Bài giảng lễ Chúa nhật IV mùa vọng C - 2024

CHÚA NHẬT IV MÙA VỌNG C:
THIÊN CHÚA BƯỚC XUỐNG VỚI CON NGƯỜI

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí - Gp. Xuân Lộc

Địa vị là hoàng tử, công chúa trong thể chế quân chủ là một địa vị cao quý mà nhiều người có nằm mơ cũng không thể có được, vì địa vị này chỉ dành cho những người thuộc máu huyết của hoàng gia. Thế nhưng ngày nay, chúng ta có thể thấy có nhiều vị hoàng tử hoặc công chúa đã tuyên bố từ bỏ tư cách hoàng gia của mình để kết hôn và chung sống với người mình yêu là thường dân. Gần đây nhất là trường hợp của hoàng tử Harry của Hoàng gia Anh, đã tuyên bố từ bỏ địa vị và trách nhiệm hoàng gia để làm dân thường, cùng với vợ con làm ăn, sinh sống bên ngoài cung điện từ năm 2020. Năm trước khi vua cha bị bệnh, anh cũng không được phép để trở lại cung điện nữa. Nghe câu chuyện tưởng như vô lý, nhưng thực ra, chỉ có tình yêu mới có thể giải thích được quyết định này của hoàng tử.

Hôm nay, Lời Chúa cho thấy Thiên Chúa, Đấng là Chúa Tể vũ trụ, là Vua muôn loài nhưng lại chấp nhận từ bỏ địa vị của mình để bước đến với con người, trở nên thường dân, hoà mình vào cuộc sống trần gian, đồng lao cộng khổ với con người.

Ngày xưa vì sự kính sợ Thiên Chúa, nên người Do Thái dường như không dám đến gần Thiên Chúa, và cũng không dám để cho Thiên Chúa đến gần mình, họ coi Thiên Chúa như là Đấng ở trên cao và rất xa, mà con người không thể chuyện trò, tiếp xúc gần gũi được. Vì thế, người ta chỉ đến với Thiên Chúa khi cần thiết, khi phải xin điều này điều nọ. Nhưng thực ra, Thiên Chúa chưa bao giờ muốn ở xa con người. Trong lịch sử Israel, Thiên Chúa luôn cho thấy Ngài là vị Thiên Chúa ở gần và ở giữa dân Người. Cụ thể là Thiên Chúa đi trước qua cột lửa, đám mây để dẫn đưa Israel băng qua sa mạc, Thiên Chúa ở giữa dân Người qua Lều hội ngộ, qua Hòm bia Giao ước; mỗi khi có khó khăn, thử thách Thiên Chúa lại đưa tay ra bảo vệ và dẫn dắt dân Người. Tất cả những việc làm của Thiên Chúa đều muốn cho thấy Thiên Chúa luôn đồng hành, ở bên và làm bạn với con người.

Đến thời đã định, Thiên Chúa đã không dùng những dấu chỉ, hình ảnh để thể hiện sự hiện diện yêu thương của Ngài, mà chính Thiên Chúa đã bước đến với con người bằng xương bằng thịt, cùng hoà chung một nhịp sống, chia sẻ thân phận con người với nhân loại. Việc làm này của Thiên Chúa chắc chắn không dễ dàng để người Do Thái chấp nhận. Vì thế, các ngôn sứ đã được sai đến để báo trước về sự kiện đặc biệt này. Đặc biệt tiên tri Mikha trong bài đọc một hôm nay đã nói cách rõ ràng về địa điểm, nơi chốn mà Thiên Chúa – Đấng Cứu Thế sẽ sinh ra: Hỡi Bêlem Ephrata, ngươi nhỏ nhất trong các chi tộc Giuđa, nhưng từ nơi ngươi sẽ xuất hiện Đấng thống trị Israel. Qua lời tiên báo này cho thấy, Đấng Cứu Thế đến trần gian không phải là một siêu nhân, lúc ẩn, lúc hiện, nhưng là một con người có dòng dõi họ hàng (là dòng dõi Giuđa) và có địa chỉ nơi chốn là Bêlem.

