Ăn chay, hãm mình liên hệ đến Tu-thân.
Ăn chay, hãm mình liên hệ đến Tu-thân.
Ở thập niên 50-60 có tủ sách học làm người với các chủ đề: Làm thế nào để trở thành người thanh niên tốt, người chồng tốt, người chỉ huy tốt…Tất cả đều có chung một hướng là tập Tu thân, nghĩa là hướng vào nội tâm để rèn luyện tinh thần, ý chí của mình trước hết. Khổng-tử còn nhắn mạnh đến yếu tố Chánh Tâm và Thành Ý trong việc Tu thân.
Ở đây tôi xin nói đến việc Tu-thân là luyện tập Ý-chí và Ý-thức bằng một vài thói quen, ví dụ: Ăn chay, Hãm mình.
Mỗi năm chỉ có hai ngày thôi mà sao nhiều người chỉ giữ chay cách miễn cưởng, tiêu cực.
Biết bao nhiêu người đời ăn chay hằng ngày một cách rất tích cực, vui vẻ. Họ ăn chay vì động lực của họ có tính vật chất và có lợi (vì lý do sức khỏe hoặc vì muốn đẹp).
Ngược lại ăn chay theo kiểu Giáo hội thì chỉ là hy sinh và thiệt thòi.
Thực ra, nếu học hỏi một cách thích đáng thì việc Giáo-hội khuyên ta ăn chay, hãm mình có chiều kích cao sâu về Tu Đức.
- Khi Ăn chay, ta tập kìm hãm sở thích và dục vọng của “Thân xác” để hướng về một một mục tiêu tốt đẹp hơn và đồng thời, khi kìm hãm được dục vọng thì ý chí ta sẽ lớn mạnh thêm lên và khi ý chí mạnh lên thì ta sẽ trở thành người có nghị lực trong cuộc sống và ảnh hưởng tốt đến mọi người chung quanh.
- Kế đến là: Hãm mình thì thiên về lĩnh vực “Tâm linh”: kiềm chế nóng giận, bất hòa, ghen tị, tham lam... Trong ngày này, ta tập ăn ở hòa nhã với mọi người, cư xử công bằng, nhân ái. (ví dụ: Thăm hỏi bạn bè nhất là người mình có bất hòa. Đây là việc đáng ngại ngùng nhưng nếu làm được ta sẽ thấy niềm vui lớn).
- Tóm lại, ăn chay, hãm mình là một phương tiện để “Tu thân”.
Để có thể khả thi, ta nên đặt ra cách thức và mục tiêu rõ ràng từng việc. Dùng ngày này như những khởi điểm cho từng chặng đường trong công việc luyện tập “làm lành lánh dữ” trong cuộc sống hằng ngày. Thực hiện cả những việc nhỏ nhất như nhặt rác chung quanh ta để mọi người cùng hưởng được sự sạch sẽ của khu vực hoặc là chào mọi người ta gặp trên đường đi.
Trong tinh thần của ngày chay ta còn có những phụ đề như hy sinh, bố thí. Nghĩa là chúng ta phải có hành động cụ thể là chia sẻ vật chất với những người kém may mắn hơn ta. Việc chia sẻ vật chất này cũng giúp ta chế ngự được lòng tham lam ích kỷ. Nếu ta là người giầu có, ta sẽ hiểu biết hơn về lẽ công bằng là của cải của mình cũng thuộc về người khác một cách gián tiếp nào đó mà mình phải biết chia lại.
Thi hành việc ăn chay, hãm mình, ta sẽ tập được cái chiều sâu trong việc luyện tập “Tu thân, Tu dức” và ta sẽ không còn thấy nhàm chán hay tiêu cực nữa. Mọi việc dù nhỏ nhưng làm với Ý thức sẽ giúp ta lớn lên, nhất là khi ta cảm nhận được có sự tiến bộ trong việc tu thân thì hãy tự khích lệ để cố gắng thêm.
Ăn chay và hãm mình là những bước đơn giản dẫn dắt ta đi từ vài cử chỉ hành vi bên ngoài tới chiều sâu luyện tập tính tình bên trong. Tập nhận thức điều tốt phải làm, điều xấu phải tránh; trau dồi Ý thức trách nhiệm với mọi người. Đó là Tu thân, Tu đức, là thắng cái Tôi.
Can đảm nhận ra mình còn sai sót, lỗi lầm và tự sửa mình thay vì chỉ trích người khác hoặc chỉ nhìn thấy lỗi người khác. Không nhắm mắt khuyên can người khác mà chính mình không hiểu Tu thân là chính, là thắng cái Tôi.
Ta bắt đầu với một năm hai ngày ăn chay hãm mình rồi tiến đến 20 ngày và rồi thêm 200 ngày tu thân tích đức là ta có thể ngẩng mặt nhìn lên và nói rằng ta đang Thành-nhân.
------------------------------------------------
Xin biếu các vi cao niên tuổi bạc như tôi một món quà mà tôi cố gắng học từ Tiên-Nhân như sau: Nếu ở Tuổi Hạc mà có gặp phải những ngày trái gió trở trời nhức xương mỏi gối thì xin chớ vội thuốc men nhưng xin hãy lợi dụng sự đau mỏi như một món quà Chúa gởi để mình tập luyện cho những ngày sắp tới. Nghĩa là trước sau gì mình cũng có thể phải đối mặt với những đau đớn bệnh tật nhiều hơn nữa, vì vậy ta nên tập làm quen từ ngay bây giờ, để lúc đó thì ta sẽ sãn sàng đón nhận, vượt qua và thở phào mà nói như thánh Phaolô rằng:
…Ta đã thắng cuộc đua…thở phào…và thở ra...đi…thanh thản…vào cõi sống mới…
