Bài giảng lễ Chúa nhật II mùa vọng A - 2025

CHÚA NHẬT II MV A:
SÁM HỐI, THAY ĐỔI ĐỂ SINH HOA TRÁI

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí – Gp. Xuân Lộc

Ai trồng cây thì cũng mong thấy ngày cây đơm hoa, kết trái, và mong muốn đó đều là những hoa thơm trái ngọt. Ngày nay với công nghệ sinh học và những phương pháp canh tác hiện đại, người nông dân dần dần loại bỏ những giống cây kém chất lượng, nhiều sâu bệnh, để trồng những giống cây khoẻ mạnh, cho nhiều trái hơn. Vì thế, có nhiều nông dân can đảm chặt bỏ vườn cây cũ, cải tạo để trồng vườn mới, áp dụng khoa học công nghệ hiện đại, với mong muốn sẽ thu hoạch được sản lượng cao hơn.

Thưa quý OBACE, tâm hồn của mỗi người cũng giống như một mảnh vườn. Có những mảnh vườn đã bị bỏ hoang lâu ngày, khiến cho gai góc, cỏ dại mọc lên um tùm; có những mảnh vườn đã lâu không được cải tạo, chăm sóc, trở nên cằn cỗi bạc màu, khiến cho cây trồng bị èo uột, không sinh hoa, kết trái. Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người hãy mạnh dạn cải tạo lại mảnh vườn tâm hồn của mình: nhổ cỏ, cày xới, vun tưới, để những cây cối trong tâm hồn có thể đơm hoa, kết trái ngon ngọt, đem lại lợi ích thiết thực cho đời sống mỗi người.

Thánh Mátthêu giới thiệu Gioan Tiền Hô cùng với lời kêu gọi mạnh mẽ: “Anh em hãy sám hối vì Nước Trời đã đến gần.” Tin Mừng nhận ra Gioan chính là người đã được ngôn sứ Isaia nói tới như là: “Tiếng kêu trong hoang địa: Hãy dọn sẵn con đường cho Đức Chúa, sửa lối cho thẳng để Người đi.” Lời kêu gọi mạnh mẽ của Gioan chính là Sám hối. Sám hối không chỉ là hối tiếc về quá khứ của mình, nhưng còn phải nhận ra rằng, chính quá khứ tội lỗi đã khiến cho cuộc sống của chúng ta bị trì trệ, ngăn cản chúng ta đến với Chúa. Do đó, sám hối phải là quyết tâm để thay đổi, làm mới lại cuộc sống của mình. Sự thay đổi này bắt đầu từ tư tưởng, suy nghĩ, đến việc làm. Vì chỉ khi thay đổi suy nghĩ, con người mới có thể thay đổi hành động, suy nghĩ tốt sẽ hành động tốt, suy nghĩ tích cực thì sẽ hành động tích cực. Kế đến, sám hối là quyết tâm sống tốt, nói tốt, làm điều tốt theo như Chúa mời gọi. Khi có được thái độ sám hối cách tích cực như thế, chúng ta sẽ khai thông bế tắc, mở ra con đường để Chúa đến với ta và để ta đến với Chúa, cũng như đến với anh chị em.

Tin Mừng hôm nay cũng giới thiệu về nếp sống và con người của Gioan Tẩy Giả như một mẫu gương chuẩn bị tâm hồn đón chờ Chúa đến. Xã hội Do Thái lúc bấy giờ khá phát triển, nếp sống đạo cũng như đời sống thường ngày của người Do Thái bị ảnh hưởng bởi lối sống của người Rôma: hưởng thụ, xa hoa, tự do, phóng túng. Trong bối cảnh như thế, thay vì hưởng thụ, Gioan đã chọn một lối sống buông bỏ, nhiệm nhặt, khổ chế: mặc áo lông lạc đà, thắt lưng bằng dây da thú, ăn châu chấu, uống mật ong rừng, sống hoà mình với thiên nhiên. Nếp sống bên ngoài của Gioan thể hiện một tâm hồn nhiệm nhặt, tiết chế, dám từ bỏ, hy sinh và dám sống nghèo trước những cám dỗ xa hoa. Chính vì thế, Gioan đã trở thành sự chú ý của những người đương thời, lời giảng của ông phát xuất từ bên trong tâm hồn, nếp sống có sức lay động và chạm vào tâm hồn nhiều người khác. Từ đó, dân chúng và nhiều thành phần trong xã hội đã tìm đến để nghe ông hướng dẫn. Họ hỏi ông: “Chúng tôi phài làm gì?”

