Bài giảng lễ Thánh Giuse bạn trăm năm Đức Trinh Nữ Maria - 2023

LỄ THÁNH GIUSE 2023:
THÁNH GIUSE GIẢI QUYẾT KHÓ KHĂN DỰA TRÊN ĐỨC TIN

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí – Cp. Xuân Lộc

Kính thưa quý OBACE, có một điều chắc chắn là: không có một gia đình nào luôn xuôi chèo mát mái, luôn yên ổn từ đầu đến cuối. Gia đình nào cũng phải trải qua những đợt sóng gió, có khi là bão tố trong đời sống chung. Người ta bảo rằng: Chén để lâu ngày cũng sứt mẻ, huống hồ là hai con người với những cá tính khác nhau về sống chung với nhau, sẽ không tránh được những lúc căng thẳng cãi vã. Có nhiều cặp vợ chồng vì thiếu sự kiên nhẫn, thiếu sự nhường nhịn và tha thứ, nên đã để gia đình bị đổ vỡ ngay từ những năm đầu của đời sống gia đình. Trái lại, nhiều gia đình khác thường xuyên xảy ra căng thẳng, bất hoà, nhưng cuối cùng cả hai người vẫn bảo vệ được gia đình mình bình an trở lại.

Ngày nay người ta nói nhiều đến kỹ năng giải quyết khó khăn, kỹ năng làm vợ, làm chồng. Nhưng dù có kỹ năng nào đi nữa, thì chúng ta vẫn cần phải cùng nhau xây dựng cho mình và gia đình có được nền tảng đạo đức, để biết giải quyết những khó khăn thử thách theo sự hướng dẫn của đức tin, thay vì làm theo thói đời. Hôm nay Giáo Hội mừng kính thánh Giuse, chúng ta lại được chiêm ngắm và học hỏi nơi đời sống và những cách ứng xử đạo đức trong gia đình của ngài.

Nhiều cha mẹ và nhiều bạn trẻ ngày nay, khi gặp khó khăn hoặc thấy con mình gặp khó khăn trong đời sống vợ chồng, họ dễ dàng dùng chữ “ly dị” để thách thức, đe doạ nhau và lấy đó làm cách giải quyết đơn giản, mau chóng nhất. Những suy nghĩ này trước đây là điều cấm kỵ đối với người có đạo, nhưng nay, cùng với trào lưu xã hội, người ta dùng nó như một thói quen và không hề áy náy lương tâm. Cách suy nghĩ và cách giải quyết đó không phải là cách của Giáo Hội và càng không phải là cách của Chúa. Thánh Giuse, khi gặp khó khăn trong gia đình đã biết chọn theo cách giải quyết của Chúa, theo cách của người có đức tin, người có đạo. Vì thế, Ngài đã làm cho gia đình của Ngài trở nên một gia đình thánh, được gọi là Thánh Gia.

Đức tin của thánh Giuse được phụng vụ hôm nay so sánh như đức tin của cụ tổ phụ Abraham. Abraham vì hoàn toàn đặt trọn niềm tin nơi Chúa, ông sẵn sàng từ bỏ quê cha đất tổ đi đến một vùng đất mà Thiên Chúa sẽ chỉ cho mà chưa hề biết vùng đất đó ở đâu. Vậy mà Abraham đã vâng lời để lên đường. Ông ra đi mà không biết mình đi đâu. Thiên Chúa hứa cho ông có con cháu nối dòng, có đất làm gia nghiệp và Thiên Chúa sẽ là Chúa của ông. Thế nhưng, tất cả những lời hứa ấy đều còn rất xa vời, mà ông bà lúc đó đã tám mươi tuổi nhưng vẫn chưa có con. Vậy mà, ông vẫn tin không một chút hồ nghi nơi Thiên Chúa. Đức tin của ông thật đơn sơ, chân thành và hoàn toàn phó thác cho Chúa.

