Chuộng bóng tối hơn ánh sáng (Suy niệm Tin Mừng Chúa Nhật 4 Mùa Chay năm B)
Chuộng Bóng Tối Hơn Ánh Sáng
Chúa Nhật 4 Mùa Chay năm B : Ga 3, 14-21
Suy niệm
Ánh sáng và bóng tối của trời đất là điều mà ta chứng kiến mỗi ngày, và phân biệt dễ dàng. Thế nhưng ánh sáng và bóng tối trong tâm hồn ta thì quả là phức tạp. Ta thường mệt mỏi khi phải đối diện với những xung đột bên trong, với những giằng co của ánh sáng và bóng tối. Trong tâm hồn ta có những lúc đầy ánh sáng, là niềm vui, hạnh phúc, những ước mơ đơn sơ ngay lành, nhưng vẫn có những lúc và những vùng đầy bóng tối: bóng tối của buồn sầu chán nản, của ích kỷ tự mãn, của những mưu mô, ghen ghét, hận thù, của cả những thói quen xấu, khiến ta cứ kéo lê cuộc đời mình vì không đủ can đảm để dứt bỏ.
Bóng tối đây không chỉ là một tình trạng cứng đọng của đời sống con người mà còn là một thế lực của sự dữ luôn bao quanh đời sống con người. Thế nên thánh Phêrô căn dặn chúng ta: “Anh em hãy sống tiết độ và tỉnh thức, vì ma quỷ, thù địch của anh em, như sư tử gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé” (1Pr 5,8). Ánh sáng đây cũng không chỉ là một tình trạng đầy sinh khí và hoan lạc cho đời sống con người, mà còn chính là biến cố Đức Giêsu xuất hiện giữa trần gian. Ngài là “Vầng Đông từ chốn cao vời viếng thăm ta, soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối và trong bóng tử thần” (Lc 1, 78-79).
Thật vậy, cuộc giáng sinh của Ngài được trình bày như cuộc chiến thắng của ánh sáng (Lc 2, 9), định mệnh của Ngài là “ánh sáng chiếu soi muôn dân” (Lc 2, 32). Khi định nghĩa Đức Giêsu là ánh sáng “thật” (Ga 1, 9), Tin Mừng thứ tư nhấn đến tính cách duy nhất và chung cuộc của Ngài đối với thế gian. Như vậy, ánh sáng và bóng tối đều kệ cận với chúng ta, nên ta có thể để cho mình chan hòa ánh sáng, hoặc có thể vùi mình trong bóng tối. Đức Giêsu trong cuộc đối thoại với ông Nicôđêmô đã cho chúng ta thấy rằng: “Ánh sáng đã đến thế gian, nhưng người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh sáng”.
Nói đến chuộng bóng tối có vẻ khó nghe, nhưng lắm lúc lại đúng với lòng mình. Có những lúc ta thấy mình cần chút bóng tối để nương náu, nhất là những lúc thất bại ê chề, những lúc hổ ngươi bẽ mặt, những lúc sai lầm lỗi phạm… Dường như bóng tối che chở ta và cho ta cảm giác an toàn. Ta thấy dễ chịu hơn khi bước đi trong bóng tối. Có những lúc bóng tối là môi trường thuận lợi để ta tự do làm điều mình muốn, sống điều mình thích. Điều nguy cơ là ta dễ bị nghiện bóng tối. Sống càng lâu trong bóng tối, ta càng ngại bước ra ánh sáng. Ánh sáng khiến ta có cảm giác bị phơi trần, bị dò xét, bị phân xử.
Đức Giêsu giải thích việc người ta chuộng bóng tối là vì các việc họ làm đều xấu xa. Thật thế, ánh sáng bắt ta phải đối diện với sự thật, mà sự thật thường cay đắng và chua chát. Ánh sáng chất vấn ta, đòi ta đặt lại nhiều vấn đề trong đời mình. Ánh sáng làm bại lộ những điều ta muốn giữ kín, nên ta thấy mất an toàn và bị đe dọa. Nhưng có một sự thật hiển nhiên mà ta không muốn nghĩ tới: là không phải không có đe dọa trong bóng tối, nhưng là vì trong bóng tối, ta không thấy mình bị đe dọa.