Có những người thuộc nhóm Biệt phái và Sađốc đến xin Gioan làm phép rửa. Nhóm người này vốn có thói quen sống giả hình, làm màu trước mắt mọi người, họ đến xin Gioan làm phép rửa cũng chỉ để che mắt thiên hạ. Gioan đã không nhận thấy sự thành tâm, thiện chí nơi họ, vì thế, ông đã cảnh tỉnh họ bằng những lời cứng rắn: “Hỡi nòi rắn độc, ai chỉ cho các anh trốn cơn thịnh nộ của Thiên Chúa? Các anh hãy sinh hoa quả để chứng tỏ lòng sám hối.” Việc sám hối chỉ thực sự mang lại hiệu quả tốt đẹp, khi mỗi người quyết tâm làm những việc cụ thể để sinh hoa trái tốt: đó là những việc lành, việc bác ái và những hành động yêu thương dành cho nhau. Nói cách khác, đó là cải tạo lại mảnh đất tâm hồn của mình, nhặt bỏ sỏi đá, dọn dẹp gai góc, chăm sóc, tưới bón và gieo trồng vào tâm hồn những hạt giống tốt, cây giống khoẻ, như thế mới có thể đem lại mùa màng, hoa trái tốt tươi như Chúa mong đợi.

Tiên tri Isaia đã nói đến việc Thiên Chúa sẽ dùng quyền năng để “cấy ghép” vào dòng giống nhân loại, cụ thể là nhà Giuđa qua gốc tổ Giesê một chồi non: “Từ gốc tổ Giesê sẽ đâm ra một Chồi, từ cội rễ ấy sẽ mọc lên một Mầm Non, Thần Khí của Thiên Chúa sẽ hoạt động trên Mầm Non ấy.” Cây mầm khoẻ, hạt giống tốt mà tiên tri Isaia loan báo, là chính Đức Giêsu - Đấng đã được Thiên Chúa gieo trồng vào thế gian. Vị tiên tri cũng nói đến hoa trái mà Mầm Non này sẽ đem lại cho thế giới: Người sẽ là vị Thẩm Phán công minh, đem lại công bằng cho mọi người, người lành sẽ được khen thưởng, kẻ gian ác sẽ bị trừng phạt. Người sẽ là Hoàng Tử đem lại hoà bình cho nhân loại, sẽ thiết lập nên một thế giới mới tốt đẹp, hạnh phúc, không còn tranh chấp, cãi vã, không còn chiến tranh, loạn lạc, con người, vũ trụ và muôn loài sống hoà hợp với nhau: “Sói sẽ ở cùng với chiên, beo ở cùng với dê, trẻ con chơi đùa với thú dữ mà không gặp nguy hiểm.” Mầm sống mới mà Thiên Chúa ghép vào gốc tổ Giesê sẽ trở thành cây to lớn, vươn cành toả bóng bao phủ cả mặt đất, thành cờ hiệu quy tụ muôn dân; muôn dân sẽ được sống dưới sự che chở và vinh quang của Người.

Thánh Phaolô cũng nhận ra những lời tiên báo trong Kinh Thánh đã được ứng nghiệm nơi Chúa Giêsu, vì Kinh Thánh là Lời của Chúa, trở thành lời hướng dẫn dạy bảo chúng ta. Thánh nhân khuyên mỗi người cần phải để cho Lời Chúa sửa dạy, uốn nắn và hướng dẫn cuộc sống, đồng thời phải củng cố, xây dựng tình anh em, vì chúng ta cùng là con một Chúa, cùng được Thiên Chúa quy tụ, yêu thương và cứu chuộc. Đón nhận sự sửa dạy của Chúa chính là sám hối, là mở đường để cho Chúa bước vào tâm hồn, và cũng để ta có thể đến gần Chúa và gần anh chị em hơn.

