Bài giảng lễ Thánh Giuse bạn trăm năm Đức Maria - 2025

LỄ THÁNH GIUSE 2025:
THÁNH GIUSE – GƯƠNG SỐNG NIỀM HY VỌNG

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí - Gp. Xuân Lộc

Thưa quý OBACE, chúng ta đang cùng Giáo Hội sống tinh thần của Năm Thánh: Hành hương trong Hy vọng. Qua chủ đề này, Giáo Hội mời gọi chúng ta bước đi trên hành trình trần thế này, với niềm tin và niềm hy vọng nơi Thiên Chúa cho dù cuộc sống còn nhiều khó khăn hoặc tương lai phía trước còn mờ tối. Giáo Hội cũng gợi lên cho chúng ta nhiều mẫu gương về những cuộc hành hương trong Kinh Thánh như cuộc hành hương của cụ Abraham tìm về miền Đất Hứa hoặc cuộc hành hương vĩ đại của Israel ra khỏi Ai-cập trở về quê hương, để mời gọi chúng ta bước đi trong thế giới hôm nay với tâm thế của đoàn lữ hành đang tiến về Nước Trời.

Hôm nay, cùng với Giáo Hội mừng kính Thánh Giuse, chúng ta lại được chiêm ngắm và học nơi thánh Giuse mẫu gương của một người hành hương, bước đi trong niềm tin và sự quan phòng dẫn dắt của Thiên Chúa. Chính vì lòng tín thác hoàn toàn nơi Thiên Chúa mà thánh Giuse đón nhận vai trò là người gia trưởng trong gia đình Nazaret. Cũng từ đây, Giuse cùng với Maria và Hài Nhi Giêsu làm thành một gia đình hành hương trong hy vọng, trải qua rất nhiều những biến cố thăng trầm, tăm tối của đời sống gia đình. Cũng chính vì sự nổi bật của thánh Giuse trên hành trình đáp lại lời mời gọi của Thiên Chúa, mà Giáo Hội muốn so sánh cuộc đời của thánh Giuse với cuộc đời của tổ phụ Abraham.

Trong thư Rôma, thánh Phaolô cho thấy hình ảnh kiên trì bước theo Chúa của cụ tổ Abraham. Cụ được kể là người công chính, trở thành tổ phụ của những kẻ có lòng tin vào Thiên Chúa. Abraham đang sống yên ổn, sung túc tại thành Ur thì được Thiên Chúa cất tiếng mời gọi: Hãy bỏ quê cha đất tổ để đi đến một vùng đất Ta sẽ chỉ cho. Lời mời gọi này đã trở thành động lực thúc đẩy Abraham từ bỏ mọi sự để lên đường, bước vào một cuộc hành trình mà tương lai phía trước còn quá mờ mịt. Thiên Chúa lại còn hứa cho ông, con cháu đông như sao trời, như cát biển, trong khi hai ông bà đã già mà vẫn chưa có con. Thế mà Abraham vẫn tin và bước đi theo Chúa. Ông ra đi trong niềm tin tưởng và hy vọng vào Thiên Chúa, Đấng đã hứa với ông. Kinh Thánh diễn tả rằng: Ông ra đi mà không biết mình đi đâu; Mặc dù không còn gì để trông cậy, ông vẫn trông cậy và vững tin. Cuối cùng, Thiên Chúa đã không để ông phải thất vọng. Thiên Chúa đã ban cho ông một miền đất rộng lớn, cho dòng dõi ông trở nên đông đúc; và Thiên Chúa còn là Thiên Chúa, là bạn của ông để gìn giữ và bảo vệ ông.

Từ câu chuyện của tổ phụ Abraham, chúng ta có thể thấy những nét tương đồng nơi cuộc đời của thánh Giuse. Giống như bao chàng thanh niên khác, Giuse cũng có những ước mơ, hoài bão, toan tính về tuổi trẻ, về tương lai và gia đình nhỏ của mình. Thế nhưng Thiên Chúa lại muốn Giuse từ bỏ ước mơ và những dự tính riêng, để bước vào một hành trình mới mà Chúa đã dự liệu. Chúa đã muốn Giuse đón nhận người bạn đời là Maria về làm vợ trong lúc Giuse còn rất băn khoăn về bào thai mà Maria đang cưu mang. Chỉ qua một giấc mơ, được sứ thần báo tin và mời gọi: Giuse đừng sợ! hãy đón Maria về nhà làm vợ mình vì Maria mang thai là bởi quyền năng Chúa Thánh Thần. Lời báo mộng này mặc dù rất khó tin, khó hiểu nhưng Giuse đã sẵn sàng vâng phục: Khi tỉnh giấc ông đã làm như lời sứ thần truyền.

Với thái độ mau mắn thi hành lời mộng báo của sứ thần, Giuse chấp nhận buông bỏ mọi ý định toan tính cá nhân, để bắt đầu một hành trình mới và một nhiệm vụ mới trong sự tin tưởng vào Thiên Chúa. Với sự ưng thuận này, từ đây Giuse đã chấp nhận việc trở nên người cha nuôi của trẻ Giêsu, trở nên người chồng bảo vệ và chăm sóc cho Maria. Giuse còn phải dùng thời giờ, sức lao động của mình để nuôi dưỡng, chăm sóc cho cả hai mẹ con, cùng bảo vệ, uốn nắn và giáo dục trẻ Giêsu, tức là bước vào một hành trình làm chồng làm cha, là gia trưởng trong một gia đình. Kinh Thánh không ghi lại một câu nói nào của thánh Giuse, vì thế thánh Giuse được gọi là vị thánh thinh lặng. Giuse giữ sự thinh lặng vì thời gian trong ngày của ông là thời gian làm việc để nuôi sống gia đình; thời gian còn lại là thời gian cho việc đạo đức, cầu nguyện để nhận ra sự dẫn dắt chỉ đường của Thiên Chúa. Giuse không nói một lời, cũng không than thở khi khó khăn, mà Giuse như một lữ khách cùng với gia đình bước đi trong tin tưởng, dưới sự hướng dẫn của Thiên Chúa.