Giuse cũng vậy, bước vào đời sống hôn nhân như bao đôi bạn trẻ khác, Giuse đã gặp khó khăn ngay từ những ngày đầu: Maria bạn ông đã có thai trước ngày cưới. Giuse quả không dễ dàng để đón nhận tình trạng này. Đây quả là cú sốc lớn đầu đời của ông, xét theo lẽ thường, bao nhiêu niềm vui, kỳ vọng một cuộc hôn nhân đẹp đã tan biến, thay vào đó là sự dằn vặt, trăn trở với câu hỏi: Tại sao?... Có thể nói mà không sợ bị sai rằng: Lúc đầu, Giuse cũng có ý định giống như nhiều bạn trẻ ngày nay, là chọn giải pháp chia tay, ly dị. Nhưng Giuse vẫn còn có một đời sống đạo vững chắc, một lương tâm nhạy bén, ông sợ quyết định ly dị công khai của mình sẽ ảnh hướng đến người bạn Maria, nên Giuse đã chọn giải pháp âm thầm chia tay.

Thế nhưng giải pháp của Giuse không phải là giải pháp của Thiên Chúa. Thiên Chúa chờ đợi nơi Giuse một sự quảng đại, bao dung để đón nhận Maria và thai nhi trong bụng nàng. Đối với người đời, việc đón nhận một người vợ có thai với người khác, quả là điều xỉ nhục, nhu nhược; đón nhận đứa con của người khác thì bị coi là cù lần, là nuôi con người ta. Thế nhưng, Thiên Chúa đã muốn Giuse chọn cách thức ngược với người đời. Trong một giấc mơ, sứ thần đã truyền cho Giuse: Hãy đón Maria về nhà làm vợ mình, vì Maria mang thai là bởi phép Chúa Thánh Thần. Kinh thánh ghi vắn gọn: Khi thức dậy, Giuse đã làm như lời sứ thần truyền. Có nghĩa là Giuse đã nhanh chóng loại bỏ phương án riêng của mình, để chấp nhận phương án của Thiên Chúa. Ông đón Maria về làm vợ mà không còn một chút lăn tăn nào khác.

Bỏ qua những biến cố xảy ra như: phải trở về quê để đăng ký hộ khẩu và Maria đã sinh con trai tại Bêlem; việc phải di cư trốn qua Ai cập để tránh sự truy sát của vua Hêrôđê, chúng ta hãy cùng nhìn vào câu chuyện của gia đình này khi lạc mất đứa con.

Kinh thánh giới thiệu: Hàng năm, cha mẹ Đức Giêsu có thói quen trẩy hội đền thờ Giêrusalem mừng Lễ Vượt Qua. Đây là một thói quen đạo đức tốt lành mà Giuse và Maria đã duy trì trong nếp sống gia đình của mình, mặc dù gia đình trẻ này còn rất nhiều khó khăn về đời sống kinh tế. Từ Nazaret lên Giêrusalem là một hành trình dài, mệt nhọc và tốn kém. Ngày nay, nhiều người lấy lý do bận công việc, cuộc sống khó khăn để bỏ việc đến với Chúa mỗi ngày. Vì bỏ Chúa, vì không có Chúa trong gia đình, không có đời sống đạo đức làm nền tảng, nên gia đình ngày nay dễ đổ vỡ. Còn Giuse Maria không lấy lý do bận công việc hay hoàn cảnh khó khăn, để bỏ qua nếp sống đạo đức truyền thống. Chính đời sống đạo đức này là nền tảng và là động lực giúp gia đình này vượt qua khó khăn.