Thưa quý OBACE, đã nhiều lần Mùa Vọng đến rồi đi trong cuộc đời chúng ta, đã nhiều lần lời mời gọi “Hãy sám hối” được gửi đến mỗi người, nhưng dường như những lời mời gọi khẩn thiết ấy của Chúa vẫn chưa được trái tim mỗi người mở ra và đón nhận, từ đó chưa biến đổi được con người. Không ít người vẫn còn để mình quá bận rộn với công việc làm ăn buôn bán, dành hết cả ngày sống cho cơm, áo, gạo, tiền, mà quên đi việc cải tạo, vui xới, chăm sóc tâm hồn mình. Vì thế, mảnh vườn tâm hồn của nhiều người vẫn còn đầy những đá sỏi ngổn ngang: đó là những tội lỗi, những vướng mắc với Chúa và với anh chị em; nhiều tâm hồn đã để sự lười biếng như cỏ dại và gai góc chiếm chỗ; nhiều người còn mang trong lòng những giận hờn, thù oán với vợ chồng, anh chị em, khiến cho tâm hồn lúc nào cũng nặng nề, cuộc sống luôn căng thẳng.

Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người chuẩn bị tâm hồn đón chờ Chúa đến bằng những việc làm cụ thể, thể hiện thái độ sám hối thực sự. Mỗi người cần quyết tâm mỗi ngày nhổ đi một ít cỏ dại, mỗi ngày loại bỏ đi những tảng đá ngổn ngang trong tâm hồn và quyết tâm cải tạo, chăm sóc, nuôi dưỡng một tâm hồn nhẹ nhàng, thanh thoát, bao dung. Thánh Thể và thánh lễ mỗi ngày là phương thế Chúa ban để nuôi dưỡng tâm hồn chúng ta; Bí tích Giải tội sẽ giúp chúng ta diệt cỏ, loại bỏ đá sỏi trong tâm hồn và Lời Chúa sẽ cày xới, làm cho tâm hồn chúng ta trở nên tơi xốp, màu mỡ hơn. Khi mỗi người cố gắng chuẩn bị và cải tạo tâm hồn của mình như thế, Thiên Chúa sẽ gieo vào đó những hạt giống tốt lành, những mầm cây khỏe mạnh; Ngài sẽ làm cho mảnh vườn tâm hồn chúng ta đâm chồi nảy lộc và sinh hoa kết trái.

Các cha mẹ cũng cần phải mạnh dạn cải tạo lại mảnh vườn là gia đình của mình. Có thể vì bận rộn hoặc quá quen thuộc mà chúng ta đang để cho gia đình trở nên luộm thuộm, nhiều cỏ hơn hoa và có cả những tảng đá đang chắn lối của mọi người trong nhà. Trách nhiệm cải tạo lại gia đình trước hết là của cha mẹ, tạo nên một môi trường tốt đẹp, đạo đức cho gia đình qua việc dâng lễ, giờ kinh tối; gieo trồng vào gia đình những hạt giống yêu thương, bao dung và tha thứ; cha mẹ, con cái cùng thay đổi lại cách nói chuyện, cách cư xử với nhau, tập quan tâm lẫn nhau, dạy cho các con biết làm việc tốt, việc thiện, đồng thời giúp cho mỗi thành viên lớn lên trong đời sống đức tin, trở thành những bông hoa đẹp cho tổ ấm.

Bước vào Mùa Vọng với lời mời gọi sám hối của Chúa hôm nay, các bạn trẻ nghĩ gì? Đừng nghĩ rằng lời kêu gọi đó chỉ dành cho người khác, nhưng đó là Lời Chúa gửi đến từng người chúng ta: lớn bé, già trẻ, linh mục, tu sĩ, giáo dân… Tất cả mỗi người đều cần phải thay đổi sao cho phù hợp với Tin Mừng, sống đúng tư cách là con cái Chúa. Đừng xấu hổ, đừng ngại ngùng khi trở thành một Kitô hữu tốt lành, đừng sợ làm điều tốt, đừng ngại sống theo Tin Mừng, nhất là đừng ngại cầu nguyện và dâng thánh lễ, nghe và đọc Kinh Thánh. Trái lại, hãy siêng năng đọc Kinh Thánh, vì Kinh Thánh là lời của Chúa nhắn gửi cho từng người, từng hoàn cảnh. Hãy siêng năng tham dự thánh lễ, xưng tội, rước lễ, bởi chỉ khi tâm hồn chúng ta thanh sạch trước mặt Chúa và anh em, chúng ta mới thực sự có bình an và niềm vui đích thực. Amen.