký Mathêu đã thuật lại rằng: "Khi ấy, Chúa Giêsu đến gần biển Galilêa, và Người lên ngồi trên núi; dân chúng lũ lượt đến cùng Người, đem theo kẻ câm, mù, què, liệt và nhiều người khác, và đặt họ dưới chân Người. Người đã chữa lành họ. Dân chúng kinh ngạc nhìn thấy kẻ câm nói được, người què bước đi, người đui lại thấy, và họ tôn vinh Thiên Chúa Israel. Còn Chúa Giêsu kêu gọi các môn đệ mà phán: 'Ta thương xót đoàn lũ này, vì đã ba ngày, họ ở lại với Ta, nhưng không có gì ăn. Ta không muốn cho họ về bụng đói, sợ họ té xỉu dọc đàng'".

Thế rồi, trong chính hoàn cảnh thiếu thốn bấy giờ như thể bất khả đáp ứng nhu cầu của dân chúng, lòng cảm thương dân chúng của Chúa Giêsu đã tỏ mình ra bằng phép lạ hóa bánh ra nhiều, như cùng bài Phúc Âm cho biết:

"Các môn đệ thưa Người: 'Chúng con lấy đâu đủ bánh trong hoang địa này mà cho ngần ấy dân chúng ăn no?' Chúa Giêsu nói với họ: 'Các con có bao nhiêu chiếc bánh?' Họ thưa: 'Có bảy chiếc, và ít con cá nhỏ'. Người truyền dân chúng ngồi xuống đất. Người cầm lấy bảy chiếc bánh và mấy con cá, tạ ơn, bẻ ra và trao cho các môn đệ, các môn đệ đem cho dân chúng. Tất cả đều ăn no, và mảnh vụn còn lại người ta thu lượm được bảy thúng đầy. Số người đã ăn lên tới bốn ngàn, không kẻ đàn bà con nít".

Như hôm qua và hôm kia, vấn đề được đặt ra ở đây là sự kiện Chúa Giêsu làm phép lạ hóa bánh ra nhiều để đáp ứng nhu cầu thể chất của "bốn ngàn người, không kể đàn bà con nít" là thành phần "đã ba ngày, họ ở lại với" Người trong "hoang địa" có liên quan gì tới Mùa Vọng là thời điểm đợi trông Đấng Cứu Thế Thiên Sai hay chăng? Câu trả lời rất dễ dàng đó là nếu không có liên hệ gì với nhau thì Giáo Hội đã không chọn đọc cho phụng vụ Lời Chúa của từng ngày thường trong Mùa Vọng như hôm nay, Thứ Tư Tuần I Mùa Vọng.

Thế nhưng, mối liên hệ giữa sự kiện phép lạ hóa bánh ra nhiều trong Bài Phúc Âm hôm nay và Mùa Vọng như thế nào và ở chỗ nào? Nếu không phải, như vẫn được nhấn mạnh trong 3 ngày đầu Mùa Vọng vừa rồi, ở chủ đề chung cho Mùa Vọng: "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14).

Phải, ý nghĩa về Mùa Vọng của bài Phúc Âm hôm nay liên quan đến sự kiện Chúa Giêsu làm phép lạ hóa bánh ra nhiều hoàn toàn được sáng tỏ nơi chủ đề chung cho Mùa Vọng là "Lời đã hóa thành nhục thể". Tại sao "Lời đã hóa thành nhục thể" và "Lời đã hóa thành nhục thể" để làm gì, nếu không phải, về lý do, vì Người yêu thương con người là loài tự bản chất hướng về vĩnh hằng bất tử vốn khao khát thần linh, như đám đông dân chúng trong Bài Phúc Âm hôm nay, nhưng không thể thỏa đáng chính bản thân mình, cho đến khi chính Thiên Chúa đáp ứng nhu cầu và khát vọng của họ, như Chúa Giêsu đã làm phép lạ hóa bánh ra nhiều cho họ được no thỏa trong Bài Phúc Âm hôm nay!

Và đó cũng chính là mục đích "Lời đã hóa thành nhục thể", ở chỗ để ban cho con người đã bị chết vì nguyên tội được tái sinh "bởi nước và Thần Linh" (Gioan 3:5), nhờ đó họ "được sự sống và là sự sống viên mãn" (Gioan 10:10), được tiêu biểu nơi sự kiện Người làm phép lạ hóa bánh ra nhiều nuôi dưỡng phần xác của họ trong lúc họ đang đói, một sự kiện ám chỉ đến việc Người sẽ thiết lập Bí Tích Thánh Thể là chính bản thân Người: "Tôi chính là bánh hằng sống từ trời xuống. Ai ăn bánh này sẽ sống muôn đời và bánh Tôi sẽ ban chính là thịt của Tôi ban sự sống cho thế gian" (Gioan 6:51).