Vị tiên tri cũng nói trước cho thấy những điều sẽ trở nên khó hiểu và khó chấp nhận với nhiều người. Mặc dù Đấng Cứu Thế là một người thuộc dòng dõi Giuđa - Do Thái, nhưng Người lại có nguồn gốc thần linh, đã có từ muôn đời; mặc dù là Thiên Chúa nhưng lại được sinh ra bởi một người phụ nữ; mặc dù là người trần như mọi người, nhưng Người lại mang trong mình quyền năng của Thiên Chúa và là chính Thiên Chúa; mặc dù bị giới hạn trong thân phận con người, nhưng Người lại là Đấng đem hoà bình đến cho muôn dân. Đó là những nghịch lý mà tiên tri Mikha đã nói trước, để cho những người nghe không cảm thấy sốc khi Thiên Chúa lại làm những điều vĩ đại qua những việc nghịch lý như vậy.

Mặc dù đã được tiên báo, được chuẩn bị, nhưng khi Con Thiên Chúa bước vào trần gian vẫn là sự bất ngờ, ngạc nhiên lớn cho nhân loại. Tin mừng hôm nay không thuật lại sự kiện sứ thần truyền tin cho Đức Maria, nhưng lại kể lại sự kiện xảy ra liền sau đó: Trong những ngày ấy, Maria vội vã ra đi lên miền núi, đến một thành xứ Giuđêa và vào nhà ông bà Zacaria và chào bà Êlisabeth. Đức Maria là người đã tin, đã đón nhận biến cố lớn lao vượt sức tưởng tượng của con người, khi Con Thiên Chúa lại chấp nhận đầu thai trong cung lòng của mẹ, được mẹ sinh ra. Mặc dù không hiểu thấu được quyền năng và sự khôn ngoan của Thiên Chúa, Đức Maria đã đón nhận Con Thiên Chúa với lòng tin và sự khiêm nhường thẳm sâu.

Khi mang Chúa trong tâm hồn, trong cung lòng của mình, Đức Maria đã không giữ riêng cho mình niềm vui và ân phúc vĩ đại này, Mẹ đã trở thành người loan báo Đấng Cứu Thế cho người khác qua việc đem Đấng Cứu Thế đến với gia đình Zacaria và Êlisabeth. Tin Mừng kể rất khéo léo khi nói: Maria lên miền núi, đến một thành xứ Giuđêa. Khi Tin Mừng nói điều này, thì người nghe sẽ hình dung ngay đến thành Giêrusalem được xây dựng trên núi thánh, nơi đó đền thờ Giêrusalem là nhà của Chúa ngự giữa dân Người. Đức Maria chính là người đem Đấng Cứu Thế lên núi của Chúa, vào nhà của Người, giống như xưa vua Đavít đã từng kiệu Hòm Bia Thiên Chúa trở về đền thánh sau những tháng năm rong ruổi trong các lều bạt với dân Người. Kể từ đây, Thiên Chúa không còn ở xa nữa nhưng Giêrusalem là nơi Chúa ngự và Thiên Chúa sẽ mãi mãi ở với dân Người.

Gia đình Zacaria và bà Êlisabeth là hình ảnh đại diện cho Israel xưa, những kẻ còn sót lại, trung thành với giới răn lề luật của Thiên Chúa, sẽ được đón tiếp Thiên Chúa. Khi Đức Maria, mang theo Đấng Cứu Thế trong cung lòng bước vào nhà ông Zacaria, thì ơn cứu độ đã đến với gia đình này. Kinh Thánh diễn tả: Bà Êlisabeth đầy tràn niềm vui và ơn Thánh Thần. Niềm vui không chỉ nơi người mẹ, mà đứa con trong lòng bà Êlisabeth là Gioan cũng đón nhận niềm vui ơn cứu độ khi được diện kiến Đấng Cứu Thế. Gioan đã đón nhận ơn cứu độ ngay lúc đó, được khỏi tội tổ tông truyền, Gioan đã nhảy lên trong lòng mẹ vì hân hoan vui mừng.

