Giảng lễ thánh Giuse 19/3/2016

THÁNH GIUSE: GƯƠNG SỐNG ĐỨC TIN VÀ GIÁO DỤC ĐỨC TIN CHO CON

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Trong tất cả các thánh được Giáo Hội mừng kính trong chu kỳ phụng vụ, Thánh Giuse luôn được dành cho một vị trí hết sức đặc biệt. Trong đời sống của Hội Thánh, Thánh Giuse luôn được coi như vị bầu cử hết sức đắc lực cho người tín hữu. Với kinh nghiệm đó, Thánh nữa Teresa da Villa đã nói: Trên trời, Thánh Giuse truyền lệnh hơn là van xin. Nói như thế để thấy uy thế của Thánh Giuse trước mặt Thiên Chúa. Vì đối với các vị thánh khác, các Ngài chỉ là những người phục vụ cho chương trình cứu độ của Chúa Giêsu và phục vụ Giáo Hội của Ngài. Thánh Giuse đặc biệt hơn, vì Ngài được phục vụ chính Đấng Cứu Thế, Đấng thiết lập Giáo Hội. Ngài đã dùng mồ hôi, sức lực của mình để nuôi dưỡng Đức Giêsu lớn lên trong đời sống thể xác và đời sống đạo đức. Nhưng trước hết Giuse vẫn là một mẫu gương trong đời sống đức tin.

Phụng vụ muốn so sánh gương đức tin của Giuse với tổ phụ Apbraham khi chọn đoạn Thư Roma. Tác giả cho thấy, Apbraham được hưởng lời hứa, sự chúc lành của Thiên Chúa và được chọn trở thành tổ phụ của dân Israel, không phải vì chiếu theo lề luật nhưng vì ông đã tin hoàn toàn vào Thiên Chúa. Thiên Chúa đã gọi ông rời bỏ quê cha đất tổ, để đi đến một vùng đất Thiên Chúa sẽ chỉ cho. Ông đã bỏ lại đàng sau tất cả, để đi theo tiếng gọi của Thiên Chúa. Ông ra đi mà không biết mình đi đâu. Tin là dám cất bước vào một hành trình theo Chúa mà không cần biết tương lai phía trước sẽ ra sao.

Khi Apbraham đã lớn tuổi mà vẫn chưa có con, nhưng ông vẫn tin vào lời Chúa hứa, cho ông con cháu đông như sao trên trời, như cát bãi biển. Ông đã tin đã dám đặt hy vọng, tương lai cuộc đời vào nới Thiên Chúa, dù trước mắt là tối tăm mù mịt. Theo lẽ thường hai ông bà không thể có con được nữa, nhưng ông vẫn không mất hy vọng. Khi có được một đứa con, niềm vui chưa trọn, Thiên Chúa lại thử lòng ông, Ngài muốn ông sát tế Isaac dâng cho Thiên Chúa. Dù trong lòng đau đớn, ruột gan rối bời, ông vẫn tin Chúa không bao giờ quên lời hứa và đã dám làm theo những đòi hỏi của Thiên Chúa.

Sống trong một hoàn cảnh xã hội Do Thái đang bị lôi kéo bởi nhiều khuynh hướng: sự dễ dãi của lối sống dân ngoại, sự giả hình của các luật sĩ biệt phái, lối sống giàu sang của những kẻ chạy theo đế quốc Rôma, Thánh Giuse vẫn kiên trì với một đức tin không lay chuyển vào Thiên Chúa. Sống một cuộc sống hết sức đơn sơ bình lặng, Thánh Giuse đã không để lại lời nói nào, đến độ Kinh Thánh không ghi chép gì nhiều về Ngài. Nhưng trong sự im lặng bình dị đó, là một tâm hồn hết sức mạnh mẽ trong đức tin và kiên trì trong giống tố của thử thách. Thánh nhân đã thể hiện mình như một người thuyền trưởng tài ba lèo lái con thuyền gia đình vượt qua sóng gió bình an và giữ gìn được hạnh phúc cho gia đình.

Từ những ngày đầu của cuộc hôn nhân, Giuse đã gặp thử thách khi thấy người bạn mình là Maria, một cô gái đạo đức trong làng, đã có thai mà ông không phải là tác giả. Giuse sẵn có một đời sống đạo đức công chính, ông tin rằng, phía sau sự kiện này, là bàn tay của Thiên Chúa. Vì thế ông đã không vội vã tố cáo Maria, cũng không một chút nghi ngờ về sự trong trắng và đời sống của Maria, ông im lặng để tìm thánh ý của Chúa. Vì có một đời sống đức tin mạnh mẽ và một tâm hồn nhạy bén, nên trong giấc mộng, được báo tin và được lệnh đón Maria về lam vợ, ngay tức khắc ông đón Maria về nhà mình và yêu thương kính trong Maria. Chắc chắn để làm được điều này, Giuse phải có một đức tin mạnh mẽ vào quyền năng và chương trình của Thiên Chúa. Vì tin, nên ông không hề băn khoăn thắc mắc, cũng không hề dằn vặt Maria, ông đã hết lòng để phục vụ Maria và đón nhận trẻ Giêsu như chính con ruột của mình.

Đời sống đức tin của Giuse không chỉ là một đời sống nội tâm gắn bó tin tưởng vào Chúa, nhưng còn là một sống đạo được thể hiện qua việc làm cụ thể bên ngoài. Thánh Luca thuật lại: Hàng năm, cha mẹ trẻ Giêsu có thói quen trẩy hội Giêrusalem. Thói quen lên đền thờ hàng năm, là một thói quen tốt lành. Cũng như nhiều gia đình khác, với nghề thợ mộc, chắc chắn Giuse gặp không ít khó khăn trong việc lo toan cuộc sống cho gia đình và mất nhiều thời gian cho công việc. Thế nhưng Giuse không hề nại vào cuộc sống khó khăn, cũng không lấy lý do bận rộn để chểnh mảng hay bỏ qua việc chu toàn lề luật Thiên Chúa.