Sự việc Chúa Giêsu làm phép lạ hóa bánh ra nhiều để nuôi dân chúng theo Người bấy giờ ám chỉ đến biến cố Người sẽ lập Bí Tích Thánh Thể là việc Người thông ban sự sống thần linh của Người cho Kitô hữu nói riêng và cho toàn thể nhân loại nói chung qua phụng vụ Thánh Thể được Giáo Hội cử hành mà nhớ đến Người, mà Thánh Thể như Bánh Sự Sống của Người đây là hoa trái của việc "Lời đã hóa thành nhục thể", và cả hai mầu nhiệm nhập thể và Thánh Thể đã được Tiên Tri Isaia loan báo trong Bài Đọc 1 hôm nay như thế này:

"Ngày ấy, Chúa các đạo binh sẽ thiết đãi tất cả các dân trên núi này một bữa tiệc đầy thịt rượu, thịt thì béo, rượu thì ngon. Trên núi này, Người sẽ cất khăn tang bao trùm muôn dân, và tấm khăn liệm trải trên mọi nước. Người tiêu diệt sự chết đến muôn đời. Thiên Chúa sẽ lau sạch nước mắt trên mọi khuôn mặt, và cất bỏ khỏi toàn mặt đất sự tủi hổ của dân Người, vì Người đã phán".

"Ngày ấy" ở đây phải chăng là "thời điểm viên trọn", thời điểm "Thiên Chúa sai Con của Ngài sinh hạ bởi một người nữ" (Galata 4:4), như thể, nhờ "Lời đã hóa thành nhục thể" mà "Chúa các đạo binh sẽ thiết đãi tất cả các dân trên núi này một bữa tiệc đầy thịt rượu, thịt thì béo, rượu thì ngon".

"Trên núi này" ở đây phải chăng là nơi nhân tính của Lời nhập thể và nhờ nhân tính của Lời nhập thể đã gánh tội trần gian và xóa tội trần gian bằng cuộc khổ nạn, tử giá và phục sinh của mình mà "Người sẽ cất khăn tang bao trùm muôn dân, và tấm khăn liệm trải trên mọi nước. Người tiêu diệt sự chết đến muôn đời".

Đó là lý do, nếu Mùa Vọng là thời điểm đợi trông Đấng Cứu Độ và Ơn Cứu Độ từ Vị Thiên Chúa đã hóa thân làm người nơi "Lời đã hóa thành nhục thể", vị Thiên Chúa duy nhất có thể thỏa đáng khát vọng thần linh của chúng ta và nơi loài người bất lực đầy tội lỗi của chúng ta, thì quả thực, đúng như lời Tiên Tri Isaia trong Bài Đọc 1 hôm nay: "Ngày đó, người ta sẽ nói: Này đây Chúa chúng ta, chúng ta đã chờ đợi Người, và Người sẽ cứu chúng ta. Ðây là Chúa, nơi Người, chúng ta đã tin tưởng, chúng ta hãy hân hoan và vui mừng vì ơn Người cứu độ, vì Chúa sẽ đặt tay của Người trên núi này".

Với tâm tình ngưỡng vọng Đấng Cứu Độ và Ơn Cứu Độ là Đấng duy nhất có thể thỏa đáng khát vọng thần linh của mình, Đấng "đã hóa thành nhục thể" và "hiến mạng sống mình làm giá chuộc cho nhiều người" (Mathêu 20:28), thì con người, như đám đông dân chúng trong bài Phúc Âm hôm nay, sau khi được no thỏa, chẳng còn thiết gì nữa, bởi họ được chăn dắt bởi một Vị Mục Tử Thần Linh, "vị mục tử nhân lành hiến mạng sống mình vì chiên" (Gioan 10:11), như Bài Đáp Ca hôm nay cảm nhận và xác tín cùng tuyên xưng:

1) Chúa chăn nuôi tôi, tôi chẳng thiếu thốn chi; trên đồng cỏ xanh rì Người thả tôi nằm nghỉ. Tới nguồn nước, chỗ nghỉ ngơi, Người hướng dẫn tôi; tâm hồn tôi, Người lo bồi dưỡng.

2) Người dẫn tôi qua những con đường đoan chính, sở dĩ vì uy danh Người. (Lạy Chúa), dù bước đi trong thung lũng tối, con không lo mắc nạn, vì Chúa ở cùng con. Cây roi và cái gậy của Ngài, đó là điều an ủi lòng con.

3) Chúa dọn ra cho con mâm cỗ, ngay trước mặt những kẻ đối phương; đầu con thì Chúa xức dầu thơm, chén rượu con đầy tràn chan chứa.

4) Lòng nhân từ và ân sủng Chúa theo tôi hết mọi ngày trong đời sống; và trong nhà Chúa, tôi sẽ định cư cho tới thời gian rất ư lâu dài.

