Không được chấp nhận (Suy niệm Tin Mừng Chúa Nhật 04 Thường Niên Năm C)
KHÔNG ĐƯỢC CHẤP NHẬN
Chúa Nhật 4 Thường Niên năm C : Lc 4, 21-30
Suy niệm
Dân làng Nadarét chắc rất hãnh diện vì có Đức Giêsu là một thành viên lẫy lừng danh tiếng trở về thăm quê. Thế nhưng để đón nhận Ngài là một vị ngôn sứ thì lại là vấn đề khác, vì họ thấy Ngài cũng không có một uy thế hay quyền hạn gì lớn lao: "Ông này không phải là con ông Giuse đó sao?" Dân làng vẫn còn giữ nguyên những hình ảnh của Đức Giêsu đã từng sống với họ ba mươi năm qua. Một cuộc sống quá đỗi bình thường, chẳng có gì để nói, chỉ là con ông thợ mộc.
Đức Giêsu chắc không lạ gì với phản ứng thường tình của dân chúng, nên Ngài nhắc lại câu ngạn ngữ quen thuộc:“Không một ngôn sứ nào được chấp nhận tại quê hương mình”. Họ đã có sẵn định kiến về gia thế và bản thân Ngài, không muốn nhìn khác đi. Đúng là“Phá vỡ một định kiến còn khó hơn phá vỡ một hạt nhân nguyên tử” (Einstein). Con người quả khó thoát ra khỏi mình, nên cũng khó đón nhận ơn giải thoát mà Chúa Giêsu mang lại. Đúng là “Quen quá hóa nhàm”, “Gần chùa gọi Bụt bằng anh”. Người ta hay có xu hướng tin vào những điều đồn đoán, được tô vẽ quá đáng từ tận đâu xa xôi, chạy theo những điều huyền bí, chứ không chịu tin vào sự thật ngay trước mắt.
Thật ra cuộc gặp gỡ giữa Chúa Giêsu với dân làng Nadarét ban đầu rất tốt đẹp: "Mọi người đều tán thành và thán phục những lời hay ý đẹp thốt ra từ miệng Ngài". Nhưng tình cảm bị rạn nứt, không chỉ do định kiến của dân làng mà còn do họ đòi Chúa Giêsu phải ưu tiên cho họ: "Tất cả những gì chúng tôi nghe nói ông đã làm tại Caphanaum, ông cũng hãy làm tại đây, tại quê ông xem nào!". Nhưng phép lạ đâu phải là điều để coi chơi, hay để thử quyền phép xem thế nào, mà chỉ khi có lòng tin mới đưa đến phép lạ. Đức Giêsu không thể ưu tiên theo tình cảm, mà ưu tiên theo sứ mạng. Ngài không đến để thỏa mãn những đòi hỏi riêng tư của người thân, mà để chu toàn thánh ý Cha.
Sự rạn nứt đưa tới đổ vỡ khi Đức Giêsu kể chuyện hai ngôn sứ Êlia và Êlisa. Hai vị này được Thiên Chúa sai đến thi ân cho dân ngoại, mà không dành riêng cho Israel. Dân làng không thể chấp một sự thật quá mỉa mai. Điều này chạm mạnh đến lòng tự hào và tự mãn của họ, là những người tự coi mình là dân độc nhất của Thiên Chúa, nên thay vì chân nhận ra sự thật, họ chuyển thành sự phẫn nộ đối với Chúa Giêsu. Khi có cảm tưởng mình bị coi thường, không còn chiếm giữ những đặc quyền, đặc lợi, thì họ tìm cách thủ tiêu Ngài. “Họ dẫn Người lên triền núi, nơi xây cất thành trì của họ, để xô Người xuống vực thẳm. Nhưng Người rẽ qua giữa họ mà đi".
Lắm lúc đời sống chúng ta cũng sao chép lại lối sống đạo của người Do Thái: lo đi tìm những cái xa lạ mà không nhìn ra những điều tốt đẹp nơi những người thân quen; không chịu khám phá ra ý nghĩa của biến cố, mà chỉ suy nghĩ và sống theo người khác; không mở lòng để đón nhận sự thật mà chỉ khư khư nắm giữ lập trường và quan điểm hẹp hòi của mình; coi đức tin chỉ là một mớ những kiến thức, chứ không phải là tâm tình và thái độ sống chân tình với Chúa và với nhau.
Ðức cố Hồng Y Phanxicô đã nhắc nhở chúng ta như sau: “Nhiều người nói: ‘Tôi có đức tin...’. Có lẽ đức tin ấy là đức tin của giấy khai sinh, không phải là đức tin của đời sống. Con đừng bao giờ mãn nguyện với một đức tin hình thức và lý thuyết. Nhưng con phải sống một đức tin chân thật và trung thành. Tự mãn với chính mình mà không chịu mở lòng đón nhận, khiến người Do thái đã mất Chúa Giêsu, nền tảng của niềm tin, Ðấng mà họ đang ngóng chờ".
Chỉ đóng khung trong những quan niệm, nghi thức và luật lệ, thì sớm muộn gì ta cũng xa rời đức tin chân chính. Sống là gì, nếu không là một sự hoán chuyển thường xuyên. Con người sẽ chết khi hệ tuần hoàn không lưu chuyển, hay hệ thần kinh không vận động. Ðối với đức tin cũng vậy, luôn đòi hỏi một sự biến chuyển. Tin Chúa Giêsu là chấp nhận vô điều kiện, nên đòi ta phải thay đổi quan điểm, đường hướng và lập trường cho phù hợp với ước muốn của Thiên Chúa. Ta cần phá vỡ những định kiến, nhất là những cái nhìn sai lệch về các giá trị, để đón nhận Thiên Chúa và tha nhân một cách sâu xa và trọn vẹn hơn.
Cầu nguyện
Lạy Chúa Giêsu!
Làm người ai cũng ước mong,
được chấp nhận và yêu thương tôn trọng,
để thấy tự tin và an vui trong cuộc sống,
nếu không, sẽ dễ buông xuôi và thất vọng.
Nhưng Chúa lại nhiều lần bị từ khước,
không chỉ bởi thiên hạ quá hiểu lầm,
còn bị phủ nhận bởi những người thân,
vì ít ai dám nhận điều chân thật,
bởi nó đòi người ta phải hy sinh,
phải xoay lại hướng đi của đời mình.
Dân chúng ai cũng biết điều sai trái,
và ngỡ ngàng thán phục trước Lời Ngài,
nhưng lòng người vẫn kiêu căng tự ái,
không chấp nhận những gì mình đã sai,
nhất là khi đã mang nặng thành kiến,
và coi mình như những kẻ có quyền.
Chúa không chỉ bị thiên hạ loại trừ,
mà còn bị người ta muốn thủ tiêu,
chỉ vì đặt lại những gì người ta hiểu,
không thể sống theo kiểu của phàm nhân,
mà phải dám cải đổi lại bản thân,
để sống với tinh thần con cái Chúa.
Con vẫn luôn có nguy cơ sai lạc,
mỗi khi nhìn về Chúa và anh em,
với hiểu biết hời hợt và non kém,
với tự mãn và định kiến hẹp hòi.
Xin cho con có sức mạnh dám đổi thay,
biết ham chuộng những điều hay lẽ phải,
biết đón nhận và tôn trọng bất cứ ai,
để tim con được trở nên giống Ngài. Amen.
Lm. Thái Nguyên
