Thứ Năm Tuần 4 Mùa Phục Sinh
Sau khi rửa chân cho các môn đệ, cử chỉ biểu tượng của một tình yêu cúi xuống phục vụ, Đức Giêsu đã nói với các ông một chân lý nền tảng: "Tôi tớ không lớn hơn chủ nhà, kẻ được sai đi không lớn hơn người sai đi." Từ đó, Ngài khẳng định một sự thật đầy an ủi và cũng đầy thách đố: "Ai đón tiếp người Thầy sai đến là đón tiếp Thầy, và ai đón tiếp Thầy là đón tiếp Đấng đã sai Thầy." Lời này mở ra một viễn tượng linh thiêng về sự nối kết mật thiết giữa Chúa Cha, Chúa Con, và những ai được sai đi nhân danh Chúa. Trong dòng chảy cứu độ đó, bài đọc trích từ sách Công vụ Tông Đồ cho ta thấy một hình ảnh sống động về cách Thiên Chúa thực hiện chương trình cứu độ nơi lịch sử dân Israel và làm tròn đầy nơi Đức Giêsu Kitô.
Thánh Phaolô, trong bài giảng của mình tại hội đường Antiôkhia, đã lược sử hành trình đức tin của dân Chúa. Từ việc chọn tổ tiên họ, đưa họ ra khỏi Ai Cập, dưỡng nuôi họ trong sa mạc, ban đất hứa, ban thủ lãnh, rồi ban vua Đavít, cho đến khi Thiên Chúa thực hiện lời hứa cứu độ bằng việc đưa đến một Đấng Cứu Độ là Đức Giêsu. Điều đặc biệt là chính từ dòng dõi Đavít, người được gọi là "đẹp lòng Thiên Chúa" mà Đấng Cứu Độ đã được sinh ra. Những dòng lịch sử ấy không chỉ là ghi chép khô cứng, nhưng là dấu chỉ cho thấy Thiên Chúa trung tín, luôn dẫn dắt dân Người qua từng thời đại và cuối cùng đưa họ đến sự viên mãn trong Đức Kitô.
Việc Đức Giêsu rửa chân cho các môn đệ là một dấu chỉ mạnh mẽ không chỉ về sự khiêm nhường nhưng còn là phương cách sống mà những ai đi theo Ngài phải chọn. Khi Đức Giêsu cúi xuống rửa chân, Ngài đảo ngược hoàn toàn quan niệm quyền lực của thế gian. Người tôi tớ không tìm vinh quang cho bản thân, nhưng tìm cách phục vụ người khác trong yêu thương. Và Ngài nhấn mạnh: "Anh em đã biết những điều đó, nếu anh em thực hành, thì thật phúc cho anh em!" Biết thôi thì chưa đủ. Hành động mới là chứng từ đích thực của đức tin. Đó là một kiểu sống phản ánh chính đời sống của Thầy Giêsu.
Từ sự kiện Phêrô bị chỉ trích vì đã vào nhà người ngoại giáo và cùng ăn uống với họ (trong những đoạn trước đó của sách Công vụ), đến lời rao giảng của Phaolô hôm nay, người ta thấy một sự thay đổi lớn nơi các tông đồ. Chính các ông cũng từng giới hạn cái nhìn của mình trong biên giới Do Thái, nhưng nay, dưới tác động của Chúa Thánh Thần, các ông nhận ra rằng: Tin Mừng là dành cho muôn dân, không phân biệt ai. Và vì thế, khi các ông được sai đi, các ông trở thành người mang lấy sứ vụ của Đức Kitô, nối dài sứ vụ của Ngài cho đến tận cùng trái đất.
Câu nói của Đức Giêsu: "Ai đón tiếp người Thầy sai đến là đón tiếp Thầy" đặt ra cho chúng ta một câu hỏi nghiêm túc: hôm nay chúng ta có thực sự đón tiếp những người được Chúa sai đến với chúng ta không? Những người cha xứ âm thầm dấn thân, những nữ tu phục vụ trong thầm lặng, những giáo lý viên tận tụy gieo hạt đức tin, những người nghèo khổ mà qua họ Chúa cũng đang hiện diện... Chúng ta có nhận ra dung mạo Đức Kitô nơi họ? Hay chúng ta vẫn còn chọn lựa, phân biệt, đánh giá theo tiêu chuẩn thế gian?