Thứ Năm

Suy niệm
nhập thể tỏ hiện

Hôm nay, Thứ Năm Tuần I Mùa Vọng, Bài Phúc Âm, như ba ngày đầu tuần này, cũng có vẻ như xa lạ và không hợp với Mùa Vọng làm sao ấy.

Không phải hay sao, trong khi ý nghĩa của Mùa Vọng là thời điểm đợi trông Đấng Cứu Độ và Ơn Cứu Độ của Thiên Chúa thì nội dung của bài Phúc Âm hôm nay lại là những gì liên quan đến việc tuân giữ lời Chúa, như Thánh ký Mathêu ghi lại trong Bài Phúc Âm hôm nay lời Chúa Giêsu nói về vấn đề này: "Không phải tất cả những ai nói với Ta, 'Lạy Chúa, lạy Chúa!', là được vào nước trời, nhưng chỉ có người thực hiện ý Cha Ta ở trên trời, kẻ ấy mới được vào nước trời'".

Tại sao thế? Tại sao lời Chúa là yếu tố tối hậu quyết định số phận đời đời của con người, nếu không phải tại vì lời Chúa là nền đá vững chắc cho những ai sống lời Chúa, nghĩa là cho những ai lưu tâm áp dụng thực hành lời Chúa, như một con người khôn ngoan xây dựng ngôi nhà bản thân của mình trên chính lời Chúa là những gì chân thật, bất biến và hoàn thiện, nhờ đó họ không còn sợ bị cám dỗ lôi cuốn hay bị thử thách bỏ cuộc, như Chúa Giêsu đã vừa bảo đảm vừa cảnh báo trong Bài Phúc Âm hôm nay:

"Vậy ai nghe những lời Ta nói đây và đem ra thực hành, thì giống như người khôn ngoan, đã xây nhà mình trên đá; mưa có đổ xuống, nước có tràn vào, gió bão có thổi đến và lùa vào nhà đó, nhà vẫn không sập, vì nhà ấy được xây trên nền đá. Và hễ ai nghe những lời Ta nói đây mà không đem ra thực hành, thì giống như người ngu đần, xây nhà mình trên cát, khi mưa sa nước lũ, gió thổi và lùa vào nhà đó, nhà sẽ sập và sẽ trở nên đống hoang tàn".

Đến đây chúng ta có thể đã thấy được mối liên hệ giữa Bài Phúc Âm hôm nay với Mùa Vọng là thời điểm hướng về và tưởng niệm mầu nhiệm "Lời đã hóa thành nhục thể". Ở chỗ, con người muốn vào Nước Trời, tức muốn được muôn đời hiệp thông thần linh với Thiên Chúa họ cần phải tuân phục Thánh Ý của Thiên Chúa: "Không phải tất cả những ai nói với Ta, 'Lạy Chúa, lạy Chúa!', là được vào nước trời, nhưng chỉ có người thực hiện ý Cha Ta ở trên trời, kẻ ấy mới được vào nước trời'".

Tuy nhiên, làm sao con người có thể biết được đâu là Thánh Ý Chúa để mà tuân phục, trong khi con người, với bản tính đã bị nhiễm lây nguyên tội, đã trở thành mù tối và yếu nhược, lại càng khó nhận ra ý muốn của Ngài; thậm chí có nhận ra ý muốn của Thiên Chúa con người, như thực tế phũ phàng cho thấy, lại càng cảm thấy sợ hãi và tìm hết cách trốn tránh, như khi con người chối bỏ hoặc áp đảo tiếng lương tâm chân chính để thỏa mãn dục vọng nhất thời của mình, hay để làm theo ý riêng của mình, điển hình là trường hợp của Tiên tri Giona chạy trốn Thiên Chúa trong việc thi hành sứ mệnh rao giảng thống hối cho Thành Ninivê mà vị tiên tri này dị ứng (xem Giona 1:1-3).

Đó là lý do "Lời đã hóa thành nhục thể" để chẳng những tỏ cho con người biết Cha (xem Gioan 1:18), biết Ngài thực sự là ai và chắc chắn muốn gì, mà còn làm gương tuân phục ý muốn của Cha là Đấng đã sai Người nữa: "Cho dù là Con, Người cũng đã biết tuân phục nơi những gì phải chịu, để khi thành toàn, Người trở nên căn nguyên cứu độ cho tất cả những ai tin phục Người" (Do Thái 5:8-9).

Nhờ đó, qua Phép Rửa tái sinh, Kitô hữu chúng ta chẳng những được cứu độ nơi việc tuân phục của Người, mà còn được sống bởi tác dụng của Thánh Giá biểu hiện cho việc tuân phục của Người nữa, một khi họ biết tin tưởng vào Người là Đấng Cứu Độ của họ và tích cực đáp ứng việc cứu độ của Người, bằng cách nỗ lực bỏ mình và vác thập giá của mình mà theo Người (xem Mathêu 16:24).

