Bài giảng lễ Chúa nhật I mùa chay A - 2023
CHÚA NHẬT I MÙA CHAY A:
CÁM DỖ VÀ SỰ CHỐNG TRẢ
Lm. Giuse Đỗ Đức Trí – Gp. Xuân Lộc
Cám dỗ là cách nói để chỉ những mưu kế mà ma quỷ bày ra lôi kéo con người chiều theo dục vọng, xác thịt và bản năng để đi vào cuộc sống phụ thuộc, nô lệ cho ma quỷ và tội lỗi. Chống trả cám dỗ là những phương thế giúp ta thoát khỏi cạm bẫy của ma quỷ, giúp ta sống trong sự tự do của con cái Thiên Chúa - những người đã được Thiên Chúa yêu thương và cứu chuộc bằng máu của Người. Dường như càng ngày các chiêu trò cám dỗ của ma quỷ càng tinh vi, xảo trá và hiện đại hơn, khiến cho nhiều người mất cảnh giác và rơi vào sự trói buộc của nó. Kinh Thánh luôn khẳng định sự hiện diện của ma quỷ và các mưu mô của chúng, nhằm tách con người ra khỏi Thiên Chúa. Lời Chúa hôm nay cho thấy nguyên tổ loài người đã cậy dựa vào sức mình, nên đã gục ngã trước cám dỗ ngọt ngào của ma quỷ và để lại hậu quả kinh khủng cho con cháu. Còn Đức Giêsu đã dựa vào sức mạnh của Thiên Chúa để chiến đấu và đã chiến thắng những cám dỗ do ma quỷ bày ra.
Người ta không dễ dàng để có thể nhận ra sự cám dỗ ngay từ ban đầu. Ma quỷ là bậc thầy của mưu mô cám dỗ. Nó không cám dỗ con người sai phạm ngay, nhưng nó khéo léo đưa con người đi từ chỗ đúng đến chỗ sai, từ ngày này qua ngày khác, từ chỗ sai ít đến chỗ sai nhiều và đi đến cố chấp trong cái sai của mình. Chúng ta có thể nhìn thấy cám dỗ ấy nơi nhóm sai lạc hiện nay và một vài người khác. Lúc đầu các vị này chỉ là cầu nguyện, khấn cho người xin ơn; kế đó là đặt tay chữa bệnh theo phương pháp Luân sa; sau nữa là cảm thấy mình có khả năng chữa bách bệnh, cuối cùng tự coi mình như thần linh và đi đến cố chấp trong sự lệch lạc của mình.
Ngày xưa ma quỷ cũng cám dỗ bà Eva như vậy. Câu chuyện trong sách Sáng Thế kể lại: Con người được Thiên Chúa nặn ra giống hình ảnh Người và đặt nó vào vườn địa đàng để nó sống trong hạnh phúc. Ma quỷ không muốn con người yêu mến, biết ơn Thiên Chúa. Nó tìm cách tách con người ra khỏi Thiên Chúa và thậm chí quay lưng lại với Thiên Chúa. Nó lấy hình con rắn để cám dỗ bà Eva. Nó đến bắt chuyện với bà như bao nhiêu cuộc nói chuyện khác. Nhưng ngay từ đầu, nó đã muốn gieo sự hồ nghi trong bà khi đặt cho bà câu hỏi: Có thật là Thiên Chúa cấm ông bà ăn tất cả trái cây trong vườn? Bà Eva trả lời: mọi trái cây trong vườn chúng tôi đều được ăn, chỉ trừ cây giữa vườn. Câu hỏi này chỉ là bước dạo đầu để nó đi bước thứ hai: Không chết đâu. Vì Thiên Chúa biết khi ông bà ăn vào mắt sẽ mở ra và trở nên như thần linh. Ma quỷ gieo sự nghi ngờ cho Eva vì cho rằng, Thiên Chúa không yêu thương con người, Ngài còn giấu nhiều điều không muốn cho con người biết. Từ những lời đẩy đưa tưởng chừng như vô hại, ma quỷ dẫn bà Eva từ chỗ là bạn đến chỗ hồ nghi Thiên Chúa. Đến chặng cuối cùng: Bà Eva thấy trái cây đó trông thì đẹp, ăn thì ngon, bà liền hái trái cây mà ăn và còn đem cho chồng. Cám dỗ này đi từ giác quan nhìn, đến trí óc tưởng tượng và đến hành động hái mà ăn và sau đó còn lôi kéo cả chồng vào với sự sai trái của mình. Câu chuyện cho thấy cám dỗ của ma quỷ rất nhẹ nhàng nhưng rất tinh vi. Chỉ vì chủ quan, chủ động trò chuyện với ma quỷ, bà Eva đã để cho ma quỷ dẫn từng bước đi đến chỗ bất tuân lệnh Chúa, nghi ngờ tình yêu thương của Ngài.