Với niềm hân hoan trong Thánh Thần, bà Êlisabeth đã mở lời tôn vinh chúc tụng Thiên Chúa và ca ngợi cô em của mình là Maria bằng những lời đầy xác tín: Em được chúc phúc giữa các người phụ nữ, và Người Con em đang cưu mang cũng được chúc phúc. Bởi đâu tôi được Mẹ Thiên Chúa đến viếng thăm tôi. Với lời này, quả thật, đây là lần đâu tiên trong Kinh Thánh, bà Êlisabeth đã gọi Đức Maria bằng một tước hiệu vô cùng cao quý và quan trọng, đó là: Mẹ Thiên Chúa. Với lời ca tụng này, hàm chứa niềm xác tín Đấng được sinh ra bởi Đức Maria như các tổ phụ, các tiên tri đã loan báo chính là Thiên Chúa: Này đây, một trinh nữ sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và người ta sẽ gọi tên Người là Emmanuel, nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta.

Thưa quý OBACE, các thánh Giáo phụ đã quả quyết rằng: Thiên Chúa làm người để cho con người được làm con Thiên Chúa. Đó cũng chính là mục đích của việc Thiên Chúa đến và ở giữa nhân loại. Vì ma quỷ tội lỗi đã ràng buộc, lôi kéo con người lạc xa Chúa, gây ra đau khổ và chết chóc cho con người. Chính Thiên Chúa đã vì yêu thương mà bước đến, cúi xuống trên con người, mang lấy thân phận con người như mọi người chúng ta, để cứu độ, để yêu thương và tha thứ, để đem chúng ta trở về với Thiên Chúa và còn trao tặng cho chúng ta địa vị làm con Thiên Chúa. Để thực hiện chương trình lớn lao kỳ diệu này, Đấng Cứu Thế là Đức Giêsu đã bước vào trần gian cùng chia sẻ thân phận con người, với vui buồn sướng khổ của kiếp người, Người còn chia sẻ đến tận cùng đau khổ với con người khi đón nhận cái chết thập giá để cứu độ nhân loại, đem tất cả nhân loại về với Thiên Chúa.

Chúa Cứu Thế vẫn đang đến và đang muốn ở lại trong từng tâm hồn, từng gia đình để chia sẻ, yêu thương, biến đổi và cứu chuộc. Tuy nhiên, nhiều người đã viện nhiều lý do như bận công việc, như vất vả với cuộc sống, để từ chối việc mời Người vào tâm hồn và gia đình. Nhiều người khác không muốn để cho Người chia sẻ với mình và gia đình trong gánh nặng cuộc sống. Vì thế, họ tìm cách tránh né và không muốn đến với Người.

Mỗi khi chúng ta tham dự thánh lễ, xưng tội và rước lễ thường xuyên là mỗi lần chúng ta mời Chúa vào tâm hồn mình. Khi có Chúa trong tâm hồn, ta có được niềm vui và bình an của Chúa, mọi người khi gặp gỡ, tiếp xúc với ta, sẽ cảm nhận được sự hiện diện và niềm vui của Chúa lan toả đến với họ. Cũng vậy, chúng ta sẽ đem Chúa về gia đình mình, cả gia đình cùng nhau xum họp trò chuyện với Chúa qua giờ kinh tối, qua bữa ăn chung, Chúa sẽ đem bình an đến cho gia đình.

Xin Chúa giúp mỗi người trong những ngày này, không chỉ chuẩn bị vui chơi bên ngoài, nhưng hơn hết chuẩn bị tâm hồn bằng việc lãnh nhận bí tích giải tội, để đón được Chúa vào tâm hồn và gia đình mình theo gương Mẹ Maria. Amen.