Hãy nhớ rằng, dù có bước đi với cảm giác an toàn trong bóng tối, ta vẫn là một nạn nhân bị chộp giữ. Ta tưởng mình được tự do, nhưng thực ra là đang tránh né và cuộn tròn mình lại. Ta tưởng mình được bình an, nhưng thực sự đang bất an. Cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối luôn là cuộc chiến không khoan nhượng, hoặc là ta thuộc về ánh sáng, hoặc là ta bị bóng tối kiềm giữ. Ánh sáng làm tươi đẹp cuộc đời nhưng ai cũng muốn núp trong bóng tối để thỏa mãn cái tôi của mình.
Cuộc sống con người không tránh được những nhập nhằng giữa ánh sáng và bóng tối. Nhưng phúc cho ai quay về với ánh sáng:“Quay đầu trở lại là trăm năm cơ đồ”. Chỉ có một cách ra khỏi bóng tối là quay lại và ngước nhìn lên con rắn đồng như dân Israel xưa. Rắn đồng là hình ảnh tiền trưng cho Đức Giêsu, Đấng cứu độ. Khi Ngài được treo lên, chính là lòng khoan dung tha thứ của Thiên Chúa đổ tràn xuống. Ta được cứu độ là nhờ tin tưởng nhìn lên Đức Giêsu bị treo trên thập giá.
Là Kitô hữu, chúng ta“không còn bước đi trong bóng tối nữa” nhưng có một đích nhắm là ánh sáng của Đức Kitô (Ep 5,14; 2Cr 4,6). Ngày xưa Israel không thể thực hiện được điều đó vì chỉ cậy dựa vào Lề luật, nhưng bây giờ Thiên Chúa đã thực hiện nơi Đức Giêsu: trong Ngài “Thiên Chúa đã giải thoát chúng ta khỏi quyền lực tối tăm và đưa vào vương quốc Thánh Tử chí ái” (Cl 1,13). Chúng ta hãy hân hoan bước theo ánh sáng Đức Kitô đang dọi chiếu trên cuộc đời mình. Ngoài ra còn phải nhớ rằng, mỗi người chúng ta cũng là ánh sáng, là con cái của ánh sáng, mỗi người chúng ta phải ở trong ánh sáng và phải chiếu tỏa ánh sáng ra bên ngoài (Mt 5, 14-16; Ga 9, 4-5).
Cầu nguyện
Lạy Chúa!
Đời người là một hành trình vượt qua,
qua bóng tối để vươn tới ánh sáng,
ánh sáng chân lý, ánh sáng tình yêu,
ánh sáng sự sống chiếu soi muôn đời,
là chính Chúa Đấng rạng ngời muôn kiếp.
Nhưng bóng tối vẫn bàng bạc mênh mang,
bóng tối gian dối và ích kỷ bạo tàn,
bóng tối thù hằn và kiêu căng ngạo mạn,
bóng tối bên trong và bóng tối bên ngoài,
khiến lòng con vẫn u hoài thổn thức,
đã bao lần làm đau nhức tâm can.
Có vẻ như bóng tối che chở con,
và cho con được cảm giác an toàn,
nhưng đời con vẫn cảm thấy bất an,
có nguy cơ cạm bẫy đang rình chờ.
Khi nhìn lại đời sống con mới thấy,
những chỗ tối tăm chưa được khai sáng;
còn cảnh mù mờ chưa được khai quang;
còn bao hỗn mang chưa được khai phóng.
Để đón nhận và bước đi trong ánh sáng,
con phải dẹp tan mọi bóng tối âm u,
dù nhức nhối và tội lỗi bị phơi trần,
nhưng lại an vui trong tinh thần chân thật.
Chúa biết là tình trạng con không tốt,
nhưng rồi vẫn đặt con là ánh sáng,
soi chiếu vào nơi tăm tối trần gian,
con thấy mình thật bất xứng muôn vàn.
Xin tinh luyện tâm con nên trong sáng,
và tình Chúa nơi con mãi hòa chan,
cho bao người trong tăm tối hoang mang,
được ánh sáng bình an luôn soi chiếu. Amen.
Lm. Thái Nguyên