Chính vệc chu toàn lề luật Thiên Chúa, chuyên chăm việc lên đền thờ hàng năm, Giuse đã góp phần giáo dục nên đời sống đạo đức cho trẻ Giêsu. Phương thế giáo dục con cái tốt nhất vẫn là cách làm gương sáng. Lời nói mau qua, gương lành lôi kéo. Giuse không hề dùng lời lẽ để thúc giục gia đình trong việc đạo đức, nhưng Giuse đã cùng với Maria lên Giêrusalem hàng năm, việc làm này trở thành gương sáng cho trẻ Giêsu. Không chỉ là gương sáng, nhưng thói quen này đã trở thành một nếp sống đạo đức tốt lành ăn sâu vào đời sống của con trẻ. Sau này, Tin Mừng Luca cũng nhiều lần cho thấy, Đức Giêsu đã được thừa hưởng nếp sống đạo đức và đời sống đức tin từ nơi cha mẹ. Tin Mừng Luca kể lại: Chúa Giêsu trở về Nazaret và theo thói quen Ngài vào Hội đường mỗi ngày sabat.

Cũng trong dịp lên Giêrusalem năm 12 tuổi, Chúa Giêsu đã ở lại Giêsrusalem mà hai ông bà không hay biết. Chúng ta hình dung ánh mắt lo lắng của Giuse và sự tất tả của Maria khi phát hiện trẻ Giêsu không có trong đám bạn. Trong lúc đi tìm con, hai ông bà đã không hề to tiếng trách móc hoặc đổ lỗi cho nhau, nhưng họ đã cùng nhau quay trở lại đền thờ và gặp được trẻ Giêsu ở đó. Chi tiết này cho thấy, mỗi khi đời sống gia đình gặp thử thách, mất bình an, là lúc gia đình thiếu vắng sự hiện diện của Chúa. Chỉ khi quay trờ lại Giêrusalem, tức là quay trơ lại tìm Chúa, trở lại với những sinh hoạt của đền thờ, ông bà mới có thể tìm lại được trẻ Giêsu.

Khi gặp lại trẻ Giêsu, Giuse không hề lên tiếng, chỉ có Đức Maria, với trái tim của một phụ nữ, Mẹ đã trách yêu Chúa: Sao con để cha con và mẹ phải tìm con như vậy? Chúa Giêsu đã trả lời một câu, mà Kinh Thánh nói hai ông bà không hiểu gì: Mà sao cha mẹ lại tìm con, cha mẹ không biết là con phải lo việc nhà Cha con sao? Dù không hiểu hết lời con vừa nói, nhưng trong cái nhìn đức tin, chắc chắn Giuse đã hiểu việc Thiên Chúa đang thực hiện nơi người con mà ông đang được chăm sóc. Thánh Kinh còn kể tiếp: Sau đó Chúa Giêsu theo cha mẹ về Nazaret và càng thêm tuổi càng thêm khôn ngoan và nhân đức. Điều đó cho thấy trẻ Giêsu được lớn lên trong sự chăm sóc dạy dỗ hết sức chu đáo của Giuse và Maria, giúp trẻ Giêsu lớn lên về thể xác, tâm hồn và lớn lên mỗi ngày trong đời sống đức tin.

Mừng lễ Thánh Giuse, chúng ta được chiêm ngắm và học nơi tấm gương sống đức tin và cách giáo dục đức tin của Giuse. Ngày nay chúng ta đang sống trong một xã hội, người ta đặt những ưu tiên vất chất trên đời sống đức tin; muốn một cuộc sống dễ dãi thỏa mãn hơn là bước theo con đường hẹp của Tin Mừng; muốn cậy dựa vào chính mình để giải quyết mọi vấn đề của cuộc sống mà không cần Thiên Chúa. Trong hoàn cảnh đó, người tín hửu được mời gọi noi gương Thánh Giuse, dám sống ngược lai với dòng chảy của xã hội hôm nay. Hãy lắng tai để nghe được tiếng nói của Thiên Chúa qua những biến cố xảy đến trong gia đình và cản đảm làm theo ý Chúa, dù điều đó không dễ dàng. Hãy sống quảng đại với Chúa, đừng tính toán thiệt hơn, vì Thiên Chúa luôn quảng đại với chúng ta và quảng đại hơn chúng ta. Hãy tin tưởng tuyệt đối vào Thiên Chúa, dù có những khi gia đình gặp những khó khăn, thử thách.

Học nơi Thánh Giuse, các bậc làm cha mẹ cần giáo dục con cái bằng chính đời sống gương sáng của mình. Hãy chuyên chăm trong việc thờ phượng Chúa qua việc tham dự đầy đủ và tích cực Thánh lễ và lãnh nhận các Bí Tích. Vì hình ảnh người cha, người mẹ siêng năng đến nhà thờ, sẽ là lời mời gọi thúc giục tốt nhất cho con cháu siêng năng đến với Chúa. Hãy siêng năng và nhiệt thành trong các công tác tông đồ bác ái, Thiên Chúa sẽ ban lại cho chúng ta hoa trái của bác ái tông đồ nơi chính các con cái của chúng ta.

Xin Thánh Giuse bầu cử và giúp chúng ta học theo gương sống đức tin và giáo dục đức tin của Ngài để làm cho gia đình và con cháu nên thánh. Amen.