Thế nên, trong Bài Đọc 1 hôm nay, Tiên Tri Isaia đã nói đến lòng tin tưởng cậy trông vào Thiên Chúa là Đấng không thể nào chấp nhận thái độ cao ngạo bất cần của những ai tự phụ tự đắc như sau: "Hãy trông cậy Chúa đến muôn đời, trông cậy Chúa, Ðấng quyền năng mãi mãi. Vì Người triệt hạ dân ở nơi cao, và hạ thấp những thành trì danh tiếng, Người hạ nó sát đất, chà đạp nó thấu bụi tro. Bàn chân người nghèo khó bước đi, và kẻ bần cùng sẽ đạp trên nó".

Đúng thế, Tiên Tri Isaia đã tiên báo một viễn tượng tươi sáng cho thành phần chỉ biết tin tưởng cậy trông vào Vị Thiên Chúa cứu độ, và nhờ đó được sống an vui hạnh phúc nhất là khi "Lời đã hóa thành nhục thể", như thế này: "Ngày ấy, trong đất Giuđa, người ta hát khúc ca này: Sion (ở đây có thể ám chỉ hay biểu hiệu nhân tính Chúa Kitô) là thành trì kiên cố của chúng ta, có tường thành và hào lũy che chở, hãy mở cửa, và dân công chính biết giữ sự trung tín, hãy tiến vào. Sự sai lầm cũ đã qua đi, Chúa sẽ bảo tồn sự hoà bình. Sự hoà bình, vì chúng ta trông cậy nơi Chúa".

Bài Đáp Ca hôm nay âm vang tinh thần của Bài Đọc 1 hôm nay liên quan đến tình thương của Thiên Chúa là tất cả những gì con người tin tưởng cây trông và mong chờ, như đời sống con người thực sự là một Mùa Vọng đợi trông "Thiên Chúa là Đấng cứu độ của tôi" (Luca 1:47).

1) Hãy cảm tạ Chúa, vì Chúa hảo tâm, vì đức từ bi của Người muôn thuở. Tìm đến nương tựa Chúa thì tốt hơn nương tựa ở loài người; tìm đến nương tựa Chúa thì tốt hơn nương tựa những bậc quân vương.

2) Xin mở cho tôi các cửa công minh, để tôi vào và cảm tạ ơn Chúa. Ðây là ngọ môn của Chúa, những người hiền đức qua đó tiến vào. Tôi cảm tạ Chúa vì Chúa đã nghe tôi,và đã trở nên Ðấng cứu độ tôi.

3) Thân lạy Chúa, xin gia ơn cứu độ; thân lạy Chúa, xin ban cho đời sống phồn vinh. Chúc tụng Ðấng nhân danh Chúa mà đến, từ nhà Chúa, chúng tôi cầu phúc cho chư vị. Chúa là Thiên Chúa và đã soi sáng chúng tôi.

Ngày 03: Thánh Phanxicô Xaviê, linh mục

Phanxicô sinh năm 1506 tại Xaviê thuộc giáo phận Pampelune nước Tây Ban Nha trong một gia đình quyền quý. Năm 19 tuổi, ngài sang Ba Lê để tiếp tục việc học. Tám năm sau, ngài tốt nghiệp và trở thành giáo sư đại học đó. Ðược nổi tiếng nhờ trí thông minh, Phanxicô ngày đêm miệt mài theo đuổi danh vọng thế tục. Nhưng một ngày kia, Chúa đã dùng miệng lưỡi thánh Ignatiô, cũng là thầy dạy, để nói cùng ngài: "Ðược lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn nào được ích chi?". Và Chúa đã hoàn toàn chiếm đoạt trái tim thánh nhân, biến ngài trở thành một khí cụ tuyệt vời cho cánh đồng truyền giáo. Năm 1539, Phanxicô hăng hái lãnh sứ mệnh nơi Ðức Giáo Hoàng Phaolô III là đem ánh sáng Phúc Âm đến cho dân tộc Ấn Ðộ.

Mười một năm trường nhiệt thành với nhiệm vụ loan báo Tin Mừng, đời sống thánh nhân là một cuộc hành trình không ngừng. Bước chân ngài len lỏi qua khắp các thành thị cũng như thôn quê để rao giảng Phúc Âm Chúa Giêsu. Tiếng ngài vang vọng từ Ấn Ðộ, Tích Lan đến Nhật Bản. Riêng tại Ấn Ðộ, ngài đã đem về cho Chúa hàng trăm ngàn linh hồn và Rửa Tội cho nhiều bậc quân vương. Dù vậy, ngài luôn ấp ủ một tâm hồn khiêm nhượng hiếm có: Ngài thường quỳ gối để viết thư cho thánh Ignatiô là Bề Trên của mình. Chúa đã hỗ trợ lòng nhiệt thành của thánh nhân bằng nhiều phép lạ phi thường.