Chúa Giêsu đã tiên báo sự phản bội: "Kẻ đã cùng con chia cơm sẻ bánh lại giơ gót đạp con." Người biết trước sự bội bạc, nhưng vẫn yêu đến cùng. Người biết trước những lần chúng ta sẽ quay lưng, nhưng vẫn rửa chân cho ta. Điều đó làm nổi bật một chân lý khác: tình yêu của Thiên Chúa không dựa trên sự xứng đáng của con người, mà dựa trên lòng trung thành của Ngài. Sự đón tiếp không chỉ là hành động bên ngoài, mà còn là thái độ tâm hồn. Đón tiếp nghĩa là mở lòng, là tin tưởng, là sẵn sàng để cho mình được thay đổi bởi sự hiện diện của người khác. Đón tiếp sứ giả của Thiên Chúa không chỉ là hiếu khách, mà là đón lấy chính Đấng đã sai họ, là bước vào dòng chảy yêu thương và cứu độ của Thiên Chúa.
Chúa Giêsu muốn các môn đệ trở thành người được sai đi, nhưng đồng thời Ngài cũng cảnh báo rằng họ sẽ không luôn được đón tiếp như chính Ngài đã không được đón tiếp. Tuy nhiên, điều đó không làm mất đi giá trị của sứ mạng. Trái lại, sự từ chối càng làm nổi bật tính vô điều kiện của Tin Mừng. Những ai được sai đi, nếu sống đúng tinh thần của Thầy Giêsu, sẽ không phải lo lắng về sự thành công theo kiểu trần thế. Phần thưởng của họ là được trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa mình.
Trong hành trình đức tin hôm nay, Giáo Hội tiếp tục thi hành sứ mạng rao giảng Tin Mừng. Giáo Hội không tự mình mà có, nhưng được sai đi từ Đức Kitô. Vì thế, đón nhận Giáo Hội, các bí tích, và những huấn giáo của Hội Thánh là đón nhận chính Chúa Kitô. Đây là một lời mời gọi mạnh mẽ để chúng ta xét lại thái độ của mình đối với Hội Thánh. Có khi nào chúng ta từ chối lời mời gọi của Chúa chỉ vì người mang lời đó đến không hợp với sở thích của chúng ta? Có khi nào chúng ta đóng lòng mình vì những vết thương trong quá khứ? Nếu vậy, hãy nhớ rằng Đức Giêsu không chọn những người hoàn hảo để sai đi, nhưng chọn những ai sẵn sàng cúi xuống và yêu thương như Ngài.
Thánh Gioan Tẩy Giả, người dọn đường cho Đức Kitô, đã khẳng định mình không xứng đáng cởi dây giày cho Đấng đến sau. Sự khiêm nhường ấy là dấu chỉ cho thấy ông nhận ra căn tính thật của mình và của Đấng được sai. Người được sai đi không phải để tự nâng mình, nhưng để làm nổi bật Đấng đã sai họ. Khi người được sai đi bị coi thường, bị hiểu lầm, bị gạt ra bên lề, thì chính Đức Kitô cũng đang bị từ chối. Và khi người ấy được đón nhận, thì chính Chúa Cha cũng được tôn vinh.
Chúng ta được mời gọi đón tiếp Đức Giêsu trong những người anh em hèn mọn nhất. Đón tiếp không chỉ bằng cử chỉ, mà bằng cuộc sống thấm đượm bác ái và công lý. Trong đời sống thường ngày, ta được mời gọi trở nên người được sai đi: trong gia đình, nơi làm việc, trong cộng đoàn. Ta được mời gọi sống đời rửa chân cho nhau, đặt người khác lên trên chính mình, và nhờ đó, làm chứng cho một Tin Mừng sống động.
Cuối cùng, lời Chúa hôm nay mời gọi ta tin tưởng: khi đón nhận người được sai, ta không cô đơn, bởi ta đang đón nhận chính Thiên Chúa. Trong một thế giới còn nhiều ngờ vực và chia rẽ, một hành động đón tiếp đơn sơ có thể mở ra con đường cho một cuộc gặp gỡ thiêng liêng. Vậy hôm nay, ta hãy cầu xin Chúa cho chúng ta có con tim rộng mở để biết đón nhận, có ánh mắt đức tin để nhận ra Chúa hiện diện nơi tha nhân, và có đôi tay sẵn sàng phục vụ để trở nên chứng nhân cho Tình Yêu Thiên Chúa giữa trần gian này.
Lm. Anmai, CSsR