Trái với bà Eva, Chúa Giêsu được Thần khí đưa vào hoang địa để đương đầu với ma quỷ. Ma quỷ cũng rất tinh khôn, nó khám phá ra được “điểm yếu” nơi Chúa Giêsu sau bốn mươi ngày ăn chay và cầu nguyện. Nhưng ma quỷ không ngờ rằng chính việc ăn chay và cầu nguyện đã tăng thêm sức mạnh để Chúa Giêsu đương đầu với chúng.
Cám dỗ đầu tiên ma quỷ nhắm vào một nhu cầu hết sức tự nhiên và thực tế, đó là cái ăn, cái bụng. Ma quỷ nói với Chúa Giêsu: Nếu ông là Con Thiên Chúa thì hãy truyền cho đá này thành bánh đi! Qua cám dỗ này, ma quỷ muốn xúi Chúa Giêsu lấy quyền năng Thiên Chúa để phục vụ cho bản thân, dùng Thiên Chúa để mưu lợi vật chất về cho mình. Chúa Giêsu đã phát hiện ra ngay sự lân la, mồi chài của ma quỷ. Ngài đã dứt khoát trả lời: Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ Lời từ miệng Thiên Chúa phán ra. Câu trả lời của Chúa Giêsu không phủ nhận sự cần thiết của cơm bánh vật chất, nhưng cho thấy con người còn cần phải được nuôi dưỡng phần linh hồn là ưu tiên quan trọng hơn. Cơm bánh chỉ nuôi dưỡng thể xác, nhưng Lời Chúa chính là lương thực nuôi linh hồn. Người ta có thể hy sinh, nhịn đói thể xác, nhưng không thể để linh hồn bị thiếu đói, suy dinh dưỡng. Vì thế, sứ mạng của Chúa Giêsu không phải để giải quyết vấn đề cơm bánh vật chất, nhưng là ưu tiên đem lương thực là Lời Chúa đến với các tâm hồn.
Cám dỗ thứ hai, ma quỷ đem Chúa lên nơi cao và nói với Chúa Giêsu: Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy gieo mình xuống đi! Vì có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ cho Thiên sứ gìn giữ bạn. Đây là cám dỗ thách thức Thiên Chúa, tự đặt mình vào nguy hiểm và đòi Thiên Chúa phải ra tay làm phép lạ cứu giúp mình. Cám dỗ này ngày nay vẫn lặp đi lặp lại với nhiều người, khi chính bản thân thách thức Thiên Chúa: Tại sao tôi vẫn đi lễ, đọc kinh, tôi vẫn làm giờ Thương xót mà Chúa lại không nhận lời? Hoặc cám dỗ này nói qua người khác: Cứ đi nhà thờ liệu có cơm có gạo mà ăn không? Chúa có giúp vượt qua khó khăn này không? Trước cám dỗ này nhiều người đã bị dao động, nghi ngờ Thiên Chúa khi dường như Chúa vẫn im lặng trước đau khổ của bản thân. Chúa Giêsu đã không để mình rơi vào cái bẫy của ma quỷ, Ngài trả lời một cách cương quyết: Ngươi chớ thử thách Thiên Chúa là Chúa của ngươi. Vì, một khi đã xác tín và sống trong tương quan tốt đẹp với Thiên Chúa là Cha, chúng ta được mời gọi sống trong sự tin tưởng và phó thác cho tình yêu và sự quan phòng của Chúa.