Ngày 02/12/1552, khi đang trên đường tới gần Trung Hoa thì ngài ngã bệnh và từ trần tại đảo Tân Châu (Sancian). Xác ngài được đem về mai táng tại thành Goa bên Ấn Ðộ.

Ðúng 70 năm sau, Ðức Grêgôriô XV đã phong ngài lên bậc Hiển Thánh (1622). Và đến năm 1904, Ðức Thánh Cha Piô X đặt ngài làm quan thầy các xứ truyền giáo.

Thứ Sáu

Suy niệm
nhập thể sáng soi

Thứ Sáu Tuần I Mùa Vọng hôm nay, Bài Phúc Âm về sự kiện Chúa Giêsu chữa lành cho hai người mù, như được Thánh ký Mathêu thuật lại nguyên văn như sau:

"Khi ấy, Chúa Giêsu đi ngang qua, có hai người mù chạy theo Chúa và kêu lớn tiếng rằng: 'Hỡi Con vua Ðavít, xin thương chúng tôi'. Khi Chúa tới nhà, những người mù tiến lại gần Chúa. Chúa Giêsu phán bảo họ: 'Các ngươi có tin rằng Ta có thể làm việc ấy không?' Họ thưa: 'Lạy Thầy, có'. Bấy giờ Chúa sờ vào mắt họ và phán: 'Các ngươi tin thế nào, thì hãy được như vậy'. Mắt họ liền mở ra, nhưng Chúa Giêsu truyền cho họ rằng: 'Coi chừng, đừng cho ai biết'. Nhưng vừa ra đi, họ liền đồn tiếng Người trong khắp miền ấy".

Trong trình thuật này của Thánh ký Mathêu, chúng ta thấy được đức tin mạnh mẽ của hai người mù. Trước hết, được họ tỏ ra ở chỗ khi thấy "Chúa Giêsu đi ngang qua" thì "chạy theo Chúa và kêu lớn tiếng rằng: 'Hỡi Con vua Ðavít, xin thương chúng tôi'". Sau nữa, "khi Chúa tới nhà, những người mù tiến lại gần Chúa", có nghĩa là họ từ từ đến với Chúa một cách không lưỡng lự hay do dự mà là bạo dạn theo đuổi cho tới cùng, vì họ hoàn toàn tin tưởng mãnh liệt vào Đấng có thể chữa lành cho họ. Bởi thế, sau hết, khi được Chúa hỏi "'Các ngươi có tin rằng Ta có thể làm việc ấy không?' Họ thưa: 'Lạy Thầy, có'". Thế là họ được như ý: "Bấy giờ Chúa sờ vào mắt họ và phán: 'Các ngươi tin thế nào, thì hãy được như vậy'. Mắt họ liền mở ra".

Vâng, ngày mà hai người mù trong Bài Phúc Âm hôm nay được chữa lành, là thời đểm được Tiên Tri Isaia trong Bài Đọc 1 hôm nay, đã tiên báo là "ngày đó", ngày mà vị tiên tri này còn cho biết những gì sẽ xẩy ra nữa, đó là "người điếc sẽ được nghe lời Sách Thánh, và từ bóng tối, mắt người mù sẽ được xem thấy. Những người hiền lành sẽ càng thêm vui mừng trong Chúa, và những kẻ nghèo khó sẽ nhảy mừng trong Ðấng Thánh của Israel", thậm chí "tâm trí lầm lạc sẽ được hiểu biết; người lỗi lầm sẽ được chỉ dẫn" nữa.

Sự việc Chúa Giêsu chữa lành cho 2 người mù tin vào Người trong bài Phúc Âm hôm nay cũng rất thích hợp với ý nghĩa của Mùa Vọng là thời điểm đợi trông Đấng Thiên Sai Cứu Thế. Vì Người là "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14), như "ánh sáng thật chiếu soi hết mọi người đã đến trong thế gian" (Gioan 1:9), "ánh sáng thật chiếu soi trong tăm tối" (Gioan 1:5). Đó là lý do ánh sáng đã trở thành một trong những đặc điểm chính yếu nhất của Mùa Giáng Sinh, một thứ ánh sáng có liên hệ với cả Ngôi Sao Lạ dẫn đường cho ba chiêm vương gia từ Đông Phương tới bái thờ vương nhi Do Thái Giêsu mới sinh (xem Mathêu 2:1-12).

