Con người là hình ảnh của Thiên Chúa (Suy Niệm và Sống Lời Chúa: Chúa Nhật 29 Mùa TNA)
Chúa nhật XXIX Mùa Thường Niên – Năm A
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu (22,15-21)
Khi ấy, các người biệt phái họp nhau lại bàn mưu để bắt bẻ Chúa Giêsu trong lời nói. Các ông sai môn đồ của các ông đi với những người thuộc phái Hêrôđê đến nói với Người rằng: "Thưa Thầy, chúng tôi biết Thầy là người ngay chính, căn cứ theo sự thật mà dạy bảo đường lối Thiên Chúa. Thầy chẳng cần để ý đến ai, vì Thầy không tây vị người nào. Vậy xin Thầy nói cho chúng tôi biết Thầy nghĩ thế nào: Có được phép nộp thuế cho Cêsarê hay không?" Chúa Giêsu thừa hiểu ác ý của họ, nên nói: "Bọn người giả hình, các ngươi gài bẫy Ta làm gì? Hãy đưa Ta xem đồng tiền nộp thuế". Họ đưa cho Người một đồng bạc. Và Chúa Giêsu hỏi họ: "Hình tượng và danh hiệu này là của ai?" Họ thưa rằng: "Của Cêsarê". Bấy giờ Người bảo họ rằng: "Vậy, cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa".
***
Bài chia sẻ Tin Mừng của Lm. Giuse Vũ Thái Hòa
Con người là hình ảnh của Thiên Chúa
“Cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa.” Để hiểu rõ hơn câu nổi tiếng này của Chúa Giêsu, chúng ta cần phải đặt trong bối cảnh lịch sử của nó.
Những người theo phe vua Hêrôđê và những người Pharisêu chất vấn Chúa Giêsu: “Có được phép nộp thuế cho Cêsarê hay không?” Đây không đơn giản chỉ là một câu hỏi, nhưng là một câu hỏi được họ đặt ra nhằm gài bẫy Chúa Giêsu. Thật vậy, chúng ta biết rằng vào thời điểm đó, vùng Palestine bị những người La Mã chiếm đóng, và phải trả thuế nặng nề cho hoàng đế Cêsarê. Cái bẫy thật đáng sợ: nếu Chúa Giêsu bảo họ từ chối nộp thuế, thì Người tự liệt mình vào hàng những kẻ kích động, và trở thành kẻ thù của nhà cầm quyền; còn nếu khuyên họ nộp thuế, Người sẽ trở thành đồng minh của những kẻ chiếm đóng, phản bội lại đất nước. Kẻ nổi loạn hay kẻ phản bội, rõ ràng đều không có lối thoát.
Qua câu trả lời thật rõ ràng và dứt khoát: “Cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa”, Chúa Giêsu cho biết, Người không đến để lãnh đạo dân Israel đứng lên chống lại chế độ La Mã như người Do Thái hy vọng. Người cũng không đến để phân xử các phe nhóm đối lập chính trị. Người được Chúa Cha sai đến để loan báo Tin Mừng và hoàn thành sứ mệnh cứu thế của mình.
Thiết tưởng, có một chi tiết quan trọng mà chúng ta cần biết. Thời đó, các đồng tiền được đúc với hình của Cêsarê; chung quanh hình của hoàng đế, có dòng chữ: “Tibêriô Cêsarê, con của thần Augustô”. Như thế, Cêsarê đã tự cho mình là một vị thần.
Câu trả lời của Chúa Giêsu cho thấy rằng tất cả, ngay cả Cêsarê, dù quyền thế đến đâu cũng đều phụ thuộc vào Thiên Chúa toàn năng. Cêsarê có quyền trên tiền bạc lấy từ thuế của dân chúng, nhưng quyền lực của ông ta chỉ có giới hạn. Vì ở trên Cêsarê còn có Thiên Chúa toàn năng, Thiên Chúa là Đấng duy nhất có thể nói, như trong sách I-sai-a mà chúng ta vừa nghe trong bài đọc I: “Ta là Đức Chúa, không có chúa nào khác; chẳng có ai là Thiên Chúa, ngoại trừ Ta.”