Câu chuyện cho thấy, cho dù gia đình đạo đức luôn đều đặn đến nhà thờ, nhưng họ vẫn gặp thử thách: Họ bị lạc mất Chúa Giêsu ba ngày. Cách giải quyết vấn đề của hai ông bà Giuse Maria đã để lại bài học cho các gia đình khi gặp khó khăn về con cái: Hai ông bà không hề trách nhau nửa lời, họ cùng nhau giải quyết vấn đề, cùng chia nhau mỗi người một ngả để đi tìm con. Với nỗ lực của bản thân hai ông bà cũng không mang lại kết quả, họ không tìm thấy Chúa. Lúc này, hai ông bà lại cùng nhau trở lại Giêrusalem để tìm. Điều này có nghĩa là hai ông bà đã tìm đến với Thiên Chúa, trở lại với đền thờ. Điều này có thể hiểu rộng hơn là hai ông bà cùng nhau trở lại với việc cầu nguyện, gặp gỡ và tìm kiếm ý Chúa trong việc họ bị lạc mất Chúa. Chính tại đền thờ, Giuse Maria đã tìm lại được Chúa Giêsu. Đó là bài học cho các gia đình là cùng nhau quay về với Chúa mỗi khi gặp khó khăn, thử thách, Chúa sẽ chỉ cho biết phải làm gì và làm thế nào.

Giuse Maria còn để lại tấm gương trong việc đối xử với con: Khi gặp lại Chúa Giêsu, hai ông bà hết sức ngạc nhiên và cũng hết sức bình tĩnh. Maria đã giấu nỗi đau khổ, lo lắng của mình để nói với Chúa về lo lắng của Giuse: Cha con và mẹ đã vất vả tìm con. Còn Giuse không hề trách cũng không hề tỏ thái độ gì với con. Ông trở về với bổn phận của một người chồng, người cha, đưa vợ và con trở lại Nazaret.

Cách sống và cách ứng xử này là mẫu gương cho các gia đình. Con cái trong nhà như những ngón tay, ngón dài ngón ngắn; Cha mẹ sinh con trời sinh tính. Do đó, không phải tất cả các con đều đem lại niềm vui và vinh dự cho cha mẹ. Có những đứa con ngỗ nghịch, gây đau khổ cho cha mẹ. Trong những hoàn cảnh đó, chúng ta được mời gọi nhìn vào gương của Giuse và Maria: thay vì vợ chồng đổ lỗi cho nhau, thì hãy cùng nhau để giải quyết khó khăn, mỗi người nhận trách nhiệm về phần mình. Quan trọng hơn hết, đó là cha mẹ phải cùng nhau quay trở lại với Chúa với nhà thờ để tìm kiếm thánh ý Chúa và cũng là để tìm con bằng lời cầu nguyện. Chúa sẽ giúp cha mẹ tìm lại niềm vui và bình an.

Khi có những đứa con ngỗ nghịch hoặc gây đau khổ, phiền phức cho cha mẹ, cha mẹ cần kiên nhẫn, bao dung để tha thứ và đón nhận con của mình. Cho dù nó xấu hay nó tốt, nó cũng là con, không cha mẹ nào có thể bỏ con được. Đừng vì sự nóng nảy của cha mẹ, mà gây tổn thương cho con cái. Cũng đừng vì sự cố chấp, thiếu bao dung của cha mẹ, mà đẩy con mình ra đường, hoặc đẩy nó vào đường cùng. Chắc chắn, cha mẹ không thể làm được như thế, nên đừng bao giờ nói những lời ruồng bỏ với con mình. Những cách nói, cách cư xử như thế đã vô tình biến con mình thành kẻ xa lạ, lạc lõng trong gia đình, cho dù nó có sai lỗi.

Xin Chúa qua lời bầu cử và gương sáng của thánh Giuse, mẹ Maria giúp chúng ta biết noi gương các ngài, chuyên chăm cầu nguyện để nhận ra ý Chúa và sẵn sàng vâng theo. Xin cho các bậc cha mẹ biết xây dựng đời sống gia đình và của bản thân trên nền tảng là đời sống đạo đức. Trong mọi hoàn cảnh biết cùng nhau quay về với Chúa, tìm ý Chúa và biết đón nhận con cái với tình yêu thương và sự khoan dung. Amen