Thế nhưng, cho dù tự mình là "ánh sáng thế gian" (Gioan 8:12), một ánh sáng theo bản tính không thể nào không soi chiếu (xem Mathêu 5:14-16), và "là chân lý" (Gioan 14:6), một chân lý không thể nào không giải phóng (xem Gioan 8:32), và cho dù "tối tăm không thể nào át được ánh sáng" (Gioan 1:5), ánh sáng cũng chỉ xua tan bóng tối nơi những ai chấp nhận ánh sáng mà thôi, như nơi hai người mù tin tưởng xin Chúa Giêsu chữa lành cho cặp mắt mù lòa của họ trong Bài Phúc Âm hôm nay. Ngoài ra, những ai tự cho mình là sáng mắt, không bị mùa lòa, sẽ trở thành mùa lòa: "Tôi đến thế gian để kẻ mù được thấy và kẻ thấy bị mù" (Gioan 9:39).

Bởi thế, trong Mùa Vọng đợi trông, như đêm mong chờ hừng đông, chúng ta mong chờ ánh sáng tỏ hiện, chẳng những trên thế giới càng ngày càng trở nên tối tăm mù mịt về luân lý và lãnh lẽo về đạo lý, mà còn ngay trong tâm hồn của mỗi người chúng ta, tâm hồn của thành phần Kitô hữu "là ánh sáng thế gian" (Mathêu 5:14) nhưng có những lúc đã trở thành tối tăm, qua những hành vi cử chỉ đầy gian dối, tội lỗi, bất chính, theo quyền lực của tối tăm, của sự chết, hơn là quyền lực của sự sống, xứng với danh phận là con cái sự sáng của mình.

Chớ gì tâm tình đầy xác tín của Bài Đáp Ca hôm nay luôn được vang vọng trong tâm hồn của Kitô hữu chúng ta bao giờ cũng kháo khát Chúa, cũng hướng về và trông mong chờ đợi Chúa:

1) Chúa là sự sáng, là Ðấng cứu độ, tôi sợ chi ai? Chúa là Ðấng phù trợ đời tôi, tôi sợ gì ai?

2) Có một điều tôi xin Chúa, một điều tôi kiếm tìm, đó là tôi được cư ngụ trong nhà Chúa suốt đời tôi, hầu vui hưởng sự êm đềm của Chúa, và chiêm ngưỡng thánh điện của Ngài.

3) Tôi tin rằng tôi sẽ được nhìn xem những ơn lành của Chúa trong cõi nhân sinh. Hãy chờ đợi Chúa, hãy sống can trường, hãy phấn khởi tâm hồn và chờ đợi Chúa.

Ngày 04: Thánh Gioan Ðamascenô, linh mục Tiến Sĩ Hội Thánh

Thánh Gioan Ðamascênô sinh tại Damas vào khoảng năm 675. Cha ngài giữ một chức vị quan trọng trong triều đình và chính ngài lúc đầu cũng theo đuổi những vinh quang trần thế trước khi theo tiếng gọi trời cao (710). Ngài bỏ mọi sự, lên đường tìm một cuộc đời trầm lặng trong tu viện thánh Sabas tại sa mạc Giuđa và ngài đã sống ở đó cho đến mãn đời. Là thầy dòng, rồi linh mục, ngài đã chuyên tâm nghiên cứu thần học và giảng thuyết. Những suy tư của ngài đã tạo được một ảnh hưởng lớn tại Tây Phương cũng như Ðông Phương. Nhưng tác phẩm danh tiếng nhất của ngài là ba tập Minh Giáo (726-730) bênh vực việc tôn kính ảnh tượng, chống lại những ngăn cấm của hoàng đế Léon Isaurien và Constantin V. Ngoài ra, chúng ta còn lưu giữ được những bài giảng của ngài về Ðức Mẹ và ngài xứng đáng với danh hiệu "Tiến sĩ thần học về Ðức Maria". Ngài chủ trương: Là Mẹ Thiên Chúa hằng sống, Ðức Maria cũng phải được đưa về trời... Hơn nữa, ngài còn là một thi sĩ, và những sáng tác của ngài thường được dùng trong phụng vụ Ðông Phương. Tư tưởng của ngài là những chất liệu giúp chúng ta suy nghĩ về mầu nhiệm nhập thể, Thiên Chúa yêu thương loài người.

Thứ bảy

Suy niệm
nhập thể dẫn dắt

Bài Phúc Âm cho Thứ Bảy cuối Tuần I Mùa Vọng hôm nay cũng thế, như các bài Phúc Âm khác trong tuần, từ đầu tuần đến nay, đang ở vào tuần đầu tiên của Mùa Vọng mà nội dung lại về những gì ở đâu đâu, chẳng hạn như bài Phúc Âm hôm nay về sứ vụ truyền giáo của cả Chúa Giêsu lẫn các môn đệ của Người.

