Ngày sẽ đến (Suy niệm Tin Mừng Chúa Nhật 33 Mùa thường Niên năm C)
CHÚA NHẬT XXXIII THƯỜNG NIÊN – NĂM C
NGÀY SẼ ĐẾN (Lc 21, 5–19)
Suy niệm
Bài Tin Mừng hôm nay diễn ra trong khung cảnh Đền Thờ Giêrusalem – biểu tượng thiêng liêng nhất của dân Israel. Khi các môn đệ trầm trồ trước vẻ huy hoàng của nó, Đức Giêsu lại nói: “Sẽ có ngày không còn hòn đá nào trên hòn đá nào mà không bị phá đổ.” (c.6) Lời ấy như tiếng sét giữa trời quang, nhưng cũng là khởi đầu của một mạc khải lớn hơn: từ Đền Thờ bằng đá đến Đền Thờ là chính Thân Thể Người (x. Ga 2,21). Từ đây, lịch sử không chỉ còn là tiến trình của con người, nhưng trở thành nơi Thiên Chúa tỏ mình giữa những đổ vỡ và tái sinh.
1. Từ “tận thế” đến “mạc khải”
Khi nghe Đức Giêsu loan báo về ngày Đền Thờ sụp đổ, họ hỏi: “Bao giờ thì xảy ra, và dấu nào báo trước?” (c.7). Trong tiếng Hy Lạp, chữ “tận cùng” không mang nghĩa kết thúc tuyệt đối (telos), mà là “sự hoàn tất của một thời đại” (sunteleia tou aiōnos). Còn “mạc khải” (apokalypsis) nghĩa gốc là “vén mở”, không phải là “hủy diệt”. Đức Giêsu không nói về sự cáo chung của vũ trụ, nhưng về việc Thiên Chúa tỏ hiện trong chính dòng lịch sử. Đằng sau những sụp đổ, vẫn có một cánh cửa mở ra – nơi ánh sáng của Đấng Phục Sinh chiếu vào những góc tối của nhân gian.
2. Những dấu chỉ của khủng hoảng
“Chiến tranh, động đất, đói kém, dịch bệnh” (cc.10–11) là những hiện tượng mang tính lịch sử và toàn cầu. Nhưng Đức Giêsu bảo ta đừng sợ hãi, vì đó mới chỉ là “khởi đầu của cơn đau sinh nở” (x. Mt 24,8). Khủng hoảng là cơn co thắt của lịch sử để khai sinh điều mới. Ngày nay, nó mang những hình dạng khác: khủng hoảng sinh thái, lạm dụng công nghệ, phân mảnh xã hội, khủng hoảng niềm tin. Nhưng đằng sau mọi đổ vỡ vẫn vang lên lời mời gọi “tái sinh” – sáng tạo mới (x. Mt 19,28). Chính trong những rạn nứt ấy, Thiên Chúa âm thầm nắn lại hình hài thế giới, như bàn tay thợ gốm nhào nặn đất sét thành hình mới (x. Gr 18,6).
3. Giữa hỗn loạn – hãy đứng vững
Đức Giêsu nói: “Khi các con nghe có chiến tranh và bạo loạn, đừng sợ hãi” (c.9). Trong tiếng Latinh, bản Vulgata dịch là nolite terreri – “đừng để mình bị kinh hoàng”. Bình an không hệ tại thế giới yên ả, nhưng ở chỗ ta biết mình đang ở trong tay Thiên Chúa, vì “Không một sợi tóc nào trên đầu anh em bị mất” (c.18). Người môn đệ không chạy theo tiên tri giả hay lý thuyết tận thế, nhưng nhận ra đây là “thời cơ để làm chứng” (c.13). Đứng vững trong thử thách không phải là cố gắng tỏ ra mạnh mẽ, mà là để cho niềm tin trở thành mạch sống, nâng đỡ ta qua từng cơn gió bão.