Tin Mừng Luca thuật lại một trong các biến cố xảy ra trong đời sống gia đình của Giuse. Thánh Luca mở đầu câu chuyện bằng lời giới thiệu: Hằng năm, cha mẹ Đức Giêsu có thói quen hành hương lên Giêrusalem để mừng lễ Vượt Qua. Cuộc hành hương Giêrusalem đã trở thành thói quen hằng năm này là hình ảnh cho thấy gia đình Giuse và Maria là một gia đình đang bước đi trên hành trình thiêng liêng tìm về với Thiên Chúa. Mặc dù hai ông bà vẫn kiên trì bước đi theo Chúa trong niềm tin, nhưng không vì thế mà gia đình họ được miễn trừ những đau khổ. Cụ thể là ngay trong cuộc hành hương này, họ đã để lạc mất người con của mình là Giêsu: Cậu bé Giêsu ở lại trong đền thờ mà cha mẹ không hay biết. Điều này cho thấy rằng, trên hành trình bước theo Chúa, mỗi người, mỗi gia đình vẫn có thể gặp những khó khăn thử thách, có những lúc chúng ta để Chúa như bị lạc khỏi gia đình mình. Điều chắc chắn xảy ra, cũng giống như Giuse Maria, khi không có Chúa trong gia đình, thì lo âu, hoảng sợ sẽ xâm nhập vào gia đình.

Nhưng câu chuyện Tin Mừng lại cho thấy cách hai ông bà Giuse Maria giải quyết khó khăn trên hành trình theo Chúa. Trước hết, Giuse Maria đã phản ứng theo cách tự nhiên của con người, đó là tìm kiếm trẻ Giêsu nơi hàng xóm láng giềng và bạn hữu thân thuộc, nhưng chắc chắn nơi những người này, không giúp cho Giuse Maria tìm lại được trẻ Giêsu, cũng không thể đem đến bình an cho tâm hồn. Hai ông bà đã phải trải qua tới ba ngày sống trong lo âu sợ hãi, nhưng không mất hy vọng. Vì thế, họ quyết định cùng nhau trở lại Giêrusalem để tìm trẻ Giêsu. Khi hai ông bà quyết định quay trở lại với nhà của Thiên Chúa, hai ông bà đã được gặp Chúa, tìm lại trẻ Giêsu vừa là con, vừa là Thiên Chúa của mình, tìm lại được sự bình an và niềm vui.

Sau biến cố này, trẻ Giêsu đã cùng với cha mẹ trở về Nazareath. Kinh Thánh nhấn mạnh: Người hằng vâng phục các ngài. Còn trẻ Giêsu thì ngày càng thêm tuổi càng thêm khôn ngoan và thánh thiện. Có thể nói, đây là kết quả, là phần thưởng Thiên Chúa ban lại cho Giuse trong hành trình vâng phục và bước theo Chúa. Bước vào cuộc sống gia đình, ai cũng mong muốn vợ hiền con ngoan, gia đình êm ấm. Thì hôm nay, bằng mấy lời vắn tắt kết thúc câu chuyện, Tin Mừng cho thấy Thiên Chúa đã trả lại cho Giuse một phần thưởng lớn lao, đó là có Chúa Giêsu đi cùng, về cùng và ở cùng gia đình. Hơn thế nữa, Chúa Giêsu hiện diện trong gia đình như một người con, hằng ngoan ngoãn vâng phục Giuse và Maria. Tức là Giuse đã có được một gia đình nhỏ ấm áp, đạo đức, thánh thiện, các thành viên trong gia đình đã luôn yêu thương nhau và cố gắng để chu toàn thánh ý Thiên Chúa.

Thưa quý OBACE, bước vào đời sống gia đình, là bắt tay để tạo dựng nên một mái ấm, một sự nghiệp cho tương lai. Chúng ta được mời gọi học theo mẫu gương của Giuse, bên cạnh những lo toan của cuộc sống vật chất, chúng ta còn phải giúp cả gia đình cùng bước đi trên hành trình trần thế này, như là một đoàn hành hương tìm về với Thiên Chúa là nguồn hạnh phúc; biến gia đình mình thực sự trở thành những gia đình công giáo đạo đức, thánh thiện, ấm cúng, an vui vì luôn có Chúa Giêsu hiện diện và cùng lớn lên trong gia đình của mình.

Chắc chắn gia đình nào cũng sẽ có những khó khăn, thử thách về kinh tế, về công việc và trong đời sống chung. Những lúc như thế, chúng ta được mời gọi theo gương thánh Giuse, luôn tin tưởng và hy vọng nơi Chúa qua việc cố gắng, nỗ lực, hy sinh, cùng với sự trợ giúp của Thiên Chúa để vượt qua thử thách. Trong mọi hoàn cảnh, dù thành công hay thất bại, chúng ta cùng với cả gia đình quay trở lại nhà của Thiên Chúa qua việc gặp gỡ Ngài trong cầu nguyện, các giờ kinh sớm tối, nhất là xưng tội, dâng lễ và rước Chúa vào tâm hồn. Chúa sẽ giúp ta tìm lại được Chúa và Ngài sẽ cùng mỗi người trở về với các gia đình, cùng lớn lên, cùng sinh hoạt với gia đình, giúp gia đình tìm lại được niềm vui, hạnh phúc và bình an.

Khấn xin thánh Giuse luôn cầu bầu cùng Chúa cho các gia đình. Amen.