Thật vậy, Thánh ký Mathêu trong bài Phúc Âm hôm nay cho biết về cả sứ vụ truyền giáo của Chúa Giêsu lẫn mối quan tâm truyền giáo của Người như sau:

"Khi ấy, Chúa Giêsu đi rảo khắp các thành phố làng mạc, dạy dỗ trong các hội đường, rao giảng Tin Mừng Nước Trời, và chữa lành mọi bệnh hoạn tật nguyền. Thấy đoàn lũ dân chúng, Người động lòng xót thương họ, vì họ tất tưởi bơ vơ như những con chiên không có người chăn, Người liền bảo môn đệ rằng: 'Lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt thì ít. Các con hãy xin chủ ruộng sai thợ đi gặt lúa'".

Thánh ký Mathêu cũng thuật lại sứ vụ truyền giáo của các tông đồ cần phải thực hiện theo lệnh sai đi của Chúa Giêsu như thế này:

"Và Người triệu tập mười hai môn đệ, ban cho họ quyền năng trên các thần ô uế, để họ xua đuổi chúng, và chữa lành mọi bệnh hoạn tật nguyền. Người bảo: 'Các con hãy đi đến cùng chiên lạc của nhà Israel trước đã, và rao giảng rằng: Nước Trời đã đến gần. Hãy chữa lành người liệt, phục sinh kẻ chết, chữa lành người phung, và xua trừ ma quỷ. Các con đã lãnh nhận nhưng không, thì hãy cho nhưng không'".

Một yếu tố tối hậu quyết liệt bất khả thiếu trong tất cả mọi việc Chúa Kitô làm, cũng là việc của Thiên Chúa, Đấng sai Người làm, đó là chính tấm lòng "thương xót" của Người, một tấm lòng "thương xót" mà nếu thiếu vắng sẽ không bao giờ xẩy ra những chuyện được Phúc Âm thuật lại, như việc hóa bánh ra nhiều để nuôi đoàn lũ dân chúng trong Bài Phúc Âm Thứ Tư vừa rồi: "Ta thương xót đoàn lũ này, vì đã ba ngày, họ ở lại với Ta, nhưng không có gì ăn". (Mathêu 15:32), hay để sai các môn đệ của Người đi truyền giáo như trong bài Phúc Âm hôm nay: "Thấy đoàn lũ dân chúng, Người động lòng xót thương họ, vì họ tất tưởi bơ vơ như những con chiên không có người chăn".

Thậm chí phải khẳng định rằng chính việc hóa thân làm người của "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14) cũng thế, sẽ không bao giờ xẩy ra nếu Thiên Chúa không phải là "Cha trên trời là Đấng thương xót" (Luca 6:36), đến độ chính Con của Ngài trong thân phận làm người đã trở thành hiện thân sống động của Lòng Thương Xót Chúa, hay nói đúng hơn là chính Lòng Thương Xót Chúa muốn tỏ ra cho loài người.

Nếu "Thiên Chúa là tình yêu" (1Gioan 4:8,16) thì tình yêu Ngài tỏ ra phải là một tình yêu vô cùng "trọn lành" (Mathêu 5:48), không phải chỉ ở chỗ yêu một cách nhưng không, tự hạ ngang hàng với người yêu trong mầu nhiệm nhập thể và giáng sinh, và hiến mạng cho người mình yêu (xem Gioan 15:13) trong mầu nhiệm khổ nạn và tử giá, mà còn "yêu cho đến cùng" (Gioan 13:1) nơi việc Ngài tìm kiếm từng con chiên lạc của Ngài, cũng như nơi việc vui vẻ (chứ không gượng ép hay đành phải) tha thứ tất cả mọi tội lỗi cho con người, dù tội của họ có nhiều đến đâu chăng nữa hay có nặng đến mấy chăng nữa, miễn là tội nhân tỏ ra nhận biết Ngài và tin tưởng vào Lòng Thương Xót Chúa của Ngài.

Như thế, có thể nói nếu Lòng Thương Xót Chúa chính là tột đỉnh của tình yêu Thiên Chúa, hay là chính chân dung của Vị "Thiên Chúa là tình yêu", thì thiếu vắng Lòng Thương Xót thì Thiên Chúa không còn "là tình yêu" nữa, không còn "trọn lành" nữa, mà chỉ là một vị thần thuần công thẳng, hay chỉ là một ác thần, không gì bất toàn có thể tồn tại trước mắt thuần chính trực chỉ biết đúng sai phải trái của vị thần này.

Thật vậy, Lòng Thương Xót Chúa chẳng những là ưu phẩm tối cao của Thiên Chúa, mà còn là chính Ơn Cứu Độ của loài người hèn yếu khốn nạn tội lỗi và cho loài người mà chính vì thế mới càng đáng thương trước nhan vô cùng nhân hậu của Thiên Chúa, chẳng khác gì "như những con chiên không có người chăn tất tưởi bơ vơ". Bởi thế, cho dù con người, qua hai nguyên tổ của mình, sau khi sa ngã phạm tội, đã trở nên mù tối đến độ không hề xin Thiên Chúa thứ tha, Ngài vẫn tự động hứa cứu độ họ và toàn thể nhân loại là giòng dõi của họ (xem Khởi Nguyên 3:15).