4. Làm chứng trong thời hậu sự thật
“Người ta sẽ bắt bớ, nộp anh em, và chính cha mẹ, anh em, bạn hữu cũng phản bội” (cc.12.16). Trong kỷ nguyên post-truth (hậu sự thật), người làm chứng (martys) không chỉ đối diện với bạo lực thể lý, mà còn với sự bóp méo thông tin, với nền văn hóa loại trừ (cancel culture). Đó chính là thách đố của Kitô hữu mọi thời, cách riêng hôm nay: làm chứng cho Tin Mừng không bằng quyền lực, mà bằng chân lý của tình yêu – thứ chân lý có thể chữa lành mọi thương tích. Làm chứng không phải bằng chiến thắng, nhưng bằng hiến thân; không phải bằng lý lẽ, nhưng bằng đời sống trung tín và dịu hiền.
5. Bền chí đến cùng
“Ai bền chí đến cùng sẽ được cứu thoát” (c.19). Từ “bền chí” trong Hy Lạp là hypomonē, gốc của tiếng Anh perseverance – nghĩa là “sức chịu đựng mang chiều sâu nội tâm”, khác với chịu đựng thụ động (resignation). Trong đời sống thiêng liêng, bền chí là nhân đức của những người biết trụ lại dưới sức nặng của Thập giá, vì họ tin rằng ở cuối đường là sự sống. Sự kiên trì ấy không chỉ là nỗ lực cá nhân, nhưng là ân sủng nâng đỡ ta “đứng vững trong niềm hy vọng” (stare in spe). Ai biết ở lại trong đau khổ với tình yêu, người ấy đã chạm đến mầu nhiệm Phục Sinh ngay giữa đời này.
6. Sống niềm hy vọng cánh chung hôm nay
“Cánh chung” (eschaton) không chỉ là biến cố ở cuối lịch sử, mà còn là thực tại đã khởi đầu nơi Đức Kitô Phục Sinh (eschatologia in actu). Mỗi lần ta yêu thương, tha thứ, dấn thân cho công lý, là ta đang góp phần làm “tái tạo vũ trụ” (creatio nova). Nói cách khác, tận cùng của thế giới không ở phía trước, mà đã khởi sự trong mầu nhiệm Thánh Thể, nơi “trời mới đất mới” được gieo vào lòng nhân loại. Niềm hy vọng cánh chung không đẩy ta ra khỏi thế giới, nhưng khiến ta yêu thế giới này hơn – vì trong từng giọt mồ hôi và hy sinh nhỏ bé, Thiên Chúa đang làm mới lại tạo thành.
Tận cùng không phải là đổ nát, nhưng là khởi đầu của một thế giới mới. Giữa tiếng ồn ào và sụp đổ, Thiên Chúa vẫn âm thầm dệt nên mảnh trời của Ngài trong lòng người tin. Mỗi giọt nước mắt trung thành, mỗi việc lành nhỏ bé, là một viên đá sống động của Đền Thờ mới – nơi Ngài ngự trị, từ trái tim biết tin, yêu và hy vọng.
Cầu nguyện
Lạy Chúa!
Đời này chẳng có gì là vĩnh viễn,
vì tất cả mọi sự đều vô thường,
Bao nhiêu chuyện xảy ra rồi cũng qua,
giống như cánh hoa sớm nở chiều tàn.
Chỉ có Chúa là trường tồn bất biến,
và tình yêu là thiên thu bất diệt,
nên đời con cương quyết mãi trung kiên,
không để cho lòng mình phải ngả nghiêng.
Cuộc sống này luôn có nhiều thách đố,
đòi hỏi con phải lựa chọn mỗi ngày,
giữa thập giá và cuộc sống hôm nay,
giữa đời này và tương lai vĩnh cửu.
Nếu con chọn mình mà không chọn Chúa,
đó là những lúc con thất bại ngã sa,
đã liều mình mà bước qua thập giá,
do ham muốn và chạy theo thiên hạ.
Vẫn có những bách hại thật êm ả,
là tiền bạc tiện nghi và khoái lạc,
nên đời con dễ rơi vào sa lạc,
muốn thoái thác để được sống yên hàn,
không dấn thân và chia sẻ trao ban,
những lúc ấy con thấy mình bệ rạc.
Xin cho con một đức tin kiên cường,
luôn can trường trong thử thách đau thương,
là nhân chứng trên khắp mọi nẻo đường,
để danh Chúa muôn phương hằng chiếu sáng,
đem lại ơn cứu rỗi cho trần gian,
là niềm vui hạnh phúc cõi thiên đàng. Amen.
Lm. Thái Nguyên