Cám dỗ thứ ba là cám dỗ đánh đổi Thiên Chúa và linh hồn của mình để tôn thờ ma quỷ, của cải vật chất. Ma quỷ chỉ cho Chúa xem tất cả các nước thế gian và nói: Tôi sẽ cho ông tất cả, nếu ông sấp mình bái lạy tôi. Nếu như hai cám dỗ trước, ma quỷ muốn tách dần con người ra khỏi Thiên Chúa, dùng Thiên Chúa như một phương tiện để trục lợi, tìm kiếm tiền bạc, địa vị danh vọng, thì cám dỗ thứ ba này là một cám dỗ dứt khoát quay lưng lại với Thiên Chúa, nhận ma quỷ, của cải danh vọng làm chúa của mình. Cám dỗ này nhằm lôi kéo Chúa Giêsu rơi vào tình trạng lệ thuộc và chịu sự chi phối của ma quỷ. Chúa Giêsu đã dứt khoát với cám dỗ khi trả lời ma quỷ: Ngươi phải bái lạy Thiên Chúa của ngươi và thờ lạy chỉ một mình Ngài mà thôi.
Thưa quý OBACE, với những câu trả lời dứt khoát dựa vào lời Kinh Thánh, Chúa Giêsu đã đẩy lùi các đợt cám dỗ của ma quỷ. Nó chấp nhận thất bại và bỏ đi. Tuy nhiên, theo Tin Mừng Mát-thêu, ma quỷ đã không dễ dàng chịu thua, nó chỉ tạm thời rút lui và tìm cách tấn công trở lại. Ma quỷ có thể chịu thua trước Chúa Giêsu, nhưng chắc chắn nó không chịu thua trước các môn đệ của Ngài. Nó sẽ tìm nhiều cách, nhiều hình thức tinh vi hơn để tách người tín hữu ra khỏi Chúa Giêsu.
Nó cám dỗ nhiều người trong chúng ta lao vào tìm kiếm cơm bánh, tiền bạc, công việc đến độ quên sự hiện diện của Thiên Chúa. Nó đưa con người đến chỗ tự cao cho rằng mọi thứ tôi đang có, đang được, đang hưởng là do công sức của tôi chứ không phải bởi Thiên Chúa. Bên cạnh đó, nó cám dỗ nhiều người trở nên chán nản, thất vọng hoặc bất mãn khi gặp thử thách khó khăn trong gia đình và cuộc sống. Nó gieo sự hồ nghi vào trong những người này và dẫn đến sự kiêu ngạo thách thức Thiên Chúa và buông xuôi không đến với Chúa nữa. Đàng khác, nó khiến cho những người thành công trở nên kiêu ngạo, tự mãn, khoe mẽ, không biết sống tâm tình biết ơn, không cần phải trông cậy vào Thiên Chúa nữa.
Ma quỷ còn muốn kéo chúng ta đi thật xa, biến ta trở thành kẻ đối đầu, đối nghịch với Thiên Chúa. Trong thực tế, có nhiều người đã đánh đổi Thiên Chúa, bất chấp sự nhắc bảo của Chúa qua lương tâm. Họ muốn đạt được mục đích là quyền lực, địa vị, danh vọng và tiền bạc bằng mọi giá, kể cả việc chấp nhận bái lạy ma quỷ. Nhiều người gạt bỏ giới răn lề luật của Chúa, chỉ vì chút danh lợi địa vị, tiền bạc. Họ sẵn sàng từ chối vinh dự là Kitô hữu, từ chối mình là người Công giáo, bỏ việc dâng lễ, đọc kinh, cầu nguyện chỉ để được một công việc, một vị trí nào đó trong xã hội.
Xin Chúa giúp chúng ta luôn tỉnh thức, chuyên chăm cầu nguyện và gắn bó với Chúa để có thể nhận ra những cám dỗ đang lôi kéo chúng ta mỗi ngày khiến ta xa Chúa. Xin cho chúng ta biết dùng Lời Chúa làm vũ khí, dùng các bí tích của Chúa làm sức mạnh để đương đầu với cám dỗ của ma quỷ, như lời kinh lạy Cha chúng ta xin mỗi ngày: “Xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ.” Amen.