Trong Bài Đọc 1 hôm nay, qua miệng Tiên Tri Isaia, chính Vị "Thiên Chúa là tình yêu" đã bày tỏ Lòng Thương Xót của Ngài với dân ưu tuyển của Ngài trong cảnh khốn khổ của họ như sau:

"Ðây Chúa là Thiên Chúa, Ðấng Thánh của Israel phán: Dân Sion sẽ được ở Giêrusalem. Ngươi sẽ chẳng còn than van khóc lóc; Chúa động lòng thương ngươi, và khi vừa nghe tiếng ngươi kêu, Người liền đáp lại lời ngươi. Chúa sẽ cho ngươi chút bánh đau thương, ít nước khốn cùng. Nhưng Ðấng dạy dỗ ngươi sẽ không lìa bỏ ngươi, mắt ngươi sẽ trông nhìn Ðấng giáo huấn ngươi, và tai ngươi sẽ nghe tiếng Ðấng từ sau lưng bảo rằng: 'Ðây là đường, hãy bước đi theo đó, đừng rẽ bên mặt, đừng quẹo bên trái'".

Trong câu trên đây, chúng ta thấy Thiên Chúa dù có thương yêu dân của Ngài mấy đi nữa, Ngài cũng không hề nuông chiều họ, trái lại, tình thương của Ngài phải làm sao có thể cải hóa họ cho họ xứng với bản tính trọn lành "là tình yêu" của Ngài.

Bởi thế, như Bài Đọc 1 cho thấy Ngài đã nuôi dưỡng họ bằng thứ lương thực đắng đót có tính cách vượt qua (xem Xuất Hành 12:8): "Chúa sẽ cho ngươi chút bánh đau thương, ít nước khốn cùng", để đánh động họ nghĩ lại, chứ không phải là bỏ rơi hay đầy đọa họ: "Nhưng Ðấng dạy dỗ ngươi sẽ không lìa bỏ ngươi, mắt ngươi sẽ trông nhìn Ðấng giáo huấn ngươi, và tai ngươi sẽ nghe tiếng Ðấng từ sau lưng", nhờ đó họ có thể hướng về Ngài và chạy đến kêu cầu Ngài để Ngài được dịp tỏ tình thương của Ngài cho họ: "Chúa động lòng thương ngươi, và khi vừa nghe tiếng ngươi kêu, Người liền đáp lại lời ngươi".

Sách Tiên Tri Isaia vẫn tiếp tục sử dụng từ ngữ "ngày ấy" để ám chỉ "thời điểm viên trọn" (Galata 4:4), khi "Thiên Chúa sai Con của Ngài được hạ sinh bởi một người nữ" (Galata 4:4), thời điểm nhờ "Lời đã hóa thành nhục thể" như "Vị Mục Tử Nhân Lành hiến mạng sống mình vì chiên" (xem Gioan 10:11) mà "chiên được chăn thả trên lãnh địa rộng lớn của ngươi. Bò lừa cày ruộng ngươi được ăn rơm có muối, đã được rê sạch", và là thời điểm nhờ "Lời đã hóa thành nhục thể" như "ánh sáng thật chiếu soi mọi người đã đến trong thế gian" (Gioan 1:9) mà "Ngày Chúa băng bó thương tích của dân Người, và chữa lành da bầm thịt giập; mặt trăng sẽ sáng chói như mặt trời, mặt trời sẽ bảy lần chói sáng hơn, như ánh sáng bảy ngày".

Đó là lý do Bài Đáp Ca hôm nay đã vang lên tâm tình tri ân cảm tạ cùng lời chúc tụng ngợi khen Vị "Thiên Chúa là tình yêu" vô cùng nhân hậu qua việc cứu độ của Ngài đối với riêng dân Ngài cũng như chung nhân loại, nhất là đối với những ai yếu hèn khiêm hạ:

1) Hãy ngợi khen Chúa vì Người hảo tâm; hãy ca mừng Thiên Chúa chúng ta, vì Người êm ái, thực Người rất đáng ngợi khen. Chúa xây dựng lại Giêrusalem, tập họp con cái Israel phân tán.

2) Chính Người chữa những kẻ giập nát tâm can, và băng bó vết thương của lòng họ. Người ấn định con số các ngôi sao, và gọi đích danh từng ngôi một.

3) Chúa chúng ta cao cả và mãnh liệt quyền năng, sự khôn ngoan của Người thực là vô lượng. Chúa nâng cao những kẻ khiêm cung, Người đè bẹp đứa ác nhân xuống tận đất.