Phần cuối của kinh Vinh Danh mà chúng ta hát trong Thánh lễ, được sáng tác vào khoảng giữa thế kỷ thứ 3 và thế kỷ thứ 4, vẫn giữ được dư âm về sự phản đối quyết liệt chống lại sự sùng bái hoàng đế thời bấy giờ: “Chỉ có Chúa là Đấng Thánh, chỉ có Chúa là Chúa, chỉ có Chúa là Đấng Tối Cao.”
“Cái gì của Cêsarê thì hãy trả cho Cêsarê, và cái gì của Thiên Chúa thì hãy trả cho Thiên Chúa”. Khi khẳng định điều này, Chúa Giêsu muốn đặt mọi thứ vào đúng vị trí của chúng: Cêsarê có thẩm quyền về chính trị, ông ta hãy thực thi quyền hành trong lãnh vực của mình. Người ta tuân thủ những gì hoàng đế đòi hỏi một cách hợp pháp. Nhưng Cêsarê, dù có thống trị cả thế giới cũng phải trả lại cho Thiên Chúa những gì thuộc về Người.
Đôi khi câu nói này của Chúa Giêsu vẫn được người ta hiểu như một cách để xác định sự rạch ròi giữa đạo và đời, giữa Thiên Chúa và thế gian.
Khi trong xã hội phát sinh những vấn đề ảnh hưởng đến quyền lợi, nhân phẩm và giá trị của con người, chúng ta thấy những người đứng đầu, những người có trách nhiệm trong Giáo Hội đều mạnh mẽ lên tiếng để tố cáo, phản đối hoặc bảo vệ. Một số người cho rằng làm như thế là các nhà lãnh đạo tôn giáo đang hành động vượt quá phạm vi của mình. Nhưng họ quên mất rằng, tôn giáo, nhất là Kitô giáo, dù luôn hướng con người đến những thực tại vĩnh cữu, vẫn không bỏ rơi con người trong những thực tại trần thế. Đôi khi người ta lại muốn rằng, Thiên Chúa thì chỉ nên ở trong nhà thờ. Nhưng họ không hiểu rằng, lý tưởng Tin Mừng phải được sống ở bất cứ nơi đâu có sự hiện diện của con người. Và người ta cũng nghi ngờ liệu Đức Giáo Hoàng và các giám mục biết gì về chính trị và xã hội mà lên tiếng? Nhưng các ngài không can thiệp vào những vấn đề chính trị hay xã hội, các ngài chỉ bảo vệ những điều cốt yếu là sự sống con người, về sự tôn trọng tình yêu, về nhân quyền, phẩm giá con người, tầm quan trọng của hôn nhân gia đình,...
Tôn giáo không đứng trung lập khi đối diện với cuộc sống con người và những vấn đề của nó. Và Kitô giáo không giới hạn mình ở việc thờ phượng Thiên Chúa trong bốn bức tường nhà thờ, nhưng luôn mở ra trước những vấn đề hiện sinh của con người. Ta không thể nào quy về Chúa Kitô mà không đề cập đến đời sống thực tế của con người, đến việc tôn trọng quyền con người, quyền được sống, đến sự quan tâm những người bé mọn nhất và những người đang chịu đau khổ vì bất công!
Vì thế, Giáo hội luôn phải nhắc lại những nguyên tắc luân lý cơ bản phù hợp với các giá trị và yêu cầu của Tin Mừng. Chúng ta có nhiệm vụ xây dựng một thế giới xứng đáng với con người, nơi phẩm giá con người được tôn trọng.
Hãy trả lại cho Thiên Chúa những gì của Thiên Chúa! Nếu đồng tiền tạc hình của Cêsarê, thì con người là tạc hình của Thiên Chúa (St 1,27). Con người là hình ảnh của Chúa. Thiên Chúa phải được tôn trọng nơi con người.
Thánh Irênê, một giáo phụ sống vào thế kỷ thứ 2, đã nói: “Sự vinh hiển của Thiên Chúa là con người sống, và sự sống của con người là nhìn thấy Thiên Chúa”. Là Kitô hữu, mỗi chúng ta có nhiệm vụ xây dựng một thế giới mà ở đó mọi người sẽ được sống với phẩm giá là con cái Thiên Chúa, và như thế họ sẽ tôn vinh Thiên Chúa là Đấng tạo dựng nên mình. Amen.
