Làm người lương thiện cần có đầu óc
Làm người trong cuộc đời là một hành trình đầy thử thách và cân bằng giữa các giá trị đạo đức. Trong đó, hai phẩm chất quan trọng nhất là lương thiện và khoan dung. Tuy nhiên, cái gì cũng có giới hạn, và việc duy trì chúng một cách hợp lý cần đến sự hiểu biết và suy xét cẩn thận.
Lương thiện không chỉ đơn thuần là lòng tốt bản năng, mà là sự nhân ái có suy xét. Trong thế giới phức tạp này, lương thiện không được đồng nhất với nhu nhược hay thiếu tính tóan. Đôi khi, việc "tốt" đối với người khác lại gây hại cho chính bạn hoặc xã hội. Vì vậy, lòng lương thiện cần được hướng dẫn bởi đầu óc và trách nhiệm.
Người có lương thiện thông minh biết rằng, không phải ai cũng xứng đáng nhận được sự giúp đỡ, và không phải tình huống nào cũng phù hợp để "mềm lòng." Lương thiện thật sự là sự đồng cảm được thể hiện một cách đúng lúc, đúng nơi và đúng người.
Khoan dung là một đức tính cao quý, nhưng nếu không biết giới hạn, nó có thể trở thành độc tính huỷ diệt. Khoan dung không có nghĩa là chấp nhận tất cả, đặc biệt là những sai trái và bất công. Sự khoan dung thật sự có giá trị khi nó giúp xây dựng một môi trường hoà bình, nhưng lại phải có ranh giới rõ ràng để không biến thành sự dung túng cho những hành vi xâu xí.
Trong cuộc sống, chúng ta không tránh khỏi những lần bị tân công hoặc bị lợi dụng. Việc tha thứ hay không là quyền lựa chọn của chính chúng ta, nhưng khoan dung chắc chắn không đồng nghĩa với việc để người khác tiếp tục lạm điều sai.
Làm người không phải lúc nào cũng đơn giản như lòng tốt vô điều kiện hay sự khoan dung không giới hạn. Đó là nghệ thuật sống, đòi hỏi sự nhận thức sâu sắc và tâm thần sảng suốt. Hãy là người lương thiện có đầu óc, khoan dung có giới hạn để chúng ta không chỉ trở thành người tốt, mà còn trở thành người khôn ngoan.
Lm. Anmai, CSsR
